Yo Ẹme Nọ Ẹzi Na Ọ Be Ta
“Ezọ rai i re ti yo ẹme evaọ obọ emu rai nọ, ‘Ọnana họ edhere na, wha nyae,’ okenọ wha ri obọze hayo ẹkpẹlobọ.”—AIZAYA 30:21.
1, 2. No anwae ze, edhere vẹ Jihova ọ rọ t’ẹme kugbe ahwo-akpọ no?
UKOLIKO Puerto Rico họ oria nọ ughẹgbe nọ a re ro rri ugbothabọ nọ o mae jọ akpọ na soso rro o rrọ. Evaọ ikpe buobu ekiotọ-eriariẹ a bi rẹro nọ a te rehọ okwakwa ulogbo onana wo evuẹ no okogho-akpọ uzuazọ ọfa ze. Rekọ evuẹ itieye na i ri te ai obọ họ. Rekọ, o rrọ igbunu inọ, evuẹ ivevẹ i bi no otafe akpọ mai na ze nọ i re te omai kpobi obọ eva oke kpobi—ababọ ekwakwa ona. Enana i bi no Ehri nọ o kpehru vi okogho-akpọ jọ kpobi ze. Ono họ Ehri eme itieye na, kọ amono i bi t’obọ? Eme evuẹ na e ta?
2 Okerefihotọ Ebaibol na o wo ikuigbe buobu erọ okenọ ahwo-akpọ a ro yo evuẹ nọ i no obọ Ọghẹnẹ ze. Ẹsejọ emama izi nọ i bi ruiruo wọhọ ewhovuẹ Ọghẹnẹ e rẹ kẹ evuẹ na. (Emuhọ 22:11, 15; Zekaraya 4:4, 5; Luk 1:26-28) Isiasa jọ a yo urru Jihova. (Matiu 3:17; 17:5; Jọn 12:28, 29) Ọghẹnẹ ọ rehọ ẹkwoma eruẹaro ahwo-akpọ t’ẹme re, yọ ibuobu rai a kere eme nana nọ ọ kẹ ẹgba rọ ta na fihọ otọ. Nẹnẹ na ma wo Ebaibol na, onọ u wo eme nana buobu nọ a kere fihọ otọ, gbe iwuhrẹ Jesu avọ ikọ riẹ. (Ahwo Hibru 1:1, 2) Jihova o bi ghine kpeze evuẹ se emama ahwo-akpọ riẹ.
3. Eme họ ẹjiroro evuẹ Ọghẹnẹ, kọ eme a gwọlọ mi omai?
3 Evuẹ enana kpobi nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ ẹgba na e ta kpahe ehrugbakpọ mai na tere he. E rẹriẹ ovao ku eware nọ e mai wuzou, enọ i kpomahọ uzuazọ mai gbe obaro na. (Olezi 19:7-11; 1 Timoti 4:8) Jihova ọ rehọ e rai ta oreva riẹ jẹ k’omai ọkpọvio riẹ. Yọ edhere jọ nọ eme Aizaya ọruẹaro na i bi ro rugba: “Ezọ rai i re ti yo ẹme evaọ obọ emu rai nọ, ‘Ọnana họ edhere na, wha nyae,’ okenọ wha ri obọze hayo ẹkpẹlobọ.” (Aizaya 30:21) Jihova ọ be gba omai họ kezọ kẹ “ẹme” riẹ hẹ. Ma rẹ salọ sọ ma gwọlọ lele ọkpọvio Ọghẹnẹ jẹ nya evaọ edhere riẹ. Fiki onana Ikereakere na e hrẹ omai nnọ ma kezọ kẹ eme nọ i no obọ Jihova ze. Evaọ obe Eviavia, uduotahawọ na re a “yo ẹme nọ Ẹzi na ọ ta” o roma via isiahrẹ.—Eviavia 2:7, 11, 17, 29; 3:6, 13, 22.
