Surotem ti Pagtuladan nga Impasdek ni Jesus
“Impasdekko ti pagtuladan maipaay kadakayo, tapno, kas iti inaramidko kadakayo, rebbeng nga aramidenyo met.”—JUAN 13:15.
1. Apay a ni Jesus ket maysa a nasayaat nga ulidan a tuladen dagiti Kristiano?
ITI intero a pakasaritaan ti tao, maysa laeng ti nagbiag a di pulos nagbasol. Isu ni Jesus. Malaksid ken Jesus, “awan ti tao a saan nga agbasol.” (1 Ar-ari 8:46; Roma 3:23) Gapu iti dayta, dagiti pudno a Kristiano matmatanda ni Jesus kas perpekto nga ulidan a tuladen. Kinapudnona, idi Nisan 14, 33 K.P., sakbay unay ti ipapatayna, mismo a ni Jesus ti nangibaga kadagiti pasurotna a tuladenda ti ulidanna. Kinunana: “Impasdekko ti pagtuladan maipaay kadakayo, tapno, kas iti inaramidko kadakayo, rebbeng nga aramidenyo met.” (Juan 13:15) Iti dayta a maudi a rabii, dinakamat ni Jesus ti nadumaduma a pamay-an a nasken nga ikagumaanan dagiti Kristiano ti agbalin a kas kenkuana. Iti daytoy nga artikulo, usigentayo ti dadduma kadagita.
Kasapulan ti Kinapakumbaba
2, 3. Kadagiti ania a wagas a naan-anay a mapagulidanan ti kinapakumbaba ni Jesus?
2 Idi indagadag ni Jesus kadagiti adalanna a surotenda ti pagtuladan nga impasdekna, espesipiko a tuktukoyenna ti kinapakumbaba. Sumagmamano a daras a binalakadanna dagiti pasurotna nga agpakumbabada, ket iti rabii ti Nisan 14, impakitana ti kinapakumbabana babaen ti panangbuggona iti saka dagiti apostolna. Kalpasanna, kinuna ni Jesus: “No siak, nupay Apo ken Mannursuro, binugguak dagiti sakayo, rebbengyo met a bugguan dagiti saka ti maysa ken maysa.” (Juan 13:14) Kalpasanna, imbagana kadagiti apostolna a surotenda ti pagtuladan nga impasdekna. Nagsayaat la ketdi nga ulidan ti kinapakumbaba dayta!
3 Ibaga kadatayo ni apostol Pablo a sakbay nga immay ni Jesus ditoy daga, isu ket “adda idi iti langa ti Dios.” Kaskasdi, imbatina dayta a kasasaad ket nagbalin a nanumo a tao. Malaksid iti dayta, “impakumbabana ti bagina ket nagtulnog agingga iti ipapatay, wen, ipapatay iti kayo a pagtutuokan.” (Filipos 2:6-8) Panunotenyo: ni Jesus, ti maikadua a kangatuan a persona iti uniberso, timmulok nga agbalin a nababbaba ngem kadagiti anghel, mayanak kas maysa nga awan gawayna a maladaga, agpasakup kadagiti imperpekto a nagannakna bayat ti panagdakkelna, ken kamaudiananna matay kas maum-umsi a kriminal. (Colosas 1:15, 16; Hebreo 2:6, 7) Anian a kinapakumbaba! Kabaelantayo kadi a tuladen ti kasta a “kababalin ti isip” ken “kinapakumbaba iti isip”? (Filipos 2:3-5) Wen, ngem saan a nalaka.
