Saan a Nabannayat ti Dios Maipapan iti Karina

“O JEHOVA, kasano ti kaunday ti panagasugko, ket dinakto ipangag?” Sasao dagita ti Hebreo a propeta a ni Habacuc, a nagbiag idi maikapito a siglo K.K.P. Ngem saan kadi a gagangay dagita? Naikasigudan a kayattayo a mapasamak a dagus wenno iti kabiitan a panawen, dagiti banag nga il-iliwentay unay. Ket nangnangruna a pudno daytoy iti panawentayo a tarigagayan dagiti tattao a mapasamak a dagus ti kayatda.​—Habacuc 1:2.

Idi umuna a siglo, adda dagiti nalabit nangipagarup a nasapsapa koma ti panangtungpal ti Dios kadagiti karina. Saandan a nakaanus nga uray la impatoda a nabannayat wenno naladaw ti Dios. Gapu iti daytoy, nasken idi a palagipan ida ni apostol Pedro a naiduma unay ti panangmatmat ti Dios iti panawen no idilig iti panangmatmattayo. Insurat ni Pedro: “Di koma makaliklik iti panangammoyo daytoy maysa a kinapudno, dungdunguen, a ti maysa nga aldaw ken Jehova kasla sangaribu a tawen ket ti sangaribu a tawen kasla maysa nga aldaw.”​—2 Pedro 3:8.

Sigun iti daytoy a wagas ti panangkuenta iti panawen, agarup dua laeng nga oras nga agbibiag ti maysa a tao nga agtawen iti 80, ket agarup innem laeng nga aldaw ti kapaut ti pakasaritaan ti tao. No kastoy ti panangmatmattayo kadagiti bambanag, nalaklakatay a maawatan ti wagas a pannakilangen ti Dios kadatayo.

Nupay kasta, saan nga iyaleng-aleng ti Dios ti panawen. Maisupadi iti dayta, sipapanunot unay iti panawen. (Aramid 1:7) Gapuna, intuloy a kinuna ni Pedro: “Saan a nabannayat ni Jehova maipapan iti karina, kas iti panangibilang dagiti dadduma a tattao a kinabannayat, no di ket an-anusannakayo agsipud ta saanna a tarigagayan a madadael ti asinoman no di ket tarigagayanna a makagteng dagiti isuamin iti panagbabawi.” (2 Pedro 3:9) Saan a kas kadagiti tattao, saan a makarintar ti Dios a mangaramid kadagiti bambanag a kas man la maibusan iti panawen. Kas “Ari ti kinaagnanayon,” naiduma unay ti panangmatmatna ket maikeddengna no kaano nga agtignay a maipaay iti kasayaatan a pagimbagan ti amin a nairaman.​—1 Timoteo 1:17.

Kalpasan ti panangilawlawagna iti makagapu iti kasla kinabannayat ti Dios, namakdaar ni Pedro: “Ti aldaw ni Jehova umayto a kasla mannanakaw.” Kayatna a sawen, umayto ti aldaw ti panangsingir iti tiempo a di namnamaen dagiti tattao. Kalpasanna, kadagiti sumaganad a bersikulo, dinakamat ni Pedro ti naisangsangayan a namnama dagidiay mangiparparangarang “kadagiti nasantuan a panagbibiag ken ar-aramid ti nadiosan a debosion,” nga isu ti pannakaisalakanda nga agturong iti “baro a langlangit ken maysa a baro a daga” nga inkari ti Dios.​—2 Pedro 3:10-13.

Rebbengna ngarud nga ad-adda koma nga agyamantayo ta saan pay a dimteng ti panangukom ti Dios. Gapu iti kinaanusna, naikkantayo iti gundaway a mangammo iti panggepna ken mangbalbaliw iti panagbiagtayo tapno maawattayo dagiti bendision nga inkarina. Saan kadi a rebbengna nga ibilangtayo “ti kinaanus ni Apotayo a kas pannakaisalakan,” kas kuna ni Pedro? (2 Pedro 3:15) Nupay kasta, adda maysa pay a banag a mainaig iti kinaanus ti Dios.

