Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .
Kasano a Mailintegko ti Biagko?
“DIAK makastrek,” kinuna ni John. Nasarakanna ti bagina nga agtaktakder iti ruar ti maysa a Kingdom Hall dagiti Saksi ni Jehova. Kas maysa a tin-edyer, isut’ immikay iti Kinakristiano ken sinurotna ti biag [a naisentro] iti krimen, maiparit nga agas, ken seksual nga imoralidad. Kalpasan ti adu a tawen a panagbiag iti kasta a wagas, kaskasdi a dina pay met laeng nalipatan ti Biblia, isu a napan iti maysa a Kingdom Hall—ngem kaamakna unay ti sumrek. “Dimo ngamin maawatan,” kinunana iti maysa a nangawis kenkuana nga umuneg. “Nadagsen unay ti naaramidak a basol. Para kaniak, awanen ti pamkuatan ni Jehova a mangpakawan kaniak iti naaramidak.”
Agrebelde ti adu nga agtutubo kadagiti pammilin, relihion, ken nasayaat a kababalin dagiti nagannakda. Nangnangruna a makapakellaat ken nakalkaldaang no aramiden daytoy dagiti agtutubo a pinadakkel ti managbuteng-Dios a nagannak. Nupay manmano ti nangaramid iti kasta, dumtengto ti tiempo a mariknada ti mangsidir a rikna ti kinakawaw a di mailibak uray no nariribuk ti estilo ti panagbiagda. (Proverbio 14:13) Gapu ta naumadan iti panangsurotda iti rebelioso a kurso daytoy nadangkes a lubong, kayaten ti dadduma nga agtutubo nga ilinteg ti bagbagida ken agsubli kadagiti kinapudno ti Biblia a nasursuroda idi ubbingda pay laeng. Ngem talaga kadi a posible a maaramidanda dayta?
Panawan ti Maysa a Rebelioso nga Anak ti Pagtaenganda
Daytoy a banag ket ilawlawag a naimbag ti pangngarig ni Jesus maipapan iti anak a barayuboy, wenno gastador, a masarakan idiay Lucas 15:11-32. Kuna ti rekord: “Maysa a tao addaan ti dua nga annak a lallaki. Ket ti ub-ubing kadakuada kinunana iti amana, ‘Ama, itedmo kaniak ti paset ti sanikua a maipaay a pannakabagik.’ Idin biningayna kadakuada dagiti pagbibiagna. Idi agangay, kalpasan ti saan nga adu nga aldaw, ti ub-ubing nga anak a lalaki inurnongna a sangsangkamaysa dagiti amin a bambanag ket nagdaliasat iti sabali a daga iti maysa nga adayo a pagilian.”
Sigurado a daytoy nga agtutubo ket saan a nagrebelde gapu ta naulpit, abusado, wenno napalalo ti kinainget ni amana! Sigun iti Mosaico a Linteg, maikari ti maysa nga anak a lalaki iti umno a bingay ti sanikua ni amana, nupay kadawyanna ket inton pumusay ni amana. (Deuteronomio 21:15-17) Anian a kinaawan-bainna a nangkiddaw iti bingayna a nasaksakbay! Kaskasdi, sidudungngo a timmulok ti ama. (Idiligyo ti Genesis 25:5, 6.) Nalawag, ngarud, a ti kababalin ti baro—saan a ni amana—ti adda depektona. Kas ilawlawag ni iskolar nga Alfred Edersheim, posible a “dina kayat ti urnos ken disiplina idiay balayda” ken addaan inaagum a “tarigagay agpaay iti wayawaya ken ragsak.”
Kas binigbig ti napalabas nga artikulo kadagitoy a serye, saan nga amin a nagannak ket nasingpet ken managpanunot.a No ti maysa a naganak ket naulpit wenno di nainkalintegan, nupay kasta, ti panagrebelde saan nga isu ti solusion; makadangranto pay ketdi dayta iti bagi inton agangay. Usigenyo, manen, ti pangngarig ni Jesus. Kalpasan ti panagdaliasatna iti adayo a lugar manipud pagtaenganna, daytoy a baro “binusbosna a sibubuslon dagiti sanikuana babaen iti panagbiag iti kinagaramugam. Idi nabusbosnan ti isuamin, napasamak ti nakaro a panagbisin iti amin a lugar dayta a pagilian, ket isu nangrugi nga agkasapulan.” Agpapan itoy, di pay la nagnakem. Agtalek pay la iti bagina, ket “napan pay ket nakikadua iti maysa kadagiti umili iti dayta a pagilian, ket isu imbaonna kadagiti talonna tapno agtaraken kadagiti baboy. Ket tinartarigagayanna idi ti mapnek kadagiti bunga ti algarroba a kankanen dagiti baboy, ket awan mangted kenkuana iti aniaman a banag.”
