“Adtoy! Pagbalinek Dagiti Isuamin a Bambanag a Baro”

 1-4. (a) Iti ania a paspaset iti ladawan ti abbongtayo ti kayatyo a pakiramanan? (b) Ania a nadayag a panginanamaan ti adda ditoy a maipaspasango kadakayo? (c) Ania ti sumagmamano a teksto ti Biblia ti mangsuportar iti kasta a namnama?

KITAENYO dagiti naragsak a tattao nga adda iti abbong daytoy a broshur. Kayatyo aya ti agbalin met a maysa kadakuada? ‘Apay, wen,’ kunayo. Ta adda ditoy ti talna ken panagtutunos a tartarigayan ti isuamin a sangatauan. Dagiti tattao iti amin a rasa​—dagiti nangisit, puraw, amarilio​—agkakaduada amin kas maysa a pamilia. Anian a ragsak! Anian a panagkaykaysa! Nalawag a dagitoy a tattao saanda nga agdandanag maipapan iti panagtinnag dagiti nuklear a dapdapo wenno ti pammutbuteng ti terorismo. Dagiti jet nga eroplano a pakigubat saandan a dadaelen ti natalna a langlangit iti ngatuen daytoy napintas a parke. Awan dagiti soldado, awan dagiti tanke, awan dagiti paltog. Saan a kasapulan uray batuta ti polis a mangtaginayon ti urnos. Basta awan latta ti gubat ken krimen. Ken awan met ti panagkurang dagiti balbalay, ta tunggal maysa addaan iti napintas a pagtaengan a maibagana a kukuana.

² Kitaenyo laengen dagidiay nga ub-ubbing! Ti panagaayamda nakaragragsak a buyaen. Anian dagiti an-animal a pakiay-ayamanda! Saanen a kasapulan dagiti rehas iti daytoy a minuyongan, ta amin nga an-animal addada a naikappia iti sangatauan ken iti maysa ken maysa. Uray met ti leon ken ti kordero aggayyemdan. Kitaenyo dagiti nakaay-ayat ti kolorda a tumatayab bayat nga agtayabda ditoy ken idiay, ket denggenyo dagiti napintas a kantada a maidanggay iti katawa dagiti ubbing a mangpunno iti angin. Awan dagiti kulongan? Awan, ta ti adda isu ti wayawaya ken saan a malappedan a ragsak iti daytoy a pagturayan. Angotenyo laengen ti banglo dagidiay a sabsabong, denggenyo ti panagay-ayus dagiti karayan, riknaenyo ti bassit a pudot ti init. O, anian a nagraman daydiay a bunga iti daydiay a basket, agsipud ta isu ti kasayaatan a mabalin a patauden ti daga, ti kasayaatan unay, kas ti isuamin a banag a makita ken mapagragsakan iti daytoy nadayag a kas parke a minuyongan.

³ ‘Ngem agsardengkayo,’ kuna ti maysa, ‘sadino ti yan dagiti nataenganen a tattao? Saanda aya a makiraman met iti panangtagiragsak iti daytoy naragsak a sosiedad?’ Kinapudnona, dagiti nataenganen a tattao addada sadiay, ngem isuda ti umub-ubing manen. Iti daytoy a minuyongan awanen ti tao a matay gapu iti kinalakay. Dagiti agtutubo ita dumakkelda iti kinanataengan ket saandan a lumakay. Uray no agtawen ti 20 wenno 200, tunggal maysa kadagiti riniwriw a tattao nga aggigian iti daytoy a minuyongan pagragsakanda ti naragsak a panagbiag ti kinaagtutubo, iti naan-anay a salun-at. Riniwriw, kunayo? Wen, riniwriw, ta daytoy a minuyongan isut’ dumanon agingga iti amin a daga. Aglaplapusananto dayta iti biag, talna, ken kinapintas agingga kadagiti ungto ti dagatayo, manipud Fuji ingganat’ Andes, manipud Hong Kong agingga iti Mediteraneo. Ta ti amin a daga mapagbalinton a maysa a paraiso a minuyongan. Daytanto ti Paraiso a naisubli iti intero a daga.

⁴ ‘Saan a nakapappapati,’ kunayo aya? Ngem, umuna, amirisenyo dagiti bambanag a mamaneknek. Mabalinyo ken ti pamiliayo a mailasat ti panaglabas daytoy agdama a nariribuk a sistema dagiti bambanag ken sumrekkayo iti Paraiso a nailadawan iti abbong ti pagbasaantayo.a

Ti Libro a Mangilawlawag iti Paraiso

 5. (a) Ania a libro ti mangilawlawag kadagitoy a bambanag? (b) Kadagiti ania a pamay-an a daytoy ket naisangsangayan a libro?

⁵ Amin dagitoy nadayag a bambanag, ken ti kinasiguroda, ti nailawlawagda iti maysa a libro, ti nakaskasdaaw unay a libro a naisurat. Daytat’ maaw-awagan ti Biblia. Daytat’ nagdaanen a libro, a dagiti paspaset dayta ti naisuraten agangay 3,500 a tawtawen ti napalabasen. Nupay kasta, dayta met ti kas kanayon a baro a libro a mangiparang ti nasin-aw, praktikal a balakad maipaay iti moderno-aldaw a panagbiag. Dagiti padtona ti mangpataud ti naraniag a namnama maipaay iti masanguanan. Isu ti kaaduan a malaklako a libro iti amin a historia, a nasurok a 2,458,000,000 a kopia ti intero a Biblia wenno ti dadakkel a pasetna ti naiwarasen iti agarup 1,810 a pagsasao.

 6. Aniada dagiti mangilasin iti Biblia manipud kadagiti dadduma a sursurat a maibilbilang a nasantuan?

⁶ Awanen ti sabali a nasantuan a libro ti addaan iti kasta a sapasap ti pannakaiwarasna, ket kaaduan kadagiti dadduma ti saanda uray makaasideg laeng iti kabayagna. Ti Koran ti Islam ti kurang pay ngem 1,400 a tawen ti kabayagna. Ni Buddha ken Confucius ti nagbiagda iti agarup 2,500 a tawtawenen ti napalabas, ket ti sursuratda ti agangay nangrugida kadagita a panawen. Ti Sursurat ni Shinto ti nabukeldan iti agdama a kitada a din sumurok iti 1,200 a tawtawen ti napalabasen. Ti Libro a Mormon ti 160 laeng a tawen ti kabayagna. Awan kadagitoy nasantuan a libro ti makaisalaysay nga apagpag-isu iti natauan a historia kadagiti naglabas nga 6,000 a tawtawenen, kas ti aramiden ti Biblia. Tapno maawatantayo daydi immuna a relihion, masapul ngarud a mapantayo iti Biblia. Isu laeng ti libro nga addaan ti sapasap a damag a maipaay iti sangatauan.

 7. Aniat’ kuna dagiti managpanunot a tattao maipapan iti Biblia?

⁷ Ti sirib ken kinaimnas ti damag ti Biblia ti indaydayawen dagiti managpanunot a tattao manipud amin a nasnasion ken iti amin a kita ti panagbiag. Ti nalatak a sientista ken nakadiskobre iti linteg ti grabidad, ni Sir Isaac Newton, ti nagkuna: “Awan ti siensia a nasaysayaat ti pannakapatalgedna no saan a ti Biblia.” Ni Patrick Henry, ti Americano a lider ti rebolusion a nalatak unay kadagiti sasao nga “Ikkandak ti wayawaya, wenno ikkandak ti ipapatay,” ti nagkuna met: “Ti Biblia isu ti kapapatgan kadagiti isuamin a libro a naimalditen.” Uray ti naindaklan a Hindu a masirib a ni Mohandas K. Gandhi imbagana a naminsan iti Britanico nga agturay idiay India: “No ti iliyo ken ti ilimi ket agkaykaysadanton kadagiti sursuro nga intuyang ni Kristo iti daytoy a Sermon iti Bantay, nasolbartay koman dagiti parikut, saan laeng nga kadagiti il-ilitayo no di ket kasta met iti intero a lubong.” Ni Gandhi ti agsasao maipapan iti Mateo kapitulo 5 agingganat’ 7 iti Biblia. Basaenyo dagitoy a kapitulo mismo ket kitaenyo no dikay met maragsakan iti nabileg a mensaheda.

Ti Biblia—Isut’ Libro iti Daya

 8, 9. (a) Apay a di umiso iti panangawag iti Biblia a libro ti Laud? (b) Kasanot’ pannakaisurat ti Biblia, ken kasano kabayag? (c) Apay a mabalin a maikuna a ti Biblia ket maysa a libraria? (d) Kasano kaadu a tattao ti nausar a nangisurat ti Biblia? (e) Ania a pammaneknek ti inted ti sumagmamano kadagitoy a lallaki maipapan iti Gubuayan ti Biblia?

⁸ Maisupadi iti kaaduan a pammati, ti Biblia ket saan a produkto ti sibilisasion ti Laud, wenno itantan-ok met dayta a sibilisasion. Nagistay amin nga adda iti Libro ti naisurat kadagiti dagdaga ti Daya. Dagiti tattao a nagsurat isuda amin ti taga Daya. Sangaribo a tawen sakbay ni Buddha, idi 1513 K.K.P., ni Moises, a nagtaeng idi idiay Makintengnga a Daya, ti pinaltiingan ti Dios a nangisurat iti umuna a libro ti Biblia, a maaw-awagan Genesis. Manipud iti daytoy a pangrugian, sinurot ti Biblia ti maymaysa a sangsangkatunos a tema agingga idiay maudi a libro ti Apocalipsis. Nakumpleto ti Biblia idi 98 K.P., agarup 600 a tawtawen kalpasan ni Buddha. Ammoyo kadi a ti Biblia ket buklen ti 66 a nagduduma a libro? Wen, ti Biblia ket maysa a libraria a mismo!

