Ọkpọvio Ọghẹnẹ Evaọ Ẹsalọ Ọrivẹ-orọo

“Me re ti wuhrẹ owhẹ dhesẹ kẹ owhẹ edhere nọ whọ rẹ te nya; ẹro mẹ me re ti ro su owhẹ.”—OLEZI 32:8.

 1. Didi ekwakwa orọo obokparọ o gwọlọ?

ENỌ i re kporo igede na a muọ igede rai họ ekporo no. Ọso-ile na o te ku uvo owewere riẹ kugbei avọ ona. Iyẹrẹ riẹ họ ole nọ o re siuru eyo. Ezae ivẹ e be wọ ekatọno ebe no omoto ologbo jọ. Ọjọ o bi fi ekatọno na se ọrivẹ riẹ, yọ ọrivẹ riẹ na ọ be jae lọlọhọ ọ vẹ hẹrẹ ọfa. O sae wọhọ nọ iruo ivẹ na e rẹ bẹ eruo ho. Dede na, ono ọ rẹ sai ru eware enana ababọ ewuhrẹ, ohwo avivẹ nọ o wo ona, jẹ mae rro oghẹrẹ ọkpọvio hayo uwuhrẹ nọ u fo? Epọvo na re, o rẹ sae wọhọ nọ orọo obokparọ o rẹ via gheghe ọvo. Rekọ, o roma hwa emamọ ọrivẹ, omodawọ okugbe, jẹ mae rro ohrẹ areghẹ. Evaọ uzẹme, uvi ọkpọvio ọ r’oja.

 2. (a) Ono o mu ọruẹrẹfihotọ orọo họ, kọ fiki ẹjiroro vẹ? (b) Ẹvẹ a re ro ru ọruẹrẹfihotọ erọo jọ?

² O rọ oware nọ o thọ họ re ọmoha nọ ọ te rọo ho o roro kpahe ọrivẹ-orọo—ọrivẹ evaọ uzuazọ. Anwọ okenọ Jihova Ọghẹnẹ o ro mu ei họ no, orọo ọzae avọ aye yọ abọjọ oware nọ u kiehọ evaọ uzuazọ. Rekọ ọzae ọsosuọ na, Adamu, ọye ọ salọ aye riẹ hẹ. Jihova ọ rehọ e riẹ kẹe avọ uyoyou. (Emuhọ 2:18-24) Imava-orọo ọsosuọ na a re vihọ, re ukuhọ riẹ otọakpọ na o vẹ te vọ avọ ahwo-akpọ. Nọ orọo ọsosuọ oyena o vrẹ no, esẹ gbe ini ọmọtẹ gbe ọmọzae na họ enọ i je ru ọruẹrẹfihotọ orọo, ẹsejọ evaọ okenọ imava na a tẹ rọwo kpahe iẹe no. (Emuhọ 21:21; 24:2-4, 58; 38:6; Joshua 15:16, 17) Nọ erọo nọ a rẹ jọ salọ ọrivẹ kẹ ohwo e gbẹ rọ ekwotọ gbe eria buobu na, nẹnẹ ibuobu e rẹ salọ ọrivẹ-orọo kẹ omobọ rai.

 3. Ẹvẹ a rẹ rọ salọ ọrivẹ-orọo?

³ Ẹvẹ a rẹ rọ salọ ọrivẹ-orọo? Eriwo oma o re kpomahọ ahwo jọ—oware nọ a ruẹ nọ u wo erru gbe onọ u si ubiẹro na urru. Amọfa a rẹ gwọlọ ekwakwa efe, ohwo nọ ọ rẹ rẹrote ae ziezi gbe ọnọ ọ rẹ kẹ ae ẹgwọlọ gbe isiuru rai. Kọ eware enana ọvo i re su kpohọ usu evawere nọ o rẹ v’eva? Itẹ 31:30 o ta nọ: “Ohawha u wo eviẹhọ, eru oware ufofe, rekọ aye nọ ọ rẹ dhozọ ỌNOWO a re jiri ie.” Etẹe ugogo oware nọ u wuzou na o rọ: Fi Jihova họ iroro-ejẹ ra evaọ okenọ whọ tẹ be salọ ọrivẹ-orọo.

