Panangsursuro ti Nasantuan a Palimed ti Nadiosan a Debosion
“Ta ni Kristo nagsagaba met gapu kadakayo, a nangibati kadakayo iti ulidan tapno surotenyo dagiti addangna.”—1 PEDRO 2:21.
1. Aniat’ panggep ni Jehova maipapan ‘ti nasantuan a palimed ti nadiosan a debosion’?
“TI NASANTUAN a palimed daytoy nadiosan a debosion” ket saanen a maysa a palimed! (1 Timoteo 3:16) Anian ti pannakaigiddiat dayta manipud kadagiti palimed ti ulbod a relihion, kas ti mistiko a Trinidad, a kaskasdi a palimed pay laeng! Awan ti makaawat kadakuada. Imbes ketdi, pinanggep ni Jehova a ti nasantuan a palimed a naipalgak iti kinatao ni Jesu-Kristo ket rebbeng a maikkan ti kasasaknapan a mabalin a panangipablaak. Ni Jesus mismo ti nagbalin a kangrunaan nga ulidan ti naregta a panangiwaragawag ti Pagarian ti Dios. Dakkel ti maadaltayo manipud iti mensahena ken ti wagas ti panangasabana, kas ti intay makita ita.
2. Apay a ti panagserbi ni Jesus naiyun-una iti subbot? (Mateo 20:28)
2 Ngarud, intay pay ikkan ti kanayonan a panangusig, ken ni Jesus a “naiparang iti lasag.” (1 Timoteo 3:16) Idiay Mateo 20:28 mabasatayo a ni Jesus “immay, saan a tapno paserbian, no di ket tapno agserbi ken itedna ti biagna a subbot kadagiti adu.” Daytoy pay ti nangikabil ti panagserbina nga umun-una ngem iti subbot. Apay a kasta? Idiay Eden sinuppiat ti nasikap nga Uleg ti nainkalintegan a kinasoberano ni Jehova iti sangatauan, nga insingasingna a ti panamarsua ti Dios ket addaan depekto ken iti sidong ti pannakasuot awan tao a makasalimetmet ti kinatarnawna iti Kangatuan. (Idiligyo ti Job 1:6-12; 2:1-10.) Ti awan pakapilawanna a ministerio ni Jesus kas perpekto a tao, “ti maudi nga Adan,” impakitana ni manangkarit a Satanas kas ulbod a managdakdakes. (1 Corinto 15:45) Mainayon pay, pinaneknekan ni Jesus a naan-anay dagiti kualipikasionna nga agserbi kas ti “Kangrunaan nga Ahente ken Manangisalakan” ti Dios ken “ti panangukomnanto a sililinteg iti mapagnaedan a daga,” kas panangalangon ti kinasoberano ni Jehova.—Aramid 5:31; 17:31.
3. Kasanot’ naan-anay a panangsungbat ni Jesus iti karit ni Satanas?
3 Sinungbatan a naan-anay ni Jesus ti makaumsi a karit ni Satanas! Iti intero a historia, awan tao ditoy daga ti nakapagserbi a napeklan unay iti Dios—agpapan pay kadagiti pananglalais, panangsaplit, ken kadagiti pisikal ken mental a panangparigat. Kasapulan nga ibturan ni Kristo dagiti makatabbaaw a pannakaumsi kas Anak ti Dios. Iti isuamin dayta—uray agingga iti nakasasaem ken nakababain nga ipapatay—isut’ matalek, di maisin iti kinasungdona ken Amana. Idiay Filipos 2:8, 9, insurat ni Pablo a gapu ta ni Jesus nagtulnog ‘agingga ken patay, wen, patay iti kayo a pagtutuokan, gapuna met a ti Dios ti nangitan-ok kenkuana ket inikkanna ti nagan a natantan-ok ngem iti amin a nagan.’ Ni Jesus ti nangibutaktak ken Satanas kas maysa a nagita a managulbod!
4. Apay a mabalin a maikuna ni Jesus ken ni Pilato nga isut’ immay ditoy lubong tapno paneknekanna ti kinapudno?
4 Gapuna, iti ngudo ti sumagmamano laeng a tawen ti napasnek a panangasaba, situtured a nakaited pammaneknek ni Jesus ken Poncio Pilato: “Kunam nga ariak. Nayanakak gapu itoy, ken gapu itoy immayak ditoy lubong, tapno paneknekak ti kinapudno. Isuamin nga aggapu iti kinapudno denggenna ti timekko.” (Juan 18:37) Nangipakita ni Jesus ti katan-okan ti isuamin a nadiosan a debosion iti panangiwaragawagna ti kinapudno ti Pagarian ti Dios iti intero a Palestina. Sinanayna dagiti adalanna nga agbalin a naregta met a manangaskasaba. Anian ti panangparegta ti ulidanna kadatayo a mangsurot kadagiti addangna itatta!
