Denggenyo ti Kuna ti Espiritu
“Dagiti lapayagmo makangngegdanto iti maysa a sao iti likudam, a kunana, Isu daytoy ti dalan, magnakayo kenkuana; intono agbaw-ingkayo iti makanawan, ken intono agbaw-ingkayo iti makatigid.”—ISAIAS 30:21.
1, 2. Iti intero a historia, kasano ti pannakikomunikar ni Jehova kadagiti tattao?
ADDA iti isla ti Puerto Rico ti kadakkelan ken kasensitibuan a single-dish radio telescope ditoy lubong. Adun a dekada a mangnamnama dagiti sientista a makaawatda kadagiti mensahe manipud kadagiti taga sabali a planeta babaen ti panangusarda iti daytoy nagdakkel nga instrumento. Ngem awan pay naawatda a kakasta a mensahe. Nupay kasta, adda dagiti nalawag a mensahe a naggapu iti ruar ti lubong dagiti tattao a magun-od ti siasinoman kadatayo iti aniaman a kanito—a di kasapulan nga agusar iti moderno nga instrumento. Aggapu dagitoy iti Gubuayan a natantan-ok ngem ti asinoman a kunkunada a taga sabali a planeta. Siasino ti Gubuayan dagita a mensahe, ken siasino ti umaw-awat kadagita? Ania ti kuna dagita a mensahe?
2 Naglaon ti Biblia iti sumagmamano a salaysay maipapan kadagiti tattao a nakangngeg kadagiti mensahe a naggapu iti Dios. Adda dagiti tiempo a nangibaon ti Dios kadagiti espiritu a parsua a nangipakaammo kadagitoy a mensahe. (Genesis 22:11, 15; Zacarias 4:4, 5; Lucas 1:26-28) Namitlo idi a nangngeg ti timek a mismo ni Jehova. (Mateo 3:17; 17:5; Juan 12:28, 29) Nagsao met ti Dios babaen kadagiti tattao a propeta, nga adu kadakuada ti nangisurat kadagiti impaltiingna a sawenda. Adda kadatayo ita ti Biblia, a nakailanadan ti adu kadagitoy a mensahe, a pakairamanan ti pannursuro ni Jesus ken dagiti adalanna. (Hebreo 1:1, 2) Wen, makikomkomunikar ni Jehova kadagiti tattao.
3. Ania ti panggep dagiti mensahe ti Dios, ket ania ti maekspektar kadatayo?
3 Manmano ti ipalgak dagiti naipaltiing a mensahe ti Dios maipapan iti pisikal nga uniberso. Naipamaysa dagitoy kadagiti napatpateg a banag, a mangapektar iti biagtayo ita ken iti masanguanan. (Salmo 19:7-11; 1 Timoteo 4:8) Us-usaren ni Jehova dagitoy a mangipakaammo iti pagayatanna ken mangiwanwan kadatayo. Dagitoy ti maysa a wagas a matungtungpal ti sasao ni propeta Isaias: “Dagiti lapayagmo makangngegdanto iti maysa a sao iti likudam, a kunana, Isu daytoy ti dalan, magnakayo kenkuana; intono agbaw-ingkayo iti makanawan, ken intono agbaw-ingkayo iti makatigid.” (Isaias 30:21) Dinatay piliten ni Jehova a dumngeg iti ‘saona.’ Adda kadatayo no agpaiwanwantayo iti Dios ken magnatayo iti dalanna. Dayta ti gapuna a balakadannatayo ti Kasuratan nga ipangagtayo dagiti mensahe a naggapu ken Jehova. Iti libro nga Apocalipsis, namimpito a naiparegta a ‘denggentayo ti kuna ti espiritu.’—Apocalipsis 2:7, 11, 17, 29; 3:6, 13, 22.
4. Rasonable aya a namnamaentayo a direkta nga agsao ti Dios manipud langit iti kaaldawantayo?
4 Iti tiempotayo, saan a direkta nga agsao kadatayo ni Jehova manipud langit. Uray idi panawen ti Biblia, manmano a napasamak dagitoy a karkarna a komunikasion, a no dadduma, adu a siglo ti baetda. Iti intero a historia, kaaduanna a saan a direkta ti pannakikomunikar ni Jehova kadagiti tattao. Pudno dayta iti kaaldawantayo. Usigentayo ti tallo a wagas ti pannakikomunikar ni Jehova kadatayo ita.