⁹ Gapuna, iti nasurok a 1,600 a tawtawen manipud panawen ni Moises, agarup 40 a tattao ti nakiraman iti panangisurat iti agtutunos a rekord ti Biblia. Pinaneknekanda a ti sursuratda ket impaltiing ti pannakabalin a nabilbileg ngem ti mortal a tao. Nagsurat ni Kristiano nga apostol Pablo: “Isuamin a Surat impaltiing ti Dios ket naimbagda a pakasursuruan, pakatinggaran, pakababalawan, ken pakaadalan ti kinalinteg.”b (2 Timoteo 3:16) Ken inlawlawag ni apostol Pedro: “Awan uray ania a padto ti Kasuratan ti agtaud iti kabukbukodan a panangipatarus. Ta uray kaanoman awan ti padto a naggapu iti nakem ti tao, no di ket dagiti tattao pinaltiingan ti nasantuan nga espiritu nagsaoda iti biang ti Dios.”​—2 Pedro 1:20, 21; 2 Samuel 23:2; Lucas 1:70.

10. (a) Kasano ti pannakagteng ti Biblia kadagiti aldawtayo? (b) Apay a makasigurotayo nga addaantay pay met laeng iti orihinal a naipaltiing a teksto ti Biblia?

¹⁰ Ti nakaskasdaaw pay, isut’ pamay-an nga idadateng ti Biblia kadagitoy nga al-aldaw. Kadagiti rinibo a tawen, agingga iti pannakaimbento ti panagimprenta agarup 500 a tawen ti napalabasen, dagiti kopia ti Biblia ti maar-aramid babaen iti ima. Awanen sabali a surat manipud idi ugma ti sigagaget a nakopia ken makopkopia. Dayta ti maulit-ulit a makopkopia ngem kanayon nga iti dakkel a panagannad. Dagiti managkopia ti bassit laeng ti naaramidanda a panagerrado, ket ti panangidilig kadagitoy ti nangipasdek iti orihinal a teksto nga impaltiing ti Dios. Ti kangrunaan nga autoridad kadagiti manuskrito ti Biblia, ni Sir Frederic Kenyon, kunana: “Ti maudi a pamunganayan ti aniaman a panagduadua a dagiti Sursurat dimtengda kadatayo iti napaypayso a kasasaadda bayat ti pannakaisuratda isu itan ti naikkaten.” Itatta, addada pay laeng agarup 16,000 nga insursurat ti ima a kopia ti Biblia wenno paspaset dayta, a dadduma ti nanipud pay idi maikadua a siglo sakbay ni Kristo. Kasta met, dagiti umiso a patarus ti naar-aramiden manipud kadagiti pagsasao a Hebreo, Aramaico, ken Griego nga isudat’ orihinal a nakaisuratan ti Biblia iti ngangngani aminen a pagsasao ditoy daga.

11. Ania dagiti moderno a diskobre ti maitunos iti rekord ti Biblia?

¹¹ Dadduma pinadpadasdan a padpadaksen ti Biblia babaen iti panagkunada a daytat’ adu kano ti biddutna. Nupay kasta, kadagiti nabiit pay a tawtawen nakakali dagiti arkeologo kadagiti daddadael dagiti siudad idi ugma kadagiti dagdaga ti Biblia ken nakakitada kadagiti naikitikit a sursurat ken dadduma pay a makakumbinsir nga ebidensia a mangpampaneknek a dagiti tattao ken luglugar a nadakdakawat uray kadagiti kadaanan a rekord ti Biblia ket pudno a naaddada. Nakakabakabdan kadagiti adu nga ebidensia a mangpampaneknek iti sangalubongan a layus, a kuna ti Biblia naaramid nasurok nga 4,000 a tawtawen ti napalabasen, idi kaaldawan ni Noe. Iti daytoy a punto, ni Prince Mikasa, maysa a nalatak nga arkeologo, ti nagkuna: “Agpayso kadi nga adda Layus? . . . Ti banag a ti layus aktual a napasamak ti napaneknekanen unay.”c

Ti Dios ti Biblia

12. (a) Ania ti kuna dagiti dadduma a managuyaw maipapan iti Dios? (b) Apay a ti Biblia tuktukoyenna ti Dios kas Ama? (c) Aniat’ ipakita ti Biblia kas nagan ti Dios?

¹² No kasano a dadduma a tattao laisenda ti Biblia, dagiti dadduma laisenda met ti kaadda ti Dios a Mannakabalin-amin. (2 Pedro 3:3-7) Kunada, ‘Kasano a patiek ti Dios, idinto a diak met makita? Adda aya pammaneknek a talaga nga adda ti maysa a di makita a Namarsua, a nangatngato ngem iti tao? Saan aya a ti Dios agtaeng iti isuamin a bambanag?’ Dagiti dadduma kunada, ‘Awan ti Dios wenno Buddha.’ Nupay kasta, ipakita ti Biblia a no kasano nga immawattay amin ti biag babaen iti naindagaan nga ama, kasta met dagiti immuna a dadakkeltayo inawatda ti biagda manipud ti nailangitan nga Ama, wenno Namarsua, a Jehova ti personal a naganna.​—Salmo 83:18; 100:3; Isaias 12:2; 26:4.

13. Kadagiti ania a dua a pamay-an nga imparangarang ni Jehova ti bagina iti sangatauan?

¹³ Impanayag ni Jehova ti bagina iti sangatauan kadagiti dua a naisangsangayan a pamay-an. Ti kangrunaan a pamay-an ket babaen iti Biblia, a mangipakpakaammo iti kinapudnona ken dagiti agnanayon a pangpanggepna. (Juan 17:17; 1 Pedro 1:24, 25) Ti sabali pay a pamay-an ket babaen iti panamarsuana. Babaen ti panangpaliiw kadagiti nakaskasdaaw a bambanag iti aglawlawtayo, inapresiar dagiti adu a tattao a rebbeng nga adda Dios a Namarsua a ti engrande a personalidadna ti naiparangarang kadagiti ar-aramidna.​—Apocalipsis 15:3, 4.

14. Aniat’ ibaga ti Biblia kadatayo maipapan ken Jehova?

¹⁴ Ni Jehova a Dios ti Autor ti Biblia. Isu ti Naindaklan nga Espiritu, nga addan iti kinaagnanayon. (Juan 4:24; Salmo 90:1, 2) Ti naganna a “Jehova” ipasimudaagna ti panggepna kadagiti parparsuana. Ti panggepna ket isut’ panangalangonna iti dayta naindaklan a nagan babaen iti panangdadaelna kadagiti managdakdakes ken panangisalakanna kadagidiay agayat kenkuana tapno agtaengdanto iti maysa a paraiso a daga. (Exodo 6:2-8; Isaias 35:1, 2) Kas Dios a Mannakabalin-amin, isut’ addaan pannakabalin a mangaramid iti daytoy. Kas ti Namarsua iti uniberso, isut’ nangatngato ngem kadagiti ordinario a didiosen ken dagiti ladladawan.​—Isaias 42:5, 8; Salmo 115:1, 4-8.

15. Ti panagsukimat dagiti nasaririt a tattao iti panamarsua ti nangiturong kadagiti ania a konklusion?

¹⁵ Kadagiti nabiit pay a siglo, impaay dagiti tattao ti siensia ti adu a tiempoda iti panagsuksukimatda kadagiti pinarsua. Ania ti inkeddengda? Maysa kadagiti nakadiskobre iti elektrisidad, ti nalatak a Britanico a pisisista a ni Lord Kelvin, kastoy ti kunana: “Patiek a no ad-adda a maadal ti siensia ad-adda met nga iyadayonatayo manipud iti aniaman a banag a maidilig iti ateismo.” Ti naiyanak idiay Europa a sientista a ni Albert Einstein, nupay agdindinamag nga ateista, ti nangipudno: “Umdasen kaniak a . . . mennamennaen ti nakaskasdaaw a pannakabukel ti uniberso, isu a saantay unay a maaw-awatan, ken ti panangpadpadas a sipapakumbaba a tarusan uray laeng ti kabassitan a paset ti kinasaririt a naiparangarang iti panamarsua.” Ti Americano a sientista ken immawat ti premio a Nobel nga isu ni Arthur Holly Compton ti nagkuna: “Ti naurnos ti pannakailawlawagna nga uniberso paneknekanna ti kinapudno iti katan-okan unay a sasao​—‘Idi punganay ti Dios.’” Ad-adawenna dagiti panglukat a sasao ti Biblia.

16. Kasano a ti uniberso ipalgakna ti kinasirib ken pannakabalin a panamarsua ti Dios?

¹⁶ Dagiti agtuturay kadagiti nabileg a nasnasion mabalin a pagpalangguadda ti kinasariritda ken dagiti sientipiko a gapuananda a panangparmekda iti makinruar a law-ang. Ngem anian a nakababain dagiti luganda iti law-ang no maidilig iti bulan nga aglikmut iti daga, ken kadagiti planeta a mangliklikmut iti init! Anian a nagbassit ti gapuanan dagitoy matay a tattao no maidiligda kadagiti binilbilion a nailangitan a galaxy a pinarsua ni Jehova, a tunggal maysa addaan binilbilion nga init kas ti kukuatayo, ken ti panangtiponna ken panangisaadna kadakuada idiay law-ang iti di marukrukoden a panawen! (Salmo 19:1, 2; Job 26:7, 14) Saanen a nakaskasdaaw no apay a matmatmatan ni Jehova dagiti tattao kas dudon laeng, ken dagiti nabileg a nasnasion kas “awan kapapayanda.”​—Isaias 40:13-18, 22.

