Armagedon
Kayuloganna: Ti Griego a Har Ma·ge·donʹ, a naadaw iti Hebreo ket inyulog dagiti adu a managipatarus kas “Armageddon,” kaipapananna “Bantay ti Megiddo,” wenno “Bantay ti Asamblea iti Buybuyot.” Ti Biblia inaigna dayta a nagan, saan nga iti nuklear a pannakarunaw, no di iti um-umay a sapasap a “gubat ti dakkel nga aldaw ti Dios a Mannakabalin amin.” (Apoc. 16:14, 16) Daytoy a nagan ket naiyaplikar nga espesipiko iti “disso [Griego, toʹpon; kayatna a sawen, kasasaad wenno situasion]” a pakaur-urnongan dagiti napolitikaan nga agtuturay toy daga a maibusor ken Jehova ken ti Pagarianna baeten ken Jesu-Kristo. Ti kasta nga ibubusor maipakitanto babaen iti sangalubongan nga aksion a maikontra kadagiti adipen ni Jehova ditoy daga, dagiti makitkita a pannakabagi ti Pagarian ti Dios.
Ti Dios ipalubosna ngata dagiti tattao a mangdadael iti daga babaen iti aw-awaganda a “thermonuclear Armageddon”?
Sal. 96:10: “Ni Jehova a mismo nagbalin nga ari. Ti met nabunga a daga [Hebreo, te·velʹ; ti daga, a nadam-eg ken napagnaedan, ti globo a pagtataengan] naipasdek a di mabalin nga isinen.”
Sal. 37:29: “Dagiti nalinteg a mismo tawidendanto ti daga, ket agtaengdanto kenkuana nga agnanayon.”
Apoc. 11:18: “Nakapungtot dagiti nasion, ket dimtengen ti pungtotmo [ni Jehova], ken ti naituding a panawen . . . a panangdadael kadagidiay mangdaddadael iti daga.”
Ania ti Armagedon, sigun iti Biblia?
Apoc. 16:14, 16: “Isuda, kinapudnona, dagiti ebkas a pinaltiingan dagiti demonio ken agaramid kadagiti datdatlag, ket mapanda iti ar-ari ti intero a napagnaedan a daga, tapno urnongenda ida iti gubat ti dakkel nga aldaw ti Dios a Mannakabalin amin. Ket inurnongda ida idiay disso nga iti Hebreo managan Har–Magedon [Armageddon].”
Idiay laeng aya Makintengnga a Daya ti pakabakalan ti Armagedon?
Dagiti agtuturay ken dagiti armada ti nasnasion maurnongdanto a maibusor iti Dios
Apoc. 16:14: “Mapanda iti ar-ari ti intero a napagnaedan a daga, tapno urnongenda ida amin iti gubat ti dakkel nga aldaw ti Dios a Mannakabalin amin.”
Apoc. 19:19: “Nakitak daydi atap nga animal [ti intero a natauan a politikal a turay] ti ar-ari ti daga ken ti buybuyotda a naurnongda tapno gubatenda daydiay nagsakay idi kabayo ken daydi buybuyotna.”
Jer. 25:33: “Dagiti napapatay gapu ken Jehova iti dayta nga aldaw addadanto manipud iti maysa a pungto ti daga agingga iti sabali a pungto ti daga.”
Ti pannakausar ti nagan nga Armagedon (Har–Magedon) dina kaipapanan a dayta a gubat ket maangay idiay literal a Bantay ti Megiddo
Awan ti literal a Bantay ti Megiddo; adda laeng ti turod nga agarup 70 pie (21 m) ti kangatona a pakasarakan kadagiti rebba ti kadaanan a Megiddo.
Ti ar-ari ken buybuyot “ti intero a napagnaedan a daga” dida umanay iti dayta literal a Patag ti Esdraelon, idiay baba ti Megiddo. Ti patag ket triangulo, 20 milia (32 km) laeng ti kaatiddogna ken 18 milia (29 km) ti kaakabana idiay makindaya nga ungtona.—The Geography of the Bible (Nueva York, 1957), Denis Baly, p. 148.