Panagsursuro Manipud iti Ulidantayo
5. Aniat’ maadaltayo maipapan ti nadiosan a debosion babaen ti panangmatmat a naimbag ken Jesus?
5 Babaen iti nadiosan a debosiontayo iti panagaramid ti pagayatan ni Jehova, mabalintay met a paneknekan nga ulbod ti Diablo. Aniaman a suot ti sagabaentayo, awan pulos ti makapada kadagiti ut-ot ken pannakaibabain a linak-am ni Jesus. Ngarud, agsursurotay koma manipud iti Ulidantayo. Kas igunamgunam ti Hebreo 12:1, 2 kadatayo, sapay koma ta tarayentayo a siaanus ti tarayen “a kitkitaentayo ni Jesus, a Kangrunaan nga Ahente ken Manangtungpal ti pammatitayo.” Saan a kas ken Adan, a napaay idi nasuot maipapan iti nadiosan a debosion, ni Jesus ti nagbalin a maymaysa a tao ditoy daga a nangsaranget a naan-anay kadagiti amin a suot. Agingga ken patay, pinaneknekanna nga isu ti “nasungdo, awan basolna, di natulawan, adayo kadagiti managbasol.” (Hebreo 7:26) Iti awan pakapilawanna a kinatarnaw, maikunana kadagiti kabusorna: “Asino kadakayo ti mangbabalaw kaniak iti basol?” Imballatek ni Jesus ti karit ni Satanas, a kunkunana: “Ti agturay ti lubong . . . awan ti kukuana kaniak.” Ken iti panamagpatingga ti maudi a palawagna kadagiti adalanna sakbay ti pannakaliput ken pannakatiliwna, imbagana kadakuada: “Agmaingelkayo! Siak pinarmekko ti lubong.”—Juan 8:46; 14:30; 16:33.
6. (a) Apay nga ammo ni Jesus no ania nga inana ti kasapulan ti sangatauan? (b) Agingganat’ ania ti nangipakitaan ni Jesus ti nadiosan nga amák?
6 Iti lasag ditoy daga, napasaran ni Jesus no aniat’ kaipapanan ti panagbalin a tao, “nanumnumo bassit ngem dagiti anghel.” (Hebreo 2:7) Naammuanna dagiti natauan a pagkapuyan ket ngarud nakabalan nga agserbi kas Ari ken Ukom ti sangatauan iti sangaribo a tawen. Daytoy nga Anak ti Dios, a nagkuna, “Umaykayo kaniak, dakayo amin nga agrigrigat ken madagdagsenan, ta paginanaenkayto,” ammona no ania a kita ti inana a kasapulan ti sangatauan. (Mateo 11:28) Kunaen ti Hebreo 5:7-9 kadatayo: “Isu a kadagidi aldaw ti panaglasagna ni Kristo idinto a nangidaton kadagiti karkararag ken dawdawat a nabuyogan iti nasged nga araraw ken lulua, iti Daydiay makabalin idi a mangispal kenkuana iti ipapatay, ket idinto a naipangag gapu iti nadiosan nga amakna. Uray pay no isu ti Anak idi, naadalna ti panagtulnog gapu kadagiti bambanag a linak-amna; ket idinto a naaramid nga awan pagkuranganna [iti kinatulnog] nagbalin nga isu ti nakin-aramid ti agnanayon a pannakaisalakan kadagiti isuamin nga agtulnog kenkuana.” Saan a nagduadua ni Jesus, uray no isut’ agsagaba agingga iti punto a linak-amna ti silud ti natauan nga ipapatay iti panangawatna ti ‘sugat iti mukodna’ manipud iti mananggura nga Uleg. (Genesis 3:15) Kas ken Jesus, sapay koma ta ipakitatay met a kanayon ti nadiosan nga amák, uray agingga ken patay no isut’ kasapulan, a sitatalek a ni Jehova a Dios denggennanto dagiti ararawtayo ken itdenna kadatayo ti pannakaisalakan.