4. Kọ o rọ oware iroro re ma rẹro nọ Ọghẹnẹ ọ te t’ẹme no obọ odhiwu ze s’omai gbiae nẹnẹ?
4 Nẹnẹ, Jihova ọ be t’ẹme k’omai gbiae no obọ odhiwu ze he. Makọ evaọ oke Ebaibol dede, otiẹse gheghe ọ jẹ rọ rehọ ovuẹ no obọ odhiwu ze, ẹsejọ dede ikpe-udhusoi godogodo. N’otọ ze, idhere emu Jihova ọ mae rehọ rọ t’ẹme kẹ ahwo riẹ no. Ere o rrọ nẹnẹ re. Joma t’ẹme kpahe idhere esa nọ Jihova ọ be rọ t’ẹme kugbe omai nẹnẹ.
“Ọghẹnẹ O Gie Ẹwolo Ku Ikereakere na Kpobi”
5. Ugogo edhere vẹ Jihova ọ be rọ t’ẹme nẹnẹ, kọ ẹvẹ ma sai ro wo erere noi ze?
5 Ugogo edhere ẹmeọta evaọ udevie Ọghẹnẹ gbe ahwo họ Ebaibol na. Ọghẹnẹ o gie ẹwolo ku ei, yọ eware nọ e rọ eva riẹ kpobi e sae k’omai erere. (2 Timoti 3:16) Ebaibol na ọ vọ avọ iriruo ahwo nọ e rọ unevaze rai jiroro sọ a rẹ kezọ kẹ urru Jihova hayo a rẹ kezọ họ. Iriruo itieye na e kareghẹhọ omai oware nọ u je wuzou re ma kezọ kẹ oware nọ ẹzi Ọghẹnẹ ọ ta. (1 Ahwo Kọrint 10:11) Ebaibol na o te je wo eme ọ uvi areghẹ, nọ e rẹ k’omai ohrẹ okenọ ma tẹ rẹriẹ ovao ku iroro-ejẹ evaọ uzuazọ. O wọhọ ẹsenọ Ọghẹnẹ ọ rọ emu mai, be ta họ omai ozọ nọ: “Ọnana họ edhere na, wha nyae.”
6. Fikieme Ebaibol na o je woma vi ebe efa kpobi gaga?
6 Re ma ruẹsi yo oware nọ ẹzi na ọ be ta ẹkwoma Ebaibol na, ma re sei kẹse kẹse hrọ. Orọnikọ Ebaibol na o rọ obe nọ a riẹ kere, onọ o viodẹ ọvo ho, wọhọ ebe efa buobu nọ e rrọ nẹnẹ na. Ogaga ẹzi a ro kere Ebaibol na yọ u wo iroro Ọghẹnẹ. Ahwo Hibru 4:12 o ta nọ: “Keme ẹme Ọghẹnẹ ọ rẹjọ bẹdẹ, avọ iruo, ọ da vi ọpia akọava, nọ o re duwu lafiẹ udevie ẹwẹ gbe ẹzi te ezo-oma, gbe eriare ighogho obọ enwa, gbe eva ekiẹ jẹ riẹ ẹjiroro obọ eva.” Nọ ma bi se Ebaibol na, eme riẹ i re duwu họ iroro gbe owojẹ mai wọhọ ọgbọdọ, u ve dhesẹ epanọ izuazọ mai e rọwo kugbe oreva Ọghẹnẹ te.
7. Fikieme isase Ebaibol u je wuzou, kọ ẹvẹ a tuduhọ omai awọ nọ ma re ru ei kpekpe te?
7 ‘Eva gbe ẹjiroro udu na’ e sai nwene nọ oke o be nyaharo na gbe oghẹrẹ nọ eware nọ ma nyaku evaọ uzuazọ i kpomahọ omai—te iwoma te erọ ẹbẹbẹ. Ma gbe bi wuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ ẹsikpobi hi, iroro, uruemu, gbe owojẹ mai e gbẹ te rọwo kugbe ehri-izi Ọghẹnẹ hẹ. Fikiere, Ebaibol na ọ hrẹ omai nọ: ‘Wha hae dawo sọ wha ghine kru orọwọ rai, wha hae kiẹ oma rai.’ (2 Ahwo Kọrint 13:5) Ma tẹ gwọlọ ruabọhọ eyo ẹme nọ ẹzi na ọ be ta, ma rẹ kezọ kẹ ohrẹ nọ ma re ro se Ẹme Ọghẹnẹ kẹdẹ kẹdẹ.—Olezi 1:2.
