Napanglaw Ngem Nabaknang​—Kasano a Mapasamak Dayta?

Sinigsiglon ti napalabas inkararag ti maysa a masirib a lalaki a di koma pumanglaw. Apay a kastat’ kiniddawna? Gapu ta maamak di la ket ta ti kinapanglaw ti mangbalbaliw iti kababalin ken tigtignay a mamagpeggad iti relasionna iti Dios. Nabatad daytoy iti sasaona: “Taraonannak iti taraon a mayanatup kaniak . . . di la ket ta pumanglawak, ket agtakawak, ken aramatek a sibabassawang ti nagan ti Diosko.”​—PROVERBIO 30:8, 9.

KAIPAPANAN kadi daytoy nga imposible para iti napanglaw a tao nga agserbi iti Dios a simamatalek? Saan! Iti intero a historia nagadu nga adipen ni Jehova a Dios ti nakasalimetmet iti kinatarnawda kenkuana iti laksid ti rigat gapu iti kinapanglaw. Gapuna, patpatgen ni Jehova dagidiay agtalek kenkuana ken ipapaayanna ida.

Dagiti Matalek idi Ugma

Ni apostol Pablo mismo napadasanna dagiti panawen ti panagkasapulan. (2 Corinto 6:3, 4) Dinakamatna met ti maysa a ‘dakkel nga ulep’ dagiti matalek a saksi kasakbayan ti panawen Kristiano, a dadduma kadakuada “nagpagnapagnada a sikakawes kadagiti lalat ti karnero, kadagiti lalat ti kalding, bayat nga addada iti kinakirang . . . Nagalla-allada kadagiti disierto ken bambantay ken kadagiti rukib ken kadagiti gukayab ti daga.”​—Hebreo 11:37, 38; 12:1.

Ti maysa kadagitoy a matalek ket ni propeta Elias. Iti las-ud ti tallo-ket-kagudua-a-tawen nga igaaw, regular nga impaayan ni Jehova iti taraon. Umuna, inaramat ti Dios dagiti wak tapno iyegan ti propeta iti tinapay ken karne. (1 Ar-ari 17:2-6) Kalpasanna, simimilagro a tinaginayon ni Jehova ti abasto a bellaay ken lana a pinangsustento ti maysa a balo ken ni Elias. (1 Ar-ari 17:8-16) Simple laeng ti taraon, ngem immanay dayta a pagbiag ti propeta, ti babai, ken ti anakna a lalaki.

Sinustentuan met ni Jehova ni matalek a propeta Jeremias iti panawen a narigat ti panagbiag. Nakalasat ni Jeremias idi sinakup dagiti taga-Babilonia ti Jerusalem, idi a dagiti tattao kinasapulanda ti ‘mangan iti tinapay a tinimbeng, ken sibubuteng.’ (Ezequiel 4:16) Kamaudiananna, kasta laengen ti kakaro ti bisin iti siudad ta sinda ti dadduma a babbai ti lasag dagiti annakda a mismo. (Un-unnoy 2:20) Nupay naibalud ni Jeremias gapu iti awan-buteng a panangaskasabana, sinigurado ni Jehova nga inaldaw a maipaayan iti “sangabukel a tinapay . . . agingga iti naibus ti isuamin a tinapay iti ili.”​—Jeremias 37:21.

Gapuna, kas ken ni Elias, bassit laeng ti taraon ni Jeremias. Saan nga ibaga kadatayo ti Kasuratan no ania ti kinnan wenno kasano kasansan a nangan ni Jeremias kalpasan a naibus ti tinapay iti Jerusalem. Nupay kasta, ammotayo a sinustentuan ni Jehova ket nakalasat iti dayta nakaro a panawen ti bisin.

Iti kaaldawantayo, nasaknap ti kinapanglaw iti amin a paset ti lubong. Sigun iti Naciones Unidas, ti kinapanglaw iti Africa ti kakaruan. Kastoy ti kuna ti maysa a padamag nga inruar ti UN idi 1996: “Kagudua kadagiti amin nga Africano ti napanglaw.” Iti laksid ti kumarkaro a kasasaad iti ekonomia, umad-adu nga Africano ti mangyap-aplikar kadagiti prinsipio ti Biblia iti biagda ken simamatalek nga agserserbida iti Dios, nga agtalekda a saranayenna ida. Usigenyo ti sumagmamano nga ehemplo manipud iti maysa a paset ti nariribuk a lubongtayo.