17. Apay a nainkalintegan ti panamati iti maysa a Namarsua?

¹⁷ Agtataengkayo aya iti maysa a balay? Nalabit a saan a dakay mismo ti nangaramid iti balay, wenno dikay pay ammo no asino ti nangaramid. Nupay kasta, ti kinapudno a saanyo nga ammo ti nangaramid saanna a lapdan ti panangakseptaryo iti kinapudno nga adda nasaririt a tao a nangibangon iti dayta. Ti panangirason a ti balay ti nangaramid met laeng iti bagina ti agparang a kinamaag unay! Idinto a ti dakkel nga uniberso, ken isuamin nga adda kenkuana, ket kasapulanna ti dakdakkel a kinasaririt iti pannakaaramidna, saan kadi a nainkalintegan ti panangipato nga adda met ti Intelihente a Namarsua? Pudno unay, ti laeng maag ti mangibaga iti pusona, “Awan dayta Jehova.”​—Salmo 14:1; Hebreo 3:4.

18. Aniat’ mangipakita a ti Dios maysa a persona, ken maikari a dayawen?

¹⁸ Dagiti nadayag a pagsidsiddaawan a nanglikmut kadatayo​—dagiti sabsabong, dagiti tumatayab, dagiti an-animal, ti nakaskasdaaw a parsua a maaw-awagan tao, ti milagro ti biag ken pannakaiyanak​—dagitoy amin ti mangpaneknek iti di makita a Kangrunaan a Kinasaririt a nangpaadda kadakuada. (Roma 1:20) No sadin ti yan ti kinasaririt, adda met ti panunot. No adda ti panunot, adda met ti tao. Ti katan-okan a kinasaririt ket adda iti dayta Kangatuan a Persona, ti Namarsua iti isuamin a bambanag a sibibiag, ti mismo Ubbog ti biag. (Salmo 36:9) Ti Namarsua ti pudno a maikari iti amin a dayaw ken panagayat.​—Salmo 104:24; Apocalipsis 4:11.

19. (a) Apay nga awan nasion itatta ti makaikuna a ti Dios ti nangted panagballigida iti pannakigubatda? (b) Apay a ti Dios awan pasetna iti panaggugubat dagiti nasnasion?

¹⁹ Adda dagiti dadduma a ti pammatida iti Dios ti nagunggon gapu kadagiti narigat a kapkapadasan iti Gubat Sangalubongan II. Iti dayta a tiempo tunggal pagilian immawagda iti “Diosda,” uray no dagiti relihion a Katoliko wenno Protestante wenno dagiti relihion iti Daya. Maikuna aya a ti “Dios” ti nangted panagballigi iti dadduma kadagitoy a nasnasion ken pinalubosanna met dagiti dadduma a maabakda? Ti Biblia ipakitana nga awan kadagitoy a nasnasion ti umaw-awag iti pudno a Dios. Ni Jehova a Dios, ti Namarsua iti langit ken daga, ti di mapabasol kadagiti riribuk ken gubgubat dagiti nasnasion. (1 Corinto 14:33) Dagiti pampanunotna nangatngatoda nga adayo ngem iti pampanunot dagiti napolitikaan ken namilitaran a nasnasion daytoy a daga. (Isaias 55:8, 9) Kasta met, ti pudno a relihion ken panagdayaw ken Jehova awan ti pasetna iti gubgubat dagiti nasnasion. Ni Jehova ti adayo a nangatngato ngem kadagiti nasionalistiko a didiosen. Isu ti naisalsalumina kas ti Dios dagiti managayat ti talna a lallaki ken babbai kadagiti amin a nasnasion. Kas kunaen ti Biblia: “Ti Dios saan a mangidumduma kadagiti tao, ngem iti amin a nasion ti tao nga agbuteng kenkuana ken agaramid iti kinalinteg makaay-ayoda kenkuana.” (Aramid 10:34, 35) Dagiti tattao nga agannayas iti kinalinteg iti amin a nasnasion isuda itan ti agad-adal ti Biblia ken inabrasadan ti panagdaydayaw iti pudno a “Dios a mangted talna,” ti Namarsua iti intero a sangatauan.​—Roma 16:20; Aramid 17:24-27.

20. Aniat’ mangipakpakita a ti Kakristianuan ti di nakristianuan ken bumusbusor iti Dios?

²⁰ Dadduma a tattao itudoda dagiti pannakabingaybingay ken kinamanaginsisingpet kadagiti relihion ti Kakristianuan, nga agkuna a sumursurot met iti Biblia. Kunkunaenda met, ‘Kasano a patiek ti Dios ti Biblia, idinto a dagiti nasnasion nga addaan ti Biblia isuda met ti sibabara nga agur-urnong ti nuklear nga ig-igam?’ Ti kinapudnona ket, nupay kanayon a napudno ti Biblia, dagiti nasnasion ti Kakristianuan ti immadayoda unayen manipud Kinakristiano ti Biblia kas ti kaadayo ti Polo del Norte manipud Polo del Sur. Managinsisingpetda iti panangak-akemda iti Kinakristiano. Adda kadakuada ti Biblia, ngem saanda a natulnog kadagiti sursurona. Ti presidente ti America a nangibilin iti pannakaitinnag ti immuna a bomba atomika idiay Hiroshima ti naminsan indir-ina: “O, maipaay ken Isaias wenno maipaay ken San Pablo!”​—a mangiturong kadagiti tattao iti daytoy a riribuk ti lubong. No pinatina koma ni Isaias idiay Biblia, dina koma impaitinnag ti bomba atomika, ta ni Isaias itandudona ti ‘panangpanday kadagiti kampilan a pagbalinen nga arado ken dagiti pika a pagbalinen a komkompay.’ Maysa pay, ni Pablo a sasawen ti Biblia ti nagkuna: “Saankam a makibakal a kas iti lasag. Ta dagiti igam ti pannakibakalmi saan a linalasag.” (Isaias 2:4; 2 Corinto 10:3, 4) Nupay kasta, imbes a surotenda koma ti nainsiriban a pammagbaga ti Biblia, dagiti nasnasion ti Kakristianuan nairamanda iti makapapatay a salisal maipapan kadagiti armas. Ti aniaman a panagkunkunada a managtulnogda iti Biblia a Kristiano ti kinaulbod. Sanguendanto ti panangdusa ti Dios gaput’ saanda a panagaramid iti pagayatanna.​—Mateo 7:18-23; Sofonias 1:17, 18.

Dagiti Panamarsua ken Milagro ni Jehova

21. Apay a nainkalintegan a di pagduaduaan dagiti milagro ti Dios?

²¹ Ni Jehova mamarsua, ken agaramid kadagiti milagro. Pinampanunotyon aya ti panagbalin ti danum a dara, ti panagbisngay ti Nalabaga a Baybay, ti pannakaiyanak ni Jesus iti birhen, ken dagiti dadduma pay a milagro a nailanad idiay Biblia? Yantangay ta limitado ti pannakabalin ti tao nga agpanunot, mabalin a saanna a pulos maawatan a naan-anay no kasano ti pannakaaramid ti dadduma kadagitoy a milagro, kas ti saanna met a pannakaawat a naan-anay ti milagro ti ileleggak ken ilelennek ti init kada aldaw. Ti pannakaparsua ti tao ti maysa a milagro. Di nakita ti moderno a tao dayta a milagro, ngem ammona a naaramid dayta, ta isut’ sibibiag itatta a mangpaneknek iti dayta. Pudno unay amin a biag ken ti intero nga uniberso isu ti maysa nga agnanayon a milagro. Gapuna pagduaduaantayo aya no kuna ti Sao ti Dios, ti Biblia, nga inaramidna dagiti espesipiko a milagro nga agpaay iti espesipiko a tiempo, uray pay no awanen ti pannakasapul kadagita met laeng a milagro itatta?

22. Ilawlawagyo ti umuna a panamarsua ti Dios.

²² Amin a panamarsua ni Jehova ti datdatlag ken nakaskasdaaw! Nupay kasta, ti immun-una a panamarsuana ti nakaskasdaaw kadagiti isuamin. Isut’ panamarsuana iti maysa nga espiritu nga Anak, ti “bugbugtong nga anakna.” (Colosas 1:15) Daytoy nailangitan nga Anak ti napanaganan “ti Verbo.” Iti di mabilang a pampannawen kalpasan ti pannakaparsuana, isut’ immay iti daytoy a daga ket isut’ naawagan ti “tao a Kristo Jesus.” (1 Timoteo 2:5) Kalpasanna naibaga maipapan kenkuana: “Ket daydi a Verbo nagbalin a lasag ket nakipaggian kadatayo, ket nakitatayo ti dayagna, a kasla dayag ti bugbugtong nga anak ti ama; ket isu ti napno ti di kaikarian a kinamanangngaasi ken kinapudno.”​—Juan 1:14.

23. (a) Kasano a mailawlawag ti relasion ti Dios ken ti Anakna? (b) Babaen iti Anakna, ania ti pinarsua ni Jehova?

²³ Ti relasion ni Jehova ken ti Anakna ti maiyarig iti makinkukua a manedyer ken ti anakna iti maysa a talyer, a sadiay tumultulong ti anak nga agaramid kadagiti bambanag a dinisenio ni amana. Babaen iti inauna nga Anakna ken katulongna nga agtrabaho, pinarsua ni Jehova dagiti adu pay a dadduma nga espiritu a parparsua, nga annak ti Dios. Kalpasanna, dagitoy nagragsakanda a makita ti Anak ni Jehova, ti Mamangolona nga Agobra, a nangpaadda kadagiti material a langlangit ken ti daga nga isut’ pagtataengantayo. Agduaduakayo aya a dagitoy ti naparsuada? Rinibo a tawtawen iti kamaudiananna, nagsaludsodan ni Jehova ti maysa a tao a matalek: “Sadino aya ti yanmo idi inkabilko dagiti pamuon ti daga? Ibagam kaniak, no adda pannakaawatmo. Idi dagiti bitbituen ti agsapa nagdaniwda a sangsangkamaysa, ken amin dagiti lallaki nga annak ti Dios dimmir-ida gapu iti rag-o?”​—Job 38:4, 7; Juan 1:3.

