“Ti Silaw Immay iti Lubong”
“Daytoy ti pakaibatayan ti pakaukoman, ta ti silaw immay iti lubong ngem dagiti tattao inayatda ti sipnget imbes a ti lawag.”—JUAN 3:19.
1. Apay a masapul a maseknan ti tunggal maysa maipapan iti panangukom ti Dios?
KAADUAN a tattao ita dida unay madanagan maipapan iti panangukom ti Dios. Ipagarup dagiti dadduma a siaanamong nga ukomen ida ti Dios no mapanda a kanayon idiay simbaan ken dida ranggasan ti padada a tao. Kadagiti adu, ti sursuro ti Kakristianuan maipapan ti impierno ken purgatorio ti nangdadael ti intero a kapanunotan ti nadiosan a pannakaukom. Ngem ti nasaknap a panangiyaleng-aleng ken dagiti kinaulbod ti Kakristianuan dida mabaliwan ti kinapudno a tunggal tao inton agangay ukomento ti Dios. (Roma 14:12; 2 Timoteo 4:1; Apocalipsis 20:13) Ken dakkel ti agpannuray iti daytoy a pannakaukom. Dagidiay a maukom iti pannakaanamong awatendanto ti sagut ti Dios a biag nga agnanayon, idinto a dagidiay maukom iti di pannakaanamong awatendanto ti naan-anay a supapak ti basol: ti ipapatay.—Roma 6:23.
2. Aniat’ pakaibatayan ti panangukom ti Dios?
2 No kasta, maseknan dagiti pudno a Kristiano maipapan ti panangukom ti Dios, ken sipapasnek a tarigagayanda ti panangay-ayo kenkuana. Kasano a maaramidanda daytoy? Iti Juan 3:19, ited ni Jesus ti pannulbek. Kunana: “Daytoy ti pakaibatayan ti pakaukoman, ta ti silaw immay iti lubong ngem dagiti tao inayatda ti sipnget imbes a ti lawag, ta dakes idi dagiti aramidda.” Wen, ti panangukom ti Dios ket maibatay iti no inayattayo met laeng ti lawag imbes a ti sipnget.
“Ti Dios Isu ti Silaw”
3. Ania ti sipnget, ken ania ti lawag?
3 Iti naespirituan a pannakaawat, ti sipnget adda pakainaiganna iti kinaawan pannakaammo ken kinaawan namnama nga adda iti pagturayan ni Satanas—nupay masansan nga agparang ni Satanas a kasla “anghel ti lawag.” (2 Corinto 4:4; 11:14; Efeso 6:12) Iti sabali a bangir, ti silaw adda pakainaiganna iti pannakaawat ken pannakalawag nga aggapu manipud ken Jehova a Dios. Nagsao ni apostol Pablo maipapan iti silaw idi nga insuratna: “Ta ti Dios ti nagkuna: ‘Tumpuarto ti silaw iti kasipngetan,’ isu a nagsilnag kadagiti puspusotayo a maipaay iti pannakalawag ti nadayag a pannakaammo ti Dios iti langa ni Jesu-Kristo.” (2 Corinto 4:6) Ti naespirituan a silaw ket maiyasping unay ken Jehova ta insurat ni apostol Juan: “Ti Dios isu ti silaw.”—1 Juan 1:5; Apocalipsis 22:5.
4. (a) Kasano a pinagbalin ni Jehova a magun-odan ti silaw? (b) Iti ania a wagas a maiparangarangtayo ti panagayat iti silaw?
4 Pinagbalin ni Jehova a magun-odan ti silaw babaen ti saona, nga itan ket libre a maala iti naisurat a porma idiay Nasantuan a Biblia. (Salmo 119:105; 2 Pedro 1:19) Gapuna, pudno nga iyeb-ebkas ti salmista ti panagayatna iti silaw idi nga insuratna: “O anian a panangayatko iti lintegmo! Isu ti imutektekakto iti agmalmalem. Toy kararuak inannurotna dagiti pammalagipmo, ket ayatekto ida a napalalo.” (Salmo 119:97, 167) Ay-ayatenyo kadi unay ti silaw a kas nabatad nga inaramid ti salmista? Kanayon kadi a basbasaenyo ti Sao ti Dios, mennamennaen dayta, ken ikagkagumaan nga iyaplikar dagiti ibagbagana? (Salmo 1:1-3) No wen, gunggun-odenyo ti naanamongan a pannakaukom manipud ken Jehova.