Maikanatad dayta a nagan maipuon iti paset ti Megiddo sigun iti historia; ti patag iti baba ti Megiddo isut’ disso a nakaangayan dagiti ultimo a gubat
Idiay ti nangigapuan ni Jehova ti pannakaabak ni Sisera, ti panguluen ti armada ti Canaan, babaen ken Ukom a Barak.—Oc. 5:19, 20; 4:12-24.
Ni Thutmose III, paraon ti Egipto, kinunana: “Ti pannakakautibo ti Megiddo kayulogannat’ pannakakautibo ti sangaribo nga il-ili!”—Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament (Princeton, N.J.; 1969), edited by James Pritchard, p. 237.
Maikanatad ti pannakatukoy ti Megiddo (a kaipapananna “Asamblea ti Buybuyot”) yantangay ti Armagedon ket sangalubongan a situasion a ti buybuyot ken dadduma a mangsupsuportar kadagiti agtuturay ti amin a nasnasion ket nainaigda amin.
Asino wenno ania ti madadaelto inton Armagedon?
Dan. 2:44: “Ti Dios ti langit mamangonto iti maysa a pagarian . . . Burakennanto ken ibusennanto amin dagitoy a pagpagarian, ket isu agtalinaedto kadagiti panawen a di nakedngan.”
Apoc. 19:17, 18: “Nakitak ti maysa nga anghel nga agtaktakder iti init, ket isu pimmukkaw babaen ti dakkel a timek ket kinunana kadagiti isuamin a tumatayab nga agtaytayab iti nagtangatangan: ‘Umaykayo, aguurnongkayo iti dakkel a pangrabiyan ti Dios, tapno kanenyo ti lasag ti ar-ari ken ti lasag ti kapkapitan ken ti lasag dagiti mannakabalin a lallaki ken ti lasag ti kabkabayo ken dagiti nagsakay kadakuada, ken ti lasag dagiti isuamin a tattao, agwayawayada man wenno paad-adipen ken babassit ken dadakkel.’”
1 Juan 2:16, 17: “Isuamin nga adda ditoy lubong—ti derrep ti lasag ken ti derrep dagiti mata ken ti kinapalangguad ti panagbiag—saanda nga aggapu iti Ama, no di aggapuda iti lubong. Mainayon pay, ti lubong aglabas ken ti dakes a tarigagayna, ngem ti agaramid iti pagayatan ti Dios mataginayon.”
Apoc. 21:8: “No maipapan kadagiti natakrot ken kadagiti di mamati ken dagiti nasabrak ken dagiti nakapapatay ken dagiti mannakiabig ken dagiti mangal-alagad iti espiritismo ken dagiti agrukbab kadagiti didiosen ken dagiti isuamin nga agul-ulbod, ti bingayda addanto idiay danaw a sumsumged ti apuy ken asupre. Daytoy ti ipapatay a maikadua.”
Agnanayonto ngata ti pannakadadaelda?
Mat. 25:46: “Dagitoy [agkitakit nga agaramid ti naimbag para kadagiti “kakabsat” ni Kristo] mapandanto iti agnanayon a pannakaguped.”
2 Tes. 1:8, 9: “Dagiti saan a mangammo iti Dios ken di agtulnog iti naimbag a damag ni Apotayo a Jesus . . . madusadanto iti agnanayon a pannakapukaw.”
Addanto kadi makalasat?
Sof. 2:3: “Birukenyo ni Jehova, dakayo amin a naemma iti daga, a nangtungpal iti bilbilinna. Birukenyo ti kinalinteg, birukenyo ti kinaemma. Nalabit a dakayo maitalimengkayto iti aldaw ti pungtot ni Jehova.”
Roma 10:13: “Siasinoman nga umawagto iti nagan ni Jehova maisalakanto.”
Sal. 37:34: “Paturaymo ni Jehova ket salimetmetam ti dalanna, ket itan-oknakanto nga agtawid iti daga. Intono magessat ti nadangkes, makitamto.”
Juan 3:16: “Ti Dios . . . intedna ti Anakna a bugbugtong, tapno amin a mangalagad pammati kenkuana saan a mapukaw no di ket adda biagna nga agnanayon.”