24. (a) Ania a naindagaan a parsua ni Jehova ti kangrunaan, ken kadagiti ania a bambanag? (b) Apay a di nainkalintegan a kunaen a ti tao timmaud nga agpangato manipud kadagiti an-animal?

²⁴ Iti pannagna ti tiempo, pinarsua ni Jehova dagiti sibibiag, material a bambanag ditoy daga, dagiti mulmula, dagiti kaykayo, dagiti sabsabong, ti ikan, dagiti tumatayab, ken dagiti an-animal. (Genesis 1:11-13, 20-25) Kalpasanna kinuna ti Dios iti Mamangolona nga Agobra: “Aramidenta ti tao iti ladawantayo, kas kaaspingtayo . . . Ket ti Dios pinarsuana ti tao a kaladawanna met laeng, iti ladawan ti Dios pinarsuana; pinarsuana ida a lalaki ken babai.” (Genesis 1:26, 27) Agsipud ta naparsua iti ladawan ken kaasping ti Dios, nga addaan kadagiti naindaklan a galad ti Dios nga ayat, kinasirib, kinahustisia, ken pannakabalin, ti immuna a tao ti nangatngato unay ngem kadagiti an-animal. Ti tao ti adda iti klase a naisina kadagiti an-animal a ta isut’ makapagrason, maiplanona ti masanguananna, ken isut’ addaan kapasidad nga agdayaw iti Dios. Dagiti an-animal ti awan kinasariritda a makapagrason, ngem agbibiagda nga addaan naikasigudan a rikna. Anian a kinamaag ti panagkuna nga awan ti Namarsua no di ket ti sibabaknang a naparaburan, a nasaririt a parsua kas ti tao ti immuli nga agpangato laeng manipud kadagiti nanengneng a nababbaba nga an-animal!​—Salmo 92:6, 7; 139:14.

25, 26. (a) Ania a naindaklan a namnama ti naisaad iti sanguanan ti tao? (b) Apay nga awan parikut maipapan iti panagsobra ti populasion ditoy daga?

²⁵ Ti Dios inkabilna ti tao “iti maysa a minuyongan iti daya, idiay Eden.” Daytat’ maysa a minuyongan ti ragsak, kas ti minuyongan nga adda iti abbongtayo, nupay iti daydi ket adda laeng dua a tattao, ni Adan ken ti asawana. Daytoy orihinal a Paraiso ti awanen, ta daytat’ nadadael iti Layus idi kaaldawan ni Noe. Ngem ti masinunuo a disso idiay Makintengnga a Daya ti ammoda, ta adda dagiti karayan a nanaganan idiay Biblia nga agay-ayus a lumasat iti dayta ti addada pay agingga itoy nga aldaw. (Genesis 2:7-14) Ti tao ti naaddaan ti engrande a gundaway a mangusar itoy a minuyongan kas sentro a pagsaknapanda ken mangpapintas iti intero a daga, a pagbalinen dayta a sangalubongan a paraiso.​—Isaias 45:12, 18.

²⁶ Kas ti Dios ken ti Anakna agpadpada a managaramidda, kasta met inikkan ti Dios ti tao ti trabaho nga aramidenna ditoy daga. (Juan 5:17) Ken Adan ken Eva, ti immuna a lalaki ken babai, kinunana: “Agbungakayo ket agadukayo ket punnuenyo ti daga ket agbalinkayo nga appo kenkuana, ket iturayanyo dagiti ikan iti taaw ken dagiti tumatayab kadagiti langit ken amin a parsua a sibibiag nga aggaraw iti rabaw ti daga.” (Genesis 1:28) Kaipapanan kadi daytoy a ti tao ti agpaaduda, punnuenda ti daga, ket agtultuloyda nga agadu agingga a napunnon ti daga nga agliplipias pay? Saan. No adda agkuna kadakayo a punnuenyo ti tasa iti tsa, saanyo a pakbuan dayta agingga nga agliplipiasen ti tsa ken agayusen iti intero a lamisaan. Punnuem ti tasa ket kalpasanna isardengmon. Iti kasta met a pamay-an, ti bilin ni Jehova iti tao a, “Punnuenyo ti daga,” ipamatmatna ti panggepna a ti tao sinanam-ay a punnuenna ti daga, kalpasanna ti panagpaadu ti sangatauan ditoy daga ti agsardengton. Awan parikut nga iparang daytoy iti perpekto a natauan a sosiedad. Iti daytoy laeng agdama a lubong ti imperpekto a sangatauan a ti aglablabes a kaadu ti tao ti maysa a parikut.

Dagiti Dakes a Bambanag—Apay Palpalubosan ti Dios Ida?

27. Ania a salsaludsod ti agkalikagum ita ti sungbatna?

²⁷ No ti panggep ti Dios ket isu ti panangipasdekna ti paraiso a daga, kasano ngarud a ti daga itatta ti napunnon ti kinadakes, ti panagsagaba, ken ladingit? No ti Dios ket Mannakabalin-amin, apay a pinalubosanna dagitoy a kasasaad iti nakabaybayagen? Adda kadi panginanamaan iti panagpatingga amin dagitoy a pakariribukantayo? Aniat’ kunaen ti Biblia?

28. Kasano ti iseserrek ti iyaalsa idiay Paraiso a minuyongan?

²⁸ Iparangarang ti Biblia a ti riribuk ti sangatauan nangrugi idi maysa kadagiti espiritu nga annak ti Dios ti immalsa a maibusor iti kinasoberano ni Jehova, wenno ti kinaturayna. (Roma 1:20; Salmo 103:22, NW Ref. Bi., ftn.) Awan duadua a daytoy nga anghel ket maysa kadagidiay nagrag-o iti pannakakitada iti pannakaparsua ti tao. Ngem rimmamut ti kinaagum ken kinatangsit iti pusona, ket isut’ naallukoy iti tarigagay nga agdayaw da Adan ken Eva kenkuana imbes a ti Namarsuada, a ni Jehova. Iti panagsaona babaen iti uleg, kas ti panagsao ti maysa a ventriloquista babaen iti maysa a mommonieka, inallukoy daytoy nga anghel ni Eva a sumukir iti Dios a Mannakabalin-amin. Kalpasanna ni lakayna nga Adan ti simmurot kenkuana iti kinasukir.​—Genesis 2:15-17; 3:1-6; Santiago 1:14, 15.

29. (a) Ania dagiti isyu a rimsua a maipaay ti pangngeddeng? (b) Kasano ti panangsaranget ti Dios iti karit? (c) Kasano ti pannakiramanyo a mangted ti sungbat iti panangum-umsi ni Satanas?

²⁹ Dayta immalsa nga anghel ti naawagan kas “daydi uleg a kadaanan.” (Apocalipsis 12:9; 2 Corinto 11:3) Isu met ti napanaganan Satanas, kayatna a sawen “Bumusbusor,” ken Diablo, kayatna a sawen “Manangpardaya.” Sinuppiatna ti kinaumiso ken kinalinteg ti panangituray ni Jehova iti daga, ket kinaritna ti Dios nga itan isu, ni Satanas, maibaw-ingna ti sangatauan manipud pudno a panagdayaw. Ti Dios pinalubosanna ni Satanas ti agarup 6,000 a tawen a mangpadpadas a mangpaneknek iti karitna, tapno ti salisal maipapan iti kinasoberano ni Jehova ti maibanagen agingga iti kinaagnanayon. Ti turay ti tao a naisina iti Dios ti nakaayay-ay a napaay. Ngem dagiti lallaki ken babbai ti pammati, a kadakuada ni Jesus ti kangrunaan nga ulidan, sinalimetmetanda ti kinatarnawda iti Dios kadagiti kasasaeman a suot, nga inallangonda ni Jehova ken pinaneknekanda a ti Diablo isut’ ulbod. (Lucas 4:1-13; Job 1:7-12; 2:1-6; 27:5) Uray dakayo met, mabalinyo a salimetmetan ti kinatarnawyo. (Proverbio 27:11) Ngem saan a ni Satanas laeng ti kakaisuna a kabusor a makadangran kadatayo. Ania pay dagiti dadduma a kabusor?

Ti Kabusor—Ti Ipapatay

30. Aniat’ kuna ti Kasuratan maipapan ti dusa nga imbunga ti kinasukir ti tao?

³⁰ Ti Dios ti nangiyebkas ti dusa ti panagsukir​—ti ipapatay. Iti panangsentensiana iti umuna a babai, kuna ni Jehova: “Paaduekto unay dagiti ut-utmo iti panagsikogmo; iti adu a rigat ipasngaymonto dagiti annakmo, ket iti asawam isunto ti kalikagumam, ket isu iturayannakanto.” Ken Adan a lalaki kinunana: “Babaen ti linget ta rupam mangankanto ti taraon aginggat’ dika agsubli iti daga isu a nakabuklam. Ta tapukka ket iti tapuk agsublikanto.” (Genesis 3:16-19) Ti nasukir a pagassawaan ti naparuarda manipud Paraiso ti ragsak a nagturong iti di pay nasukayan a daga. Iti panaglabas dagiti al-aldaw isudat’ natay.​—Genesis 5:5.