“Siak ti Silaw ti Lubong”
5. Iti siasino a naisentro ti nadiosan a silaw?
5 Ti makaited-biag a silaw manipud ken Jehova ket naisentro iti persona ni Jesu-Kristo. Iti pangrugian ti Ebanghelio ni Juan, mabasatayo: “Adda idi kenkuana ti biag, ket ti biag isu idi ti silaw dagiti tao. Ket ti silaw aglawag iti sipnget, ket ti sipnget saanna nga inabak daytoy.” (Juan 1:4, 5) Pudno, addaan ni Jesus iti kasta kasinged a pannakaitimpuyog iti silaw ta isut’ naawagan “ti silaw a pudno a manglawag iti amin a tao.” (Juan 1:9) Kinuna a mismo ni Jesus: “Bayat ti kaaddak ditoy lubong, siak ti silaw ti lubong.”—Juan 9:5.
6. Aniat’ masapul nga aramiden ti maysa a tao tapno magun-odanna ti naanamongan a pannakaukom a mangiturong iti biag nga agnanayon?
6 No kasta ngarud, dagidiay nga agayat iti silaw ayatenda ni Jesus ken mamatida kenkuana. Imposible a gun-oden ti naanamongan a pannakaukom a di ibibiang ni Jesus. Wen, babaen laeng iti panagpannuray kenkuana a kas ti dinutokan ti Dios a pakaisalakanan a mabalintayo a gun-oden ti naanamongan a pannakaukom. Kinuna ni Jesus: “Ti mangwatwat ti pammati iti Anak adda biagna nga agnanayon; ngem ti saan nga agtulnog iti Anak saannanto a makita ti biag, no di ket ti pungtot ti Dios agtaeng kenkuana.” (Juan 3:36) Ania, ngarud, ti kaipapanan ti panangwatwat ti pammati ken Jesus?
7. Ti pammati ken Jesus ramanenna ti pammati iti siasino pay?
7 Umuna, kinuna a mismo ni Jesus: “Ti mamati kaniak, saan laeng a siak ti patienna, no di ket uray met ti nangibaon kaniak; ket ti makakita kaniak makitana met ti nangibaon kaniak. Siak immayak a silaw ditoy lubong, tapno amin a mamati kaniak saanda nga agtaeng iti sipnget.” (Juan 12:44-46) Dagidiay a mangayat ken Jesus ken mangwatwat ti pammati kenkuana masapul nga addaanda met ti nauneg nga ayat ken pammati iti Dios ken Ama ni Jesus, a ni Jehova. (Mateo 22:37; Juan 20:17) Asinoman a mangusar ti nagan ni Jesus iti panagdaydayaw ngem mapaay a mangted iti dakdakkel a dayaw ken Jehova dina iparparangarang ti pudno a panagayat iti silaw.—Salmo 22:27; Roma 14:7, 8; Filipos 2:10, 11.
“Kangrunaan nga Ahente” ti Dios
8. Kasano a naisentro ken Jesus ti nadiosan a silaw uray sakbay pay ti pannakaiyanakna kas tao?
8 Ti panangwatwat ti pammati ken Jesus kaipapananna met ti naan-anay a panangawat iti akemna kadagiti panggep ni Jehova. Naitampok ti kinapateg dayta nga akem idi a kinuna ti anghel ken Juan: “Ti pammaneknek ken Jesus isu ti espiritu ti pammadto.” (Apocalipsis 19:10; Aramid 10:43; 2 Corinto 1:20) Manipud ti kaunaan a padto idiay Eden, amin a nadiosan ti pannakaipaltiingna a padpadto ti tungpalna adda pakainaiganda ken Jesus ken ti saadna iti pannakaibanag kadagiti panggep ti Dios. Umar-arngi met, imbaga ni Pablo kadagiti Kristiano a taga Galacia a ti Linteg ti tulag ket “mangaywan a mangiturong ken Kristo.” (Galacia 3:24) Dayta a kadaanan a Linteg ti tulag ket nadisenio idi a mangisagana iti nasion maipaay iti iyaay ni Jesus kas Mesias. Isu nga uray sakbay pay pannakaiyanakna kas tao, ti silaw manipud ken Jehova ket naisentron ken Jesus.