8. Eme ọ Pọl ukọ na vẹ i re fiobọhọ k’omai kiẹ oma mai riwi kpahe ese Ebaibol na?
8 Uvi ekareghẹhọ jọ rọkẹ isisase Ebaibol ona: Kuvẹ re eme nọ who se no e da ruọ owhẹ oma! Evaọ omodawọ re ma kezọ kẹ ohrẹ na inọ ma se Ebaibol kẹdẹ kẹdẹ, u fo ho re ma rehọ ugidi se izou buobu vrẹ ababọ ẹriẹ otọ eme nọ ma bi se na. Nọ ese ẹsikpobi Ebaibol na o r’oja na, orọnikọ re ma le omaa jọ mu ọvo o rẹ wọ omai hi; ma re wo uvi isiuru ọ re ma wuhrẹ kpahe Jihova gbe ẹjiroro riẹ. Evaọ abọ nana, ma rẹ rehọ eme ọ Pọl enana rọ kiẹ oma mai riwi. Nọ o je kere se ibe Ileleikristi, ọ ta nọ: “[Me] kieiguẹ kẹ Ọsẹ na, re ọ ruẹse ru . . . re Kristi ọ rehọ fiki orọwọ ria eva rai; re nọ wha je ti wo owọ wha otọ no eva uyoyou, wha ve ti wo ogaga nọ wha re ro lele erezi na riẹ epa okẹkẹe, gbe uthethei, gbe ekpehru gbe ekodo, wha vẹ hẹ riẹ uyoyou Kristi, o nọ u vi eriariẹ kpobi, re evavọ Ọghẹnẹ kpobi e gba vọ kẹ owhai.”—Ahwo Ẹfẹsọs 3:14, 16-19.
9. Ẹvẹ ma sae rọ bọ je ru isiuru mai re ma wuhrẹ kpahe Jihova kodo viere?
9 Uzẹme, obe-use o rẹ were otu mai jọ họ, yọ efa jọ a rrọ egba isase. Rekọ, epanọ o rọ omai oma kpobi, ma rẹ sae kọ je ru isiuru na re ma wuhrẹ kpahe Jihova kodo viere. Pita ukọ na ọ ta nọ ma re wo isiuru kẹ eriariẹ Ebaibol, yọ o muẹrohọ nọ a rẹ bọ isiuru itieye na. O kere nọ: ‘Wọhọ emọ eboba, wha gwọlọ ame-ivie Ẹzi, re wha rọ fiki riẹ ro bru usiwo.’ (1 Pita 2:2) Omodawọ o r’oja otẹrọnọ ma re wo ‘ẹgwọlọ’ kẹ ewuhrẹ Ebaibol. Epanọ emuore ọkpokpọ ọ rẹ were omai otẹrọnọ ma re riẹ unuẹse jọ no na, uruemu mai kpahe ese gbe ewuhrẹ o rẹ sai nwene woma viere otẹrọnọ ma daoma nya lele omaa isase ẹsikpobi.
‘Emu Eva Ẹruoke’
10. Amono họ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na,’ kọ ẹvẹ Jihova ọ be rọ rehọ ai ruiruo nẹnẹ?
10 Jesu o dhesẹ edhere ọfa nọ Jihova ọ be rọ t’ẹme k’omai nẹnẹ eva Matiu 24:45-47. Ọ jọ etẹe ta kpahe ukoko Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na—‘ọrigbo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ enọ a ro mu re a rehọ ‘emu abọ-ẹzi kẹ eva ẹruoke.’ Wọhọ omomọvo, ahwo utu nana a rọ ‘uviuwou’ Jesu. Enana, kugbe “otu obuobu” ọrọ “igodẹ efa” na, a bi wo uduotahawọ gbe ọkpọvio. (Eviavia 7:9; Jọn 10:16) Emuore eva ẹruoke ọnana buobu o re no ebe nọ a kporo ze, wọhọ Uwou-Eroro Na, Awake!, gbe ebe efa. A be jẹ rọ emu abọ-ẹzi ọfa kẹ ẹkwoma eme gbe idhesẹvia eva ikokohọ gbe iwuhrẹ ukoko.