4. Ania dagiti bambanag a pagtangsit dagiti tattao, ngem apay a napeggad ti agtangsit?
4 Kinatangsit ti kasungani ti kinapakumbaba. (Proverbio 6:16-19) Naipababa ni Satanas gapu iti kinatangsitna. (1 Timoteo 3:6) Nalaka dayta nga agtubo iti puso ti tao, ket no nakaramuten, narigaten a paruten. Pagtangsit dagiti tattao ti pagilianda, pulida, ik-ikutanda, edukasion ken sekular a naragpatda, takderda iti kagimongan, langada, paglainganda nga ay-ayam, ken adu pay a bambanag. Ngem awan kadagita ti napateg ken ni Jehova. (1 Corinto 4:7) No dagita ti mangituggod kadatayo nga agtangsit, dadaelenda ti relasiontayo iti Dios. “Ni Jehova nangato, ket kaskasdi a makitana daydiay napakumbaba; ngem daydiay napangato ammona laeng iti adayo.”—Salmo 138:6; Proverbio 8:13.
Agpakumbabatayo Kadagiti Kakabsat
5. Apay a napateg nga agpakumbaba dagiti panglakayen?
5 Ditay koma agtangsit gapu laeng ta adda naitulong ken nagapuanantayo iti panagserbi ken ni Jehova, wenno gapu ta adda pribilehiotayo iti kongregasion. (1 Cronicas 29:14; 1 Timoteo 6:17, 18) Kinapudnona, masapul nga ad-adda nga agpakumbabatayo no nadagdagsen dagiti responsabilidadtayo. Indagadag ni apostol Pedro kadagiti panglakayen a ‘saanda a kas agturay kadagidiay agtawid ti Dios, no di ket agbalinda a pagulidanan ti arban.’ (1 Pedro 5:3) Nadutokan dagiti panglakayen nga agbalin nga adipen ken ulidan, saan a kas mangituray ken appo.—Lucas 22:24-26; 2 Corinto 1:24.
6. Kadagiti ania a benneg ti biagtayo kas Kristiano a kasapulantayo ti agpakumbaba?
6 Saan laeng a dagiti panglakayen ti kasapulan nga agpakumbaba. Kadagiti agkabannuag a lallaki, a mabalin nga agpannakkel gapu ta naal-alertoda nga agpanunot ken napigpigsa ti bagida no idilig kadagiti laklakay, nagsurat kadakuada ni Pedro: “Bariksanyo ti bagbagiyo iti kinapakumbaba iti panagpampanunot maipaay iti maysa ken maysa, agsipud ta ti Dios busorenna dagiti natangsit, ngem mangted iti di kaikarian a kinamanangngaasi kadagiti napakumbaba.” (1 Pedro 5:5) Wen, napateg a tuladen ti isuamin ti kinapakumbaba ni Kristo. Kasapulan ti kinapakumbaba tapno maikasaba ti naimbag a damag, nangnangruna no iyaleng-aleng wenno busorendatayo. Kasapulan ti kinapakumbaba tapno maawattayo ti balakad wenno mapasimple ti biagtayo no kayattayo nga ad-adu ti magapuanantayo iti ministerio. Maysa pay, kasapulantayo ti kinapakumbaba, tured, ken pammati bayat nga ib-ibturantayo ti maysa a pammadakes, pannakaidarum iti korte, wenno naranggas a pannakaidadanes.—1 Pedro 5:6.
7, 8. Ania ti sumagmamano a pamay-an a masursurotayo ti agpakumbaba?
7 Kasano a maparmek ti maysa a tao ti kinatangsit ken makapagtignay ‘buyogen ti kinapakumbaba iti isip nga ibilangna a nangatngato kenkuana ti dadduma’? (Filipos 2:3) Masapul a matmatanna ti bagina kas iti panangmatmat ni Jehova kenkuana. Impakita ni Jesus no kasano ti umiso a panangmatmat iti bagi idi a kinunana: “Dakayo met, inton naaramidyon ti amin a bambanag a naituding kadakayo, kunaenyo, ‘Awan kaes-eskanmi nga ad-adipen. Ti naaramidanmi isu ti rebbeng nga aramidenmi.’” (Lucas 17:10) Laglagipenyo nga aniaman ti nagapuanantayo, awan ti kaimudinganda kadagiti naaramidan ni Jesus. Kaskasdi, napakumbaba ni Jesus.
