Uzou Avọ Udhe
Hẹ Kareghẹhọ Ẹdẹ Jihova Ẹsikpobi
1. Okenọ whọ kaki wuhrẹ nnọ esiwo no idhọvẹ eyero eware nana ọ kẹle ino, ẹvẹ oma o jọ owhẹ?
OWARE ọsosuọ jọ nọ who wuhrẹ no Ebaibol na ze họ ẹjiroro Jihova re otọakpọ na kpobi o jọ aparadase. Evaọ akpọ ọkpokpọ ọyena, ẹmo, ethube, uvuhu, ẹyao, uye-oruẹ, gbe uwhu e gbẹ te jọ họ. Makọ enọ i whu no dede i ti zihe ziọ uzuazọ. Ẹruore ọyena o gbunu yọ! Ẹkẹle riẹ o dhesẹ oma via evaọ imuẹro na inọ ọzino Kristi nọ a rẹ ruẹ hẹ wọhọ Ovie nọ o bi su o muhọ evaọ 1914 gbe nnọ anwọ okioye ze ma rrọ edẹ urere ọ akpọ omuomu ọnana. Evaọ ekuhọ edẹ urere nana, Jihova ọ rẹ te raha uyerakpọ nana no ọ vẹ rọ akpọ ọkpokpọ nọ ọ ya eyaa riẹ na ze!
2. Eme họ “ẹdẹ Ọnowo” na?
2 Ebaibol na o se oke ọraha nọ ọ be tha na “ẹdẹ Ọnowo.” (2 Pita 3:10) O rẹ te jọ ‘ẹdẹ ofu ỌNOWO na’ rọ wọso akpọ Setan kpobi. (Zefanaya 2:3) U ti te ekuhọ riẹ evaọ “ẹdẹ ẹmo ologbo Ọghẹnẹ Erumeru na . . . , nọ a rẹ rọ unu Hibru se nọ [Amagẹdọn],” onọ a te jọ raha “ivie akpọ na kpobi” no. (Eviavia 16:14, 16) Kọ edhere uzuazọ ra o bi dhesẹ imuẹro ra inọ “ẹdẹ Ọnowo” nana ọ kẹle ino?—Zefanaya 1:14-18; Jerimaya 25:33.
3. (a) Okevẹ ẹdẹ Jihova ọ te rọ nya ze? (b) Ẹvẹ o rọ rrọ erere inọ Jihova ọ fere “ẹdẹ ọyena hayo auwa ọyena” via ha?
3 Ebaibol na ọ vuẹ omai uzedhe ẹdẹ nọ Jesu Kristi ọ te rọ nya tha wọhọ Okpikpakpe Jihova wọso eyero eware akpọ Setan he. Jesu ọ ta nọ: “Ẹdẹ ọyena hayo auwa ọyena ohwo ọ riẹ hẹ, makinọ ikọ nọ e rọ obọ odhiwu, hayo Ọmọ na dede, rekọ Ọsẹ na ọvo.” (Mak 13:32) Enọ i ghine you Jihova ha, a rẹ gwọlọ va ẹdẹ riẹ evaọ iroro rai re a rẹriẹ ovao dhe ilale akpọ. Rekọ enọ i ghine you Jihova a rẹ rọ udu rai kpobi gọe, makọ oke nọ urere na o rọ nya ze kpobi.—Olezi 37:4; 1 Jọn 5:3.
4. Eme Jesu ọ ta wọhọ unuovẹvẹ?
4 Wọhọ unuovẹvẹ kẹ enọ i you Jihova, Jesu ọ ta nọ: “Wha yọrọ oma, wha rroro; keme wha riẹ ezi nọ oke na u re ti te he.” (Mak 13:33-37) Ọ ta udu họ omai awọ inọ ma kẹ uvẹ hẹ re emuọriọ gbe edada hayo ‘awaọruọ akpọ’ i mi omai iroro kpobi no re ma si ẹro no epanọ oke na u wuzou te.—Luk 21:34-36; Matiu 24:37-42.
