Uzou Avọ 43

Ewuhrẹ Avọ Etadhesẹ

O WỌHỌ nọ Jesu ọ rọ Kapaniọm okenọ ọ whọku otu Farisi na. Uwhremu na evaọ ẹdẹ ọvo ọyena, o te no uwou na ọ tẹ nya kpohọ Abade Galili nọ ọ rọ ekẹloma, oria nọ ogbotu ahwo a kokohọ. Ọ tẹ jọ etẹe rueva okọ, dina lehọ, o te muọ ahwo na họ ewuhrẹ evaọ unueri na kpahe Uvie obọ idhiwu. O wuhrẹ i rai ẹkwoma ehare, hayo etadhesẹ, oghoghẹrẹ eware nọ ahwo na a riẹ kpahe.

Orọ ọsosuọ, Jesu ọ t’ẹme kpahe ọkibi nọ ọ nya e kọ ibi. Ibi jọ i te kie fihọ akotọ edhere oria nọ evrae e jọ riae no. Ibi efa i te kie fihọ ẹkpẹ nọ i wo itho. Nọ o rọ nọ awọ rai e rẹ sae nya kodo ho na, ekakọ ekpokpọ na i te lo no fiki ẹroro ọre na. Ghele ibi efa i te kie fihọ udevie inwe, enọ i duwu ibi na nọ e dhẹ ze. Ukuhọ riẹ, ibi jọ i te kie fihọ emamọ otọ e tẹ mọ ẹko udhusoi, ejọ udhosa, gbe efa ọgba.

Evaọ ọtadhesẹ ọfa, Jesu ọ tẹ rehọ Uvie Ọghẹnẹ ro dhesẹ ọzae ọnọ ọ kọ ibi. Nọ edẹ na e be nyaharo na, nọ ọzae na ọ wezẹ jẹ rọwo ze, ubi na o tẹ rro. Ọzae na ọ riẹ oghẹrẹ nọ o rọ rro ho. Oye ọvo o rro ze o tẹ mọ ibi. Nọ ibi na e who no, ọzae na ọ tẹ kọrọ ai.

Jesu ọ tẹ fodẹ ọtadhesẹ avesa kpahe ọzae ọnọ ọ kọ emamọ oghẹrẹ ubi, rekọ “nọ ahwo a jẹ rọ owezẹ,” ọwegrẹ ọ tẹ nyaze ọ tẹ kọ ikpoko họ udevie eka na. Idibo ọzae na a tẹ nọ sọ a wolo ikpoko na no. Rekọ ọ tẹ kuyo nọ: ‘Ijo, wha te ru erei wha ti wolo eka jọ no re. Kẹ ae uvẹ re a gbẹ rro bọo oke ivuẹvu na. Mẹ vẹ te takẹ ekọrọ na nọ a salọ ikpoko na re a mahe ai re a je fi eka na họ erru.’

Be nyaharo evaọ ẹme riẹ kẹ ogbotu nọ e rọ unueri na, Jesu ọ tẹ fodẹ etadhesẹ ivẹ efa. Ọ ta nọ “uvie odhiwu” o wọhọ ubi ahe nọ ohwo ọ kọ. Dede nọ ọye ọ mae kawo evaọ usu ibi kpobi, ọ tẹ rro vi ekakọ kpobi. O te zihe ruọ ure nọ emevrae i re kiemu, nọ e rẹ bọ iwou fihọ eghae riẹ.

Ahwo jọ a rẹ vro nẹnẹ inọ ibi nọ e kawo vi ibi ahe e rọ. Rekọ orọnikọ Jesu o bi wuhrẹ ahwo kpahe ekakọ họ. Udevie ibi nọ ahwo Galili ọ edẹ riẹ a riẹ kpahe, ubi ahe na họ ubi nọ o mae ghinẹ kawo. Fikiere a wo ovuhumuo orro logbo nọ Jesu ọ be ta kpahe na.

Ukuhọ riẹ, Jesu ọ tẹ rehọ “uvie odhiwu” dhesẹ ẹvi nọ aye ọ rehọ o te si ei no họ owawọ eka esa. U kri hi, wọhọ epanọ ọ ta, ẹvi na ọ tẹ ruọ oma riẹ kpobi.