Panagtalinaed a Mapagpiaran

Ni Michael,a nga agnanaed idiay Nigeria, ket mannalon nga addaan innem nga annak a supsuportaran. “Narigat ti agbalin a mapagpiaran no awan kuartam a pangsuporta iti pamiliam,” kunana. “Ngem, no masulisogak nga agkusit, ipalagipko iti bagik ti Efeso 4:28, a kunana: ‘Ti agtatakaw saan koma nga agtakawen, ngem imbes ketdi agtrabaho koma a sipipinget, nga ar-aramidenna babaen kadagiti imana ti aramid a naimbag.’ Gapuna no masulisogak, isaludsodko iti bagik, ‘Nagrigatak kadi daytoy a kuarta?’”

“Kas pagarigan,” kuna pay ni Michael, “bayat a magmagnaak iti maysa nga aldaw, nakitak a natnag ti bag iti likud ti motorsiklo. Diak napasardeng ti nakamotorsiklo, gapuna pinidutko ti bag ket nakitak a napno iti kuarta! Babaen ti panangusarko iti pakabigbigan nga adda iti bag, nasarakak ti makinkukua ket insublik ti bag kenkuana.”

Panangsaranget iti Panagleddaang

Kinuna ti maysa a lalaki iti Amianan nga Africa: “Ti kinapanglaw ket [kas iti] pannakatnag iti maysa a nauneg nga abut, a makitam ti lawag ken dagiti tao a nawaya a magmagna, ngem dika makapukkaw tapno agpatulong wenno agkiddaw iti agdan a pagulian.” Di pakasdaawan a ti kinapanglaw masansan a mamagleddaang ken mangupay! Uray dagiti adipen ti Dios makitada ti kinabaknang ti dadduma ket mabalin a panunotenda a saan a makagunggona ti agbiag a natarnaw. (Idiligyo ti Salmo 73:2-13.) Kasano a maparmek ti kasta a rikna?

Ni Peter, nga agnanaed iti Lumaud nga Africa, nagretiron kalpasan ti 19 a tawen a panagserbina iti gobierno. Ti bassit a pension ti kangrunaan a pagbibiagna. “No kasta a maup-upayak,” kuna ni Peter, “ipalagipko iti bagik ti nabasak iti Biblia ken kadagiti publikasion ti Watch Tower Society. Asidegen nga aglabas daytoy daan a sistema, ket agur-uraytayo iti nasaysayaat a sistema.

“Kasta met, ut-utobek ti 1 Pedro 5:9, a kunana: ‘Agtakderkayo a bumusor [ken Satanas], natibker iti pammati, yantangay ammoyo a dagiti isu met laeng a bambanag a sagsagabaen maitungtungpalda iti intero a timpuyog dagiti kakabsatyo ditoy lubong.’ Gapuna saan la a sisiak ti agrigrigat. Tulongannak dagitoy a pammalagip a mangiwaksi kadagiti kapanunotan a mangupay ken mamagleddaang.”

“Maysa pay,” inayon ni Peter, “nangaramid ni Jesus iti adu a milagro idi adda ditoy daga, ngem dina pinabaknang iti material ti siasinoman. Apay ketdin a namnamaek a pabaknangennak?”

Ti Bileg ti Kararag

Ti iyaadani ken Jehova a Dios iti kararag ket maysa pay a pamay-an tapno masaranget ti negatibo a panagpampanunot. Idi nagbalin ni Mary a Saksi ni Jehova idi 1960, inlaksid ti pamiliana. Di naasawaan ket ita nasuroken a 50 ti tawenna, nakapsuten ken nakurapay. Nupay kasta, naregta iti Nakristianuan a ministerio.