Kuna ti iskolar ti Biblia a ni Herbert Lockyer: “Nagkullayaw la ketdi dagiti Judio a dumdumngeg idi ken Jesus kadagitoy sasao a, ‘tapno mangpakan kadagiti baboy,’ tangay iti maysa a Judio, awanen ti nakapimpiman ngem iti daydi.” Umasping ita, masansan a masarakan dagidiay nangbaybay-a kadagiti kinapudno ti Biblia ti bagbagida iti narikut, wenno nakababain pay, a kasasaad. Ipudno ti maysa a Kristiano a balasang a nagtalaw manipud pagtaenganda: “Napan amin a kuartak iti maiparit nga agas, ket awanen kuartak iti dadduma pay a banag. Isu a rinugiak ti nagsipdut iti aniaman ken iti isuamin tapno masuportarak ti bisiok.”
“Nakapagpanunot”
Ngem, kasano ngay ti panagtignay ti anak a barayuboy iti nakapimpiman a kasasaadna? Kinuna ni Jesus a kamaudiananna “nakapagpanunot.” Ti orihinal a Griego a sasao kaipapananna “nagnakemen.” Iti sabali a pannao, “napalalo ti ragsakna” idi iti maysa a minamaag ti arapaapna a lubong, a nabulsek no ania a talaga ti nakalkaldaang a kasasaadna.—Idiligyo ti 2 Timoteo 2:24-26.
Naklaat met ita ti dadduma a rebelioso nga agtutubo iti kinapudno. Talaga a nakalkaldaang a kapadasan ti gunggona iti nasaem a panagbiagda a siwayawaya—pannakaibalud, grabe a pannakadangran, yakar-sekso a sakit. Pimmayso a talaga dagiti sasao ti Proverbio 1:32: “Ta ti yaalsa dagiti nanengneng papatayennanto ida.”
Usigenyo ni agtutubo nga Elizabeth, a nangpanaw kadagiti dadakkelna ken nairaman iti maiparit nga agas. “Nalipatak ni Jehova,” kunana. Nupay kasta, idi nagpasiar sadi Nueva York, nalabsanna ti sangalubongan a hedkuarter dagiti Saksi ni Jehova. Ti nagbanaganna? “Kasla naduyok ti panunot ken pusok,” malagipna. “Aniat’ inaramidko? Apay nga intulokko ti biagko a maisagmak iti kasta a didigra?”
Idi naipasango met laengen iti kinapudno ti anak a barayuboy, isut’ nangaramid iti natured a pangngeddeng—agawid tapno ilintegna ti biagna! Ngem aniat’ reaksion ni amana kalpasan a sinair ken liniputan ti anakna? Sumungbat ti rekord: “Bayat nga isu adayo pay laeng, nakita ni amana ket simnek ti asina, ket timmaray ket inappungolanna ti tengngedna ken inagkanna a sidudungngo.” Wen, sakbay a naisagana a siaannad ti agtutubo ti panagpudnona, ni amana ti immun-unan a nangipakita iti ayat ken pammakawan!
Panangilinteg iti Bambanag iti Dios
Agpapan pay iti dayta, kinuna ti anak a barayuboy ken amana: “Nagbasolak a maibusor iti langit ken maibusor kenka.” Ti leksion? Di mailinteg dagiti agtutubo a simmiasi iti daldalan ti Dios ti bibiagda no dida pay la “ilinteg dagiti bambanag” nga umuna iti Dios a mismo! (Isaias 1:18) Makapagyamantay ta pinagbalin ni Jehova a posible ti kasta a pannakisinnublianan. Kinapudnona, ti ama iti pangngarig ni Jesus isimbolona ni Jehova a Dios. Ket ipakita ti Dios ti umasping a kababalin a mamakawan babaen ti panagkunana kadagiti agbabbabawi a managbasol: “Agsublikayo kaniak, ket agsubliakto kadakayo.” (Malakias 3:7; idiligyo ti Salmo 103:13, 14.) Ngem kas kadagidi nagbasol a Judio idi panawen ti Biblia, masapul nga ikeddengda: “Sukimaten ken imatangantayo koma dagiti dalantayo, ket agsublitayo manen ken Jehova.”—Un-unnoy 3:40.
Kaipapanan daytoy ti pananganag ti maysa iti naaramidanna a basol. No aramiden daytoy ti maysa a nagbasol nga agtutubo, matignay koma a mangipudno kadagiti basolna ken Jehova a Dios. Kinuna ti salmista: “Idi nagulimekak, dagiti tultulangko narmayda bayat ti panagungorko iti agpatnag ken agmalem. . . . Binigbigko ti basolko kenka, ket ti kinadakesko diak inlinged. . . . Ket pinakawanmo ti kinakas-ang ti basolko.”—Salmo 32:3-5.