Agingga a Maan-anay ti Kinadakes

No usigentayo ti napalabas a pannakilangen ti Dios iti sangatauan, makitatayo a masansan idi a sa la mangdusa no awanen a pulos ti namnama dagiti tattao nga agbalbaliw. Kas pagarigan, mainaig iti panangukom ti Dios kadagiti Cananeo, nabayag idin nga impakaunana ken Abraham dagiti basolda. Ngem saan pay la idi a tiempo tapno dusaenna ida. Apay? Kuna ti Biblia: “Gapu ta saan pay a napno ti kinadakes ti Amorreo [dagiti Cananeo],” wenno kas kuna ti patarus ni Knox: “Saan pay a naan-anay ti kinadakes dagiti Amorreo.”​—Genesis 15:16.a

Nupay kasta, agarup 400 a tawen kalpasanna, inwayat ti Dios ti panangukomna, ket dagiti kaputotan ni Abraham, dagiti Israelita, sinakupda ti daga. Naispal ti sumagmamano kadagiti Cananeo, kas ken ni Rahab ken dagiti Gabaonita, gapu iti kababalin ken aramidda, ngem ti kaaduan kadakuada nakaro unay ti kinadakesda, kas ipalgak dagiti nakabakab dagiti arkeologo iti panawentayo. Nagdaydayawda iti mabagbagi ti lalaki, addaanda kadagiti balangkantis iti templo, ken nagidatonda kadagiti ubbing. Kuna ti Halley’s Bible Handbook: “Dagiti arkeologo a nagkabakab kadagiti rebbek dagiti siudad ti Canaan nasdaawda no apay a ti Dios saanna ida a dinadael a nasapsapa.” Nagangayanna, ‘napnon ti basol’ dagiti Cananeo; ‘naan-anayen’ ti kinadakesda. Awan ti nainkalintegan a makaakusar iti Dios iti kinaawan hustisia idi impalubosna a maikkat ti kinadakes iti daga ket insalakanna dagidiay a nangipakita iti umiso a kababalin.

Kasta met laeng ti napasamak idi tiempo ni Noe. Nupay managdakdakes dagiti tattao sakbay ti Layus, siaasi nga inkeddeng ti Dios a pawaywayan ti panawenda iti 120 a tawen. Iti paset dayta a panawen, nagserbi ni Noe kas “manangaskasaba iti kinalinteg.” (2 Pedro 2:5) Iti panaglabas ti panawen, nabatad a nakaro unayen ti kinadakesda. “Ti Dios nakitana ti daga ket, adtoy! nadadael, agsipud ta isuamin a lasag dinadaelna ti dalanna iti daga.” (Genesis 6:3,12) ‘Napnon ti basolda’; iti panaglabas ti panawen, nakagteng dagiti dakes a tarigagayda iti kangitingitanna. Nainkalintegan unay ti inaramid ti Dios. Walo laeng a tao ti napaneknekan a nalinteg iti imatang ti Dios, ket insalakanna ida.

Kasta met laeng ti wagas a panangtrato ti Dios iti Israel. Nupay saanda a nagtalinaed a matalek ken rimmukerda, inan-anusan ida ti Dios iti ginasut a tawen. Kuna ti rekord: “Ni Jehova . . . nagbaon kadakuada babaen kadagiti babaonenna, . . . gapu ta addaan asi iti ilina . . . Ngem isuda rinabrabakda . . . inumsida dagiti saona, ket inuyawda dagiti mammadtona, agingga iti simged ti pungtot ni Jehova a maibusor iti ilina inggana iti awanen idi ti pamuspusan.” (2 Cronicas 36:15,16) Awan idin namnama nga agbalbaliw pay dagiti tattao. Ni laeng Jeremias ken sumagmamano a dadduma pay ti naisalakan. Saan a nakillo ti Dios idi dinusana kamaudiananna dagiti dadduma.

Asidegen ti Tiempo a Panagtignay ti Dios

Manipud kadagitoy nga ehemplo, makitatayo a sa la iwayat ti Dios ti panangukomna iti agdama a sistema ti bambanag no talaga a tiemponan. Nayebkas daytoy iti bilin a naited iti simboliko a para dusa a dinutokan ti Dios: “‘Iserrekmo ta natadem a kumpaymo ket burasem dagiti raay ti ubas ti daga, agsipud ta dagiti ubasna naluomdan.’ Ket ti anghel imparaspasna ti kumpayna iti daga ket inurnongna ti ubas ti daga, ket impurruakna dayta iti dakkel a pagpespesan iti ubas ti unget ti Dios.” Imutektekanyo ta ‘naluomen’ ti kinadakes ti sangatauan, kayatna a sawen, awanen posibilidadna a sumayaat. Inton iwayat ti Dios ti panangukomna, dinto pagduaduaan a nainkalintegan ti ibaballaetna.​—Apocalipsis 14:18, 19.

