CNIDO

Maysa a siudad a nagsaad iti Peninsula ti Resadiye, a saklawenna ti makin-abagatan a laud a nagsulian ti Asia Menor agingga iti Baybay Aegeano, iti nagbaetan dagiti isla ti Rodas ken Cos.

Nalabit limmabas ni apostol Pablo idiay Cnido idi nagsubli manipud maikadua a panagbaniagana kas misionero, agarup 52 K.P. (Ara 18:21, 22), ken manen idi arinunos ti maikatlo a panagdaliasatna, agarup 56 K.P., idi a ti barko a naglugananna dimteng iti Rodas ken Cos (Ara 21:1), nupay saan a nainaganan dayta a siudad kadagitoy dua a salaysay. Nupay kasta, espesipiko a nadakamat iti Aramid 27 mainaig iti panaglayag ni Pablo idi agarup 58 K.P. tapno dumatag ken Emperador Nero idiay Roma. Pimmanaw idiay Mira ti barko a nagluganan ni Pablo ken ti sabsabali pay a balud ket kalpasanna nakagteng iti Cnido. (Ara 27:5-7) Daytoy a panagdaliasat nga agarup 240 km (150 mi) ket mabalin a maysa laeng nga aldaw a panaglayag no nasayaat dagiti angin, ngem ti nadawel nga angin a nadakamat iti salaysay ti makagapu no apay nga “adu nga aldaw” ti nabusbos iti dayta a panagdaliasat. Ti “barangay [wenno, barko] manipud Alejandria” a naglugananda ket naglaon iti bukbukel, a nalabit maysa kadagiti adu a regular a nangidaliasat kadagiti produkto ti panagtalon manipud Egipto a maipan idiay Roma ken mabalin a kadawyan a naglayag dayta iti as-asideg a ruta manipud Alejandria a bumallasiw iti Baybay Mediteraneo nga agturong idiay Roma. (Ara 27:38) Nupay kasta, maigapu iti napigsa nga angin a nadakamat iti bersikulo 4 ken 7, napilitan daytoy a barko a mangbaliw iti turongna ket simrek idiay Mira. Ti dakkel a barko nga addaan iti karga a bukbukel ket nainayad gapu iti panangsuba ti angin, ket siempre “nakarigrigat” a dimmanon idiay Cnido idi agangay. Adu ti impalgak dagiti nabiit pay a panagkabakab iti daytoy a lugar maipapan itoy a disso. Ti The Interpreter’s Dictionary of the Bible, Suplementario a Tomo, p. 169, deskribirenna ti lugar: “Maysa dayta a nababa ken akikid a rawis ti daga . . . pagtiponenna ti kangrunaan a benneg ti peninsula ti Cnido ken ti maysa a nangato a daga a mangsalsalinged iti dua a nasayaat a sasangladan iti agsumbangir a sikigan dayta a rawis ti daga. Ti dakdakkel a pagsangladan iti abagatan isu la ketdi ti pagsangladan iti komersio, a sadiay dagiti agpalaud wenno agpaamianan a barko a kas iti nagluganan ni Pablo (Ara 27:7) mabalinda nga urayen ti panagtalna ti di nasayaat a paniempo sakbay nga itultuloyda ti aglayag iti labes dayta a naangin a rawis ti daga. Kadagiti takdang dagitoy a pagsangladan, adda dagiti pagigalutan iti barko; dagiti bodega . . . , tiendaan; babassit a teatro; ken maysa a templo ni Dionisio.”​—Inurnos ni K. Crim, 1976.

Kalpasan ti panangtukoyna iti idadateng idiay Cnido, kunaen ti rekord nga “agsipud ta ti angin saannakami a pinalubosan nga agtultuloy, naglayagkami iti sidong ti malingdan ti Creta idiay Salmone.” (Ara 27:7) Agparang a saanda a kabaelan ti “agtultuloy” iti kadawyan a rutada a mangballasiw iti Baybay Aegeano a lumabas iti makin-abagatan a murdong ti Grecia ken kalpasanna agturong idiay Roma, agsipud ta dagiti nadawel nga angin ti makagapu no apay a napilitanda a dumalan iti agpaabagatan a ruta nga agturong idiay Creta ket aglayagda iti salinged dagiti takdang dayta. Kas ipakita ti Aramid 27:9, tiempo idi ti otonio iti dayta a tawen, ket awan duadua a dagidiay mangimatmaton iti sasakayan nagganatda nga umabante agingga a mabalin sakbay a dagiti kasasaad ti panawen pagbalinenda a napegpeggad ti panaglayag.