8 Mabalintayo met ti agpatulong ken Jehova tapno maaddaantayo iti umiso a panangmatmat iti bagitayo. Kas iti salmista, mabalintayo nga ikararag: “Isuronak iti kinaimbag, kinasimbeng ken pannakaammo a mismo, ta winatwatko ti pammati kadagiti bilinmo.” (Salmo 119:66) Tulongannatayo ni Jehova a maaddaan iti natimbeng ken umiso a panangmatmat iti bagitayo, ket gunggonaanna ti kinapakumbabatayo. (Proverbio 18:12) Kinuna ni Jesus: “Siasinoman a mangitan-ok iti bagina maipababanto, ket siasinoman a mangipababa iti bagina maitan-okto.”—Mateo 23:12.
Maiparbeng a Panangmatmat iti Naimbag ken Dakes
9. Kasano a minatmatan ni Jesus ti naimbag ken dakes?
9 Uray 33 a tawen a nakilangen kadagiti imperpekto a tattao, nagtalinaed ni Jesus nga “awanan basol.” (Hebreo 4:15) Kinapudnona, iti padtona maipapan iti Mesias, kinuna ti salmista: “Inayatmo ti kinalinteg, ket guraem ti kinadangkes.” (Salmo 45:7; Hebreo 1:9) Ikagkagumaan met dagiti Kristiano a tuladen ti panangmatmat ni Jesus iti dayta a banag. Saanda laeng a mailasin ti naimbag ken dakes; kagurada pay ti dakes ken ayatenda ti naimbag. (Amos 5:15) Makatulong dayta kadakuada a mangdaer kadagiti naikasigudanda a dakes a pagannayasan.—Genesis 8:21; Roma 7:21-25.
10. No awanan iti panagbabawi nga iyugalitayo dagiti “nakadakdakes a bambanag,” ania a kababalin ti iparparangarangtayo?
10 Kinuna ni Jesus iti Fariseo a ni Nicodemo: “Ti mangyugali iti nakadakdakes a bambanag guraenna ti lawag ket saan nga umay iti lawag, tapno saan a matubngar dagiti aramidna. Ngem ti mangaramid iti pudno umay iti lawag, tapno dagiti aramidna maiparangarang a kas naaramid a maitunos iti Dios.” (Juan 3:20, 21) Panunotenyo: ni Juan tinukoyna ni Jesus kas “ti pudno a silaw a mangted lawag iti tunggal kita ti tao.” (Juan 1:9, 10) Ngem kinuna ni Jesus a no iyugalitayo dagiti “nakadakdakes a bambanag”—ti bambanag a di umiso ken di makaay-ayo iti Dios—gurguraentayo ti lawag. Mailadawanyo kadi a gurguraenyo ni Jesus ken dagiti pagalagadanna? Kasta ti kasasaad dagidiay agar-aramid iti basol nga awanan iti panagbabawi. Nalabit a saan a kasta ti panangmatmatda, ngem nalawag a kasta ti panangmatmat ni Jesus.
No Kasano a Matulad ti Panangmatmat ni Jesus iti Naimbag ken Dakes
11. Ania ti kasapulan tapno matuladtayo ti panangmatmat ni Jesus iti naimbag ken dakes?
11 Masapul a nalawag ti pannakaawattayo no ania ti naimbag ken dakes iti panangmatmat ni Jehova. Magun-odtayo dayta a pannakaawat babaen laeng ti panagadal iti Sao ti Dios, ti Biblia. Bayat nga agadaltayo, nasken nga ikararagtayo ti inkararag ti salmista: “Ipakaammom kaniak dagiti bukodmo a dalan, O Jehova; isurom kaniak dagiti bukodmo a dana.” (Salmo 25:4) Ngem laglagipenyo a manangallilaw ni Satanas. (2 Corinto 11:14) Ti dakes a banag ket mapagparangna a makaay-ayo iti imatang ti saan a nasiput a Kristiano. Gapuna, masapul nga utobentayo a naimbag ti ad-adalentayo ken ipangagtayo ti balakad “ti matalek ken masirib nga adipen.” (Mateo 24:45-47) No agadal, agkararag, ken mennamennaentayo ti maad-adaltayo, agmataengan ken maibilangtayo kadagidiay “babaen iti panangusar nasanay dagiti pannakabalin ti pannakaawatda a mangilasin agpadpada iti umiso ken di umiso.” (Hebreo 5:14) Iti kasta, masursurotayo a guraen ti dakes ken ayaten ti naimbag.