‘Agbiag Maipaay iti Kinalinteg’
7. Sigun iti 1 Pedro 2:21-24, ania a modelo ti imbati ni Kristo kadatayo, ken kasano ti rebbeng a panangapektar ti kursona kadatayo?
7 Idi a naiparang iti lasag, sisusungdo nga inikkat ni Jesus ti abbong ti nasantuan a palimed ti nadiosan a debosion. Mabasatayo idiay 1 Pedro 2:21-24: “Ta ni Kristo nagsagaba met gapu kadakayo, a nangibati kadakayo iti ulidan tapno surotenyo dagiti addangna. Isu saan a nagaramid iti basol ket awan ti nasarakan nga allilaw iti ngiwatna. Isu nga idi rinabrabngisda, saan a simmungbat iti dakes. Idi nagsagaba, saan a nangam-ames, no di ket nagtalek iti daydiay mangukom a sililinteg. Isu met laeng a nangawit kadagiti basbasoltayo iti bagina iti rabaw di kayo, tapno idinto a nataytayo kadagiti basbasol, agbiagtayo a maipaay iti kinalinteg.” Bayat ti panangmennamennatayo iti kabibiag ni Jesus, anian ti panangparegta dayta kadatayo a mangsurot ti nadiosan a debosion, a mangsalimetmet ti kinatarnaw, ken agbiag a maipaay ti kinalinteg kas ti inaramidna!
8. Kasanotay nga agbiag iti kinalinteg kas ken Jesus?
8 Ni Jesus ket pudno a nagbiag a maipaay iti kinalinteg. Impadto ti Salmo 45:7 maipapan kenkuana: “Inayatmo ti kinalinteg ket ginuram ti kinadangkes.” Iti panangiyaplikarna kadagidiay a sasao ken Jesus, kuna ni apostol Pablo idiay Hebreo 1:9: “Inayatmo ti kinalinteg, ket ginuram ti kinadakes.” Iti lawag ti pannakaawattayo iti nasantuan a palimed daytoy nadiosan a debosion, sapay koma ta agbalintayo a kas ken Jesus a kanayon nga inayatna ti nalinteg ken ginurana ti dakes. Kadagiti Nakristianuan a moral, a marabrabngis a siuuyong itatta iti lubong ni Satanas, ken iti amin a pannakilangentayo kadagidiay adda iti uneg ken ruar ti organisasion ti Dios, ikeddengtay koma ti agbiag iti kinalinteg, nga itantandudo dagiti nalinteg a prinsipio ni Jehova. Ken itultuloytay koma a pagpiestaan ti Saot’ Dios tapno maaddaan ti nadiosan a pannakaawat a nasken unay iti panangsaranget iti Diablo ken kadagiti pamay-anna!
9. Aniat’ nangnayon ti regta ni Jesus iti ministerio, ket daytoy ramanenna ti ania maipapan kadagiti ulbod a narelihiusuan a pastor?
9 Adda pay kanayonan a banag a nanggutugot ken Jesus nga agbalin a naregta iti ministeriona. Ania ngay dayta? Idiay Mateo 9:36 mabasatayo: “Ket idi nakitana dagiti adu unay a tattao simnek ti asina kadakuada, gapu ta nalidayda ken nawarawarada a kasda la karkarnero nga awan ti pastorda.” Gapuna ni Jesus “rinugianna a sursuruan ida kadagiti adu a banag.” (Marcos 6:34) Siempre, ramanen daytoy ti panangibutaktak ti kinadakes ken kinakillo dagiti ulbod a narelihiusuan a papastor. Sigun iti Mateo 15:7-9, kinuna ni Jesus maipapan ti sumagmamano kadagitoy: “Dakayo a managinsisingpet, naimbag ti panangipadto ni Isaias iti maipapan kadakayo, idi kinunana, ‘Daytoy nga umili dayawennak kadagiti bibigda, ngem ti pusoda adda iti adayo kaniak. Ngem barengbareng ti panagdayawda kaniak, nga isursuroda dagiti sursuro a bilbilin dagiti tao.’”