Nọ ọ fodẹ etadhesẹ isoi enana no, Jesu o te vi ogbotu na kpo o te zihe kpohọ uwou nọ ọ be rria. U kri hi ikọ 12 riẹ gbe amọfa a tẹ nya bru ei ziọ etẹe.

Ewo Erere no Etadhesẹ Jesu Ze

Nọ ilele na a bru Jesu ze nọ ọ t’ẹme kẹ ogbotu na no evaọ unueri, a bi gbe okpakpa kpahe edhere uwuhrẹ ọkpokpọ riẹ. O, a yo rie no vẹre nọ ọ rehọ etadhesẹ t’ẹme, rekọ ọ re nwane tae bu t’enẹ hẹ. Fikiere a tẹ nọ nọ: “Ẹvẹ whọ jẹ rọ ehare ta ẹme kẹ ae?”

Oware jọ nọ o je bi ru ere họ re o ru eme ọruẹaro na gba: “Me re ti rovie unu mẹ kẹ ehare ibro. Mẹ rẹ te ta enọ a sino nọ otọhọ akpọ ze.” Rekọ ẹjiroro ọfa ọ riẹ. Etadhesẹ riẹ i re fiobọhọ dhesẹ oware nọ o rọ udu ahwo.

Evaọ uzẹme, ahwo buobu a wo isiuru kẹ Jesu fikinọ ọ rọ obọdẹ ọzọhọ-esia gbe ọnọ o re ru eware igbunu, orọnikọ wọhọ ohwo nọ a rẹ ga wọhọ Olori gbe ọnọ a re lele ababọ oriobọ họ. A gwọlọ nọ ohwo ọvo o kpokpo ai kpahe eriwo eware rai hayo edhere uzuazọ rai hi. A gwọlọ nọ ovuẹ na u duobọ họ ai tere he.

Fikiere Jesu ọ tẹ ta nọ: “Fiki onana mẹ jẹ rehọ ehare ta ẹme kẹ ae, keme nọ a ruẹ yọ a be ruẹ hẹ, eyo a bi yo gbe he, hayo otọ-oriẹ gbe he. Ẹme nọ Aizaya ọruẹaro ọ ta, ọ ta gba kẹ ae, a nọ: ‘ . . . [udu] ahwo ọnana e vọe avọ ogbori.’ ”

Jesu ọ tẹ gbẹ nyaharo ta nọ: “Rekọ aro rai i wo oghale, keme ebe ruẹ, gbe ezọ rai, keme i bi yo. Uzẹme mẹ ta kẹ owhai, eruẹaro buobu gbe ahwo ikiẹrẹe a guọlọ epanọ a rọ ruẹ [eware nọ wha be ruẹe na], a rue rae he, je gbe re a yo enọ wha [bi yo na], a yo rai hi.”

Ẹhẹ, ikọ 12 gbe enọ e rọ kugbe ai na a wo udu ẹmeoyo. Fikiere Jesu ọ tẹ ta nọ: “A kẹ owhai ẹriẹ kpahọ eware ididi uvie odhiwu, rekọ a kẹ rae he.” Fikiọ isiuru rai kẹ otoriẹ, Jesu ọ tẹ fotọ ọtadhesẹ ọkibi na kẹ ilele riẹ.

Jesu ọ ta nọ: “Ibi na họ ẹme Ọghẹnẹ,” yọ otọ na họ udu na. Rọkẹ ibi nọ a kọ fihọ otọ ọgaga akotọ edhere na, ọ tẹ ta nọ: ‘Ẹdhọ ọ tẹ nyaze te tọlọ ẹme na no udu rai no re a seba ẹrọwo re a siwi ai.’

Evaọ abọdekọ riẹ, ibi nọ a kọ fihọ eria itho na i te dhesẹ idu ahwo enọ e jẹ ẹme na rehọ avọ oghọghọ. Ghele na, fikinọ ẹme na o wo owọ nọ o re ro dikihẹ ga evaọ idu itieye na ha, ahwo nana a te kie nọ oke ẹdawọ gbe ukpokpoma o ze.