Apoc. 7:9, 10, 14: “Kimmitaak, ket, adtoy! ti dakkel nga umariwekwek, nga awan tao a nakabalin a bumilang, a naggapuda kadagiti isuamin a nasnasion ken tribo ken il-ili ken dildila, nga agtaktakderda iti sanguanan di trono ken iti sanguanan daydi Kordero, a nagkawesda kadagiti pagan-anay a puraw; ket adda palpalma iti im-imada. Ket agpukpukkawda iti dakkel a timek, a kunkunada: ‘Ti pannakaisalakan nagtaud iti Diostayo, nga agtutugaw iti trono, ken iti Kordero.’ . . . ‘Dagitoy isuda dagiti naggapu iti dakkel a rigat.’”
Aniantot’ mapasamak kadagiti ubbing inton Armagedon?
Ti Biblia dina sungbatan a direktamente dayta a saludsod, ket saan a datayo dagiti ukom. Nupay kasta, ipakita ti Biblia a ti Dios matmatanna dagiti ubbing pay nga annak dagiti pudno a Kristiano a kas “nasantuan.” (1 Cor. 7:14) Ipalgakna met nga idi napalabas, idi dinadael ti Dios dagidiay nadangkes kaskasdi met a dinadaelna dagiti ubbing nga annakda. (Num. 16:27, 32; Ezeq. 9:6) Ti Dios dina kayat a madadael ti siasinoman, isut’ gapuna a mamakpakdaar itan tapno paglaingan nga agpadpada dagiti nagannak ken dagiti annakda. Saan kadi a nainsiriban no dagiti nagannak ket surotenda ti dana nga agresultanto a paraboran ti Dios dagiti annakda itan ken inton Armagedon?
Awan kadi ti ayat ti Dios no dadaelenna dagiti nadangkes?
2 Ped. 3:9: “Ni Jehova . . . siaanus gapu kadakayo a dina kayat a mapukaw ti uray siasino no di ket agturongda koma amin iti panagbabawi.”
Luc. 18:7: “Ti Dios dinanto aramiden aya ti kinalinteg kadagiti pinilina nga umaw-awag kenkuana iti aldaw ken rabii, numan pay addanto anusna kadakuada? Kunak kadakayo, Aramidennanto ti kalinteganda a dagus.”
2 Tes. 1:6: “Nalinteg iti biang ti Dios a maisupapak ti rigat kadagiti mamarigat kadakayo [nga ad-adipenna].”
Mabalin ngata no awan dasdasigantayo?
2 Tes. 1:8: “Balsenna dagiti [agayat a] saan a mangammo iti Dios ken di agtulnog iti naimbag a damag ni Apotayo a Jesus.”
Mat. 24:37-39: “Kas kadagidi aldaw ni Noe . . . dida naawatan agingga iti yaay ti layus ket inyayosna ida amin, kastanto ti kaadda toy Anak ti tao.”
Mat. 12:30: “Ti saan a makikadua kaniak isu ti bumusor kaniak, ket ti saan a makipagurnong kaniak agiwara.”
Idiligyo ti Deuteronomio 30:19, 20.
Makin-impluensia ti mangidurduron iti nasnasion iti sangalubongan a situasion nga agbanagto iti gubat a maibusor iti Dios?
Apoc. 16:13, 14: “Nakitak a rumrumuar idi ngiwat daydi dragon [ni Satanas a Diablo; Apoc. 12:9] ken iti ngiwat daydi atap nga animal ken idi ngiwat daydi ulbod a mammadto dagiti tallo a napaltiingan nga ebkas a narugit a kasda la tukak. Isuda, kinapudnona, dagiti ebkas a pinaltiingan dagiti demonio ken agaramid kadagiti datdatlag, ket mapanda iti ar-ari ti intero a napagnaedan a daga, tapno urnongenda ida iti gubat ti dakkel nga aldaw ti Dios a Mannakabalin amin.”
Idiligyo ti Lucas 4:5, 6; 1 Juan 5:19; kasta met ti Aramid 5:38, 39; 2 Cronicas 32:1, 16, 17.