11. Ẹvẹ ma re ro dhesẹ ẹmeoyo kẹ ẹme nọ ẹzi na ọ be ta ẹkwoma ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ ?
11 A ruẹrẹ ovuẹ nọ u bi no obọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ ze re o bọ ẹrọwọ mai ga je wuhrẹ ẹgba iroro mai. (Ahwo Hibru 5:14) Ẹsejọ a rẹ kpọ ohrẹ na bru ahwo na kpobi re omomọvo ọ jowọ kpahe efihiruo riẹ. N’oke ruoke, ma re je wo ohrẹ nọ u re duobọte ugogo abọ uruemu mai jọ. Didi uruemu ma re wo otẹrọnọ ma be ghinẹ kezọ kẹ eme nọ ẹzi na ọ be ta ẹkwoma otu ọrigbo na? Pọl ukọ na ọ kuyo nọ: “Wha yo ẹme e nọ i bi su owhai re wha rehọ oma kpotọ kẹ ae.” (Ahwo Hibru 13:17) Uzẹme, enọ e rọ otọ ọruẹrẹfihotọ nana kpobi na a gba ha. Ghele na, o were Jihova re ọ rehọ idibo ahwo-akpọ riẹ, dede nọ a gba ha, rọ kpọ omai evaọ oke urere nana.
Ọkpọvio no Iroro-Oziẹbro Mai Ze
12, 13. (a) Ehri ọkpọvio ọfa vẹ Jihova ọ rọ k’omai no? (b) Okpomahọ owoma vẹ iroro-oziẹbro na o sae jọ kẹ makọ ahwo nọ a wo eriariẹ egbagba Ẹme Ọghẹnẹ hẹ?
12 Jihova ọ k’omai ehri ọkpọvio ọfa—iroro-oziẹbro mai. Ọ rehọ ẹriẹ ewoma gbe eyoma kugbe ma ohwo. O rrọ ẹkoma mai. Evaọ ileta riẹ ro se ahwo Rom, Pọl ukọ na ọ ta nọ: “Keme okenọ otu Egedhọ na nọ a wo uzi na ha a rọ ẹkẹ-ẹmema rai ru eware nọ e rọ eva uzi na gba a maki wo uzi na ha; a ru rie họ uzi kẹ oma obọ rai. Enọ i dhesẹ iruẹru uzi nọ a kere họ evaọ eva rai, oma obọ rai dede u sisẹi kẹ ae; jegbe iroro obọ rai okenọ a make be poviẹ ae yoyoma hayo unoma uguo ohwo suọ ohwo.”—Ahwo Rom 2:14, 15.
13 Ahwo buobu nọ a riẹ kpahe Jihova ha a rẹ sae dina jọ iroro gbe owojẹ rai ru lele ehri-izi Ọghẹnẹ kpahe ewoma gbe eyoma. O wọhọ ẹsenọ a bi yo urru osese jọ nọ u bi dhesẹ emamọ edhere kẹ ae. Otẹrọnọ onana o sae jọ ere kẹ enọ i wo eriariẹ egbagba Ẹme Ọghẹnẹ hẹ, ẹvẹ urru obeva oyena o rẹ t’ẹme kẹ Ileleikristi uzẹme te! Evaọ uzẹme, iroro-oziẹbro Oleleikristi onọ eriariẹ egbagba Ẹme Ọghẹnẹ i wuhrẹ ziezi no gbe onọ u bi ruiruo lele ẹzi ọfuafo Jihova o sae jọ ọkpọvio evaifihọ.—Ahwo Rom 9:1.
14. Ẹvẹ iroro-oziẹbro nọ a rọ Ebaibol wuhrẹ no u re ro fiobọhọ k’omai nya lele ọkpọvio ẹzi Jihova?