Kuna ni Mary: “No maup-upayak, umadaniak ken Jehova babaen ti kararag. Ammok nga awan makatulong kaniak nga ad-adda no di isu. Nasursurok a no agtalekka ken Jehova, tulongannaka. Kanayonko a laglagipen dagitoy a sasao ni Ari David, a masarakan iti Salmo 37:25: “Nagubingak, ket ita lakayakon; diak pay nakakita iti sililinteg a nabaybay-an, ken kadagiti putputotna man a makipalpalama iti kanen.”

“Mapabpabilegak met kadagiti kapadasan dagiti natataengan a kakabsat iti naespirituan a naisalaysay iti Pagwanawanan. Tinulongan ida ni Jehova a Dios, gapuna ammok nga itultuloynak met a tulongan. Bembendisionanna ti nanumo a trabahok a panaglako iti fufu [taraon a naaramid iti kamoteng-kahoy], ket adda umanay a pangalaak iti inaldaw a kasapulak. No kasta nga awan pulos kuartak ket diak ammo no aniat’ aramidek, mangibaon ni Jehova iti tao a mangted kaniak iti sagut sana kuna, ‘Sister, pangngaasim ta awatem daytoy.’ Dinak pulos pinaay ni Jehova.”

Ti Kinapateg ti Panagadal iti Biblia

Napateg kadagiti Saksi ni Jehova uray kadagiti napanglaw kadakuada, ti panagadal iti Sao ti Dios, ti Biblia. Ni John nga agtawen iti 60 ket agserserbi kas payunir (amin-tiempo a manangaskasaba iti Pagarian) ken ministerial nga adipen iti kongregasion. Agnanaed iti narukop a duat’-kadsaaranna a patakder a pagnanaedan ti 13 a pamilia. Ti siledna ket paset ti pasilio iti umuna a kadsaaran, a nadidingan iti plywood. Iti unegna adda dua a tugaw ken maysa lamisaan a nakaituonan dagiti katulongan iti panagadal iti Biblia. Maturog iti ikamen.

Dati a makategtegged ni John iti maysa a doliar iti agmalmalem a panaglakona iti tinapay, ngem idi naiparit ti panagangkat iti trigo, naawanan iti kastoy a panggedan. Kunana: “Marigatanak unay no dadduma, ngem itultuloyko latta ti agpayunir. Ni Jehova ti mangsarsaranay kaniak. Aramidek ti uray ania a trabaho a masarakak ket diak agdepdepende iti asinoman a tao a mangsuporta wenno mangpakan kaniak, nupay mannakitulong unay dagiti kakabsat iti kongregasion. Tultulongandak nga agbirok iti panggedan ket no dadduma ikkandak iti kuarta.

“Iwaywayaak a basaen ti Biblia ken dagiti publikasion ti Watch Tower Society. Agadalak iti parbangon no kasta a naulimek ti aglawlaw ti balay ken agbasaak iti rabii no kasta nga adda korientemi. Ammok a kasapulan a diak liwliwayan ti personal a panagadalko.”

Panangsanay Kadagiti Ubbing Tapno Agbiagda

Ni Daniel ket biudo nga addaan innem nga annak. Idi 1985 napukawna ti trabahona iti las-ud ti 25 a tawen, ngem nakasarak iti panggedan kas tindero. “Narigat ti biag ti pamiliami,” kunana. “Maminsankami laengen a mangan iti agmalem. Iti naminsan, tallo nga aldaw a dikam nangnangan. Immin-inumkam laeng iti danum tapno agbiag.”

Ni Daniel ket maysa a panglakayen iti kongregasion. “Diak pulos nanglangan kadagiti Nakristianuan a gimong, ken nagtalinaedak nga okupado kadagiti nateokratikuan a rebbengen,” kunana. “No kasta nga adda trabaho a maaramid idiay Kingdom Hall, siguraduek a presenteak. Ket no narigat dagiti bambanag, palagipak ti bagik iti sasao ni Pedro ken Jesus, a nailanad iti Juan 6:68: ‘Apo, siasinonto ti papananmi?’ No sumardengak nga agserbi ken Jehova, sadino ti papanak? Ti sasao ni Pablo a masarakan iti Roma 8:35-39 inikkannak met iti determinasion gapu ta ipakita dagitoy nga awan aniaman a makaisina kadatayo iti ayat ti Dios ken ni Kristo. Daytoy ti kababalin nga ituktukitko kadagiti annakko. Kanayon nga ibagbagak kadakuada a dimi pulos pampanawan ni Jehova.” Ti regta ni Daniel, a nabuyogan iti regular a panagadal iti Biblia ti pamilia, naaddaan positibo nga impluensia kadagiti annakna.

