Kapitulo 11

‘Itultuloyyo a Biruken nga Umuna ti Pagarian’

 1. (a) Apay, 1,900 a tawen ti napalabasen, a kuna ni Jesus a biruken nga umuna ti Pagarian? (b) Ania a saludsod ti isaludsodtay iti bagitayo?

NASUROK a 1,900 a tawen ti napalabasen, iti diskurso idiay Galilea, inggunamgunam ni Jesus kadagiti agdengdengngeg kenkuana: “Itultuloyyo, ngarud, a biruken nga umuna ti pagarian ken ti kinalintegna.” Ngem apay? Saan kadi nga adu a siglo ti kaadayo pay ti pannakaitrono ni Kristo? Wen. Ngem dayta a Mesianiko a Pagarian isut’ pamay-an a pangalangon ni Jehova ti mismo a nasantuan a naganna ken pangitungpal ti engrande a panggepna ditoy daga. Asinoman a pudpudno a mangipateg iti daytoy ikkanna ti Pagarian ti umuna a lugar iti biagna. Pudno daytoy idi umuna a siglo ket pudno met dayta itatta a ti Pagarian ti agturturayen. Ipakpakita kadi ti wagas panagbiagyo a birbirukenyo nga umuna ti Pagarian ti Dios?​—Mat. 6:33.

 2. Ania a bambanag ti kaaduan a birbiruken dagiti tattao?

² Kaaduanna interesado dagiti tattao iti dadduma a bambanag. Dakdakkel ti gagarda nga agbiruk kadagiti kinabaknang ken ti pagkawes, taraon ken dadduma pay a material a sanikua ken ragragsak a magatang ti kuarta. (Mat. 6:31, 32) Isarsarming ti panagbiagda a kupadoda unay iti bagida ken ti ragsakda. Iti biagda, maikabkabil ti Dios iti maikadua a lugar​—no mamatida pay met laeng kenkuana.

 3. (a) Ania a gupgupit ti imparegta ni Jesus a biruken dagiti adalanna, ken apay? (b) Apay di kasapulan ti aglablabes a maseknan maipapan kadagiti namaterialan a kasapulan?

³ Ngem ni Jesus intedna ti balakad kadagiti adalanna: “Saankayo nga agurnong kadagiti gupgupit nga agpaay kadakayo ditoy daga,” ta awan kadagita a sanikua ti agpaut. “Ngem,” kunana, “agurnongkayo kadagiti gupgupit sadi langit,” babaen ti panagserbi ken Jehova. Inggunamgunamna kadagiti paspasurotna a salimetmetanda a “napamaysa” koma ti matada, nga isentro ti atensionda iti maymaysa laeng a banag, ti panagaramid iti pagayatan ti Dios. “Dikay mabalin ti agserbi iti Dios ken iti Kinabaknang,” kunana kadakuada. Ngem kasanon dagiti namaterialan a kasapulan​—ti pagtaraon, pagkawes ken pagtaengan? “Dikay ngarud agagawa,” imbalakad ni Jesus. Inturongna ti atensionda kadagiti tumatayab​—tartaraonan ti Dios ida. Pinaregtana dagiti pasurotna a mangala ti leksion kadagiti sabsabong​—sipipintas ti panangkawes ti Dios kadakuada. Saan kadi a napatpateg dagiti intelihente a natauan nga ad-adipen ni Jehova ngem ti aniaman kadagitoy? “Itultuloyyo, ngarud, a biruken nga umuna ti pagarian ken ti kinalintegna,” kuna ni Jesus, “ket isuamin dagitoy [nasken] a bambanag mainayondanto kadakayo.” (Mat. 6:19-34) Patienyo aya dayta? Ipakpakita aya dayta ti tigtignayyo?

Dikay Palubosan a Malpes ti Kinapudno ti Pagarian

 4. No ikabil ti tao ti sobsobra a panangipaganetget kadagiti material a bambanag, aniat’ mabalin nga ibungana? Iyilustrar.