12. Ania a balakad ti Biblia ti tumulong kadatayo tapno ditay makaaramid iti kinakillo?
12 No guraentayo ti dakes, ditay palubosan nga agrusing iti pusotayo dagiti dakes a tarigagay. Adu a tawen kalpasan ti ipapatay ni Jesus, insurat ni apostol Juan: “Dikay ayaten ti lubong wenno uray ti bambanag nga adda iti lubong. No ti asinoman ayatenna ti lubong, ti ayat ti Ama awan kenkuana; agsipud ta amin a banag iti lubong—ti derrep ti lasag ken ti derrep dagiti mata ken ti panangiparammag iti sanikua a pagbiag ti maysa—saan nga agtaud iti Ama, no di ket agtaud iti lubong.”—1 Juan 2:15, 16.
13, 14. (a) Apay a napeggad kadagiti Kristiano ti panangayat kadagiti bambanag iti lubong? (b) Kasanotay a maliklikan nga ayaten dagiti bambanag iti lubong?
13 Mabalin nga ibaga ti dadduma a saan nga amin iti lubong ket dakes. Kaskasdi, ti lubong ken dagiti pangawisna nalakada la a singaen ti panagserbitayo ken ni Jehova. Ken awan ti aniaman kadagiti ituktukon ti lubong ti mangyadani kadatayo iti Dios. Gapuna, agpegpeggadtayo no masursurotayo nga ayaten dagiti bambanag iti lubong, uray ti bambanagna a mabalin a saan met a dakes. (1 Timoteo 6:9, 10) Talaga nga adu ti kinadakes iti lubong a mabalin a mangtulaw kadatayo. No agbuybuyatayo kadagiti pelikula wenno programa iti telebision a mangitampok iti kinaranggas, materialismo, wenno seksual nga imoralidad, mabalin a maay-ayotayto kadagita—sa kalpasanna agbalindanto a makagargari. No makitimpuyogtayo kadagiti tattao a ti kangrunaan a kalatda ket pasayaaten ti estilo ti panagbiagda wenno negosio la ti ammoda, mabalin a dagita a banag ti agbalinto met a kapatgan kadatayo.—Mateo 6:24; 1 Corinto 15:33.
14 Iti sabali a bangir, no pakaragsakantayo ti Sao ni Jehova, saantay a magargari ‘iti derrep ti lasag ken iti derrep dagiti mata ken iti panangiparammag iti sanikua a pagbiag ti maysa.’ Ken no makitimpuyogtayo kadagidiay mangipangpangruna kadagiti interes ti Pagarian ti Dios, matuladtayto ida, nga ipategtayo ti ipatpategda ken liklikantayo ti likliklikanda.—Salmo 15:4; Proverbio 13:20.
15. Kas ken Jesus, ania ti maitulong kadatayo ti panangayat iti kinalinteg ken pananggura iti kinakillo?
15 Nakatulong ken ni Jesus ti pananggura iti kinakillo ken panangayat iti kinalinteg tapno makapagtalinaed a sikikita “iti rag-o a naikabil iti sanguananna.” (Hebreo 12:2) Kasta met laeng kadatayo. Ammotayo a “ti lubong aglabas ken kasta met ti tarigagayna.” Temporario laeng ti aniaman a ragsak nga ituktukon daytoy a lubong. Ngem “ti agaramid iti pagayatan ti Dios agtalinaed iti agnanayon.” (1 Juan 2:17) Gapu ta inaramid ni Jesus ti pagayatan ti Dios, linuktanna ti gundaway tapno magun-od dagiti tattao ti biag nga agnanayon. (1 Juan 5:13) Tuladentayo koma amin ni Jesus ket agbalin a makagunggona kadatayo ti kinatarnawna.