31. Ania ti basol, ken ania ti banagna iti sangatauan?

³¹ Idi laengen kalpasan ti pannakatnagda manipud tanda ti kinaperpekto a nangrugi nga agputot da Adan ken Eva. Amin a tattao ita ket isudan ti annakda iti kinaimperpekto, ket gapu itoy matayda amin. Maysa a mannurat ti Biblia ti mangilawlawag iti dayta kadagitoy a sasao: “Gapu iti maysa a tao ti basol simrek iti lubong ken ti ipapatay gapu iti basol, ket iti kasta ti ipapatay immay kadagiti isuamin a tattao agsipud ta nagbasolda amin.” Ania daytoy “basol”? Isu dayta ti pannakaikapis iti tanda ti kinaperpekto wenno kinanaan-anay. Saan nga anamongan wenno taginayonen ni Jehova a Dios ti aniaman nga imperpekto. Agsipud ta amin a tattao natawidda ti basol ken kinaimperpekto manipud immuna a tao a ni Adan, ni patay ti “nagturay kas ari” kadakuada. (Roma 5:12, 14) Ti nagbasol a tao matay, kas met laeng ti ipapatay dagiti an-animal.​—Eclesiastes 3:19-21.

32. Kasanot’ panangisalaysay ti Biblia iti ipapatay a natawidtayo?

³² Ania daytoy “ipapatay”? Ti ipapatay isut’ kasungani ti biag. Intuyang ti Dios iti tao ti namnama ti biag nga awan inggana ditoy daga no isut’ agtulnog. Ngem, isut’ simmukir, ket ti dusana isu ti ipapatay, kinaawan-puotna, pannakaawan. Awan pulos nasasao ti Dios maipapan ti panangiyalisna ti biag ti tao iti maysa nga espiritu a pagturayan wenno iti umap-apuy nga “impierno” no isut’ sumukir ken matay. Pinakdaaranna ti tao: “Mataykanto a di bumurong.” Daydiay manangpapatay ti tao a ti Diablo ti siuulbod a nagkuna: “Saan a pudno a mataykayonto.” (Genesis 2:17; 3:4; Juan 8:44) Ti natawid amin a tattao manipud ken Adan isu ti kas tapuk nga ipapatay.​—Eclesiastes 9:5, 10; Salmo 115:17; 146:4.

33. (a) Ania a nadayag a masanguanan ti agur-uray iti sangatauan ken daytoy a daga? (b) Ania a tallo a nasken a bambanag ti aramiden ni Jehova babaen iti Anakna?

³³ Ngarud, awanen aya ti masanguanan ti tao a matay? Adda ti nakaskasdaaw pay a masanguanan! Ipakita ti Biblia a ti panggep ti Dios a paraiso a daga nga agpaay iti sangatauan, agraman kadagiti natayen ita, ti dinto mapaay. Kuna ni Jehova: “Dagiti langlangit isuda ti tronok, ket ti daga isu ti pagbatayan dagiti saksakak.” “Aramidekto ti disso dagiti saksakak a nagloriaan.” (Isaias 66:1; 60:13) Iti kinaruay ti ayatna, imbaon ni Jehova ti Anakna, ti Verbo, iti daytoy a daga, tapno ti lubong ti sangatauan magun-odanda koma ti biag gapu kenkuana. (Juan 3:16; 1 Juan 4:9) Addada tallo a nasken a bambanag a salaysayentayo ita ken isu nga aramiden ni Jehova baeten iti Anakna, awan sabali, (1) ti panangisaganana ti pannakawayawaya manipud pannakabalin ni patay; (2) ti panangisublina kadagiti natay iti biag; ken (3) ti panangipasdekna ti perpekto a gobierno iti sangatauan.

Pannakawayawaya Manipud Ipapatay

34, 35. (a) Kasano laeng a masubbot ti tao manipud ken patay? (b) Ania ti subbot?

³⁴ Manipud idi ugma, inyebkasen dagiti mammadto ti Dios ti panagtalekda, saan nga iti di ipapatay ti tao, no di ket iti namnama a ti Dios “subbotenna ida” manipud ken patay. (Oseas 13:14) Ngem kasano ti pannakawayawaya ti tao manipud iti singgalut ni patay? Ti naan-anay a kinahustisia ni Jehova kasapulanna ti ‘kararua a maipaay iti kararua, mata iti mata, ngipen iti ngipen.’ (Deuteronomio 19:21) Ngarud, idinto ta ni Adan inyegna ti natawid nga ipapatay iti sangatauan babaen iti sipapakinakem nga isusukirna iti Dios ket gapu itoy napukawna ti kinaperpekto ti natauan a biag, ti sabali manen a perpekto a tao a kasukat ni Adan ti kasapulan a pagbayad iti perpekto a biagna, tapno maisubli ti napukaw ni Adan.

³⁵ Ti nalinteg a prinsipio a panangsupapak iti ‘kita ti kita’ ti nasaknap pannakaakseptarna iti intero a historia. Ti kaaduan a sasao a maus-usar ket “panangsubbot.” Ania ti subbot? Isu dayta “ti presio a pagbayad a mangipasubli ti maysa a tao wenno banag manipud iti maysa a nangilemmeng iti dayta a tao wenno banag a nakayawan. Gapuna masasao a dagiti balud iti gubat wenno dagiti ad-adipen ti masubbotda no mawayawayaanda kas kasukat iti maysa a napateg a banag. . . . Aniaman ti naisukat wenno naibayad kas supapak iti maysa a banag isu ti subbotna.”d Manipud panagbasol ni Adan, naiyarigen ti sangatauan kas kadagiti balud iti gubat wenno ad-adipen, a naibaludda iti kinaimperpekto ken ipapatay. Tapno mawayawayaanda, masapul a maipaay ti subbot. Tapno maliklikan ti aniaman a susik itan wenno iti kamaudianan maipapan ti kinaumiso ti pateg ti subbot, kasapulan ti panangidaton ti maysa a perpekto a natauan a biag, awan sabali, ti apagpag-isu a katupag ni Adan.

36. Kasanot’ panangipaay ni Jehova ti perpekto a natauan a biag kas subbot?

³⁶ Nupay kasta, sadino ti pakasarakan ti kasta a perpekto a natauan a biag? Amin a tattao, kas kaputotan ni imperpekto nga Adan, ti naiyanakda nga imperpekto. “Awan kadakuada ti makabalin babaen iti aniaman a pamuspusan a manubbot iti kabsatna, wenno mangted man iti Dios iti supapakna.” (Salmo 49:7) Iti panangsungbat ti kasapulan, ni Jehova, a natignay iti nauneg a panagayatna iti sangatauan, ti aktual nga intedna ti nasudi nga “inauna” nga Anakna tapno agbalin a kasapulan a daton. Inyalisna ti perpekto a biag daytoy espiritu nga Anak, ti Verbo, idiay aanakan ti maysa a birhen a Judio, a ni Maria. Nagnginaw ti balasang ket idi agangay impasngayna ti maysa nga anak a lalaki, a napanaganan “Jesus.” (Mateo 1:18-25) Ti Namarsua ti biag ti nainkalintegan laeng a maaramidanna ti kasta a nakaskasdaaw a milagro.

37. Kasanot’ panangipakita ni Jesus ti ayatna iti amin a tao a tarigagayanna ti biag?

³⁷ Dimmakkel ni Jesus, ket impresentarna ti bagina ken Jehova, ket nabautisaran. Isu ngaruden ti binilin ti Dios a mangaramid ti pagayatanna. (Mateo 3:13, 16, 17) Yantangay ti naindagaan a biag ni Jesus ti naggaput’ langit ken isut’ perpekto, mabalinna nga idaton dayta perpekto a natauan a biagna, nga usaren a pangwayawaya ti sangatauan manipud ken patay. (Roma 6:23; 5:18, 19) Kas kinunana: “Siak immayak tapno maaddaanda ti biag ken tapno maaddaanda ti nawadwad unay.” “Awan ti dakdakkel nga ayat ngem daytoy, ti mangted ti biagna gapu kadagiti gagayyemna.” (Juan 10:10; 15:13) Idi ni Satanas pinapatayna ni Jesus iti kayo a pagtutuokan, nagpasakop ni Jesus iti daytoy naulpit nga ipapatay, a pagaammona a dagiti tattao a mamati makagun-oddanto ti biag babaen iti daytoy naisagana a subbot.​—Mateo 20:28; 1 Timoteo 2:5, 6.

Ti Pannakaisubli iti Biag

38. Kasanot’ pannakaisubli ti Anak ti Dios iti biag manen, ket ania ti mangpaneknek iti daytoy?

³⁸ Nupay dagiti kabkabusorna ti nangpapatay kenkuana, nikaanoman di napukaw ti Anak ti Dios ti kalinteganna iti perpekto a natauan a biag, ta sinalimetmetanna ti kinatarnawna iti Dios. Ngem, idinto ta isut’ natay idiay tanem, kasano a mausar ni Jesus daytoy napateg a banag, ti kalinteganna iti natauan a biag, a maigapu iti sangatauan? Ditoy manen ti nangaramidan ni Jehova ti maysa a milagro, ti umuna unay iti daytoy a kita. Iti maikatlo nga aldaw a kaadda ni Jesus iti tanem, ni Jehova pinagungarna manipud iti patay kas espiritu a parsua, a saanen a matay. (Roma 6:9; 1 Pedro 3:18) Tapno maipasdek ti pammati iti panagungar, iti nagduduma nga okasion nagpakita ni Jesus iti natauan a bagi ken nagparang kadagiti adalanna, naminsan kadagiti 500 ken iti dadduma pay kadakuada. Awan kadagitoy, uray ni apostol Pablo a ti kamaudiananna nabulsek babaen iti panagparang ni naipadayag a Jesus, ti addaan rason a pagduaduaan ti milagro ti panagungarna.​—1 Corinto 15:3-8; Aramid 9:1-9.

39. (a) Kasanot’ panangusar ni Jesus iti pateg ti datonna, ken umuna maipaay kadagiti siasino? (b) Ania pay a sabali a dakkel a milagro ti sinao ni Jesus?