Espiritu ti Panangted

Nalabit pagarupen ti maysa a dagidiay agbibiag iti nakaro a kinapanglaw awan a pulos maitulongda a kuarta a maipaay iti intereses ti Pagarian. Ngem saan a kasta ti mapaspasamak. (Idiligyo ti Lucas 21:1-4.) Dagiti dadduma a Saksi idiay Ghana a panagtalon ti kangrunaan a pagsapulanda ket mangilasinda iti paset ti dagada a maaramat a maipaay iti intereses ti Pagarian ti Dios. No mailako dagiti maapit iti dayta a paset ti dagada, maaramat ti kuarta iti nakairantaanna, a pakairamanan ti panagabuloy iti lokal a Kingdom Hall dagiti Saksi ni Jehova.

Ni Joan, nga agnanaed iti Sentral Africa, ket maysa a payunir. Tapno masuportaran ti paralisado nga asawana ken uppat a dadduma pay nga agdepdepende kenkuana, aglako iti tinapay. Idi a ti kongregasion a nakaitimpuyoganna ket agkasapulan kadagiti bangko para iti Kingdom Hall, inkeddeng ti pamilia ni Joan nga iyabuloy amin a kuartada. Awanen ti natda kadakuada. Ngem, iti kabigatanna, di ninamnama nga adda nagbayad iti nabayagen nga utang, nga intedna kadakuada ti gatad a didan ninamnama a maawat pay!

Naragsak ni Joan ket dina unay pakadanagan ti kuarta. “Ilawlawagko ti situasionko ken Jehova iti kararag sa rummuarak iti ministerio iti tay-ak. Ammomi nga awan unay pangnamnamaan a sumayaat pay ti panawen iti daytoy a sistema ti bambanag. Nupay kasta, ammomi nga ipaay ni Jehova ti kasapulanmi.”

Panaggaget

Mabigbigbig dagiti Saksi ni Jehova iti ayatda iti maysa ken maysa. (Juan 13:35) Dagidiay addaan kuarta tultulonganda dagiti padada a Kristiano nga agkasapulan. Masansan a dagitoy ket kas sagut ket no dadduma kas tulong iti panggedan.

Ni Mark, nga agnanaed idiay Congo, ket agkukutel. Narunoten dagiti ramay iti ima ken sakana gapu iti daytoy. Gapuna tapno makapagna, kasapulan nga agsaklay. Idi inkeddeng ni Mark ti agserbi ken Jehova, rinugianna ti mangaramid iti dadakkel a panagbalbaliw iti biagna. Imbes nga agpalpalama iti taraon kas iti dati nga inar-aramidna, rinugianna ti agmula iti mabalinna a kanen. Nagaramid met kadagiti ladrilio nga adobe, nga ilaklakona.

Iti laksid ti sakitna, intultuloy ni Mark ti nagtrabaho a sigagaget. Idi agangay nakagatang iti lote ket nangipatakder sadiay iti bassit a balay. Agserserbi ita ni Mark kas panglakayen iti kongregasion ken mararaem unay iti ili a pagnanaedanna. Tultulonganna itan ti dadduma pay nga agkasapulan.

Siempre, iti adu a lugar gistay imposible ti makasapul iti trabaho. Kastoy ti insurat ti maysa a Kristiano a panglakayen nga agserserbi iti maysa kadagiti sanga nga opisina ti Watch Tower Society iti Sentral Africa: “Adu a kakabsat ditoy ti awanan trabaho. Ikagkagumaan ti dadduma ti mangpatanor iti bukodda a trabaho, ngem narigat daytoy. Adu ti mangirason a tangay agrigatda aniaman ti aramidenda, isakripisioda dagiti material a gunggona kas payunir a ministro. Iti panangaramidda iti dayta, adu ti ad-adda a maparaburan a siwawadwad ngem no adda trabahoda a bassit wenno awan ti sueldo.”