Nakaayay-ay a Misterio
10. Itatta, “ti misterio daytoy a kinakillo” ket naisentro iti siasino, ket ania ti nakabasolanda?
10 No kasano a ni Jesus nagsao a maibusor kadagiti ulbod a narelihiusuan a papangulo, gapuna ladingitentay met itatta ti maysa a misterio a tumtumpuar a kasungani unay ti nasantuan a palimed ti nadiosan a debosion. Idiay 2 Tesalonica 2:7, inawagan dayta ni Pablo “ti misterio daytoy a kinakillo.” Daytat’ maysa a misterio idi umuna a silgo K.P. agsipud ta saan a maikkat ti abbongna agingga a nabayagen kalpasan ti ipapatay dagiti apostol. Itatta, daytat’ naisentro kadagiti klero ti Kakristianuan, nga ad-adda nga interesado iti politika ngem iti panangiwaragawag ti naimbag a damag ti nalinteg a Pagarian ti Dios. Aglaplapusanan ti kinamanaginsisingpet iti ranggoda. Dagiti ebanghelisador ti telebision kadagiti sekta a Protestante ti Kakristianuan ket agdadata a pangarigan: dagiti managpammarang a manglalat kadagiti arban, agibangonda kadagiti multi-milion a doliar nga imperio, makikaiddada kadagiti balangkantis, aginluluada kas buaya no isuda a mismon ti maibutaktak, ket sada itultuloy ti agdawat ti kuarta, kanayon a maipaay ti ad-adu a kuarta. Ti Vaticana ti Romano Katolicismo mangiparparang met ti umas-asping a di mairusok a ladawan, agraman kadagiti awan prinsipiona a napolitikaan a konkoneksionda, pammarang a kinagarbo, ken nakillo nga ar-aramid ti panagbanko.
11. Aniat’ mapasamak kadagiti klero ti Kakristianuan ken amin ti Babilonia a Dakkel?
11 Isu met la gayam a mailasin dagiti klase klero ti Kakristianuan kas “ti tao ti kinakillo”! (2 Tesalonica 2:3) Daytoy dominante a paset ti kasla balangkantis a Babilonia a Dakkel maibutaktakto a naan-anay ken madadael, agraman amin a paset ti ulbod a relihion. Kas mabasatayo iti Apocalipsis 18:9-17, dagiti politiko ken agtagtagilako (ken dagiti bankeroda) agdung-awdanto: “Ay, asi pay, daydi dakkel a siudad!” Ti Babilonia a Dakkel ken dagiti misteriona malukaisanto, a maisupadi unay kadagiti amin a manglawag iti nasantuan a palimed ti nadiosan a debosion.
12. Ti ayat ni Jesus iti kinalinteg ti nangiturong kenkuana a mangaramid ti ania?
12 Ti ayat ni Jesus iti kinalinteg ken pananggurana iti kinadakes ti nangiturong kenkuana nga agregget nga aglaplapusanan maipaay iti pudno a panagdayaw. Iti umuna a bisitana idiay Jerusalem kas napulotan nga Anak ti Dios, inabug ni Jesus dagiti agtagtagilako ken agsuksukat ti kuarta manipud templo, a kunkunana: “Ikkatenyo ditoy dagitoy! Dikay aramiden ti balay ni Amak a balay a pagtagtagilakuan!” (Juan 2:13-17) Iti maud-udi nga ibibisitana idiay templo, kinuna ni Jesus kadagiti bumusbusor a Judio: “Kukuanakayo ti Diablo nga amayo, ket kayatyo nga aramiden dagiti kalikagum ni amayo. Isu nakapapatay nanipud idi damo ket saan a nagtalinaed iti pudno, ta awan ti pudno kenkuana. No agsao ti ulbod, sawenna ti kababalinna met laeng, ta isu manangulbod ket ama ti kinaulbod.” (Juan 8:44) Anian a kinamaingel ti impakita ni Jesus iti panangibagana kadagidiay a relihionista iti ruprupada a manangulbodda ken annak ida ti Diablo!
13. (a) Sadino a nangnangruna ti nakaiyebkasan ti gura ni Jesus iti kinadakes? (b) Apay a dagiti nakillo a klero maikarida ti pannakaukom nga umasping iti inyebkas ni Jesus kadagiti eskribas ken Fariseo?
