SAMSAM
Bambanag a naala manipud iti naparmek a kabusor, kadawyanna nga agpaay kadagiti nagballigi iti gubat wenno sagpaminsan a tumukoy iti inagaw dagiti bandido wenno mannanakaw. (Lu 11:21, 22) Nupay ti samsam innala ti Israel kadagiti panagballigina, ti pananggun-od iti samsam saan nga isu ti motibo dagiti pannakibakalda, no di ket paset dayta ti panggunggona kadakuada ni Jehova iti panangitungpalda iti pagayatanna, kas dagiti manangdusana.
Idi inispalna ni Lot manipud kadagiti buyot ni Kedorlaomer, ni Abraham nagkedked nga umawat manipud ari ti Sodoma iti aniaman iti samsam maipaay kenkuana, iti kasta awan ti makaikuna a ti ari ti Sodoma, saan a ni Jehova, ti nangpabaknang ken Abraham.—Ge 14:1-24; Heb 7:4.
Panangbingbingay iti Samsam. Idi naaramid ti panangbales kadagiti Midianita gapu ta isuda ti nakaigapuan ti panagbasol ken pannakadadael ti adu nga Israelita (Nu 25), adu a samsam ti naala. Nabingay daytoy iti pamay-an a ti 12,000 a mannakirupak a lallaki immawatda iti kagudua, ket dagidiay nagbati iti pagtaenganda inawatda daydiay maysa a kagudua. Kalpasanna, ti apagka-500 iti bingay dagiti mannakirupak a lallaki naited iti papadi, ket ti apagka-50 iti daydiay maysa a kagudua naited kadagiti Levita. Siboboluntario a nangted dagiti soldado iti adu a samsam a balitok, nangnangruna iti alahas ken ar-arkos, maipaay iti santuario kas panangtagipateg iti pannalaknib ni Jehova iti pannakirupak, nga iti dayta awan uray maysa a tao ti napukaw.—Nu 31:3-5, 21-54.
Daytoy a wagas ti panangbingay mabalin a saan nga apag-isu a nasurot kadagiti naud-udi a gundaway, ngem agparang a nakaipasdek iti sapasap a pangibatayan iti panangbingbingay iti samsam. (1Sm 30:16-20, 22-25; Sal 68:12) Idi agangay, iti sidong ti pagarian, ti maysa a paset ti samsam nailasin maipaay iti ari wenno maipaay iti santuario.—2Sm 8:7, 8, 11, 12; 2Ar 14:14; 1Cr 18:7, 11.
Iti Panangparmek iti Canaan. Naikeddeng idi a dagiti siudad ti pito a nasion ti Canaan ket maipaayda iti pannakadadael; mapapatay ti isuamin nga agnanaed; ti laeng bakbaka ken dadduma pay a banag ti mabalin a maala. (De 20:16-18; 7:1, 2; Jos 11:14) Saan a nairaman iti dayta ti Jerico, kas umuna a bungbunga ti panangparmek iti Canaan; dagiti laeng metal ti nataginayon ken naipaay iti santuario. (Jos 6:21, 24) Naispal ti sangakabbalayan ni Rahab gapu iti pammatina. (Jos 6:25) Kadagiti siudad a kukua dagiti umili ti dadduma pay a nasion, no kasapulan idi a maala dagita babaen ti pannakigubat, maisalakan dagiti birhen a babbai ken dagiti ubbing. (De 20:10-15) Amin a samsam a sansanikua wenno dadduma pay a banag masapul idi a madalusan: No naaramid iti tela, lalat, wenno kayo, maugasan; no metal, magugoran babaen iti apuy.—Nu 31:20-23.
Dagiti Apostata a Siudad. Dagiti Israelita a siudad a nagapostata naan-anay a matalipupos idi agraman dagiti amin nga agnanaed kadakuada, ti samsam mapuoran iti publiko a plasa, ket ti siudad mabaybay-an a “bunton dagiti rebba agingga iti tiempo a di nakedngan.”—De 13:12-17.
Ni Kristo Samsamanna ti Balay ni Satanas. Idi adda ditoy daga, ni Jesu-Kristo inagawanna wenno ‘sinamsamanna’ ti balay ni Satanas babaen ti panangispalna kadagidiay naadipen kadagiti sairo, nga inagasanna dagiti pammarigat nga inyeg kadakuada dagiti sairo. (Mt 12:22-29) Kasta met, “idi isu immuli sadi ngato isu nangipanaw kadagiti kautibo; nangted kadagiti sagut a tattao.” Impanawna dagitoy manipud panangituray ni Satanas kas sagsagut maipaay iti pannakapabileg ti kongregasionna.—Efe 4:8, 11, 12.
Ulbod a Relihioso a Manangsamsam. Imbatad ni Kristo a dagiti eskriba ken Fariseo, umasping kadagiti mannanakaw, ket ‘napnoda iti samsam,’ nabatad a nagun-od dagita a samsam babaen iti panangkikil kadagiti balo a babbai ken iti dadduma pay nga awan gawgawayna a tattao; ken kasta met gapu ta pinagtalinaedda dagiti tattao iti narelihiosuan a pannakaadipen babaen ti panangikkatda iti “tulbek ti pannakaammo.” (Mt 23:25; Lu 11:52) Ti papanguluen ti relihion dagiti Judio nalatakda met idi gapu ta isuda ti adda iti likudan ti pannakasamsam ti sansanikua dagiti Kristiano.—Heb 10:34.