³⁹ Kalpasan ti 40 nga al-aldaw ti napagungaren a Jesus ti immuli iti saklang ti Dios kadagiti langlangit, tapno iparangna sadiay ti pateg ti perpekto a natauan a datonna kas mangwayawaya iti sangatauan. “Ngem daytoy a tao indiayana ti maymaysa a daton a maipaay kadagiti basbasol iti agnanayon ket nagtugaw iti makanawan ti Dios, ket nanipud idin agur-uray agingga a dagiti kabkabusorna maaramidda a pagbatayan dagiti saksakana.” (Hebreo 10:12, 13) Dagiti umuna a nawayawayaan gapu iti daytoy a subbot isu ti “bassit nga ipastoran” dagiti matalek a Kristiano “nga isuda ti kukua ni Kristo.” (Lucas 12:32; 1 Corinto 15:22, 23) Dagitoy dagiti “nagatang manipud iti sangatauan,” gapuna inton panagungar isuda ti agbalin nga espiritu a maitimpuyog ken Kristo kadagiti langlangit. (Apocalipsis 14:1-5) Nupay kasta, ania met ti maipapan ti kaaduan ti sangatauan nga isuda ita ti natay kadagiti tantanem? Idi adda ditoy daga, kuna ni Jesus nga inted kenkuana ni Amana ti autoridad a mangukom ken mangipaay iti biag. Innayonna pay: “Dikay pagsiddaawan daytoy, ta umay ti oras a dagiti amin nga adda kadagiti tanem a pakalaglagipan mangngegdanto ti timekna ket rummuardanto, . . . iti panagungar.” (Juan 5:26-29) Isublinanto dagitoy iti biag iti Paraiso a daga.

40, 41. (a) Ilawlawagyo nga apagpag-isu ti kaipapanan ti “panagungar.” (b) Apay a mabalintay ti mamati iti kari ti Dios a panagungar?

⁴⁰ Amirisenyo dagiti sasao ni Jesus, “Dikay pagsiddaawan daytoy.” Uray pay kasta, kasano a ti maysa a nabayagen a natay ket mawayawayaan manipud ken patay ket maisubli manen iti biag? Saan aya a nagsublin ti bagina iti tapuk? Mabalin a dadduma a banag a nangbukel iti dayta a bagi ti mabalin a sinagepsepen ti dadduma a sibibiag a bambanag, kas kadagiti mulmula ken an-animal. Nupay kasta, ti panagungar saanna kayat a sawen ti panangisubli kadagitoy met laeng a kemikal nga elemento manen. Kaipapanan dayta a ti Dios parsuaenna manen dayta a persona, nga addaan ti isu met laeng a personalidad. Mangaramid ti maysa a baro a bagi manipud kadagiti naindagaan nga elemento, ket iti dayta a bagi ikabilna dagiti isu met laeng a kababalin, dagiti isu met laeng a naisalsalumina a kualidadna, ti isu met laeng a kapanunotan, ti isu met laeng a padron ti biag a binukel ti tao agingga iti tiempo ti ipapatayna.

⁴¹ Mabalin a napadasanyon a ti balay nga inay-ayatyo unay ti napuoran. Nupay kasta, nakalaklakayo a paibangon manen dayta met laeng a balay, ta ti padron dagiti inay-ayatyo a detalyena ti nakalawlawag unay iti panunotyo. Kasta met ngarud, ti Dios nga isut’ Namunganay ti panunot ti maparsuana manen dagiti tattao nga isuda ti inaywananna iti lagipna agsipud ta inay-ayatna ida. (Isaias 64:8) Daytat’ gapuna nga us-usaren ti Biblia dagiti sasao a “tanem a pakalaglagipan.” Inton panawenen ti Dios a panangisubli iti biag manen kadagiti natay, aramidennanto dayta a milagro, kas ti panangaramidna ti milagro a panangparsua iti immuna a tao, isuna laeng ta daytat’ aramidenna iti mamin-adu a daras.​—Genesis 2:7; Aramid 24:15.

42. Apay a ti biag nga agnanayon ditoy daga ti posible ken sigurado?

⁴² Iyegto ti Dios ti sangatauan iti biag, nga addaanen ti namnama a saanen a matmatayen ditoy daga. Ngem kasano a posible ti biag nga agnanayon ditoy daga? Dayta ti posible ken sigurado agsipud ta daytat’ nadiosan a pagayatan ken panggep. (Juan 6:37-40; Mateo 6:10) Ti laeng rason no apay a matay ti tao ditoy rabaw ti daga itatta a ta natawidna ti ipapatay manipud ken Adan. Nupay kasta, no amirisentayo ti awan inggana a panagdudumaduma dagiti nakaskasdaaw a bambanag ditoy daga a nairanta a tagiragsaken ti tao, ti ababa a kapaut ti biag a kurang pay ngem sangagasut a tawen ti nagbassit unay! Iti panangtedna iti daytoy a daga kadagiti annak ti tao, pinanggep ti Dios a ti tao agtultuloy nga agbiag tapno tagiragsakenna ti kinangayed ti panamarsuana, saan laeng nga agpaay iti sangagasut a tawen, wenno uray iti sangaribo a tawen, no di ket iti agnanayon!​—Salmo 115:16; 133:3.

Ti Naan-anay a Gobierno ti Talna

43. (a) Aniat’ adda a pannakasapul iti naan-anay a gobierno? (b) Aniat’ pinanggep ni Jehova maipapan iti daytoy?

⁴³ Gapu ta linaksid dagiti umuna a nagannaktayo ti linteg ti Dios, ti natauan a gobierno ti naiyegen iti panangituray ni Satanas. Gapuna maiyanatup ti panangawag ti Biblia ken Satanas “ti dios daytoy a sistema dagiti bambanag.” (2 Corinto 4:4) Dagiti gubat, kinadangkok, kinarugit, ken kinakapuy dagiti gobierno ti tattao ti mangpaneknek nga isu ti agturay. Napaay ti Liga de Naciones ken ti Naciones Unidas a mangyeg ti talna manipud iti pannakariribuk. Ipukpukkaw ti sangatauan ti panagayatda ti maysa a gobierno ti talna. Saan kadi a rasonable a ti Namarsua, a panggepna nga isubli ti Paraiso iti daytoy a daga, ket mangipaay met ti maysa a naan-anay a gobierno a maipaay iti dayta a Paraiso? Daytat’ apagpag-isu a pinanggep ni Jehova nga aramiden. Ti Ari a mangirepresentar Kenkuana iti daytoy a gobierno ket isu ti “Prinsipe ti Kappia,” ni Kristo Jesus, ket “ti kinaruay ti naarian a turayna ken ti kappia awanto ti inggana.”​—Isaias 9:6, 7.

44. (a) Sadinonto ti ayan daytoy a gobierno? (b) Kasanonto ti pannakabukelna?

⁴⁴ Ipakita ti Biblia a ti naan-anay a gobierno ket idiay langit. Manipud iti daytoy natan-ok a disso, siepektibo a maiturayan ni Ari a Jesu-Kristo ti intero a daga iti kinalinteg. Mainayon pay, isut’ addaanto kadagiti katulongan nga ar-ari iti dayta di makitkita, a nailangitan a gobierno. Dagitoy ti napili manipud kadagiti matalek a tattao, a paspasurot ni Jesus a nakipagtalinaed kenkuana kadagiti adu a suot ken isuda a nagkunaanna: “Mangaramidak ti maysa a tulag kadakayo, a kas ti panangaramid ni Amak iti tulag kaniak, a maipaay iti maysa a pagarian.” (Lucas 22:28, 29) Sumagmamano laeng manipud sangatauan ti maala idiay langit a makipagturay a kadua ni Kristo Jesus. Umasping met kadagiti nasnasion ita, a bassit laeng ti mapili nga agturay iti diet wenno parliamento. Ipakita ti Biblia a ni Jesu-Kristo ti maaddaan ti 144,000 laeng a kakaduana nga agturay. Gapuna ti Pagarian ti Dios, wenno ti nailangitan a gobierno, buklen ni Kristo Jesus ken ti 144,000 a tattao a naala manipud ditoy daga a mapan idiay langit. (Apocalipsis 14:1-4; 5:9, 10) Ket anianto met maipapan iti daga? Kuna ti Salmo 45:16 a ti Ari mangdutokto kadagiti “piprinsipe iti amin a daga.” Dagiti natauan a “piprinsipe,” wenno dagiti manangaywan iti gobierno, ti madutokanto manipud langit gapu iti napasnek a debosionda kadagiti prinsipio ti kinalinteg.​—Idiligyo iti Isaias 32:1.

45, 46. (a) Ania ti kangrunaan a tema ti panangaskasaba ni Jesus ditoy daga? (b) Apay a ti naan-anay a gobierno ti saan a naipasdek nga insigida? (c) Kasano a ti 1914 K.P. ti naisangsangayan a tawen iti padto ken kadagiti paspasamak iti lubong?

⁴⁵ Kaano ken kasano ti pannakaipasdek daytoy perpekto a gobierno? Idi adda ditoy daga ni Jesus daytoy a Pagarian ti kangrunaan a tema ti panangaskasabana. (Mateo 4:17; Lucas 8:1) Nupay kasta, saanna nga impasdek ti Pagarian iti daydi a tiempo, wenno uray iti panagungarna. (Aramid 1:6-8) Uray idi immuli manen sadi langit, kaskasdi nga isut’ aguray pay iti panawen nga intuding ni Jehova. (Salmo 110:1, 2; Hebreo 1:13) Ipakita ti padto ti Biblia a dayta naituding a panawen immay idi 1914 K.P. Nupay kasta, mabalin nga adda agsaludsod, ‘Imbes a ti perpekto a gobierno, di aya tinandaan ti 1914 ti limmanlan a rigat ditoy lubong?’ Isu dayta ti apag-isu a punto! Adda ti nasinged a koneksion ti iyaay ti Pagarian ti Dios ken kadagiti makadidigra a pasamak kadagiti nabiit pay a tawtawen, kas makitatayo ita.