14 Emamọ iroro-oziẹbro, onọ a rehọ Ebaibol na wuhrẹ, o rẹ sae kareghẹhọ omai edhere nọ ẹzi na ọ gwọlọ nọ ma nya. Ẹsejọ ma rẹ sae jọ otọ iyero jọ nọ Ikereakere na hayo ebe mai nọ a kporo no Ebaibol ze e nwane ta gbiae kpahe he. Ghele na, iroro-oziẹbro mai o sai kporo ẹgogo, vẹvẹ omai unu kpahe edhere enwoma. O tẹ via ere, erivo ẹme nọ iroro-oziẹbro mai ọ be ta k’omai na yọ erivo ẹme nọ ẹzi Jihova ọ be ta. Evaọ abọdekọ riẹ, ma te wuhrẹ re ma rẹro so iroro-oziẹbro Oleleikristi mai nọ a wuhrẹ no, ma rẹ sae jẹ emamọ iroro ma gbẹ make ruọ uvumọ oware nọ a kere fihọ otọ họ. Rekọ o r’oja re ma kareghẹhọ inọ Ọghẹnẹ o gbe fi uvumọ uzi họ otọ họ, o rẹ jọ thọthọ re ma gba ẹdhoguo iroro-oziẹbro mai họ ibe Ileleikristi evaọ eme obọ rai.— Ahwo Rom 14:1-4; Ahwo Galesha 6:5.
15, 16. Eme ọ rẹ sae lẹliẹ iroro-oziẹbro mai ruiruo thọthọ, kọ ẹvẹ ma sae rọ whaha oyena?
15 Iroro-oziẹbro ọfuafo nọ a rọ Ebaibol wuhrẹ no yọ emamọ okẹ no obọ Ọghẹnẹ ze. (Jemis 1:17) Rekọ ma rẹ thọ okẹ onana no ikpomahọ ogbekuo ma tẹ gwọlọ nọ o kpọ omai ziezi. Ma gbẹ yọrọ oma ha, iruemu ẹwho, iruemu anwae, gbe iruemu nọ e wọso itee Ọghẹnẹ e rẹ sae lẹliẹ iroro-oziẹbro mai ruiruo thọthọ o vẹ kpọ omai thọ. Ma gbẹ riẹ iroro jẹ hẹ ma vẹ tubẹ viẹ omobọ mai họ dede inọ oware uyoma họ uwoma.—Wawo Jọn 16:2.
16 Ma te bi rri unuovẹvẹ iroro-oziẹbro mai vo, urru riẹ u ve ti muhọ edo kpotọ te epanọ o re ro whu no. Ọso-ilezi na ọ ta kpahe oghẹrẹ ahwo otiọye na nọ ọ ta nọ: “Eva rai i wokpa wọhọ iwhri.” (Olezi 119:70) Ejọ nọ i bi rri unuovẹvẹ iroro-oziẹbro rai vo a kare ẹgba nọ a re ro roro liọliọ. Ehri-izi Ọghẹnẹ e gbẹ be kpọ ae he fikiere a gbẹ be sae jẹ iroro egbagba ha. Re ma whaha uyero utioye na, ma rẹ kezọ kẹ ẹkpọ iroro-oziẹbro Oleleikristi mai o tẹ make rrọ ẹme ọsese dede.—Luk 16:10.
Enọ E be Kezọ je Yoẹme A Wo Evawere
17. Nọ ma be kezọ kẹ ‘ẹme nọ ọ rọ emu mai’ je yoẹme kẹ iroro-oziẹbro mai nọ a rọ Ebaibol wuhrẹ na, ẹvẹ a te rọ ghale omai?
17 Nọ ma te wuhrẹ re ma hae kezọ kẹ ‘ẹme nọ ọ rọ emu mai na’ no—onọ u bi no Ikereakere na gbe ẹkwoma ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na ze—yọ ma be jẹ kezọ kẹ iroro-oziẹbro mai nọ a rọ Ebaibol wuhrẹ no na, Jihova ọ te rehọ ẹzi riẹ ghale omai. Ẹzi ọfuafo na o ve ti fiobọhọ k’omai wo jẹ riotọ eme nọ Jihova ọ be ta k’omai na.
18, 19. Ẹvẹ ọkpọvio Jihova ọ sae rọ k’omai erere evaọ odibọgba mai gbe uzuazọ omobọ mai?