⁴ No aglablabes ti pannakaseknan ti tao kadagiti material a bambanag, mabalin a makadadael dagiti ibungana. Uray no kunana nga addaan iti Pagarian, no iti pusona ipangpangrunana dagiti dadduma a bambanag, leppesennanto ti kinapudno ti Pagarian. (Mat. 13:18, 19, 22) Kas pangarigan, naminsan maysa nga agtutubo nga agturay a nabaknang ti nagsaludsod ken Jesus, “Ania ti aramidek tapno matawidko ti biag nga agnanayon?” Ti sungbatna iti kuna ni Jesus impakitana nga isut’ addaan nadalus a panagbiag ken nasayaat ti panangtratona kadagiti dadduma. Ngem sobra ti ayatna kadagiti namaterialan a sanikuana. Saanna a maisina ti bagina kadakuada tapno agbalin koma a pasurot ni Kristo. Gapuna napalabasna ti gundaway a mamagbalin koma kenkuana a kadua nga agturay ni Kristo iti nailangitan a Pagarian. Kas kinuna ni Jesus iti dayta nga okasion: “Ania ket a nagrigaten a sumrekda iti pagarian ti Dios dagiti aduan sanikua!”​—Mar. 10:17-23.

 5. (a) Ania a bambanag ti imparegta ni Pablo ken ni Timoteo a pakapnekanna koman, ken apay? (b) Kasanot’ panangusar ni Satanas iti “ayat iti pirak” kas mangdadael a silo?

⁵ Adu a tawen kalpasanna, nagsurat ni apostol Pablo ken ni Timoteo, nga adda idi idiay Efeso, maysa a nabaknang a sentro ti komersio. Isu ti pinalagipanna: “Ta awan inyegtayo ditoy lubong, ket ditayto met mabalin ti mangitugot ti aniaman a banag. No adda ngarud pagtaraontayo ken pagkawestayo, mapnektayon koma iti daytoy.” Ti panagtrabaho tapno mangipaay ti kalalainganna a “pagtaraontayo ken pagkawestayo” ken ti pamiliatayo ti nasayaat. Ngem namakdaar ni Pablo: “Ngem dagiti agpanggep a bumaknang matnagda iti maysa a pannakasulisog ken ti maysa a silo ken kadagiti adu nga agum a minamaag ken makaranggas a mangipalned kadagiti tao iti pannakarba ken pannakapukaw.” Nasikap ni Satanas. Umuna mabalin a gargarienna ti tao kadagiti babassit a bambanag. Daytoy ti masansan a sarunuen ti daddadakkel a panangparigat​—nalabit ti gundaway nga umasenso iti maysa a trabaho a dakdakkel ti sueldona ngem mangkalikagum met ti ad-adu a tiempo a dati mailaslasin a para kadagiti naespirituan a bambanag. No saantay nga agan-annad, “ti ayat iti pirak” ti mangleppes kadagiti nakapatpateg nga intereses ti Pagarian. Kas panangikuna ni Pablo, “Nga idi inaguman dagiti dadduma [ti ayat iti pirak] nayaw-awanda iti pammati ket nasalputda kadagiti adu a ladladingit.”​—1 Tim. 6:7-10.

 6. (a) Tapno saan a masiluan, aniat’ masapul nga aramidentayo? (b) Realistiko kadi dayta no matmatmatan ti kasasaad ti panagbiag ditoy lubong itatta?

⁶ Addaan pudpudno nga ayat iti kabsatna a Kristiano, ni Pablo inggunamgunamna ken Timoteo: “Pagtalawam dagitoy a bambanag,” ken, “Makirupakka iti nasayaat a pannakidangadang ti pammati.” (1 Tim. 6:11, 12) Kasapulan ti nainget a panagregget no kayattayo a malisiantayo ti pannakaiyanud a kadua ti materialistiko a wagas ti panagbiag ti lubong nga adda iti aglawlawtayo. Ngem no ipakattayo ti bagitayo a maitunos iti pammatitayo, dinatay baybay-an ni Jehova. Uray pay nasaknap ti nangato a presio ken kinaawan panggedan, siguruenna nga addaantayo kadagiti pudno a kasapulantayo.​—Heb. 13:5, 6.

Nangted Pagtuladan Dagiti Immuna nga Adalan

 7. Idi imbaon ni Jesus dagiti apostolesna a mangasaba iti Israel, ania a bilin ti intedna kadakuada, ken apay a maiyanatup dagitoy?