9. Aniat’ nairaman iti panagayat iti silaw nanipud 33 K.P.?
9 Idi 29 K.P., imparang ni Jesus ti bagina tapno mabautisaran ket napulotan idi ti nasantuan nga espiritu, a nagbalin kas ti naikari a Mesias. Idi 33 K.P. isut’ natay a perpekto a tao, napagungar, immuli sadi langit, ket sadiay nga indiayana ti pateg ti biagna gapu kadagiti basoltayo. (Hebreo 9:11-14, 24) Daytoy a panagsasaganad dagiti paspasamak minarkaanna ti panagbalbaliw ti pannakilangen ti Dios kadagiti tattao. Ni Jesus itan “ti Kangrunaan nga Ahente ti biag,” ‘ti Kangrunaan nga Ahente ti pannakaisalakan,’ “ti Kangrunaan nga Ahente ken Mangan-anay ti pammatitayo.” (Aramid 3:15; Hebreo 2:10; 12:2; Roma 3:23, 24) Nanipud 33 K.P. nga agtultuloy, binigbig dagiti managayat ti silaw, ken inawatda, a malaksid ken Jesus “awan ti sabali a pakaisalakanan uray siasino, ta awan ti sabali a nagan iti babaen ti langit a naited kadagiti tao a pakaisalakanantayo.”—Aramid 4:12.
10. Apay a nasken unay ti panagimdeng kadagiti sasao ni Jesus ken tungpalen ida?
10 Ti panangwatwat ti pammati ken Jesus kaipapananna met ti panangawat kenkuana kas “ti Verbo” ken ti “Nakaskasdaaw a Mamagbaga.” (Juan 1:1; Isaias 9:6) Aniaman a sawen ni Jesus kanayon a mangisarming iti nadiosan a kinapudno. (Juan 8:28; Apocalipsis 1:1, 2) Ti panagimdeng kenkuana kaipapanannat’ biag ken patay. Imbaga ni Jesus kadagiti Judio idi kaaldawanna: “Ti dumngeg iti saok ket patienna ti nangibaon kaniak adda biagna nga agnanayon, ket saanto nga umay iti pannakaukom no di ket manipud ken patay dimteng iti biag.” (Juan 5:24) Idi umuna a siglo K.P., dagidiay a nagtignay iti sasao ni Jesus ket naalawda manipud kinasipnget ti lubong ni Satanas ket napagbiagda, iti kaipapananna. Naibilangda a nalinteg a buyogen ti panangmatmat iti panagbalinda a makipagtawid a kaduana iti nailangitan a Pagarianna. (Efeso 1:1; 2:1, 4-7) Ita, ti panagtulnog kadagiti sasao ni Jesus luktanna ti dalan maipaay kadagiti adu tapno maibilangda a nalinteg a buyogen ti panangmatmat iti pannakaispal iti Armagedon ken pananggun-od iti perpekto a natauan a biag idiay baro a lubong.—Apocalipsis 21:1-4; idiligyo iti Santiago 2:21, 25.
“Ulo kadagiti Isuamin a Banag”
