NASNASION

Iti nalawa ken gagangay a kaipapananna, ti maysa a nasion ket buklen ti tattao nga uray kaskasano ket agkakadaraanda ken agpapada ti pagsasaoda. Ti kasta a grupo ti tattao ket adda bukodda a pagilian ken iturturayan ida ti maysa a kita ti kangrunaan a gobierno iti dayta a pagilian. Sigun iti Theological Dictionary of the Old Testament, “Iti Hebreo ti goy ket kasla ad-adda a tumukoy iti maysa a grupo ti tattao a sakup ti maymaysa a gobierno ken agkakalugaranda, isu nga as-asideg daytoy iti agdama a terminotayo a ‘nasion.’ Iti kasumbangirna, ti ʽam [umili] ket kanayon a mangipagpaganetget nga adda panagkakabagianda kas pangibatayan iti panagkaykaysa tapno agbalin a maysa nga ili.” (Rinebisar da G. J. Botterweck ken H. Ringgren, Tomo 2, 1975, p. 427) Kasta met laeng ti pannakaaramat dagiti Griego a termino nga eʹthnos (nasion) ken la·osʹ (umili). Iti Kasuratan, dagiti pangadu a porma ti gohy ken eʹthnos ket masansan a tumukoyda kadagiti nasion a Gentil.

Namunganayan. Damo a napaliiw ti itataud ti nagduduma a nasnasion idi tiempo kalpasan ti Layus, mainaig iti panangibangon iti Torre ti Babel. Dagidiay nakipaset iti daytoy a proyekto ket nagkaykaysada a nangbusor iti panggep ti Dios. Ti kangrunaan a rason no apay a nakapagkaykaysada ket gapu ta “ti intero a daga nagtultuloy nga addaan maymaysa a pagsasao ken addaan maymaysa a pakabuklan ti sasao.” (Ge 11:1-4) Napaliiw daytoy ni Jehova ket ‘inwarawarana ida manipud sadiay iti isuamin a rabaw ti daga,’ babaen ti panangriribukna iti pagsasaoda.​—Ge 11:5-9; MAPA, Tomo 1, p. 329.

Idi nasinasinadan gapu ta saandan nga agkikinnaawatan, ti tunggal grupo nga addaan bukod a pagsasao ket nakapataud iti kabukbukodan a kultura, arte, kaugalian, kababalin, ken relihion​—tunggal maysa ket addaan iti bukodna a pamay-an a panangaramid iti bambanag. (Le 18:3) Yantangay naisinadan iti Dios, nangpartuat ti nadumaduma a grupo ti tattao iti adu nga idolo kas didiosenda a naibatay iti sarsarita.​—De 12:30; 2Ar 17:29, 33.

Adda tallo a dadakkel a sanga dagitoy a nasion a nagtaud iti annak ken appoko ti annak ni Noe a da Jafet, Ham, ken Sem, ket dagitoy ti naibilang kas amma a nagtaudan dagiti nasion a naipasurot iti nagnaganda. Gapuna, ti listaan iti Genesis, kapitulo 10, ket mabalin a maawagan iti kadadaanan a listaan ti nasnasion, nga agdagup iti 70. Jafetiko ti nagtaudan ti sangapulo ket uppat, Hamitiko ti 30, ken Semitiko ti 26. (Ge 10:1-8, 13-32; 1Cr 1:4-25) Maipaay iti ad-adu pay nga impormasion maipapan kadagitoy nga umili, kitaenyo ti TSART, Tomo 1, p. 329, kasta met dagiti artikulo iti tunggal maysa kadagiti 70 a kaputotan ni Noe.

Siempre, iti panaglabas ti tiempo, adu ti napasamak a panagbalbaliw. Ti dadduma a nasion ket naikaduan kadagiti kaarrubada a nasion wenno napukawdan a naan-anay gapu iti kinakapuy, sakit, wenno gubat; adda met dagiti timmaud gapu kadagiti kabbaro nga immakar ken iyaadu ti populasion. No dadduma, bumara ti espiritu ti nasionalismo kadagiti sumagmamano a grupo, ket daytoy nga espiritu agraman dagiti dadakkel a balligi iti militar, ti nangtignay kadagiti ambisioso a lallaki a mangibangon kadagiti sangalubongan nga imperio a ti agsagaba ket dagiti nakapkapuy a nasion.