No kasta, nalawag nga asidegen nga ukomen ti Dios ti lubong agsipud ta addan ti lubong iti kasasaad a maikari iti panangukom ti Dios a kas iti napalabas. Iti uray sadinoman, napnon ti daga iti kinaranggas, kas idi sakbay ti Layus idi tiempo ni Noe. Ti kababalin dagiti tattao ita ket awan dumana iti nadeskribir iti Genesis 6:5: “Amin nga arapaap dagiti panunot ti puso [ti tao] dakes la a kankanayon.” Gagangay itan uray dagiti nadagsen a basol a nangdusaan ti Dios kadagiti Cananeo.

Nangruna nanipud idi Gubat Sangalubongan I, mapaspasaran ti sangatauan dagiti nakaam-amak a panagbalbaliw. Nadaripespesen ti daga iti dara dagiti minilion a tattao. Nagsaknapen iti intero a lubong ti gubat, panangikisap iti puli (genocide), terorismo, krimen, ken kinakillo. Agraraira ditoy lubong ti bisin, sakit, ken imoralidad. Ipamatmat ti amin nga ebidensia nga agbibiagtayo iti tengnga ti nadangkes a kaputotan a maipapan iti dayta, kinuna ni Jesus: “Daytoy a kaputotan dinto pulos lumabas agingga nga amin dagitoy a bambanag mapasamakda.” (Mateo 24:34) ‘Punpunnuenen [ti lubong] ti basolna.’ Dandanin agluom ken maburas “dagiti raay ti ubas ti daga.”

Panawenen Tapno Agtignaykayo

Naibaga ken ni apostol Juan a bayat nga umas-asideg ti panawen ti panangukom, adda dua a kita ti panagluom a mapasamak. Iti maysa a bangir, “ti agar-aramid iti kinakillo, bay-am nga agaramid pay iti kinakillo ket bay-am a daydiay narugit maparugit pay.” Ngem iti sabali a bangir, “bay-am a daydiay nalinteg aramidenna pay ti kinalinteg, ket bay-am a daydiay nasantuan mapagsanto pay.” (Apocalipsis 22:10,11) Mapaspasamak ti naud-udi mainaig iti sangalubongan a panangisuro iti Biblia nga ar-aramiden dagiti Saksi ni Jehova. Ti panggep dayta a trabaho ket tapno isuro kadagiti tattao no ania ti kalikaguman ti Dios kadakuada, iti kasta maibilangda a maikari nga umawat iti biag nga agnanayon. Maar-aramid daytoy ita iti 233 a daga babaen ti agarup 87,000 a kongregasion.

Saan a nabannayat ti Dios. Siaanus nga ipalpalubosna a maaddaan dagiti tattao iti panawen a ‘mangikawes iti baro a personalidad’ tapno maikarida nga umawat kadagiti karina. (Efeso 4:24) Iti tiempotayo, agur-uray pay laeng ti Dios, iti baet ti agtultuloy nga ikakaro dagiti kasasaad iti lubong. Dagiti Saksi ni Jehova iti intero a lubong ar-aramidenda ti amin a kabaelanda nga iranud kadagiti kaarrubada ti pannakaammo a mangiturong iti biag nga agnanayon. (Juan 17:3,17) Makaparagsak ta iti kada tawen, nasurok a 300,000 a tattao ti mangipangpangag ken mababautisaran.

Tangay biag nga agnanayon ti adda iti masanguanan, itan ti tiempo, saan a panaguray, no di ket panagtignay. Ta iti mabiit, makitatayton ti kaitungpalan ti kari ni Jesus: “Tunggal maysa a sibibiag ken alagadenna ti pammati kaniak saanto a pulos matay.”​—Juan 11:26.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 6]

Naibilin iti para dusa a dinutokan ti Dios nga aramatenna ti kumpay no naluomen ti kaubasan ditoy daga

[Ladawan iti panid 7]

Dagiti Saksi ni Jehova iti intero a lubong tultulonganda dagiti tattao nga agbalin a maikari nga umawat kadagiti agnanayon a bendision ti Dios