⁷ Kalpasan panangted ni Jesus ti kalalainganna a panangsanay kadagiti apostolesna imbaonna ida iti ruar ti Israel a mangikasaba ti naimbag a damag. “Ti pagarian ti langit asidegen.” Anian a makaparagsak a mensahe dayta! Ni Jesu-Kristo, ti Mesianiko nga Ari, ti adda idi iti nagtetengngaanda. Yantangay impaay dagiti apostol ti bagbagida iti serbisio ti Dios, inggunamgunam kadakuada ni Jesus nga agtalekda iti Dios nga aywananna ida. Gapuna kinunana: “Dikay agbalon ti uray ania, sarukod man, supot man, uray tinapay, uray pirak; ket dikay mangikuyog ti dua a pagan-anay. Ket iti uray ania a balay a serkanyo, agtaengkayo idiay ket isu met ti pagluasanyo.” (Mat. 10:5-10; Luc. 9:1-6; 10:4-7) Kitaen ni Jehova a dagiti kasapulanda ti mapennek babaen iti im-ima dagiti padada nga Israelitas, a kadakuada ti panagpadagus kadagiti ganggannaet ti kustombreda.

 8. (a) Apay a nangted ni Jesus ti naiduma a bilbilin di nabayag sakbay ti ipapatayna? (b) Nupay kasta, aniat’ kaskasdi nga ipangpangrunada iti biagda?

⁸ Iti kamaudiananna, sakbay la unay ti ipapatayna, pinakdaaran ni Jesus dagiti apostolesna iti kinapudno nga agtrabahodanto iti sidong ti nagbalbaliw a sirkumstansia. Gapu ti opisial nga ibubusor, mabalin a dinto maipakita a sisasagana ti kinamanagpadagus idiay Israel. Kasta met, nga iti mabiiten ipandanto metten ti mensahe ti Pagarian kadagiti dagdaga a Gentil. Itan agawitdanto metten ti “supot ti kuarta” ken “pagbalonan.” Nupay kasta, itultuloydanto pay met laeng a biruken nga umuna ti Pagarian ni Jehova ken ti kinalintegna, a sitatalek a bendisionan ni Jehova ti panagreggetda a mangsapul ti kasapulan a pagtaraon ken pagkawesda.​—Luc. 22:35-37.

 9. (a) Kasanot’ panangipangpangruna ni Pablo iti Pagarian? (b) Kasano a naaywanan dagiti pisikal a kasapulanna? (c) Ania a balakad ti intedna kadagiti dadduma maipapan kadagitoy a bambanag?

⁹ Nangted ni apostol Pablo ti nagsayaat nga ulidan no kasanot’ panangiyaplikar iti balakad ni Jesus. Imbangon ni Pablo ti biagna iti agliklikmut ti ministerio. (Ara. 20:24, 25) Idi napan iti lugar a pangaskasabaanna inaywananna dagiti mismo a namaterialan a kasapulanna babaen ti panagar-aramidna kadagiti tolda. Saanna nga inuray dagiti sabsabali a mangasikaso kenkuana. (Ara. 18:1-4; 1 Tes. 2:9; 1 Cor. 9:18) Nupay kasta nagyamananna ti kinamanagpadagusda ken inawatna ti sagsagutda no kayat nga iyebkas dagiti dadduma ti ayatda ken panangapresiarda iti kastoy a pamay-an. (Ara. 16:15, 34; Fil. 4:15-17) Saanna pinaregta dagiti Kristiano a lallaki ken babbai a liwayan ti obligasionda iti pamiliada tapno mapan laeng a mangaskasaba, no di ket tamingenda ti nadumaduma a responsabilidadda iti natimbeng a pamay-an. Binalakadanna a pagtrabahoda ti im-imada, nga ayatenda ti pampamiliada ken tapno naparaburda iti panangted kadagiti dadduma. (Efe. 4:28; 2 Tes. 3:7-12; Tito 2:3-5) Inggunamgunamna kadakuada nga ikabilda ti panagtalekda, saan a ti material a sansanikua, no di ket iti Dios ken usarenda ti biagda iti pamay-an a mangipakpakita a talaga a natarusanda no ania dagiti napapateg a bambanag iti biag. Maitunos iti sursuro ni Jesus, kaipapanan dayta ti panangbirukda nga umuna iti Pagarian ti Dios ken ti kinalintegna.​—Fil. 1:9-11.

Ipangpangrunayo ti Pagarian iti Biagyo

10. (a) Aniat’ kaipapanan ti ‘biruken nga umuna ti Pagarian’? (b) Ngem aniat’ saan met a liwliwayan?