Jesu ọ tẹ gbẹ ta haro nọ, rọ kẹ ibi nọ u kie fihọ udevie inwe na, onana u dhesẹ ahwo nọ i yo ẹme na no. Ghele na, awaọruọ gbe efe gbe isiuru uzuazọ nana i te mu ahwo nana lọ, fikiere i te duwu ai wariẹ e gbẹ mọ ibi evo ho.

Ukuhọ riẹ, Jesu ọ tẹ ta nọ rọ kẹ ibi nọ a kọ fihọ emamọ otọ na, enana họ enọ, okenọ a yo ẹme na no avọ udu ezi nọ u woma, a te kru ẹme na a tẹ mọ ibi avọ ithihakọ.

Ẹvẹ ilele enana nọ e gwọlọ Jesu via re a wo otofa iwuhrẹ riẹ na i wo oghale te! Ẹjiroro Jesu họ re ahwo a wo otoriẹ etadhesẹ riẹ re o ru uzẹme na vẹ kẹ amọfa. Ọ tẹ nọ nọ: ‘Kọ a rẹ rehọ ukpẹ tu re a fi ei họ otọ ọkpọro hayo otọ ehwa?’ Ijo, ‘a re fi ei họ ehru adada.’ Fikiere Jesu o te fibae nọ: “Fiki ere wha yọrọ oma epanọ wha re yo.”

A Rehọ Ithubro Efa Ghale Ai

Nọ a yo otofa ọtadhesẹ ọkibi na mi Jesu no, ilele na a tẹ gbẹ gwọlọ riẹ viere. A tẹ yare nọ: “Ta o tọ ohare ikpoko udhu na kẹ o mai.”

Ẹvẹ uruemu ilele na u wo ohẹriẹ te no orọ ogbotu nọ e jọ unueri na! Ahwo nana a kare osegboja re a wuhrẹ otofa etadhesẹ na, ọruẹrẹfihọ eme ikuigbe na ọvo e da rae ẹro no. Nọ o je dhesẹ ohẹriẹ nọ o rọ ogbotu abade na kugbe ilele ọwhọ riẹ enọ i bru rie ziọ uwou na, Jesu ọ tẹ ta nọ:

“Owawọ nọ owha rehọ wawe a rẹ te rọ wawe kẹ owhai; a rẹ te kẹ owhai vi ere.” Ilele na a be rehọ isiuru gbe ezọgaviẹ wawọ kẹ Jesu, fikiere a tẹ rehọ ithubro buobu ghale ai. Fikiere, evaọ uyo kẹ onọ ilele riẹ, Jesu ọ tẹ ta nọ:

“Ọ nọ ọ kọ ibi iwoma na Ọmọ ohwo; akpọ na họ udhu na, ibi iwoma na họ emọ uvie na; ikpoko na họ emọ oyoma na, ukumuomu na họ ọwegrẹ nọ ọ kọ rae, ezi [ivuẹvu] na họ urere akpọ na, ikọ-odhiwu na họ ekọrọ na.”

Nọ o dhesẹ otofa abọ sa-sa ọtadhesẹ na no, Jesu o te dhesẹ ukuhọ riẹ. Evaọ urere eyero-akpọ na, ọ ta nọ ekọrọ na, hayo enjẹle, a te hẹriẹ Ileleikristi nọ e wọhọ ikpoko no uvi “emọ uvie na.” Kẹsena a ve ti kpoka họ “emọ oyoma na” kẹ ọraha, rekọ emọ Uvie Ọghẹnẹ, “ikiẹrẹe na,” a ve ti lo via evaọ Uvie Ọsẹ rai.

Jesu ọ tẹ rehọ etadhesẹ esa efa ghale ilele riẹ na nọ i wo udu enanọ. Orọ ọsosuọ, ọ ta nọ: ‘Uvie odhiwu o wọhọ efe nọ a sino họ eva udhu, nọ ohwo ọ rue riẹ; o te si ei no; fiki oghọghọ riẹ o te kpo e zẹ eware nọ o woi kpobi ọ tẹ dẹ udhu na.’

Ọ tẹ gbẹ ta haro nọ: “Ofa, uvie odhiwu o wọhọ ọthueki nọ ọ be guọlọ izuu iwoma, nọ, ọ ruẹ uzuu [oghaghae jọ], o te kpo e zẹ eware nọ o wo kpobi ọ tẹ dẹe.”