13 Ti gura ni Jesus iti kinadakes awanen nasaysayaat a pannakaiyebkasna ngem iti daydiay makasilud a panangkondenarna kadagiti kasla karasaen nga eskribas ken Fariseo, a nailanad idiay Mateo kapitulo 23. Sadiay inyebkasna dagiti mamimpito nga “ay-ay,” nga inyarigna ida kas ‘pinapudaw a tantanem—napunno ti isuamin a kita ti kinarugit, kinamanaginsisingpet, ken kinadakes.’ Anian ti panagtarigagay ni Jesus nga ispalen dagiti tattao a mairurrurumen manipud kasta a kinadakes! “O Jerusalem, Jerusalem,” impukkawna, “namin-ano a kinayatko nga urnongen koma dagiti annakmo a kas iti maysa nga upa urnongenna dagiti piekna iti sirok dagiti payakna! Ngem dika kinayat! Adtoy! Ti balayyo mapanawan kadakayo nga awan naggian.” (Bersikulo 37, 38) Dagiti nakillo a klero iti kaaldawantayo maikarida met ti umas-asping a panangukom agsipud ta, iti sasao ti 2 Tesalonica 2:12, ‘dida namati iti kinapudno no di ket nagrayuanda ti kinakillo.’ Ti kinadakesda isut’ kasungani la unay ti nadiosan a debosion a sisusungdo nga impamatmat ni Jesus bayat ti kaaddana ditoy daga.
Panangiwaragawag kadagiti Panangukom ti Dios
14. Ti panangapresiar iti nasantuan a palimed ti nadiosan a debosion rebbeng a tignayennatayo a mangaramid ti ania?
14 Ti panangapresiartayo iti nasantuan a palimed ti nadiosan a debosion rebbeng nga iturongnatayo a kanayon a sumurot a naimbag kadagiti addang ni Jesus. Kas kenkuana, rebbeng a naregtatayo iti panangiwaragawag ti kuna ti Isaias 61:2 kas “tawen ti naimbag a nakem iti biang ni Jehova ken ti aldaw ti ibabales ti Diostayo.” Ket sapay koma ta aramidentayo a sireregta ti pasettayo a “mangliwliwa iti amin nga agdung-aw.” Kas idi adda ni Jesus ditoy daga, kasapulantayo ti kinamaingel itatta a mangiwaragawag kadagiti panangukom ni Jehova, agraman kadagiti napipigsa a mensahe kadagiti pranka nga artikulo ti Pagwanawanan ken iti libro nga Apocalipsis—Ti Grande a Tampokna Asidegen! Masapul a mangasabatayo a situtured ken sitataktika, a ti sasaotayo ket kas “natempla ti asin” tapno makaay-ayo kadagidiay agannayas iti kinalinteg. (Colosas 4:6) Gapu ta nakaadaltayon manipud ulidan ni Jesus iti nadiosan a debosion, sapay koma ta maikunatayto metten iti umiso a tiempona a nalpastayon ti trabaho nga impaaramid ni Jehova kadatayo.—Mateo 24:14; Juan 17:4.
15. Maipapan ti nasantuan a palimed ti Dios, aniat’ napasamak nanipud 1914?
15 Idi a naiparang iti lasag, anian a nagranga idi nga Ulidan ni Jesus! Anian a naglawag ti pannakatungpal kenkuana ti nasantuan a palimed ti nadiosan a debosion! Anian ti turedna a nangitan-ok ti nagan ni Jehova! Ken anian a nakaskasdaaw a ni Jesus ginunggonaan ni Amana gaput’ panangsalimetmetna ti kinatarnawna! Ngem adda pay kanayonan dayta a nasantuan a palimed ti Dios. Nanipud 1914 agbibiagtayon iti “aldaw ti Apo.” (Apocalipsis 1:10) Kas kunaen ti Apocalipsis 10:7, itan ti tiempo ‘ti pannakatungpal ti palimed ti Dios kas mayannurot iti naimbag a damag.’ Dagiti nailangitan a timtimek ti nangiwaragawag itan: “Ti pagarian ti lubong nagbalinen a kukua ni Apotayo [a Jehova] ken ni Kristona, ket agarinto nga awan inggana.” (Apocalipsis 11:15) Ni Jehova ti nangipatugawen iti Mesianiko nga Ari, a ni Jesu-Kristo, iti nadayag a tronona nga agbalin a makipagturay Kenkuana!