5. Wọhọ epanọ Pita o ru rie vevẹ na, eme ẹdẹ Jihova ọ te wha tha?
5 Pita ọ hrẹ omai re inọ ma “rẹro ẹtha ẹdẹ Ọghẹnẹ vẹrẹ vẹrẹ, keme eva oyena ihru e jẹ te wara e vẹ to, ekwakwa na erae e vẹte ghra ae no!” Egọmeti ahwo-akpọ kpobi—‘ihru na’—a rẹ te raha ae no, jegbe okegbe ahwo-akpọ umuomu na kpobi—“akpọ na”—gbe “ekwakwa” riẹ kpobi, iroro gbe iruẹru akpọ omuomu nana, wọhọ uruemu omasino Ọghẹnẹ riẹ gbe edhere uzuazọ ọfariẹ-ogbe gbe ilale efe riẹ. Oware nọ u bi ti nwene enana họ “ihru ekpokpọ [Uvie obọ odhiwu Ọghẹnẹ] avọ akpọ ọkpokpọ [okegbe otọakpọ ọkpokpọ] enọ ẹrẹreokie ọ be ria.” (2 Pita 3:10-13) Eware enana nọ i ti nuhu akpọ na i ti muhọ kpregede gbe evaọ ẹdẹ gbe auwa nọ a rẹro rai hi.—Matiu 24:44.
Jaja Aro Vi kẹ Oka Na
6. (a) Ẹvẹ uyo Jesu kẹ onọ ilele riẹ u kie kpahe ekuhọ eyero ahwo Ju na te? (b) Abọ uyo Jesu vẹ o tọ ẹro vi eware nọ e te via no umuo 1914 ze kpo obaro?
6 Kpahe oke nọ ma be rria na, u fo nọ ma rẹ riẹ eware nọ i ru oka edẹ urere na via—‘urere eyero eware na.’ Kareghẹhọ nnọ okenọ Jesu ọ rọ za onọ ilele riẹ, onọ a kere fihọ Matiu 24:3 na, eware jọ nọ o dhesẹ evaọ owọ avọ 4 rite 22 na i wo orugba ọsese kpahe eyero ahwo Ju evaọ udevie ikpe 33 gbe 70 C.E. Rekọ eruẹaruẹ na i wo orugba ologbo riẹ no anwọ etoke 1914 ze, oke ọ ‘ọzino Kristi gbe urere eyero eware na.’ Matiu 24:23-28 o ta eware nọ e te via no 70 C.E. rite oke ọzino Kristi. Eware nọ a dhesẹ eva Matiu 24:29–25:46 na e be via evaọ etoke urere nana.
7. (a) Fikieme ma jẹ jaja aro vi kpahe epanọ eware nọ e be via enẹna i bi ro ru oka na gba? (b) Kẹ iyo enọ nọ e rrọ ekuhọ edhe-ẹme ọnana, dhesẹ oghẹrẹ nọ oka na u ro rugba no anwọ 1914 ze.
7 U fo nọ ma mu ẹro họ otọ kpahe eware nọ e be via gbe iruemu nọ i bi ru oka na gba. Ma tẹ be rehọ eware enana rọ wawo eruẹaruẹ Ebaibol na u re fi obọ họ k’omai hẹ kareghẹhọ ẹdẹ Jihova ẹsikpobi. U re je fi obọ họ k’omai ta ahwo kurẹriẹ evaọ okenọ ma tẹ be vẹvẹ amọfa unu kpahe ẹkẹle ẹdẹ ọyena. (Aizaya 61:1, 2) Avọ eware nana nọ ma re wo họ iroro, joma kiẹ enọ enana nọ i fi elo họ abọjọ oka na riwi, wọhọ epanọ a kere eva Matiu 24:7 gbe Luk 21:10, 11.
Evaọ edhere oghẹrẹsa vẹ ẹkpare ‘orẹwho bru orẹwho gbe uvie bru uvie’ nọ a ruẹaro riẹ na o ro rugba no muhọ no 1914 ze? Kpahe emo, eme ọ via no no anwọ oke oyena ze?
Evaọ 1918, ẹyao vẹ o kpe ahwo vi Ẹmo Akpọ I na? Ghelọ eriariẹ ahwo kpahe imu, eyao vẹ i gbe bi kpe ima ahwo?
Ẹvẹ okakao emuore u kpoma họ otọakpọ na te no ghelọ otokiẹ-eriariẹ ọ ikpe-udhusoi nọ o vrẹ na?
Eme ọ k’owhẹ imuẹro nnọ orọnikọ epanọ uzuazọ nọ o rrọ no otọ ze 2 Timoti 3:1-5, 13 u bi dhesẹ hẹ, rekọ epanọ iyero uzuazọ i yoma te no nọ ma be nya kpohọ ekuhọ edẹ urere na?
Ẹhẹriẹ Ahwo
8. (a) Didi oware ofa, nọ a dhesẹ eva Matiu 13:24-30, 36-43 na, Jesu o kugbe ekuhọ eyero eware nana? (b) Eme họ otofa ọtadhesẹ Jesu na?