‘Naipaltiing Amin a Kasuratan’
5. Ania ti kangrunaan nga us-usaren ni Jehova a makikomunikar ita, ken kasanotayo a magunggonaan iti dayta?
5 Ti Biblia ti kangrunaan nga us-usaren ti Dios a makikomunikar kadagiti tattao. Impaltiing dayta ti Dios, ket makagunggona kadatayo ti amin a nailanad iti dayta. (2 Timoteo 3:16) Naglaon ti Biblia iti adu nga ehemplo maipapan kadagiti tattao a nangaramat iti wayawayada a mangikeddeng no ipangagda ti timek ni Jehova wenno saan. Ipalagip kadatayo dagita nga ehemplo no apay a nasken nga ipangagtayo ti kuna ti espiritu ti Dios. (1 Corinto 10:11) Naglaon met ti Biblia iti praktikal a sirib ken balakad a kasapulantayo no adda dagiti desisionantayo iti biag. Kas man la adda ti Dios iti likudantayo, nga agkuna kadatayo: “Isu daytoy ti dalan, magnakayo kenkuana.”
6. Apay a nasaysayaat nga amang ti Biblia ngem ti amin a dadduma pay a sursurat?
6 Tapno mangngegtayo ti ibagbaga ti espiritu babaen ti Biblia, masapul a regular a basaentay dayta. Ti Biblia ket saan a basta maysa laeng kadagiti adu nga agdama a libro a nalatak ken nasayaat ti pannakaisuratna. Ti espiritu ti nangipaltiing iti Biblia a naglaon iti pampanunot ti Dios. Kuna ti Hebreo 4:12: “Ti sao ti Dios nabiag ken adda bilegna ken natartarumamis ngem iti aniaman a kampilan a dua ti tademna ket sumalput uray agingga iti paglasinan ti kararua ken espiritu, ken kadagiti nagsuopan ken ti patada, ket kabaelanna a lasinen dagiti panunot ken dagiti panagem ti puso.” Bayat a basaentayo ti Biblia, sumalput dagiti linaonna iti pampanunot ken motibotayo a kas iti kampilan, nga ipalgakna no agbibiagtay met laeng a mayannurot iti pagayatan ti Dios.
7. Apay a nasken ti panagbasa iti Biblia, ket kasano kasansan koma ti panangaramidtayo iti dayta?
7 Mabalin nga agbalbaliw “dagiti panunot ken dagiti panagem ti puso” iti panaglabas ti panawen ken bayat a mapasarantayo ti nadumaduma a pagteng iti biag—nasayaat man wenno narigat. No paspasaraytayo nga agadal iti Sao ti Dios, mabalin a saanton a maitunos kadagiti nadiosan a prinsipio ti pampanunot, kababalin, ken rikriknatayo. Gapuna, balakadannatayo ti Biblia: “Itultuloyyo a suboken no addakayo iti pammati, itultuloyyo a paneknekan no aniakayo a mismo.” (2 Corinto 13:5) Tapno agtultuloy a mangngegtayo ti kuna ti espiritu, nasken nga ipangagtayo ti balakad a basaentayo ti Sao ti Dios iti inaldaw.—Salmo 1:2.
8. Ania a sasao ni apostol Pablo ti tumulong kadatayo a mangusig iti bagbagitayo no maipapan iti panagbasa iti Biblia?
8 Ti maysa a napateg a palagip kadagiti agbasbasa iti Biblia isu daytoy: Utobenyo a naimbag ti basbasaenyo! Iti panangikagumaantayo a mangtungpal iti balakad a basaentayo ti Biblia iti inaldaw, ditay kayat a padalanan laeng ti sumagmamano a kapitulo a ditay maala ti kababagas ti basbasaentayo. Nupay napateg ti regular a panagbasa iti Biblia, saan koma a tapno masurot laeng ti eskediul ti panggeptayo; nasken nga addaantayo iti napasnek a tarigagay nga agsursuro maipapan ken ni Jehova ken kadagiti panggepna. Iti daytoy a banag, nasayaat nga usarentayo a pangsukimat iti bagitayo ti sasao ni apostol Pablo. Iti suratna kadagiti padana a Kristiano, kinunana: ‘Agparintumengak iti Ama, iti panggep nga ipaayna koma kadakayo . . . nga agnaed ni Kristo iti puspusoyo babaen ti pammatiyo a buyogen ti ayat; tapno maparamut ken maipasdekkayo iti pamuon, tapno naan-anay a maawatanyo iti isipyo agraman dagiti amin a sasanto no ania ti kaakaba ken kaatiddog ken kangato ken kauneg, ken tapno maammuanyo ti ayat ti Kristo a manglab-aw iti pannakaammo, tapno mapnokayo koma iti isuamin a kinanaan-anay nga ipaay ti Dios.’—Efeso 3:14, 16-19.