16. Kasanot’ daras a panangipakita ti kaitrontrono nga Ari, a Jesu-Kristo, ti panagraemna iti kinanadiosan idiay langit?
16 Kas makipagturay a kadua ti Dios iti kappasngay a Pagarian, ni Jesus maaw-awagan met a Miguel (kayatna a sawen, “Asinot’ Kas ti Dios?”). Awan rebelde ti agballigi nga agbalin kas ti Dios, ket ti kaitrontrono nga Ari ti sidadaras a nangidemostra iti daytoy babaen ti panangigarangugongna iti daan nga Uleg, ni Satanas, ken dagiti anghelna ditoy daga. (Apocalipsis 12:7-9) Wen, ni Jesus addaan panagraem iti kinanadiosan idiay langit, kas ti panangipamatmatna ti nadiosan a debosion bayat nga adda ditoy daga. Ti naipadayag a Jesu-Kristo dinto aginana agingga a matalipuposna ti ulbod a relihion ken mapunasna a naan-anay ti organisasion ni Satanas, makita ken di makita.
17. Nanipud 1914, aniat’ mapaspasamaken a kaitungpalan ti Mateo 25:31-33?
17 Nanipud 1914 ti kaitungpalan ti mismo a padto ni Jesus idiay Mateo 25:31-33 linawlawaganna unay ti nasantuan a palimed ti Dios. Sadiay kinuna ni Jesus: “Ngem inton ti Anak ti tao umayto agraman iti dayagna, ken amin dagiti anghel maikuyog kenkuana, isu ti panagtugawnanto iti trono ti gloriana. Ket iti sanguananna maurnongto dagiti isuamin a nasion, ket paglalasinennanto dagiti maysa ken maysa kadagiti tao, kas iti pastor ilasinna dagiti karnero kadagiti kalding. Ket isaadnanto dagiti karnero iti makanawanna, ket dagiti kalding iti makatigidna.” Manipud nangato a dissona idiay langit, daytoy nadayag nga Ari, Ukom, ken Kampeon ti nadiosan a debosion mangiyegto ti ibabales, umuna iti tao ti kinadakes ken kadagiti dadduma pay a paset ti Babilonia a Dakkel, ken kalpasanna kadagiti amin pay a natda nga elemento ken dagiti mara-kalding a manangsuportar ti nadangkes a naindagaan nga organisasion ni Satanas. Kalpasanna maigarangugongton ni Satanas iti abut a mangliwengliweng. (Apocalipsis 20:1-3) Ngem dagiti kimmarnero a “nalinteg” mapandanto iti biag nga agnanayon. (Mateo 25:46) Sapay koma ta ti panangsurotyo iti nadiosan a debosion ti mangikabil kadakayo iti dayta nalinteg a grupo!
18. Aniat’ adda a naragsak a pribilehiotayo maipapan iti nasantuan a palimed ti nadiosan a debosion?
18 Ti Apocalipsis 19:10 paregtaennatayo nga “agdayaw iti Dios.” Ken apay? Ituloy ti kasuratan: “Ta ti pammaneknek ken Jesus isu ti mangtignay ti pammadto.” Gapuna nakaad-adu kadagiti naipaltiing a padto idi unana ti mangpaneknek ken Jesus! Ket bayat a matungtungpal dagitoy a padpadto, nagbalinen a kas kristal kalawag ti nasantuan a palimed ti Dios. Agrag-otayo, ngarud, a makaammo a ti nasantuan a palimed daytoy nadiosan a debosion ket naipersonipikar ken Jesus. Nakaskasdaaw ti pribilehiotayo a sumurot kadagiti addangna kas nanumo a ministros ti Pagarian ti Dios. Wen, mapadayawantayo a makipaset iti pannakaawat ken panangiwaragawag kadagiti isuamin ti nasantuan a palimed ti Dios sigun iti naimbag a damag!
Kasanot’ Panangsungbatyo?
◻ Aniat’ maadaltayo manipud ulidan ni Jesus ti nadiosan a debosion?
◻ Kasanotay nga agbiag iti kinalinteg kas inaramid ni Kristo?
◻ Ania a nakaayay-ay a misterio ti maisupadi unay iti nasantuan a palimed ti nadiosan a debosion?
◻ Ti panangapresiartayo iti nasantuan a palimed ti nadiosan a debosion rebbeng a tignayennatayo a mangaramid ti ania?
[Ladawan iti panid 16]
Kas kampeon ti nadiosan a debosion ken naregta a manangiwaragawag ti Pagarian, maikuna ni Jesus ken ni Pilato: “Gapu itoy immayak ditoy lubong, tapno paneknekak ti kinapudno”
[Ladawan iti panid 18]
Ti nadiosan a debosion ni Jesus naiyebkas idi imbutaktakna dagiti eskribas ken Fariseo