⁴⁶ Iti agarup 35 a tawtawen sakbay ti 1914, Ti Pagwanawanan (nga isu ita ti kasasaknapan ti pannakaiwarasna a narelihiusuan a magasin ditoy daga) ti nangiyeg iti atension iti 1914 kas tawen a namarkaan iti padto ti Biblia. Dagitoy a padto ti nangrugida a maaddaan ti nakaskasdaaw a kaitungpalan idi 1914. Maysa kadagitoy isut’ mismo a padto ni Jesus, nga inyebkasna 1,900 a tawtawen ti napalabasen, maipapan iti “pagilasinan” nga agparang iti panungpalan ti sistema dagiti bambanag ket mangpaneknek nga isut’ addan kadagiti naarian a pannakabalinna ngem di makita. Kas sungbat iti saludsod dagiti adalanna maipapan iti daytoy a “pagilasinan,” kunana: “Ti nasion tumakderto a bumusor iti sabali a nasion ken ti pagarian a bumusor iti pagarian, ket addanto ti bisbisin ken ginggined iti nadumaduma a disso. Amin dagitoy a bambanag isuda ti pangrugian dagiti ladingit.” (Mateo 24:3, 7, 8) Iti nakaskasdaaw a kaitungpalanna, nangrugi ti umuna a gubat sangalubongan idi 1914, a nangyeg iti pannakadadael a mamimpito a daras a dakdakkel ngem amin dagiti 900 a gubgubat kadagiti naglabas a 2,500 a tawtawen! Ti panagladingit ti nagtultuloy nanipud idin. Napadasanyon aya ti panangdadael ti gubat, ti panagkurang ti taraon, wenno uray ania kadagiti dadakkel a ginggined a nangsaplit ti daga nanipud pay 1914? No kasta, maysakayo kadagiti makasaksi iti “pagilasinan” iti “panawen ti panungpalan” daytoy a sistema dagiti bambanag.​—Daniel 12:4.

47. Kasano a dagiti pasamak a mangtungpal iti “pagilasinan” dimmegdegda kadagiti nabiit pay a tawtawen?

⁴⁷ Dagiti “ladingit” ti limmanlanda agingga iti Gubat Sangalubongan II, a daytat’ mamimpat a daras ti panangdadaelna ngem ti Gubat Sangalubongan I, ket nagtultuloy dayta agingga iti panawen nuklear, mangtungtungpal iti padto pay ni Jesus: “Ditoy rabaw ti daga rigat dagiti nasnasion, a saanda nga ammo ti pagturonganda . . . , bayat a dagiti tattao agkapuyda gapu iti buteng ken panangnamnamada kadagiti bambanag nga umay iti napagnaedan a daga.” (Lucas 21:25, 26) Ti idudur-as ti krimen ken kinadakes, iti kinasukir ken kinadelinkuente kadagiti ub-ubbing, agraman ti iyaadu ti kinaawan panagbuteng iti Dios ken imoralidad​—dagitoy nakabutbuteng a paspasamak isuda met ti naipakauna a mangtanda “kadagiti maudi nga al-aldaw” daytoy dakes a lubong.​—2 Timoteo 3:1-5; Mateo 24:12.

48. Asino ti mapabasol kadagiti rigrigat iti daga, ken apay nga immaduda nanipud 1914?

⁴⁸ Ngem, no ti nailangitan a gobierno ti naipasdeken idi 1914, apay nga adda amin dagitoy a rigat iti rabaw ti daga? Ni Satanas a Diablo ti mapabasol. Idi inawat ni Kristo ti pannakabalin ti Pagarian, ti immuna nga inaramidna ket isut’ pananggubatna ken Satanas kadagiti di makita a langlangit. Kas resultana, ni Satanas nga “isu ti mangal-allilaw iti amin a napagnaedan a daga,” ti naitapuak a kadua dagiti anghelna ditoy kaparanget ti daga. Agsipud ta ammonan nga asidegen ti pannakadadaelna, isut’ nangkiwkiw ti dakkel a riribuk ditoy daga. Isu dayta ti pakaitungpalan ti “asikayo pay daga ken baybay, ta ti Diablo immulog kadakayo, nga addaan dakkel a pungtot, nga ammona a bassiten ti tiempona.”​—Apocalipsis 12:7-9, 12.

49. (a) Aniat’ mapasamak kadagidiay “mangdaddadael iti daga”? (b) Kasanot’ panangibanag ni Jehova iti “pangngeddengna” kadagiti nasnasion?

⁴⁹ Addanto aya panagpatingga dagitoy a rigrigat? Wen!​—inton ti nailangitan a gobierno mismo, ti Pagarian ti Dios a Mannakabalin-amin, agtignayton a “mangyeg iti pannakadadael dagiti mangdadael iti daga.” (Apocalipsis 11:18; Daniel 2:44) Nikaanoman dinton palubosan ti Dios dagiti napolitikaan a pannakabalin, dagiti ulbod a Kristiano, wenno uray asinoman a mangdadael iti aramidna, ti daga, babaen kadagiti nuklear nga aruatenda. Imbes ketdi, kinunana: “Ta ti panangikeddengko isu ti panangurnong kadagiti nasnasion, tapno maummongko koma dagiti pagpagarian, tapno ibukbukko kadakuada ti ungetko, ti met laeng narungsot a pungtotko.” (Sofonias 3:8) Ni Jehova, babaen ken Kristona, aramatenna dagiti dadakkel a puersa iti uniberso iti panangiyeg iti daytoy kasta unay a panangdadael kadagiti isuamin a sumursurot ken Satanas ditoy daga. Daytoyto ti sangalubongan, nga umasping iti kadakkelna iti Layus idi kaaldawan ni Noe.​—Jeremias 25:31-34; 2 Pedro 3:5-7, 10.

50. (a) Ania ti “Armagedon”? (b) Siasino laeng dagiti makalasat iti Armagedon?

⁵⁰ Iti Biblia daytoy a pannakadadael dagiti nadangkes a nasnasion isut’ maaw-awagan gubat ti Dios nga Armagedon. (Apocalipsis 16:14-16) Dagiti laeng tattao a naemma, dagidiay mangbirok ken Jehova ken ti kinalintegna, ti makalasat iti Armagedon nga agturong idiay natalna a baro a sistema ti Dios. (Sofonias 2:3; Isaias 26:20, 21) Maipapan kadagitoy kuna ti Biblia: “Ngem dagiti naemma tawidendanto ti daga, ket maay-ayatandanto iti kinaruay ti talna.” (Salmo 37:11) Ngarud mangruginton ti engrande a trabaho a panangisubli iti Paraiso ditoy daga!

Ti Edukasion a Maipaay iti Iseserrek iti Paraiso

51. Apay a nasken ti inkay panagtignay itan?

⁵¹ Kayatyo aya ti aggian idiay Paraiso? No ‘Wen’ ti sungbatyo, maragsakankay a makaammo nga idi nagsao ni Jesus maipapan iti daytoy nariribuk a sistema ita ken “ti pagilasinan” iti umad-adanin a pannakadadaelna, innayonna, “Dinto pay lumabas daytoy a kaputotan maaramidton amin dagitoy a banag.” Adda dadduma, iti dayta a kaputotan a nakakita ti “pangrugian dagiti ladingit” idi 1914 ti sibibiagdanto a makakita iti pannakaisubli ti Paraiso ditoy daga. (Mateo 24:3-8, 34) Nupay kasta, nakalkaldaang a kaaduan a tattao itatta ket addada iti nalawa a dalan a mangiturong iti pakadadaelan. (Mateo 7:13, 14) Bassiten ti tiempo a maipaay iti panagbalbaliwda. Anian ti panagyamanyo a namakdaar ni Jehova iti apagpag-isu a tiempo! Agsipud ta tarigagayan ni Jehova a maaddaankay ti biag, tulongannakayo a mangala kadagiti umiso a panagaddang.​—2 Pedro 3:9; Ezequiel 18:23.

52. Aniat’ kasapulanyo tapno makaaramidkayo ti nainsiriban a panagpili maipapan iti relihion?

⁵² Ti naganetget a kasapulanyo ita isut’ umiso a pannakaammo. (1 Timoteo 2:4; Juan 17:3) Sadinot’ pakagun-odanyo iti daytoy? Masarakan kadi dayta iti basta uray ania a relihion? Kuna ti dadduma a tattao nga amin a relihion ti agturong kano iti isu met laeng a kalat, kas ti amin a daná iti maysa a bantay agturong amin idiay tuktokna. Anian ti panagbiddutda! Tapno masarakan ti umiso a daná, dagiti agul-uli ti bantay agus-usarda kadagiti mapa, ken mangtangdanda pay kadagiti giya. Kasta met, adda laeng maymaysa a relihion ti kinapudno a mangiturong iti biag nga agnanayon, ken kasapulan ti pannakaiwanwan tapno masarakan dayta.​—Aramid 8:26-31.

53. (a) Tapno magun-odan ti biag nga agnanayon, aniat’ masapul nga agtultuloy nga aramidenyo? (b) Ania a pannulisog manipud ken Satanas ti masapul a parmekenyo?