Ama ti Nasnasion. Ti Dios binilinna ni Abram a panawanna ti Ur ket umakar iti maysa a daga nga ipakita ti Dios kenkuana, ta kas iti kinunana, “Mangaramidakto iti dakkel a nasion manipud kenka.” (Ge 12:1-4) Idi agangay, ad-adda pay a pinalawa ti Dios ti karina, a kunkunana, “Sigurado nga agbalinkanto nga ama ti maysa a bunggoy dagiti nasion. . . . Ket pagbalinenkanto a nabunga iti kasta unay ken pagbalinenkanto a nasnasion, ket tumpuarto kenka ti ar-ari.” (Ge 17:1-6) Natungpal daytoy a kari. Ti anak ni Abraham a ni Ismael ket nagbalin nga ama ti “sangapulo ket dua a panguluen sigun kadagiti pulida” (Ge 25:13-16; 17:20; 21:13, 18), ket babaen iti innem nga annak ni Ketura, matunton ti dadduma pay a nasion a ti inapoda ket ni Abraham. (Ge 25:1-4; 1Cr 1:28-33; Ro 4:16-18) Ti anak ni Abraham a ni Isaac ti nagtaudan dagiti Israelita ken dagiti Edomita. (Ge 25:21-26) Iti nalawlawa ken iti naespirituan a kaipapanan, ni Abraham ket nagbalin nga “ama ti adu a nasion,” gapu ta babaen iti pammati ken panagtulnog dagiti tattao manipud iti adu a nasion, agraman dagidiay adda iti kongregasion Kristiano idiay Roma, mabalinda nga awagan ni Abraham kas amada, “ti ama dagidiay amin nga addaan iti pammati.”​—Ro 4:11, 16-18; kitaenyo ti ISRAEL Num. 2.

No Kasano ti Panangmatmat ti Dios Kadagiti Nasion. Kas Namarsua ken Soberano ti Uniberso, ti Dios ket addaan iti naan-anay a kalintegan a mangikabil kadagiti pagbedngan iti teritoria ti nasnasion (no dayta ti kayatna nga aramiden), kas iti inaramidna iti Ammon, Edom, ken Israel. (De 2:17-22; 32:8; 2Cr 20:6, 7; Ara 17:26) Ti kinanaindaklan ti Kangatuan ken Katan-okan iti intero a daga ket saan a rumbeng nga ipadis kadagiti nasion ti sangatauan. (Jer 10:6, 7) Kinapudnona, dagiti nasion ket kaslada laeng iti maysa a tedted manipud iti timba iti imatangna. (Isa 40:15, 17) Isu a no agpungtot ken agdayamudom dagita a nasion maibusor ken Jehova, kas idi pinatayda ni Jesus iti kayo a pagtutuokan, katawaanna laeng ida kas pananguyaw ket tungdayenna ken dadaelenna ti nadursok a pammatigmaanda maibusor Kenkuana.​—Sal 2:1, 2, 4, 5; 33:10; 59:8; Da 4:32b, 34, 35; Ara 4:24-28.

Nupay kasta, iti laksid ti kasta unay a kinatan-ok ken pannakabalin ni Jehova, awan ti asinoman a makaakusar kenkuana a di nainkalintegan ti panangtratona kadagiti tattao ti nasnasion. Ti pannakilangen ti Dios iti maysa a tao ket kas met laeng iti intero a nasion, a saan a pulos sumiasi kadagiti nalinteg a prinsipiona. (Job 34:29) No agbabbabawi ti maysa a nasion, kas kadagidi umili ti Nineve, bendisionanna ida. (Jon 3:5-10) Ngem no agbaw-ingda nga agaramid iti dakes, dadaelenna ida uray pay no adda tulagna kadakuada. (Jer 18:7-10) No adda tumaud nga isyu, ibaon ni Jehova dagiti mammadtona nga addaan iti pammakdaar a mensahe. (Jer 1:5, 10; Eze 2:3; 33:7) Awan ti asinoman nga idumduma ti Dios, dayta man ket dakkel wenno bassit.​—De 10:17; 2Cr 19:7; Ara 10:34, 35.