11. Ania a nangato nga autoridad ti naited ken Jesus idi 33 K.P.?
11 Kalpasan ti panagungarna, impalgak ni Jesus kadagiti pasurotna ti sabali pay a parupa ti silaw. Kinunana: “Isuamin a pannakabalin naited kaniak idiay langit ken iti rabaw ti daga.” (Mateo 28:18) Naipangato ngarud ni Jesus iti natan-ok a saad iti sapasap nga organisasion ni Jehova. Nangipaay ni Pablo iti ad-adu pay a detalye idi a kunana: “Ti Dios pinagungarna ni Jesus manipud kadagiti natay ket impatugawna iti makannawanna kadagiti yan a nailangitan, a nangatngato unay ngem ti amin a gobierno ken agturay ken pannakabalin ken kinaapo ken iti isuamin a nagan a nanaganan, saan laeng a daytoy a panawen, no di ket iti mapasungad pay. Inkabilna met dagiti isuamin a bambanag iti babaen dagiti saksakana, ket isu insaadna nga ulo kadagiti isuamin a banag iti kongregasion, isu a bagina.” (Efeso 1:20-23; Filipos 2:9-11) Nanipud 33 K.P., ti panagayat iti silaw inramanna ti panangbigbig iti daytoy nadayaw a saad ni Jesus.
12. Aniat’ siraragsak nga inawat dagiti napulotan a Kristiano nanipud idi damo, ken kasano nga impakitada daytoy iti praktikal a wagas?
12 Iti kamaudianan, amin a sangatauan masapul a bigbigendanto ti autoridad ni Jesus. (Mateo 24:30; Apocalipsis 1:7) Dagiti managayat iti silaw, nupay kasta, siraragsak a binigbigda daytan nanipud pay idi damo. Dagiti napulotan a kameng ti Kristiano a kongregasion inawatda ni Jesus kas “ti ulo ti bagi, ti kongregasion.” (Colosas 1:18; Efeso 5:23) Idi nagbalinda a paset dayta a bagi, isuda ti ‘naluk-atan manipud iti pannakabalin ti sipnget ken naiyallatiw iti pagarian ti dungdunguen nga Anak ti Dios.’ (Colosas 1:13) Iti kasta, sipapasnek a sursurotenda ti panangidaulo ni Jesus iti amin a paset ti panagbiagda, ken iti kaaldawantayo, insuroda dagiti “sabsabali a karnero” a mangaramid met iti kasta. (Juan 10:16) Ti panangbigbig iti kinaulo ni Jesus isu ti kangrunaan a makalikaguman tapno umawat iti naanamongan a pannakaukom.
13. Kaano a rinugian ni Jesus a watwaten ti autoridad ti Pagarian, ken aniat’ simmaruno ditoy daga?
13 Iti iyuulina sadi langit idi 33 K.P., saan a dagus a winatwat a naan-anay ni Jesus ti autoridadna. Numan pay Ulo ti Kristiano a kongregasion, isut’ naguray iti umiso a panawen tapno watwatenna a naan-anay ti autoridadna iti intero a sangatauan. (Salmo 110:1; Aramid 2:33-35) Dimteng dayta a panawen idi 1914, idi a naitrono ni Jesus kas Ari ti Pagarian ti Dios ken ti “maudi nga al-aldaw” daytoy lubong nangrugin. (2 Timoteo 3:1) Nanipud 1919, ti panangurnong ti natda kadagiti napulotan ket nagturongen iti pannakairingpasna. Nangnangruna manipud 1935, madaman ti panamaglalasin ni Jesus iti sangatauan “iti karnero,” nga agtawidto “iti pagarian a naisagana kadakuada,” ken “ti kalding,” a “mapanto iti agnanayon a pannakaguped.”—Mateo 25:31-34, 41, 46.
14. Kasano nga imparangarang ti dakkel nga umariwekwek ti panagayat iti silaw, ken aniat’ ibunga dayta kadakuada?
14 Makaparagsak, ta napaneknekan nga umad-adu ti karnero kadagitoy maudi nga al-aldaw. Ti dakkel nga umariwekwek nga addaan minilion a bilang nagparangen iti eksena ti lubong “a naggapuda kadagiti isuamin a nasnasion ken tribo ken il-ili ken pagsasao.” Kas kadagiti kakaduada, ti napulotan, dagitoy a kimmarnero a tattao inayatda ti silaw. “Binugguanda dagiti pagan-anayda ken pinapudawda ida iti dara ti Kordero,” ken agpukpukkawda iti natbag a timek: “Ti pannakaisalakan nagtaud iti Diostayo a situtugaw iti trono, ken iti Kordero.” Gapu itoy, ti dakkel nga umariwekwek kas maysa a grupo awatennanto ti naanamongan a pannakaukom. Dagiti kamengna “aggapuda manipud iti dakkel a rigat,” malasatandanto ti panangdadael inton Armageddon kadagiti agayat iti sipnget.—Apocalipsis 7:9, 10, 14.