8 Eware ilogbo efa jọ e riẹ re nọ Jesu o kugbe ekuhọ eyero eware na. Ovo enana jọ họ ẹhẹriẹ “emọ uvie na” no “emọ oyoma na.” Jesu ọ ta ẹme kpahe onana evaọ ohare riẹ kpahe udhu eka nọ ọwegrẹ jọ ọ kọ ikpoko fihọ. “Eka” na evaọ ọtadhesẹ riẹ na i dikihẹ kẹ Ileleikristi uzẹme nọ a wholo. “Ikpoko” na yọ enọ i se oma rai Ileleikristi rekọ a dhesẹ oma rai wọhọ “emọ oyoma na” keme a tala mu akpọ nọ Ẹdhọ ọ rrọ osu riẹ na. A hẹriẹ enana no “emọ uvie” Ọghẹnẹ, a te kpoka ọraha họ ae. (Matiu 13:24-30, 36-43) Kọ onana o ghinẹ via no?
9. (a) Nọ Ẹmo Akpọ I ọ vrẹ no, didi ẹhẹriẹ ologbo ọrọ enọ e be ta nọ ae yọ Ileleikristi ọ rehọ oma via? (b) Ẹvẹ Ileleikristi nọ a wholo a rọ kẹ imuẹro nnọ a ghinẹ rrọ idibo Uvie na?
9 Nọ Ẹmo Akpọ I ọ vrẹ no, ẹhẹriẹ kpohọ itu ivẹ ọrọ ahwo kpobi nọ a ta nọ ae yọ Ileleikristi ọ tẹ rehọ oma via: (1) Isu-ichọche Kristẹndọm jegbe ilele rai, enọ e rehọ oma lahwe tha Ọvọ Erẹwho na (nọ ọ rrọ Orẹwho Okugbe na enẹna) uke, yọ a gbẹ dada abọ mu uruemu orẹwho rai, gbe (2) Ileleikristi uzẹme eva oke nọ ẹmo na ọ vrẹ no, enọ e rọ uketha rai kpobi kẹ Uvie Mesaya Ọghẹnẹ, orọnikọ erẹwho akpọ nana ha. ( Jọn 17:16) Enana i dhesẹ oma rai wọhọ idibo uzẹme Uvie Ọghẹnẹ ẹkwoma oma u du họ ẹta “usiuwoma uvie na” evaọ akpọ soso. (Matiu 24:14) Eme o no rie ze?
10. Eme họ iyẹrẹ ọsosuọ nọ i no iruẹru usiuwoma ota Uvie na ze?
10 Orọ ọsosuọ, a koko okiọkotọ nọ a rọ ẹzi Ọghẹnẹ wholo na họ, enọ i wo ẹruore ẹjọ kugbe Kristi wọhọ abọ Uvie obọ odhiwu na. Dede nọ ahwo otiọye na a vaha fihọ erẹwho na kpobi, a rehọ e rai ziọ okugbe ukoko. Ekuhọ oka nọ a bi kpehọ enọ a wholo na ọ kẹle ino.—Eviavia 7:3, 4.
11. (a) Didi iruo ekokohọ e gbẹ rrọ otọ, kọ evaọ orugba eruẹaruẹ vẹ? (b) Eme orugba eruẹaruẹ nana o dhesẹ?
11 Kẹsena, evaọ otọ ekpakpọ Kristi, ekokohọ “otu obuobu jọ, . . . nọ i no erẹwho kpobi ze, erua gbe ahwo gbe erọo-unu” o te muhọ. Enana i ru “igodẹ efa” na via enọ e te zọ vrẹ ‘uye ulogbo’ na ruọ akpọ ọkpokpọ Ọghẹnẹ. (Eviavia 7:9, 14; Jọn 10:16) Iruo ewhowho Uvie Ọghẹnẹ nana taure urere na o tẹ te ze na o gbẹ rrọ otọ rite inẹnẹ. Avọ omarokpotọ, otu obuobu igodẹ efa na, enọ i bu te ima buobu no na, a bi fi obọ họ kẹ okiọkotọ nọ a wholo na whowho ovuẹ Uvie na nọ o rrọ oja gaga na. A bi yo ovuẹ nana evaọ erẹwho kpobi.
Eme Ọ Rrọ Obaro?
12. Ẹvẹ a te gbẹ ta usiuwoma te taure ẹdẹ Jihova ọ tẹ ze?