Kasano ngay no nakiraman ti maysa nga agtutubo kadagiti nadagsen a basol—nalabit panagparegreg, kinalulok, panagusar iti maiparit nga agas, wenno kriminal nga aramid? Kaawatan a ti kasta a tao mabalin a mariknana a din maikari a mapakawan. Kastat’ narikna ti nadakamat itay a ni John. Isu a nakatakder lattan idiay ruar ti Kingdom Hall agingga nga impalagip kenkuana ti maysa a nasingpet a panglakayen ti kongregasion a ni Ari Manases iti kadaanan nga Israel ket nakaaramid met kadagiti nadagsen a basol—agraman pammapatay! Kaskasdi a pinakawan ni Jehova. (2 Cronicas 33:1-13) “Dayta a panglakayen inispalna ti biagko,” kuna ni John. Idi naammuanna a mabalin a mapakawan, naitured ni John ti simrek idiay Kingdom Hall tapno agpatulong.b
Kasapulan pay ti kaaduan nga agtutubo nga adda iti kasta a kasasaad ti tulong a mangilinteg kadagiti bambanag iti Dios, ket dakkel unay ti maaramidan dagiti panglakayen iti lokal a kongregasion iti daytoy a banag. Makapagimdengda a buyogen ti pannakipagrikna ken pannakaawat bayat a ti maysa nga agtutubo ‘sipapanayag nga ipudnona dagiti basolna.’ Makaipaayda pay iti disiplina ken praktikal a tulong. Kas pagarigan, mayurnosda agpaay iti agtutubo nga adda ‘mangisuro kenkuana manipud pangrugian kadagiti pagdadamuan a bambanag’ ti Sao ti Dios babaen ti maysa a panagadal iti Biblia iti pagtaengan. Ket no marigatan nga agkararag ti maysa a nagbasol, isut’ maikararagan ti maysa a panglakayen. Ipasigurado kadatayo ti Biblia a “ti kararag ti pammati paimbagennanto ti addaan sagubanit.”—Santiago 5:14-16; Hebreo 5:12.
Mangaramidkayo iti Nalinteg a Dandana Agpaay iti Saksakayo
Siempre, ti panangilinteg kadagiti bambanag iti Dios ket pangrugian laeng. Kas iti panagkiddaw ti anak a barayuboy iti pammakawan ken amana, ikagumaan koma dagiti nagbasol nga agtutubo ti mangkiddaw ti pammakawan kadagiti nagannakda. Mabalin a dakkel ti maitulong ti maysa a napasnek a panagkiddaw iti pammakawan tapno maep-ep ti dadduma a pannakasair a sinagabada ken tapno magun-odyo ti pannaranayda. Malagip ti maysa nga agtutubo a naglibas ngem nagawid met laeng a kaduanan ti bastardo nga anakna: “Nangipakita da Nanang ken Tatang iti napalalo a panagayat kaniak.”
Ti maysa nga agtutubo nga agtarigagay a mangay-ayo iti Dios kasapulan nga ‘itultuloyna ti mangaramid kadagiti nalinteg a dana a maipaay kadagiti sakana.’ (Hebreo 12:13) Mabalin a kaipapanan daytoy ti panangbalbaliwna iti estilo ti panagbiag, ug-ugali, ken kakaduana. (Salmo 25:9; Proverbio 9:6) Napateg met ti panangipasdek iti rutina a panagadal iti Biblia. Kuna ti maysa a sigud a rebelioso a balasang: “Inaldaw a basaek ti Biblia ken amin a naibasar-Biblia a publikasion nga impablaak dagiti Saksi ni Jehova. Agyamanak iti Dios ta inikkannak ti maikadua a gundaway.”
Nagsayaat ti pananggupgop ni John kadagiti bambanag babaen ti panagkunana: “Taliawek ti napalabas a sinayangko a panawen. Pampanunotek dagiti banag a naaramid koma, ngem din maisubli ti napalabas.” Makaparagsak ta agdaydayawtayo iti maysa a manangaasi a Dios a sibabara a mangaw-awis kadagidiay a nangtallikud kenkuana nga agsublida. Apay a dikay awaten ti awisna?
[Dagiti Footnote]
a Kitaenyo ti “Agimtuod Dagiti Agtutubo . . . Apay a Rumbeng nga Agtulnogak iti Dadakkelko?” iti Disiembre 22, 1994, a ruar.
b No saankayo a napadakkel kas maysa a Kristiano ngem kaskasdi a mabigbigyo a rumbeng a balbaliwanyo ti wagas ti panagbiagyo, ti isasarungkar iti maysa a Kingdom Hall dagiti Saksi ni Jehova ti naimbag a pangrugianyo. Kiddawenyo ti maysa a libre a panagadal ti Biblia iti pagtaenganyo. Iti daytoy a wagas, maipaayankayo iti personal a tulong a mangilinteg iti biagyo.
[Ladawan iti panid 20]
Makatulong dagiti nataengan a Kristiano a mangilinteg iti biagyo