9. Kasanotay a mapatanor ken maparayray ti tarigagaytayo nga agsursuro ken Jehova?
9 Pudno, saan a managbasa ti dadduma kadatayo, idinto ta kaay-ayo dagiti dadduma ti agbasa. Ngem aniaman ti nakairuamantayo, mapatanor ken maparayraytayo ti tarigagay nga agsursuro ken Jehova. Kinuna ni apostol Pedro a sapulsapulentay koma ti pannakaammo a masarakan iti Biblia, ket ammona a mapatanor ti kasta a tarigagay. Insuratna: “Kas kayanak a maladaga, patanorenyo ti panagtarigagay iti awan lalaokna a gatas a kukua ti sao, tapno babaen iti dayta dumakkelkayo koma nga agturong iti pannakaisalakan.” (1 Pedro 2:2) Nasken a sursuruentayo a ‘patanoren ti tarigagay’ nga agadal iti Biblia. No kasano a ti taraon a ditay pay pulos naramramanan ket magustuantayo kalpasan ti maulit-ulit a panangraman iti dayta, mabalin a maayatantayto met laeng nga agbasa ken agadal no iyugalitayo.
‘Taraon iti Umiso a Tiempo’
10. Siasino dagiti mangbukel iti “matalek ken masirib nga adipen,” ket kasano nga us-usaren ida ni Jehova ita?
10 Iti Mateo 24:45-47, impakita ni Jesus ti sabali pay nga ar-aramaten ni Jehova a makisao kadatayo ita. Dinakamatna dita ti kongregasion dagiti Kristiano a pinulotan ti espiritu—“ti matalek ken masirib nga adipen” a nadutokan a mangipaay iti naespirituan a ‘taraon iti umiso a tiempo.’ Kas indibidual, dagiti miembro daytoy a grupo ti “sangakabbalayan” ni Jesus. Umaw-awat dagitoy, agraman ti “dakkel a bunggoy” ti “sabsabali a karnero,” iti pammaregta ken panangiwanwan. (Apocalipsis 7:9; Juan 10:16) Maipapaay ti kaaduan kadagitoy a taraon iti umiso a tiempo babaen ti Pagwanawanan, Agriingkayo!, ken dadduma pay a publikasion. Maipapaay met ti kanayonan a naespirituan a taraon babaen dagiti palawag ken demostrasion kadagiti kombension, asamblea, ken gimong ti kongregasion.
11. Kasanotay a maipakita nga ipangpangagtayo ti ibagbaga ti espiritu babaen ti “matalek ken masirib nga adipen”?
11 Nairanta a mangpabileg iti pammatitayo ken mangasaas iti pannakaawattayo ti impormasion nga ipapaay ti “matalek ken masirib nga adipen.” (Hebreo 5:14) Mabalin a saan a detalyado ti kasta a balakad tapno nawaya ti tunggal maysa a mangaramid iti personal nga aplikasion. No dadduma, makaawattayo met iti balakad maipapan kadagiti espesipiko nga aspeto ti konduktatayo. Ania koma ti kababalintayo no talaga met laeng nga ipangpangagtayo ti kuna ti espiritu babaen ti klase adipen? Kastoy ti sungbat ni apostol Pablo: “Agtulnogkayo koma kadagidiay mangidadaulo kadakayo ket agpasakupkayo.” (Hebreo 13:17) Pudno, imperpekto a tattao dagiti amin a nainaig iti daytoy nga urnos. Ngem pagragsakan ni Jehova nga usaren dagiti tattao nga adipenna, nupay imperpektoda, a mangidalan kadatayo iti daytoy panawen ti panungpalan.
Mangiwanwan ti Konsiensiatayo
12, 13. (a) Ania ti maysa pay nga impaay ni Jehova a mangiwanwan kadatayo? (b) Ania ti nasayaat a maaramidan ti konsiensia uray kadagiti tattao nga awanan iti umiso a pannakaammo iti Sao ti Dios?