Panangsango iti Pannakaidadanes
16. Apay nga indagadag ni Jesus kadagiti pasurotna nga agiinnayatda?
16 Impamatmat ni Jesus ti sabali pay a banag a nasken a tuladen dagiti adalanna, idi kinunana: “Daytoy ti bilinko, nga ayatenyo ti maysa ken maysa kas iti panagayatko kadakayo.” (Juan 15:12, 13, 17) Adu ti makagapu no apay nga ay-ayaten dagiti Kristiano ti kakabsatda. Iti dayta a kanito, nangruna a pampanunoten ni Jesus ti panangbusorto ti lubong kadakuada. Kinunana: “No guraennakayo ti lubong, ammoyo a ginuranak dayta sakbay a ginuranakayo. . . . Ti adipen saan a dakdakkel ngem iti apona. No indadanesdak, idadanesdakayto met.” (Juan 15:18, 20) Wen, uray iti sidong ti pannakaidadanes, dagiti Kristiano tuladenda ni Jesus. Masapul a nasged nga agiinnayatda tapno madaeranda ti ibubusor.
17. Apay a ti lubong kagurana dagiti pudno a Kristiano?
17 Apay a ti lubong kagurana dagiti Kristiano? Gapu ta kas ken Jesus, ‘saanda a paset ti lubong.’ (Juan 17:14, 16) Neutral ti takderda kadagiti namilitariaan ken napolitikaan a bambanag, ken an-annurotenda dagiti prinsipio ti Biblia, kas iti panangraem iti biag ken panangsalimetmet iti nangato a moral a pagalagadan. (Aramid 15:28, 29; 1 Corinto 6:9-11) Kangrunaan a kalatda dagiti naespirituan a bambanag, saan a dagiti material. Agbibiagda iti lubong, ngem kas iti insurat ni Pablo, saanda a ‘naan-anay nga usaren dayta.’ (1 Corinto 7:31) Pudno, adda dagidiay mangpadayaw kadagiti nangato a pagalagadan dagiti Saksi ni Jehova. Ngem saan a ti pammadayaw wenno panangakseptar dagiti sabsabali ti makagapu no apay a saan a makikompromiso dagiti Saksi. Kas resultana, saan ida a matarusan ti kaaduan a tattao iti lubong, ken adu ti gumura kadakuada.
18, 19. Kas panangsurot iti ulidan ni Jesus, kasano a sanguen dagiti Kristiano ti ibubusor ken pannakaidadanes?
18 Nakita dagiti apostol ni Jesus ti nakaro a gura ti lubong idi naarestar ken napapatay ni Jesus, ken nakitada no kasano a sinango ni Jesus dayta a pananggura. Iti minuyongan ti Getsemani, immay dagiti narelihiosuan a kabusor ni Jesus tapno arestuenda. Pinadas a salakniban ni Pedro babaen ti kampilan, ngem kinuna kenkuana ni Jesus: “Ipulangmo ta kampilanmo iti lugarna, ta amin dagidiay mangaramat iti kampilan mataydanto iti kampilan.” (Mateo 26:52; Lucas 22:50, 51) Idi umuna a panawen, nakibakal dagiti Israelita kadagiti kabusorda babaen ti kampilan. Ngem nagbaliwen ti kasasaad. Ti Pagarian ti Dios ket “saan a paset ti lubong” ken awan dagiti pagilian a salsalaknibanna. (Juan 18:36) Asideg idin nga agbalin ni Pedro a paset ti maysa a naespirituan a nasion, nga idiay langit ti pagnaedan dagiti kamengna. (Galacia 6:16; Filipos 3:20, 21) Gapuna, dagiti pasurot ni Jesus masapul a sanguenda ti gura ken pannakaidadanes kas iti inaramid ni Jesus—simamaingel ngem kalmado. Simamatalek nga ipabiangda dagiti bambanag ken ni Jehova ket agpannurayda kenkuana iti bileg nga agibtur.—Lucas 22:42.