¹⁰ Kasano kawadwad ti personal a panangiranranudtayo ti naimbag a damag ti Pagarian kadagiti dadduma? Daytat’ agpannuray, umuna, iti sirkumstansiatayo ken, iti kadakkelan a paset, iti kauneg met ti panangapresiartayo. Laglagipenyo a di kinuna ni Jesus, ‘Birukenyo ti Pagarian no awan sabalin nga ar-aramidenyo.’ Saanna met a kinuna, ‘La ketdi no sagpaminsan a sarsaritaenyo ti Pagarian, ar-aramidenyon ti adda a kasapulan.’ Ken saanna met a kinuna, ‘Mangrugikayo a sireregta maipaay kadagiti intereses ti Pagarian; ngem no kasla mabayag pay nga umay ti Baro Urnos, itultuloyyo latta nga agar-aramid bassit met maipaay iti Pagarian ngem agbiagkayo a kasla ti kaaduan a tattao.’ Gapu ta pagaammona unay ti pateg ti Pagarian, inyebkasna ti pagayatan ni Amana iti dayta a banag, a kunkunana: “Itultuloyyo a sapulen ti pagarianna.” Wenno, kas panangilanad ni apostol Mateo: “Itultuloyyo, ngarud, a biruken nga umuna ti pagarian ken ti kinalintegna.” (Luc. 12:31; Mat. 6:33) Numan pay kaaduan kadatayo nasken ti panagtrabahotayo tapno maipaayan ti pisikal a kaskasapulantayo ken ti pampamiliatayo, no talaga nga addaantay ti pammati, ti biagtayo ti mailikmut iti trabaho nga inted ti Dios kadatayo maipapan ti Pagarianna. Maigiddato iti dayta ditay met liwliwayan dagiti responsabilidadtayo iti pamilia.​—1 Tim. 5:8; Prov. 29:15.

11. (a) Kasanot’ panangiyilustrar ni Jesus iti kinapudno a di amin ket makaipaay ti parpareho a kaadu ti panawen iti panangisaknap ti mensahe ti Pagarian? (b) Ania a bambanag ti addaan kaipapanan iti daytoy?

¹¹ Dadduma kadatayo ti makaipaay ti ad-adu nga oras ngem ti dadduma iti ministerio ti tay-ak. Ngem iti pangngarigna maipapan iti nadumaduma a kita ti daga impakita ni Jesus nga amin a ti pusoda arigna ti nasayaat a daga ket agbungadanto. Kasano kasaknap? Dagiti sirkumstansia dagiti indibidual ti agdumadumada. Ti edad, salun-at ken responsabilidad iti pamilia ti nairamanda amin. Ngem no adda pudpudno a panangapresiar, adu met ti magapuanan.​—Mat. 13:19, 23.

12. Ania a makaay-ayo a naespirituan a kalat ti nangnangruna a pakaparegtaan dagiti agtutubo nga usigen?

¹² Nasayaat ti maaddaan kadagiti kalat a makatulong ti intay panangpalawa ti pannakiramantayo iti ministerio ti Pagarian. Rebbeng a panunoten a siinget dagiti agtutubo ti ekselente nga ulidan ni naregta nga agtutubo a Kristiano a Timoteo. (Fil. 2:19-22) Aniat’ nasaysayaat pay kadakuada ngem ti iseserrek iti amin-tiempo a ministerio kalpasan panagturposda iti sekular a panageskuelada? Uray met dagiti natataengan, magunggonaanda babaen ti panangikeddengda kadagiti nasasayaat a naespirituan a kalat.

13. (a) Asino ti mangikeddeng no aniat’ personal a maaramidanyo iti serbisio ti Pagarian? (b) No pudpudno met laeng a birbirukentayo nga umuna ti Pagarian, aniat’ pampaneknekan daytoy?