12 Inikkannatayo ni Jehova iti sabali pay a mangiwanwan kadatayo—ti konsiensiatayo. Pinarsuana ti tao nga addaan pannakabalin a mangilasin iti umiso ken di umiso. Paset dayta ti katataotayo. Iti suratna kadagiti taga Roma, kinuna ni apostol Pablo: “Kaanoman a dagiti tattao iti nasnasion nga awanan iti linteg aramidenda dagiti bambanag iti linteg sigun iti nakaisigudan, dagitoy a tattao, nupay awananda iti linteg, isuda ti linteg kadakuada a mismo. Isuda dagiti mismo a mangiparangarang ti banag ti linteg a maisurat iti puspusoda, bayat a ti konsiensiada saksaksianna ida ket, iti nagbabaetan dagiti bukodda a pampanunot, maidardarumda wenno mapakawanda pay ketdi.”—Roma 2:14, 15.
13 Nupay saanda nga am-ammo ni Jehova, uray kaskasano adu ti mangituntunos iti pampanunot ken aramidda kadagiti nadiosan a prinsipio maipapan iti no ania ti umiso ken di umiso. Kas man la adda mangngegda a nakapsut a timek iti unegda a mangiturong kadakuada iti umiso a direksion. No pudno daytoy kadagidiay awanan iti umiso a pannakaammo iti Sao ti Dios, ad-adda a rumbeng koma nga agsao ti makin-uneg a timek iti biang dagiti pudno a Kristiano! Sigurado a mapagtalkan a giya ti Nakristianuan a konsiensia a nagugoran babaen ti umiso a pannakaammo iti Sao ti Dios ken maitunos iti nasantuan nga espiritu ni Jehova.—Roma 9:1.
14. Kasano a ti konsiensia a sinanay ti Biblia matulongannatayo nga agpaidalan iti espiritu ni Jehova?
14 Ti nasayaat a konsiensia a sinanay ti Biblia maipalagipna kadatayo ti dana a kayat ti espiritu a pagnaantayo. No dadduma mabalin nga awan ti espesipiko nga ibagbaga ti Biblia wenno dagiti naibatay-Biblia a publikasiontayo maipapan iti partikular a situasion a nakaipasanguantayo. Ngem mabalin a pakdaarannatayo ti konsiensiatayo, a ballaagannatayo a di agaramid iti banag a pagdaksantayo. Kadagita a kasasaad, ti di panangikankano iti ibagbaga ti konsiensiatayo kaipapananna ti di panangikankano iti ibagbaga ti espiritu ni Jehova. Iti sabali a bangir, no sursuruentayo ti agpannuray iti nasanay a Nakristianuan a konsiensiatayo, makaaramidtayo iti nainsiriban a desision uray no awan ti naisurat nga espesipiko a balakad. Nupay kasta, nasken a laglagipentayo a no awan ti naipaay a nadibinuan a prinsipio, pagannurotan, wenno linteg, di umiso nga ipapilittayo ti pangngeddeng ti konsiensiatayo kadagiti padatayo a Kristiano mainaig kadagiti personal laeng a banag.—Roma 14:1-4; Galacia 6:5.
15, 16. Ania ti mangdadael iti konsiensiatayo, ket ania ti aramidentayo tapno saan a mapasamak dayta?
15 Maysa a nasayaat a sagut a naggapu iti Dios ti nadalus a konsiensia a sinanay ti Biblia. (Santiago 1:17) Ngem masapul a saluadantayo daytoy a sagut kadagiti dakes nga impluensia tapno maiwanwannatayo nga agaramid iti umiso. No surotentayo dagiti kustombre, tradision, ken ugali iti lugartayo a maisalungasing kadagiti pagalagadan ti Dios, mabalin a madadael ti konsiensiatayo ket dinatay maiturongen iti umiso a direksion. Nalabit di umiso ti panangtingitingtayo kadagiti bambanag ken ipagaruptayo pay ketdin a naimbag ti dakes nga aramid.—Idiligyo ti Juan 16:2.
16 No itultuloytayo a di ikankano dagiti ballaag ti konsiensiatayo, kumapsut a kumapsut ti timekna agingga nga agkalio wenno di makariknan ti pusotayo. Maipapan kadagiti kasta a tattao, kinuna ti salmista: “Ti pusoda nataba a kas sebo.” (Salmo 119:70) Saanen nga umiso ti panagpampanunot dagiti dadduma a di mangikankano iti ibagbaga ti konsiensiada. Saan idan nga idaldalan dagiti nadiosan a prinsipio ken saandan a makadesision iti umiso. Tapno maliklikan ti kasta a kasasaad, paiturongtay koma iti Nakristianuan a konsiensiatayo uray kadagiti kasla babassit a banag.—Lucas 16:10.