19 Kalpasan ti sumagmamano a tawen, insurat ni Pedro: “Ni Kristo nagsagaba a maipaay kadakayo, a nangibati kadakayo iti pagwadan tapno sisisinged a surotenyo dagiti addangna. . . . Idi narabrabngis, saanna a sinubadan iti panangrabngis. Idi agsagsagaba, saan a nagipangpangta, no di ket intultuloyna nga intalek ti bagina iti daydiay mangukom a sililinteg.” (1 Pedro 2:21-23) Kas impakpakauna ni Jesus, naglak-am dagiti Kristiano iti nakaro a pannakaidadanes iti panaglabas ti panawen. Agpadpada idi umuna a siglo ken iti agdama, sursuroten dagiti Kristiano ti ulidan ni Jesus isu a nakaipasdekda iti nasayaat a rekord ti matalek a panagibtur, a sitatalna a sinalimetmetanda ti kinatarnawda. (Apocalipsis 2:9, 10) Sapay koma ta kastatayo amin no kalikaguman ti kasasaad.—2 Timoteo 3:12.
“Ikawesyo ni Apo Jesu-Kristo”
20-22. Kasano a dagiti Kristiano ‘ikawesda ni Apo Jesu-Kristo’?
20 Insurat ni Pablo iti kongregasion idiay Roma: “Ikawesyo ni Apo Jesu-Kristo, ket dikay aggakat a nasakbay maipaay kadagiti derrep ti lasag.” (Roma 13:14) Ni Jesus ket kasla kawes nga isuot dagiti Kristiano. Pagreggetanda a tuladen dagiti galad ken tignayna agingga a mayanninawda ti Apoda, iti laksid ti kinaimperpektoda.—1 Tesalonica 1:6.
21 Mabaelantayo nga ‘ikawes ni Apo Jesu-Kristo’ no adalentayo a naimbag ken ikagumaantayo a tuladen ti wagas ti panagbiagna. Tuladentayo ti kinapakumbabana, ti panagayatna iti kinalinteg, ti pananggurana iti kinakillo, ti panangayatna kadagiti kakabsatna, ti dina pannakipaset iti lubong, ken ti siaanus a panangibturna iti rigat. Ditay “aggakat a nasakbay maipaay kadagiti derrep ti lasag”—kayatna a sawen, ditay aramiden a kangrunaan a panggep ti biagtayo ti pananggun-od kadagiti sekular a kalat wenno panangpennek kadagiti nainlasagan a tarigagay. Imbes ketdi, sakbay nga agaramid iti desision wenno tamingen ti maysa a parikut, saludsodentayo: ‘Ania ngata ti aramiden ni Jesus iti kastoy a kasasaad? Ania ti kayatna nga aramidek?’
22 Kamaudiananna, tuladentayo ni Jesus babaen ti panagtultuloytayo nga okupado a ‘mangikasaba iti naimbag a damag.’ (Mateo 4:23; 1 Corinto 15:58) Iti kasta, matulad dagiti Kristiano ti ulidan ni Jesus. Mausig iti sumaganad nga artikulo no kasanoda a maaramidan dayta.
Mailawlawagyo Kadi?
• Apay a napateg a napakumbaba ti maysa a Kristiano?
• Kasanotay a masursuro nga ilasin ti naimbag ken dakes?
• Kasano a matulad dagiti Kristiano ti panangsango ni Jesus iti ibubusor ken pannakaidadanes?
• Iti ania nga anag a ‘maikawestayo ni Apo Jesu-Kristo’?
[Ladawan iti panid 7]
Impasdek ni Jesus ti perpekto nga ulidan ti kinapakumbaba
[Ladawan iti panid 8]
Kasapulan ti kinapakumbaba iti tunggal aspeto ti biag ti Kristiano, agraman iti panangasaba
[Ladawan iti panid 9]
Mapagparang ni Satanas a makaay-ayo iti maysa a Kristiano ti di umiso a paglinglingayan
[Ladawan iti panid 10]
Ti panagayat dagiti kakabsat pabilgennatayo a sumango iti ibubusor