Gapuna, no ti intero a nasion saanda a bigbigen ni Jehova ken saanda nga agtulnog kenkuana, wenno no iwaksida manipud pampanunot ken puspusoda, ukomen ida ni Jehova. (Sal 79:6; 110:6; 149:7-9) Ikeddengna a madadaelda isu nga iyawatna ida iti Sheol. (Sal 9:17; Isa 34:1, 2; Jer 10:25) Kas panangiladawan, kuna ti Dios a dagiti nadangkes a nasion mayawatdanto iti Anakna, daydiay naawagan “Matalek ken Napudno . . . Ti Sao ti Dios,” tapno burakenna ida.​—Sal 2:7-9; Apo 19:11-15; idiligyo ti Apo 12:5.

Ti Baro a Nasion ti Naespirituan nga Israel. Iti sinigsiglo, nakilangen laeng ni Jehova a Dios iti natural nga Israel, a maulit-ulit nga imbaonna dagiti mammadtona iti daytoy a nasion tapno tallikudan dagiti tattao ti dakes a danada. Kamaudiananna, imbaonna ti Anakna a ni Kristo Jesus, ngem linaksid ti kaaduan a tattao. Gapuna, kinuna ni Jesus kadagiti di manamati a panguluen a papadi ken kadagiti Fariseo: “Ti pagarian ti Dios maikkatto kadakayo ket maited iti nasion a mangpatpataud kadagiti bungana.”​—Mt 21:33-43.

Silalawag nga impabigbig ni apostol Pedro a dayta a “nasion” ket buklen ti tattao nga immawat ken Kristo Jesus. (1Pe 2:4-10) Kinapudnona, inyaplikar ni Pedro kadagiti padana a Kristiano ti mismo a sasao a naibaga iti natural nga Israel: “Dakayo ket ‘maysa a napili a puli, maysa a naarian a kinapadi, maysa a nasantuan a nasion, maysa nga ili nga agpaay a naisangsangayan a sanikua.’” (1Pe 2:9; idiligyo ti Ex 19:5, 6.) Binigbigda amin ti Dios kas Agturay ken ti Anakna kas Apo ken Kristo. (Ara 2:34, 35; 5:32) Nailangitan ti pannakipagilida (Fil 3:20) ken naselioanda babaen iti nasantuan nga espiritu, nga isu ti umun-una a pagilasinan ti nailangitan a tawidda. (2Co 1:22; 5:5; Efe 1:13, 14) No kasano a ti natural nga Israel ket naibilang a maysa a nasion iti sidong ti Linteg ti tulag, ti “nasantuan a nasion” dagiti Kristiano a napulotan iti espiritu ket nagbalin a nasion iti sidong ti baro a tulag. (Ex 19:5; Heb 8:6-13) Gapu kadagitoy a rason, maikanatad unay a maawaganda iti “nasantuan a nasion.”

Idi a ti espiritu ti Dios ket damo a naiparukpok iti agarup 120 nga adalan ni Jesus (aminda ket nainkasigudan a Judio) idi aldaw ti Pentecostes iti tawen 33 K.P., nagbalin a nabatad a ti pakilanglangenanen ti Dios ket maysa a baro a naespirituan a nasion. (Ara 1:4, 5, 15; 2:1-4; idiligyo ti Efe 1:13, 14.) Idi agangay, nangrugi idi tawen 36 K.P., nailukat ti panagbalin a kameng daytoy baro a nasion kadagiti di nakugit a Gentil, nga immawat met iti espiritu ti Dios.​—Ara 10:24-48; Efe 2:11-20.

Maipapan iti pannakaikasaba ti naimbag a damag kadagiti amin a nasion, kitaenyo ti NAIMBAG A DAMAG.

Da Gog ken Magog. Kunaen ti libro ti Biblia nga Apocalipsis (20:7, 8) a kalpasan ti Sangaribu a Tawen a Panagturay ni Kristo, ni Satanas ket “rummuarto tapno iyaw-awanna dagidiay nasion nga adda iti uppat a suli ti daga, da Gog ken Magog.” Nabatad a dagita a nasion ket bunga ti panagrebelde iti panangituray ni Kristo.​—Kitaenyo ti GOG Num. 3.