18 Ẹzi Jihova ọ te jẹ k’omai udu re ma rẹriẹ ovao dhe iyero ebẹbẹ avọ areghẹ gbe aruọwha. Wọhọ epanọ o jọ kẹ ikọ na, ẹzi Ọghẹnẹ ọ sae kẹ ẹgba iroro mai ogaga je fiobọhọ k’omai kẹse kẹse re ma hae j’owọ jẹ t’ẹme rọwo kugbe ehri-izi Ebaibol na. (Matiu 10:18-20; Jọn 14:26; Iruẹru 4:5-8, 13, 31; 15:28) Ẹzi Jihova kugbe omodawọ obọ mai e te k’omai obokparọ nọ ma be jẹ obọdẹ iroro evaọ uzuazọ na, k’omai aruọwha nọ ma rẹ rọ nya lele ẹjiroro eyena. Wọhọ oriruo, ẹsejọhọ who bi roro kpahe enwene edhere uzuazọ ra re who ru oke bu viere kẹ eware abọ-ẹzi. Hayo ẹsejọhọ whọ rẹriẹ ovao ku ẹsalọ nọ u wuzou nọ u ti nwene uzuazọ ra, wọhọ ẹsalọ ọzae hayo aye, eroro kpahe iruo, hayo ẹdẹ uwou. Ukpenọ ma rẹ k’uvẹ re okpakpa o wọ omai jiroro mai, ma rẹ kezọ kẹ oware nọ ẹzi Ọghẹnẹ ọ ta re ma j’owọ lele ọkpọvio riẹ.
19 Ma ghine wo ovuhumuo gaga kẹ ekareghẹhọ ẹwo gbe ohrẹ nọ i bi no obọ ibe Ileleikristi ze, kugbe erọ ekpako na. Rekọ, u du fo ho re ma hẹrẹ nọ amọfa a hae rọ ẹme kpọ omai ezọ. Ma tẹ riẹ edhere areghẹ nọ ma rẹ nya jẹ riẹ inwene nọ i fo nọ ma re ru evaọ uruemu mai re ma sai ru Ọghẹnẹ eva were, joma j’owọ na. Jesu ọ ta nọ: “Wha tẹ riẹ eware nana wha te ru ai, wha re wo oghale.”—Jọn 13:17.
20. Didi oghale u re te enọ e be kezọ kẹ ‘ẹme nọ ọ rọ emu rai na’?
20 U re vevẹ, re a riẹ epanọ a re ro ru Ọghẹnẹ eva were, u du gwọlọ nọ Ileleikristi i yo urru no obọ odhiwu ze he, hayo kọ ẹnjẹle jọ o re weze bru ai ze. A wo oghale ewo Ẹme Ọghẹnẹ nọ a kere gbe ọkpọvio oyoyou ẹkwoma utu nọ a wholo evaọ otọakpọ na. A tẹ romatotọ kezọ kẹ ‘ẹme nọ ọ rọ emu rai na’ ziezi je lele ọkpọvio iroro-oziẹbro rai nọ a rọ Ebaibol wuhrẹ no, a te kparobọ evaọ eruo oreva Ọghẹnẹ. A vẹ te ghinẹ ruẹ orugba eyaa Jọn ukọ na: “Ohwo nọ o re ru oreva Ọghẹnẹ ọ rẹ jọ bẹdẹ.”—1 Jọn 2:17.
Ọkiẹriwi Ọkpẹkpẹe
• Fikieme Jihova ọ jẹ be t’ẹme kugbe emama ahwo-akpọ riẹ?
• Ẹvẹ ma sai ro wo erere no omaa isase Ebaibol ẹsikpobi ze?
• Didi owọ ma rẹ jẹ kẹ ọkpọvio nọ o no obọ utu ọrigbo na ze?
• Fikieme ma gbe ro rri ọkpọvio iroro-oziẹbro nọ a rọ Ebaibol wuhrẹ no vo ho?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 25]
Ohwo ọ gwọlọ ekwakwa ona ha re o te wo ovuẹ no obọ Ọghẹnẹ ze
[Ọnọ o wo uwoho]
Udu ọ Arecibo Observatory/David Parker/Science Photo Library
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 27]
Jihova ọ be rọ ẹkwoma Ebaibol na gbe ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ t’ẹme k’omai