⁵³ Daytoy a broshur ti impaay dagiti Saksi ni Jehova tapno matulongankayo. Natulongannakayon a nangtarus ti dadduma kadagiti pamunganayan a kinapudno ti Biblia, saan kadi? Awan duadua napatalgedanyon a mismo a tunggal punto ket naibatay iti naipaltiing a Sao ti Dios. Ita, tapno rumang-aykayo nga agturong iti kalatyo, masapul nga agtultuloykayo nga agadal. No kasano a ti maiyanatup a nailubongan nga edukasion ti kasapulan tapno makapuesto a siuumiso ti maysa a tao iti inaldaw a sosiedad, kasta met ti maiyanatup nga edukasion iti Biblia ti kasapulan tapno makabalan ti maysa a sumrek iti sosiedad a makalasat nga agbiag iti Paraiso a daga. (2 Timoteo 3:16, 17) Mabalin a padpadasen ni Satanas a riribukenkayo babaen ti panangtignayna kadagiti nasinged a gagayyemyo a mangbusor kadakayo wenno sulisogennakayo a matnag iti inaagum a materialistiko wenno imoral nga ar-aramid. Dikay koma sumuksuko ken Satanas. Ti kinatalgedyo ken ti intero a masakbayanyo ken ti pamiliayo ti agpannuray iti kanayonan pay a panagad-adalyo ti Biblia.​—Mateo 10:36; 1 Juan 2:15-17.

54. Ania pay a sagana maipaay iti edukasion ti inaramid ni Jehova iti lugaryo?

⁵⁴ Malaksid ti panangitultuloyyo iti agdama a panagad-adalyo ti Biblia, adda pay sabali a pakaadalanyo. Dagiti tattao iti lugaryo nga interesado iti edukasion ti Biblia ti regular a tumabtabunoda iti panaggigimong iti lokal a Kingdom Hall. Amin nga adda sadiay ti makigimgimongda tapno umawat ti pannursuro manipud iti Biblia ken pagregreggetanda a sipapasnek ti agbalin a nasaysayaat a tattao. Sidadaan nga abrasaenda dagiti kabbaro, a kunkunada: “Umaykayo, ket sumang-attayo iti bantay ni Jehova [ti lugar a pagdaydayawanna] . . . ket isuronatayonto kadagiti dalanna, ket magnatayonto kadagiti danána.” (Isaias 2:3) Dagiti naimbag a rasrason iti itatabuno kadagiti panaggigimong iti Biblia ti nailawlawag idiay Hebreo 10:24, 25, a kas mabasa: “Ket agpipinnanunottayo a maipaay iti pannakaparegtatayo iti ayat ken kadagiti naimbag nga ar-aramid, a ditay baybay-an dagiti panaggigimongtayo, kas iti kadawyan dagiti dadduma, no di ket agbibinnalakadtayo iti maysa ken maysa, ket nangnangruna gapu ta makitayo nga umas-asideg ti aldaw.”

55. (a) Kadagiti ania a pamay-an ti nakaigiddiatan ti organisasion ni Jehova kadagiti dadduma? (b) Kasano a naiduma ti panagkaykaysa dagiti Saksi ni Jehova kadagiti dadduma a tattao?

⁵⁵ Bayat ti pannakitimpuyogyo iti organisasion ni Jehova, makitayo a ti kasasaad ti naiduma unay manipud kadagiti templo ken simsimbaan. Awan ti panagdawdawat ti kuarta, awan panagidanondanon wenno panagaapa, ken awan panangidumduma gapu iti naggapuan ti pamilia wenno iti pinansial a kasasaad. Ti kangrunaan unay a kualidad kadagiti Saksi ni Jehova isu ti ayat. Umuna, ayatenda ni Jehova, ken maikadua, ay-ayatenda ti padada a tattao. Dagitoy ti tanda dagiti pudno a Kristiano. (Mateo 22:37-39; Juan 13:35) Rebbeng a tumabunokayo iti panaggigimongda ket paneknekanyo a mismo daytoy. Awan duadua a pagsiddaawanyonto ti panagkaykaysada. Adda nasuroken a tallo a milion a Saksi iti intero a lubong iti nasurok a 200 a dagdaga. Kaskasdi, dagiti Saksi iti intero a daga parpareho dagiti programa a sursurotenda iti panaggigimongda. Ken gapu iti aggigiddan a panagimprenta iti nagduduma a pagsasao, iti linawas a panaggigimongda kaaduan kadagiti Saksi ni Jehova iti intero a lubong ti agad-adal ti isu met laeng a Nainkasuratan a tema iti di agiinnadayo nga oras iti maysa ken maysa. Ti panagkaykaysa iti organisasion ni Jehova ti maysa a moderno-aldaw a milagro iti daytoy nasinasina a lubong.

56. (a) Ania dagiti gunggona ti magun-odanyo manipud pannakitimtimpuyog iti organisasion ni Jehova? (b) No rumsua dagiti parikut, kasano ti panagtignayyo? (c) Apay a nasken ti inkay panangidedikar ti biagyo ken Jehova?

⁵⁶ Bayat ti pannakitimtimpuyogyo a regular iti ili ni Jehova, kasapulan ti panangikawesyo iti “baro a personalidad” ken sukayanyo ti bunga ti espiritu ti Dios​—“ayat, rag-o talna, mabayag a panagitured, kinaasi, kinaimbag, pammati, kinaemma, panagteppel.” (Colosas 3:10, 12-14; Galacia 5:22, 23) Daytoy ti mangyeg kadakayo ti naan-anay a pannakapnek. Mabalin a maaddaankayonto kadagiti parikut a parmekenyo a sagpaminsan gapu ta aggigiankayo pay iti nakillo a lubong ken kasta met gapu iti kinaimperpektoyo. Ngem tulongannakayo ni Jehova. Ipasiguro ti Saona kadagidiay sipapasnek a mangpadpadas a mangparagsak kenkuana: “Dikay madanagan iti uray ania, no di ket kadagiti isuamin maipakaammo koma dagiti dawdawatyo iti Dios gapu iti kararag ken araraw agraman panagyaman; ket ti talna ti Dios a daeganna ti amin a pannakaawat aywanannanto dagiti puspusoyo ken dagiti panunotyo ken Kristo Jesus.” (Filipos 4:6, 7) Maguyugoykayto iti ayat ni Jehova, tapno tarigagayanyonto ti agserbi kenkuana. Maragsakan dagiti Saksi ni Jehova a mangipakita kadakayo no kasanoyo nga idedikar ti biagyo iti daytoy naayat a Dios ken agbalin a maysa kadagiti naikkan pribilehio a sasaksina. (Salmo 104:33; Lucas 9:23) Wen, daytat’ maysa a pribilehio. Panunotenyo laengen! Kas managdaydayaw ken Jehova, mabalinyonto a ragpaten ti kalat ti biag nga agnanayon iti maysa a paraiso ditoy daga.​—Sofonias 2:3; Isaias 25:6, 8.

57. (a) Idiay baro a sistema, ania a nasinged a relasion ti addanto iti Dios ken iti sangatauan? (b) Anianto ti sumagmamano kadagiti bendision a tagiragsakenyo iti dayta?

⁵⁷ Agtultuloykayo, ngarud, nga agadal ken dumakkel iti ayat ken panangapresiar ken Jehova a Dios, iti Anakna, ken iti nailangitan a gobierno ti kinalinteg. Iti panangisalaysayna iti gobierno ti Dios ken kadagiti bendision nga ipaayna iti sangatauan, kuna ti padto ti Biblia: “Adtoy! Ti tabernakulo ti Dios adda kadagiti tattao, ket isu makipagnaedto kadakuada, ket isudanto dagiti tattaona. Ket ti Dios met laeng addanto kadakuada.” “Ti Dios met laeng,” nga adayo a natantan-ok ngem kadagiti naagum, manangdadael a turay ti tao kadagitoy nga al-aldaw, ti nakasingsingedto kas ti naasi nga Ama kadagidiay amin nga agayat ken agdaydayaw kenkuana iti dayta baro a sistema. Kinapudnona, addanto laengen maymaysa a relihion, ti pudno a panagdaydayaw ken Jehova a Dios, ket tagiragsakento dagiti managdaydayawna ti nasinged a pannakirelasion dagiti annak iti Ama. Anian a naayat nga Ama ti panangipakitananto iti bagina! “Ket punasennanto ti amin a lulua kadagiti matada, ket awanton ni patay, ket awanto metten ti sasaibbek wenno sangsangit wenno rigrigat. Ta dagidi immuna a bambanag napalabasdan.”​—Apocalipsis 21:3, 4.

58. Apay a maipasiguro kadakayo a ni Jehova ‘aramidennanto a baro dagiti isuamin a bambanag’?

⁵⁸ Iti kasta ti naindaklan a milagro a pannakaipasdek ti paraiso a daga iti sidong ti naan-anay a nailangitan a gobierno isunto ti natungpalen. Isu ti sigurado nga umay kas ti ileleggak ken ilelennek ti init inton bigat. Ta dagiti karkari ni Jehova a Dios, a Namarsua iti langit ken daga, ti agnanayonda a “mapagtalkan ken pudno.” Isu daydiay nagkuna manipud iti tronona idiay langit: “Adtoy! Pagbalinek dagiti isuamin a bambanag a baro.”​—Apocalipsis 21:5.

Iti panangrepaso iti broshur, kasanoyo a sungbatan dagiti sumaganad a salsaludsod?

Iti ania a pamay-an a naisangsangayan ti Biblia?

Aniat’ naadalyo maipapan iti Dios?

Asino ni Kristo Jesus?

Asino ni Satanas a Diablo?

Apay nga impalubos ti Dios ti kinadakes?

Apay a ti tao ti matay?

Aniat’ kasasaad dagiti natay?

Ania ti subbot?

Sadino ken kasano a mapasamak ti panagungar?

Ania ti Pagarian, ket anianto ti maaramidanna?

Ania ti “pagilasinan” ti “panungpalan ti sistema dagiti bambanag”?

Kasano ti panagsaganayo a maipaay iti biag nga agnanayon idiay Paraiso?

[Footnotes]

[Dagiti Ladawan iti panid 13]

Kas parsua, ti tao adayo a natantan-ok ngem kadagiti animal

[Ladawan iti panid 18]

Ni Jesus ti katupag ni Adan a perpekto a tao