“Annak ti Lawag”
15. Iti ania a pamay-an a dagiti tigtignaytayo ipakitada ti panagpasakop iti Ari, a ni Jesu-Kristo?
15 Kasano, no kasta, iti praktikal a wagas a dagiti managayat iti silaw, napulotan man wenno sabsabali a karnero, agpasakopda ken Jesus nga isut’ introno ti Dios kas Ari ken agtigtignay nga Ukom? Ti maysa a wagas isut’ panangpadas nga agbalin a kas ti kita dagiti tattao nga anamongan ni Jesus. Idi adda ditoy daga impakita ni Jesus ti panangipategna kadagiti kualidad a kas ti kinapasnek, kinanaimpusoan, ken kinabara iti kinapudno, ket inyulidanna a mismo dagita a kualidad. (Marcos 12:28-34, 41-44; Lucas 10:17, 21) No tarigagayantayo ti naanamongan a pannakaukom, masapul a patanorentayo dagita a kualidad.
16. Apay a nasken nga iwagsaktayo dagiti ar-aramid maipaay iti sipnget?
16 Nangnangruna a pudno daytoy yantangay ti kinasipnget ti lubong ni Satanas ket kumarkaro bayat nga umas-asideg ti panungpalan. (Apocalipsis 16:10) Maiyanatup unay ngarud dagiti sasao nga insurat ni Pablo kadagiti taga Roma: “Ti rabii lumabasen; ket umasideg ti bigat. Iwagsaktayo ngarud dagiti ar-aramid ti sipnget ket ikapettayo dagiti igam ti lawag. Magnatayo a sidadayaw a kas iti aldaw, saan a kadagiti ragragsak a nalabes ken barbartek, saan nga iti kinaderrep ken nalulok a kababalin, saan a kadagiti ringringgor ken ap-apal.” (Roma 13:12, 13) Bayat a ti biag nga agnanayon ket sagut manipud iti Dios, ti kinapudno ti pammatitayo ken ti panagayattayo iti silaw ket mapaneknekan babaen kadagiti tigtignaytayo. (Santiago 2:26) Gapuna, ti awatentayo a pannakaukom agpannuray iti dakkel a rukod no kasano kalawa ti panagsanaytayo iti nasayaat nga ar-aramid ken panangliklik iti dakes nga ar-aramid.
17. Aniat’ kaipapanan ti “ikawesyo ni Apo Jesu-Kristo”?
17 Kalpasan ti panangipaayna iti balakad idiay Roma 13:12, 13, nagpatingga ni apostol Pablo babaen iti panagkunana: “Ikawesyo ni Apo Jesu-Kristo, ket dikayo agsagana maipaay iti linalasag tapno matungpal ti derrepna.” (Roma 13:14) Aniat’ kaipapanan ti “ikawesyo ni Apo Jesu-Kristo”? Kayatna a sawen a masapul a sisisinged a suroten dagiti Kristiano ni Jesus, a ti arigna kawesanda dagiti bagbagida, iti ulidan ken kababalinna, a pagreggetanda ti agbalin a kas ken Kristo. “Ta maipaay iti daytoy a naawiskayo,” kuna ni Pedro, “ta ni Kristo nagsagaba met gapu kadakayo, a nangibati kadakayo iti ulidan tapno surotenyo a sisisinged dagiti addangna.”—1 Pedro 2:21.
18. Ania a dakkel a panagbalbaliw ti kasapulan no kayattayo nga awaten ti naanamongan a pannakaukom?
18 Daytoy masansan inramanna ti dakkel a panagbalbaliw iti biag ti maysa a Kristiano. “Ta idi naminsan dakay ti sipnget,” kuna ni Pablo, “ngem ita dakay ti silaw iti Apo. Magnakayo a kas annak ti lawag, ta ti bunga ti lawag buklen ti isuamin a kita ti kinaimbag ken kinalinteg ken kinapudno.” (Efeso 5:8, 9) Asinoman a mangsansanay iti ar-aramid ti kinasipnget saanda a managayat iti silaw ket didanto awaten ti naanamongan a pannakaukom malaksid no agbabawida.