Saranayen ni Jehova ti Ilina

Kinuna ni Jesu-Kristo maipapan iti bagina: “Dagiti sora addaanda kadagiti rukib ket dagiti tumatayab iti langit addaanda kadagiti pagaponan, ngem ti Anak ti tao awan lugar a pangisaadanna ti ulona.” (Lucas 9:58) Umasping iti dayta, insurat ni apostol Pablo: “Agingga itoy agdama nga oras agtultuloykami a mabisin ken kasta met a mawaw ken kurang ti pannakakawesna ken makabkabil ken awanan pagtaengan.”​—1 Corinto 4:11.

Agpada a kinaykayat da Jesus ken Pablo ti agbiag a simple tapno ad-adda a maitungpalda ti ministerioda. Adu a Kristiano iti agdama a panawen ti napanglaw gapu ta awanen pagpilianda. Nupay kasta, iyap-aplikarda dagiti prinsipio ti Biblia iti biagda ket sireregta nga ikagkagumaanda ti agserbi iti Dios. Ammoda nga ipatpateg unay ida ni Jehova bayat a mapaspasaranda ti kinapudno ti kari ni Jesus: “Itultuloyyo, ngarud, a sapulen nga umuna ti pagarian ken ti kinalintegna, ket isuamin dagitoy sabsabali pay a [material a] bambanag mainayondanto kadakayo.” (Mateo 6:25-33) Maysa pay, dagitoy napanglaw nga adipen ti Dios mapaneknekanda a “ti bendision ni Jehova ti mangpabaknang.”​—Proverbio 10:22.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 6]

Siasino Dagiti “Managtungpal iti Sao”?

SIGUN iti maysa surbey ti Gallup idi 1994, 96 porsiento kadagiti Americano ti “mamati iti Dios wenno iti unibersal nga espiritu.” “Ad-adu [met] ti simbaan iti kada umili idiay Estados Unidos no idilig iti aniaman a sabali a nasion ditoy Daga,” kinuna ti U.S.News & World Report. Iti laksid dagita a narelihiosuan a pammarang, kuna ti beterano nga agsursurbey a ni George Gallup, Jr.: “Ti nabatad a kinapudno ket, kaaduan nga Americano dida ammo ti patpatienda wenno no apay [a patienda].”

Ipakita met dagiti estadistika a dakkel ti naggidiatan dagiti narelihiosuan a pammati ti adu a tattao no idilig iti tigtignayda. Kas pagarigan, “kuna dagiti sosiologo a ti dadduma a pakapaspasamakan ti kaaduan a krimen iti pagilian ket kadagiti pay met lugar a kangrunaan a mangan-annurot ti narelihiosuan a pammati ken aramid,” kuna ni mannurat a Jeffery Sheler.

Saan a makapasiddaaw daytoy. Apay? Agsipud ta idi pay umuna a siglo, pinakdaaranen ni apostol Pablo dagiti padana a Kristiano nga agannadda kadagidiay “silalatak nga ideklarada nga ammoda ti Dios, ngem paglikudanda babaen kadagiti aramidda.” (Tito 1:16) Mainayon pay, kinuna ni Pablo ken agtutubo a Timoteo a “kadagiti maudi nga al-aldaw” addanto dagiti tattao nga “addaanda iti langa ti nadiosan a debosion ngem libakenda ti pannakabalin dayta.”​—2 Timoteo 3:1, 5.

Nupay kasta, aramiden dagiti pudno a Kristiano ti amin a kabaelanda nga agtulnog iti bilin ni Jesu-Kristo nga “inkayo . . . ket mangaramidkayo kadagiti adalan a tattao iti isuamin a nasnasion.” (Mateo 28:19) Iti kastoy a wagas ‘agbalinda a managtungpal iti sao, ket saan a managdengngeg laeng.’​—Santiago 1:22.

[Ladawan iti panid 7]

Napateg kadagiti tattao iti intero a lubong ti panagadal iti Biblia