¹³ Imbes a babalawentay dagidiay pagarupentayo a makaaramid ti ad-adu pay, matignaytay koma babaen iti pammati ti panangitrabahotayo ti personal a panagrang-aytayo tapno makapagserbitayo iti Dios iti inggat’ kabaelantayo nga ipalubos dagiti adda a sirkumstansiatayo. (Roma 14:10-12; Gal. 6:4) Kas ipakita ti kaso ni Job, kuna ni Satanas nga interesadotay laeng umuna kadagiti material a sanikuatayo, ti pagnam-ayantayo ken personal a pagimbagantayo, ket ti motibotayo iti panagserserbi iti Dios ti naagum. Ngem no pudno a birbirukentayo nga umuna ti Pagarian, makipaspasettayo a mangpampaneknek iti Diablo a naindaklan nga ulbod. Mangmangtedtay ti ebidensia a ti umun-una iti biagtayo ket saan a dagiti namaterialan a sanikua wenno personal a pagnam-ayan no di ket ti serbisio iti Dios. Iti kasta pampaneknekantayo babaen iti sao ken aramid ti nauneg a panagayattayo ken Jehova, ti nasungdo a panangsuportartayo iti kinasoberanona ken ayattayo kadagiti padatayo a tattao.​—Prov. 27:11; Job 1:9-11; 2:4, 5.

14. (a) Apay a makagunggona ti kaadda ti iskediol iti serbisio idiay tay-ak? (b) Iti kasano kadakkel ti pannakiramraman ti adu kadagiti Saksi idiay tay-ak ti ministerio, ken apay?

¹⁴ Matulongannatayo ti maysa nga iskediol a mangaramid ti ad-adu ngem daydiay saantay koma a maar-aramidan. Ni Jehova a mismo ti ‘nangituding ti panawen’ a pangitungpal ti panggepna, ket nasayaat met no tuladentay dayta. (Ex. 9:5; Mar. 1:15; Gal. 4:4) No mabalbalin, nasayaat ti pannakiraman iti tay-ak ti ministerio a maminsan wenno ad-adu pay a naituding a tiempo ti kada lawas. Pinullo ribo kadagiti Saksi ni Jehova iti intero a lubong ti nagpasalistada kas auxiliary payunir ket tagtagiragsakenda ti panangbusbos ti dua wenno ad-adu pay nga oras ti inaldaw, kas promedio, iti panangikaskasaba ti naimbag a damag. Dadduma ar-aramidenda a regular daytoy; dadduma, sumagmamano a daras iti kada tawen. Adu pay a ribo ti agserserbi kas regular payunir, a mangus-usar ti di agkurang ti tallo nga oras kada aldaw, kas promedio, tapno iwaragawag ti mensahe ti Pagarian. Dadduma, kas espesial payunir ken misionero, ti mangbusbusbos ti ad-adu pay nga oras iti serbisio ti Pagarian. Ken addatay man wenno awan iti tay-ak ti ministerio, mabalintay ti agbirok kadagiti gundaway a mangiranud ti namnama ti Pagarian iti tunggal maiyanatup nga okasion iti asinoman a dumngeg. (Idiligyo iti Juan 4:7-15.) Agpanunottay koma amin a siinget maipapan ti kaipapanan ti padto ni Jesus a “daytoy naimbag a damag ti pagarian maikaskasabanto iti amin a mapagnaedan a daga kas pammaneknek iti amin a nasnasion; ket iti kasta umayton ti panungpalan.” Ti koma tarigagaytayo ket isut’ pannakiraman a naan-anay iti dayta a trabaho kas ipalubos dagiti sirkumstansiatayo.​—Mat. 24:14; Efe. 5:15-17.

15. Maipapan iti ministeriotayo, apay a kunaenyo a ti balakad idiay 1 Corinto 15:58 ti naintiempuan?

¹⁵ Sangsangkamaysa, iti amin a paset ti daga, sadinoman a nasion ti pagnanaedanda, siaaktibo a makiramraman dagiti Saksi ni Jehova iti daytoy naindaklan a pribilehio ti serbisio. Iyap-aplikarda iti bagbagida ti naipaltiing a balakad ti Biblia: “Agtaengkayo a sititibker, saan a magaraw, nga aduankayo laeng iti aramid ti Apo, nga ammoyo a ti aramidyo addanto kapapay-anna iti Apo.”​—1 Cor. 15:58.

Repaso a Pagsasaritaan

● Idi kinuna ni Jesus a birukentayo nga umuna ti Pagarian, aniat’ ipampamatmatna a rebbeng ikabiltayo kas maikadua?

● Ania a panangmatmat ti rebbeng adda koma kadatayo maipapan iti panangaywan kadagiti pisikal a kasapulantayo ken ti pamiliatayo? Ania a tulong ti itden ti Dios kadatayo?

● Adda aya kapapay-anna no kasano kaadu ti ar-aramidentayo iti serbisio ti Pagarian la ketdi adda met ti pannakiramramantayo? Apay?