“Dakayo ti Silaw ti Lubong”
19. Iti ania a nagduduma a wagas a maisilnag ti maysa a Kristiano ti silaw?
19 Kamaudiananna, ti panagayat iti silaw kaipapanannat’ panangisilnag iti lawag tapno daytat’ makita dagiti sabsabali ken maatrakarda iti dayta. “Dakayo ti silaw ti lubong,” kuna ni Jesus. Ket sana innayon: “Aglawag koma ti silawyo iti sanguanan dagiti tao, tapno makitada dagiti naimbag nga aramidyo ket dayawenda koma ni Amayo nga adda sadi langit.” (Mateo 5:14, 16) Dagiti naimbag nga aramid ti maysa a Kristiano ramanenna ti panangiparangarang iti amin a kita ti kinaimbag ken kinalinteg ken kinapudno, yantangay dagita a nasayaat a kababalin makaipaay iti napigsa a pammaneknek iti kinapudno. (Galacia 6:10; 1 Pedro 3:1) Iramanda a nangnangruna ti panangisarita kadagiti dadduma maipapan ti kinapudno. Ita, kaipapanan daytoy ti pannakiraman iti sangalubongan a kampania a panangikasaba “ti naimbag a damag ti pagarian . . . iti amin a mapagnaedan a daga kas pammaneknek kadagiti amin a nasion.” Kaipapananna, met, ti siaanus a panangsubli kadagiti interesado, panangiyadal ti Biblia kadakuada, ken tulungan ida, kalpasanna, a mangpataud kadagiti aramid a maipaay iti silaw.—Mateo 24:14; 28:19, 20.
20. (a) Kasano karaniagen ti panagsilnag ti silaw itan? (b) Aniada a nabaknang a bendision ti tagtagiragsaken dagidiay immawat iti lawag?
20 Iti kaaldawantayo, pagyamanan iti naregta a trabaho a panangasaba dagiti matalek a Kristiano, ti naimbag a damag a mangmangngeganen iti nasurok a 200 a dagdaga, ken agsilsilnagen ti silaw a nangnangruna ngem idi. Kinuna ni Jesus: “Siak ti silaw ti lubong. Ti sumurot kaniak saanto a magna iti sipnget, no di ket addanto kenkuana ti silaw ti biag.” (Juan 8:12) Anian a rag-o ti makiraman iti kaitungpalan daytoy a kari! Dagiti bibiagtayo ket nabakbaknang itan ta saantayon nga agkapuy gaput’ kinasipnget ti lubong ni Satanas. Ken pudno a nakaskasdaaw dagiti in-inanamaentayo bayat a kumitatayo iti masanguanan maipaay iti naanamongan a pannakaukom manipud iti dinutokan ni Jehova nga Ukom. (2 Timoteo 4:8) Anian a didigra no, nasilawantayon, ket maiyayustayo nga agsubli agturong iti kinasipnget ket awaten ti di naanamongan a pannakaukom! Iti sumaruno nga artikulo, pagsasaritaantayo no kasanotay a makapagtalinaed koma a solido iti pammati.
Mailawlawagmo Kadi?
◻ Aniat’ pakaibatayan ti panangukom ti Dios?
◻ Ania a kangrunaan a papel ti ik-ikutan ni Jesus maipaay iti pangpanggep ti Dios?
◻ Kasanotay a maiparangarang nga iturayannatayo ni Jesus kas ti Ari nga introno ni Jehova?
◻ Kasanotay a paneknekan dagiti bagbagitayo nga “annak ti silaw”?
◻ Iti kinasipnget daytoy a lubong, iti ania a wagas nga agsilsilnagen ti lawag a nangnangruna ngem idi?
[Ladawan iti panid 10]
Iti kamaudianan, amin a sangatauan masapul a bigbigendanto ti autoridad ni Jesus
[Ladawan iti panid 12]
Ipakpakitatayo nga inay-ayattay ti silaw no isilnagtayo dayta kadagiti sabsabali