BASEHAS, PAGKARGAAN
Lungog a pagkargaan, nga adda kalub ti sumagmamano a kita (Nu 19:15), naaramat a pagikabilan kadagiti likido wenno namaga a material. (1Ar 17:10; Est 1:7; Jer 40:10) Adu kadagitoy ti naaramid iti pila, kayo, metal, wenno bato. (Le 6:28; 15:12; Nu 7:85; 1Ar 10:21; Mt 26:7) Kadagiti gagangay a pagkargaan, karaman ti karamba ken basehas “a malukong” (Isa 22:24), supot wenno sako (Ge 42:25; Hag 1:6), labba wenno kuribot (Mr 8:19, 20; 2Co 11:33), lalat a botelia (Uk 4:19; Lu 5:37, 38), ken timba.—Nu 24:7; Jn 4:11; kitaenyo ti ARUATEN.
Karamba, Burnay, Puronggo, ken Gorgorita. Ti karamba, kaaduanna a nauneg ken nagbukel a basehas nga addaan iti maysa, dua, wenno uppat pay ketdi a pagiggaman, ket kadawyanna a damili (Isa 30:14; Un 4:2) ken, no dadduma, naaramid iti bato. (Jn 2:6) Ti gagangay a dakkel a karamba idi kaaldawan dagiti pagarian ti Juda ken ti Israel mabalin nga agarup 65 cm (25 pul.) ti katayagna ken agarup 40 cm (16 pul.) ti diametrona. Adda paparukpokan ti sumagmamano a gorita. (2Ar 4:2) Mabalin a maikabil dagiti karamba iti maysa a pagsaadan (Le 11:35) ken nausar a pagikabilan kadagiti likido a kas iti danum wenno lana (1Ar 18:33; 2Ar 4:2), a dagidiay dadakkel masansan a naaramat a pagikkan iti arak. (1Sm 10:3; 25:18; 2Sm 16:1; Jer 13:12) Kasta met a dagiti namaga a material, kas iti arina, naidulinda kadagiti burnay ken putik. (1Ar 17:12) No dadduma, dagiti dokumento, a pakairamanan dagiti kasuratan ti pananggatang, ket naikabil kadagiti damili a karamba, wenno basehas, tapno maitalimengda. (Jer 32:13-15) Gapuna adda sumagmamano a kadaanan a manuskrito a naitalimeng kadagiti burnay iti lugar ti Qumran iti asideg ti Natay a Baybay, a karaman kadagita a manuskrito isu ti pagaammo unay a Dead Sea Scroll ti Isaias.
Dagiti puronggo ti danum (1Sm 26:11, 12, 16; 1Ar 19:6) ken gorgorita (1Sm 10:1; 1Ar 14:3; 2Ar 9:3; Jer 19:1, 10) ket kadawyanna a damili.
Malukong, Pinggan, ken Bandeha. Dagiti malukong ket naaramat a pagikabilan kadagiti likido a kas iti arak (Am 6:6), gatas (Uk 5:25), ken danum. (Uk 6:38) Naaramidda iti pila, bato, ken metal. Seramika ti sumagmamano a malukong ti bangkete. Kas ipatuldo dagiti takuat dagiti arkeologo, idi kaaldawan dagiti pagarian ti Juda ken ti Israel, agarup 20 cm (8 pul.) ti promedio a katayag dagiti seramika a malukong, nga agarup 40 cm (16 pul.) ti diametroda iti uneg ti ngarab, ket no dadduma uppat ti pagiggamanda. No idilig kadagiti malukong, mabalbalin a nasayad dagiti pinggan ken bandeha.—Ex 25:29; 37:16; Nu 4:7; 7:84, 85; Mt 14:8, 11; Mr 6:25, 28.
Kopa. Ti kopa, pamassiten a basehas a paginuman kadagiti likido, ket gagangay a naaramid iti pila, nupay no dadduma naaramid iti metal. (Pr 23:31; Jer 35:5; Mr 9:41) Ti sumagmamano a kopa nasukog nga umanay iti ima. Gagangay nga awan pagiggaman dagita a nasayad a malukong. Dagidiay addaan kadagiti pagiggaman mabalin met nga aramaten a pagtako.
Piguratibo nga Usar. Impamatmat ti manangummong nga iti ipapatay, “ti karamba idiay ubbog maburak.” Nalawag a daytoy a karamba isu ti puso, nga iti ipapatay sumardeng nga umawat ken mamagayus iti dara iti intero a bagi. Agbalin nga awan serserbina a kas iti naburak a karamba a saan a mabalin a pagkargaan iti danum. Kasta met a ti utek, nga isu ti iparparipirip idi ti “nabalitokan a malukong” (nabatad a ti bangabanga agraman ti linaonna nga utek), sumardeng nga agandar ket agrunot, “marumek.”—Ec 12:6, 7.