Naragsak Dagidiay Dumngeg ken Agtungpal
17. No ipangagtayo ti ‘timek iti likudantayo’ ken ti konsiensiatayo a sinanay ti Biblia, kasanotayo a maparaburan?
17 No iyugalitayo ti dumngeg iti ‘sao iti likudantayo’—a maipapaay babaen ti Kasuratan ken ti matalek ken masirib nga adipen—ken no ipangagtayo dagiti palagip ti konsiensiatayo a sinanay ti Biblia, paraburannatayo ni Jehova iti espirituna. Ket ti nasantuan nga espiritu parayrayenna ti tarigagaytayo a dumngeg ken mangtarus iti ibagbaga ni Jehova kadatayo.
18, 19. Kasano a ti panangiwanwan ni Jehova matulongannatayo iti ministeriotayo ken iti personal a biagtayo?
18 Ipaayannatayo met ti espiritu ni Jehova iti sirib ken tured a mangsango kadagiti narigat a kasasaad. Kas kadagiti apostol, matulongannatayo ti espiritu ti Dios nga agpanunot, agtignay, ken agsao iti wagas a maitunos a kanayon kadagiti prinsipio ti Biblia. (Mateo 10:18-20; Juan 14:26; Aramid 4:5-8, 13, 31; 15:28) No agdanggay ti espiritu ni Jehova ken ti personal a panagreggettayo, agballigitayo a mangaramid kadagiti napateg a desision iti biag, a pakirdennatayo a mangtungpal kadagita a desision. Kas pagarigan, mabalin a pampanunotenyo a baliwan ti kabibiagyo tapno ad-adu ti panawen a mausaryo kadagiti naespirituan a banag. Wenno mabalin nga adda dagiti napateg a desisionanyo a mamagbalbaliw iti biagyo, kas iti panangpili iti pakiasawaan, panangtingiting iti maidiaya a panggedan, wenno pananggatang iti balay. Imbes a ti laeng riknatayo ti pangibatayantayo nga agdesision, denggentay koma ti kuna ti espiritu ti Dios ket agpaiwanwantayo iti dayta.
19 Pudno nga apresiarentayo dagiti naayat a palagip ken balakad dagiti padatayo a Kristiano, a pakairamanan dagiti panglakayen. Nupay kasta, saan a kasapulan a kanayon nga urayentayo nga adda mangiturong kadagiti bambanag iti atensiontayo. No ammotayo ti nasayaat nga aramiden ken no ania ti nasken a balbaliwantayo iti kababalin ken konduktatayo tapno maay-ayo ti Dios, agtignaytayon. Kinuna ni Jesus: “No ammoyo dagitoy a bambanag, naragsakkayo no aramidenyo ida.”—Juan 13:17.
20. Ania a bendision ti dumteng kadagidiay mangipangag iti ‘sao iti likudanda’?
20 Nalawag a tapno maay-ayo ti Dios, saan a kasapulan a makangngeg dagiti Kristiano iti literal a timek nga aggapu idiay langit, wenno nasken a sarungkaran ida dagiti anghel. Adda kadakuada ti naisurat a Sao ti Dios ken ti naayat a panangiwanwanna babaen ti klase napulotan nga adipenna ditoy daga. No ipangagda a naimbag ti ‘sao iti likudanda’ ken agpaidalanda iti konsiensiada a sinanay ti Biblia, maaramidda ti pagayatan ti Dios. Iti kasta, sigurado a matungpalto kadakuada ti kari ni apostol Juan: “Ti mangaramid iti pagayatan ti Dios agtalinaed iti agnanayon.”—1 Juan 2:17.
Ababa a Repaso
• Apay a makikomunikar ni Jehova kadagiti tattao?
• Kasanotayo a magunggonaan iti regular a panagbasa iti Biblia?
• Kasanotay nga ipangag ti panangiturong ti klase adipen?
• Apay a ditay iyaleng-aleng ti ibagbaga ti konsiensia a sinanay ti Biblia?
[Ladawan iti panid 13]
Saan a kasapulan ti tao ti moderno nga instrumento tapno makaawat kadagiti mensahe nga aggapu iti Dios
[Credit Line]
Courtesy Arecibo Observatory/David Parker/Science Photo Library
[Ladawan iti panid 15]
Agsasao ni Jehova kadatayo babaen ti Biblia ken ti “matalek ken masirib nga adipen”