12 Eme ọ obehru na kpobi i dhesẹ nọ ma kẹle ekuhọ edẹ urere enana no gbe nnọ ẹdẹ Jihova ọ kẹle ino. Kọ eruẹaruẹ jọ e riẹ nọ i ti gbe rugba taure ẹdẹ ologbo idudu Jihova na o te ti muhọ? E. Oware jọ họ, ẹhẹriẹ ahwo kpahe ẹme-avro Uvie na u ti kuhọ no ho. Evaọ eria jọ nọ a jẹ ruẹ ọwọsuọ ọgaga evaọ ikpe buobu no, ẹvi ọrọ ilele ekpokpọ ọ rehọ oma via no. Makọ evaọ eria nọ ahwo a be jọ siọ usiuwoma na, ohrọoriọ Jihova u bi dhesẹ oma via ẹkwoma isẹri nọ ma re se. Fikiere, ruẹ abọ họ iruo na! Jesu ọ k’omai imuẹro nnọ, nọ iruo na i te re no, urere na o te ze.
13. Wọhọ epanọ a kere eva 1 Ahwo Tẹsalonika 5:2, 3, oware ulogbo vẹ o te gbẹ rehọ oma via, kọ eme u ti dhesẹ k’omai?
13 Eruẹaruẹ ilogbo Ebaibol ofa jọ e ta nọ: “Keme okenọ ahwo a rẹ te ta nọ, ‘Oke onana oke udhedhẹ gbe omofọwẹ,’ idudhe na ọraha ọ vẹ nwane bru ae ze, nwane wọhọ epanọ aye ọ rẹ thuẹ othuẹ eyẹ, a rẹ sae dhẹ vabọ họ.” (1 Ahwo Tẹsalonika 5:2, 3) Oghẹrẹ nọ uworo “udhedhẹ gbe omofọwẹ” oyena o rẹ te jọ ma riẹ hẹ. Rekọ u re ti dhesẹ nọ isu akpọ na i ghine ku ebẹbẹ ahwo họ no ho. Uworo na u ti su ahwo nọ a be hẹ kareghẹhọ ẹdẹ Jihova ẹsikpobi thọ họ. A riẹ nọ, o tẹ nwane vrẹ ere no, ọraha idudhe ọ vẹ te tha.
14. Didi eware e te via evaọ uye ulogbo na, kọ othotha vẹ e te rọ via?
14 Evaọ emuhọ uye ulogbo na, isu na e te kpareso Babilọn Ologbo na, isuẹsu egagọ ọrue akpọ na, a vẹ te raha iẹe no. (Matiu 24:21; Eviavia 17:15, 16) Oyena o tẹ vrẹ no, erẹwho na e vẹ te rẹriẹ aro ku enọ e be kpare esuo Jihova kpehru, o vẹ te kpare ofu Jihova wọso isu egọmeti na gbe enọ e be thae uke, o vẹ wha ọraha nọ a te rọ raha ai no riẹriẹriẹ ze. Kọ enẹ Amagẹdọn o ti ro ku uye ulogbo na họ. Ukuhọ riẹ, a ve ti gbolo Setan gbe idhivẹri riẹ fihọ ọgọdọ odidi na, a gbẹ te sai kpokpo ahwo ho. Onana u ve ku ẹdẹ Jihova nọ a te rọ kpare odẹ riẹ kpehru họ.—Izikiẹl 38:18, 22, 23; Eviavia 19:11–20:3.
15. Fikieme o jẹ rrọ oware ugheghẹ re ma roro nọ ẹdẹ Jihova ọ gbẹ rrọ thethe abọ?
15 Urere uyerakpọ na o te nya ze evaọ ẹruoke, nya lele omaa Ọghẹnẹ. U re ti lehie he. (Habakuk 2:3) Kareghẹhọ, ọraha Jerusalẹm evaọ 70 C.E. ọ nya ze kpatakpata, okenọ ahwo Ju na a re ẹro riẹ hẹ, okenọ a roro nọ enwoma e vrẹ no. Kọ ẹvẹ kpahe Babilọn anwae? Ọ jọ gaga, avọ udu, avọ igbẹhẹ ilogbo nọ e wariẹ e riẹ họ. Rekọ o kie evaọ aso ọvuọvo. Fikiere, epọvo na re, ọraha idudhe o ti te eyero eware nana. Okenọ o tẹ via, jọ a ruẹ omai nọ ma rrọ okugbe evaọ egagọ uzẹme, nọ ma be hẹ kareghẹhọ ẹdẹ Jihova ẹsikpobi na.
Eme Ọkiẹkpemu
• Fikieme u je wuzou re ma hẹ kareghẹhọ ẹdẹ Jihova ẹsikpobi? Ẹvẹ ma sai ro ru oyena?
• Ẹvẹ ẹhẹriẹ ahwo nọ ọ r’otọ na u ro kpe oma họ omai omomọvo?
• Eme ọ gbẹ rrọ obaro taure ẹdẹ Jihova o te ti muhọ? Fikiere eme mai omomọvo ọ rẹ hai ru?
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 180 181]
Kẹle na edẹ urere na e te rọ ọraha uyerakpọ Setan kuhọ