Jesu omariẹ ọ wọhọ ohwo nọ o duku efe nọ a sino jẹ wọhọ ọthueki ọnọ ọ ruẹ uzuu ọghaghae. Ọ zẹ eware riẹ kpobi no, siobọ no ọkwa ọghọ riẹ evaọ obọ odhiwu o te zihe ruọ ohwo-akpọ gheghe. Kẹsena, wọhọ ohwo evaọ otọakpọ, ọ tẹ ruẹ uye gbe ukpokpoma olahiẹ, o te dhesẹ nọ o te re ọ jọ Osu Uvie Ọghẹnẹ.

Use-abọ na o tẹ jẹ rọ kẹ ilele Jesu re a zẹ eware rai kpobi no re a ruẹsi wo osohwa ibe-osu nọ a rẹ jọ kugbe Kristi hayo wọhọ enọ e te rria otọakpọ evaọ otọ Uvie na. Kọ who re rri abọ nọ who re wo evaọ Uvie Ọghẹnẹ wọhọ oware nọ o mae ghare vi oware ofa jọ kpobi evaọ uzuazọ, wọhọ efe ọghaghae hayo uzuu ọghaghae?

Ukuhọ riẹ, Jesu ọ tẹ rehọ “uvie odhiwu” ro dhesẹ osakrosa nọ o mu oghẹrẹ iyei sa-sa. Nọ a hẹriẹ iyei na no, a te gbolo iyoma na fiẹ rekọ a te fi iwoma na họ obei. Fikiere, Jesu ọ tẹ ta nọ ere o rẹ te jọ evaọ urere eyero-akpọ na; enjẹle na a te hẹriẹ ahwo iyoma na no ikiẹrẹe, a vẹ rawo iyoma na kẹ ọraha.

Jesu omariẹ họ ọnọ o muọ okọ okuori na họ, o te se ilele ọsosuọ riẹ re a jọ “ikuori ahwo” re. Evaọ otọ ẹruọsa enjẹle, iruo ikuori na o tẹ gbẹ rọ evaọ ikpe-udhusoi enana kpobi. Ukuhọ riẹ oke u te te re a gbolo “osakrosa” na fihọ ame, onọ u dikihẹ kẹ ikoko otọakpọ kpobi nọ e ta nọ ae Ileleikristi, kugbe ukoko Ileleikristi nọ a wholo.

Dede nọ a gbolo iyei iyoma na kufiẹ kẹ ọraha, avọ evawere a nya siọ ‘iyei iwoma’ na ba. Ẹkwoma edhesẹ isiuru nọ ilele Jesu a dhesẹ na kẹ eriariẹ gbe otoriẹ, orọnikọ ithubro efa ọvo a te rọ ghale omai hi rekọ te oghale Ọghẹnẹ ọrọ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ re. Matiu 13:1-52; Mak 4:1-34; Luk 8:4-18; Olezi 78:2; Aizaya 6:9, 10.

▪ Okevẹ gbe diẹse Jesu ọ jẹ rehọ etadhesẹ t’ẹme kẹ ogbotu na?

▪ Didi etadhesẹ isoi Jesu ọ ta kẹ ogbotu na?

▪ Fikieme Jesu ọ jẹ ta nọ ubi ahe na họ ubi nọ o mae kawo kpobi?

▪ Fikieme Jesu ọ jẹ rehọ etadhesẹ t’ẹme?

▪ Ẹvẹ ilele Jesu a ro dhesẹ nọ a wo ohẹriẹ no ogbotu na?

▪ Didi otofa Jesu ọ rọ kẹ ọtadhesẹ ọkibi na?

▪ Ẹvẹ ilele na a ro wo ohẹriẹ no ogbotu nọ e jọ unueri na?

▪ Ono hayo eme ọkibi na, udhu na, ibi woma na, ọwegrẹ na, ivuẹvu na, gbe ekọrọ na i dikihẹ kẹ?

▪ Didi etadhesẹ esa efa Jesu ọ kẹ, kọ eme ma re wuhrẹ no ai ze?