Basehas. Ti Kasuratan masansan a tukoyenna ti tattao kas basbasehas. (Ara 9:15) Dagiti Kristiano ket narasi a damili a basbasehas a naitalkan iti nadayag a gameng, ti ministerio. (2Co 4:7) Naawagan dagiti babbai kas “narasrasi a basehas.” Gapuna, dagiti Kristiano nga assawa a lallaki, babaen ti panangikabilanganda kadagiti pisikal ken biolohikal a limitasion ti assawada, no kasano a kasta ti inaramid ni Jehova kas iyanninaw ti Linteg a naited iti Israel (Le 18:19; 20:18), agtignayda “maitunos iti pannakaammo, nga itudingan[da] ida iti dayaw a kas iti narasrasi a basehas, ti babai.”—1Pe 3:7.
Ti indibidual rumbeng nga agtalinaed a naisina kadagiti basehas nga “agkurang iti dayaw” (tattao a saan nga agtigtignay a siuumiso) ket rumbeng a surotenda ti dana a maitunos iti pagayatan ni Jehova. Gapuna makapagbalin dayta nga indibidual kas “basehas nga agpaay iti nadayaw a panggep, nasantipikar, adu ti usarna iti makinkukua kenkuana, naisagana a maipaay iti tunggal naimbag nga aramid.” (2Ti 2:20, 21) Ti panangigawid ni Jehova iti bagina a mangipagteng iti madagdagus a pannakadadael kadagiti “basehas ti pungtot,” dagiti nadangkes a tattao, agserbi a mangispal kadagidiay agannayas iti kinalinteg agsipud ta ipaayanna ida iti tiempo a masukog kas ‘basbasehas ti asi.’—Ro 9:17-26.
Kopa. Ti kopa masansan nga isimbolona ti nadibinuan a pammales wenno ti unget ti Dios. Manipud iti kasta a kopa mabalin nga uminum dagiti nadangkes a tattao, dagiti siudad, wenno uray pay ti il-ili ken nasnasion. (Sal 11:6; 75:8; Isa 51:17, 22; Jer 25:12-29; 51:41; Un 4:21; Apo 14:9, 10; 16:19; 18:5-8) Kas pagarigan, ti kadaanan a Babilonia ket maysa a simboliko a “nabalitokan a kopa iti ima ni Jehova,” a dayta ti imminuman ti adu a nasion iti napait a gampor ti pannakaabak.—Jer 51:7.
Idi agur-uray ti pannakadadael maipaay iti Jerusalem, naibaga kadagiti agnanaed a dagiti tattao “saandanto . . . nga ited kadakuada ti kopa ti pangliwliwa tapno inumen maigapu iti ama ti maysa ken maigapu iti ina ti maysa.” Mabalin a paripirip daytoy iti kopa ti arak a naited iti maysa a tao nga agledleddaang gapu kadagiti pimmusay a nagannakna.—Jer 16:5-7; idiligyo ti Pr 31:6.
Ti simboliko a “kopa” nga imbukbok ni Jehova maipaay ken Jesu-Kristo isu ti pagayatanna maipaay ken Jesus. Di pagduaduaan a gapu ta maseknan unay ni Kristo a ti ipapatayna kas maysa a napabasol iti panagtabbaaw ken panagalsa ket mangyeg iti umsi iti Dios, inkararag ni Jesus a no mabalin lumabas kenkuana daytoy a “kopa.” Nupay kasta, situtulok idi nga agpasakup iti pagayatan ni Jehova ken manginum iti dayta. (Mt 26:39, 42; Jn 18:10, 11) Ti intuding ni Jehova a bingay, wenno “kopa,” maipaay ken Jesus kaipapananna saan laeng a ti panagsagaba no di ket kasta met ti pannakabautisar ni Jesus iti ipapatay a ti kangitingitanna dimteng idi napagungar iti imortal a biag idiay langit. (Lu 12:50; Ro 6:4, 5; Heb 5:7) Gapuna, dayta met ti “kopa ti naindaklan a pannakaisalakan” maipaay ken Kristo. (Sal 116:13) Maitunos iti nadibinuan a pagayatan, ti “kopa” a naited ken Jesu-Kristo nga uminumanna iranudna met iti “bassit nga ipastoran” a kakaduana nga agtawid iti Pagarian.—Lu 12:32; Mr 10:35-40.