Ọkpọvio Oyoyou n’Obọ Ọghẹnẹ Ze

 4. Didi obufihọ Ọghẹnẹ ọ kẹ kpahe ẹsalọ ọrivẹ-orọo?

⁴ Ọsẹ oyoyou obọ odhiwu mai, Jihova, ọ kẹ Ẹme riẹ nọ a kere re o kp’omai evaọ eware kpobi. Ọ ta nọ: “Mẹ họ ỌNOWO na Ọghẹnẹ ra, ọnọ o wuhrẹ owhẹ wo erere, ọnọ osu owhẹ nya edhere nọ o fo ẹnya.” (Aizaya 48:17) Fikiere, u re gbunu hu, re ma jọ Ebaibol na ruẹ ekpọvio nọ e rẹ kẹ erere krẹkri evaọ ẹsalọ ọrivẹ-orọo. Jihova ọ gwọlọ nọ erọo mai e tọ jẹ wereva. Fikiere, ọ k’omai obufihọ no re ma w’otoriẹ je fi ekpọvio enana h’iruo. Kọ oyena o gbẹ rọ oware nọ ma re rẹro riẹ n’obọ Ọnọma oyoyou mai ze?—Olezi 19:8.

 5. Eme ọ r’oja kẹ evawere nọ e rẹ tọ evaọ orọo?

⁵ Okenọ Jihova ọ rehọ ọruẹrẹfihotọ orọo na mu, o jọ ẹjiroro riẹ re o jọ okugbe nọ ọ rẹ tọ. (Mak 10:6-12; 1 Ahwo Kọrint 7:10, 11) Oye jabọ nọ ‘orọo-ofa o jẹ dhae eva’ na, ajokpanọ fiki “ẹnwae-obro” ọvo orọo o sae rọ fa. (Malakae 2:13-16; Matiu 19:9) Fikiere, ẹsalọ ọrivẹ-orọo yọ ẹjiroro ọvo jọ nọ ọ mae rro nọ ma rẹ jẹ yọ a re rri rie vovori hi. Ẹjiroro nọ i w’obọ kpahe ewo evawere hayo uweri te ọnana i bu hu. Nọ emamọ ẹsalọ ọ rẹ lẹliẹ uzuazọ ohwo w’aro je ru ei kẹ evevọwẹ na, ẹsalọ ọthọthọ ọ sae wha uweri nọ u wo ekuhọ họ ze. (Itẹ 21:19; 26:21) Re evawere e nyaharo, o r’oja re a salọ ziezi je wo unevaze re a ru ọtamuo nọ ọ rẹ tọ, keme Ọghẹnẹ o ru orọo wọhọ usu nọ u re wo ẹnyaharo evaọ okugbe gbe ọrọwokugbe.—Matiu 19:6.

 6. Fikieme o jẹ mai fo nọ izoge emezae gbe erọ emetẹ a rẹ yọroma evaọ okenọ a tẹ be salọ ọrivẹ, kọ ẹvẹ a sae rọ jiroro nọ e mai wo areghẹ?

⁶ Maero izoge emezae gbe erọ emetẹ a rẹ yọroma gaga re erru ugboma gbe isiuru egaga e siọ iroro rai ba ekpomahọ evaọ okenọ a tẹ be salọ ọrivẹ orọo. Evaọ uzẹme, usu nọ u muhọ fiki eware itieye na o sai zihe ruọ orọ abogbekẹ hayo tubọ omukpahọ ababọ oke oraha. (2 Samuẹle 13:15) Evaọ abọdekọ riẹ, ma rẹ sai wo uyoyou nọ o rẹ tọ nọ ma be riẹ ọrivẹ mai je bi wo otoriẹ oma mai viere na. U fo re ma je vuhumu nọ oware nọ o rẹ mai woma k’omai o sae jọ oware nọ udu mai o kake gwọlọ họ. (Jerimaya 17:9) Oye jabọ nọ ọkpọvio Ọghẹnẹ nọ a re duku evaọ Ebaibol na o je wuzou na. O re fiobọhọ k’omai vuhumu epanọ ma sai ro ru ẹjiroro nọ ọ mai wo areghẹ evaọ uzuazọ. Ọso-ilezi na o dikihẹ kẹ Jihova ọnọ ọ be ta nọ: “Me re ti wuhrẹ owhẹ dhesẹ kẹ owhẹ edhere nọ whọ rẹ te nya; ẹro mẹ me re ti ro su owhẹ.” (Olezi 32:8; Ahwo Hibru 4:12) Nọ o rọnọ orọo u re ru ẹgwọlọ obeva kẹ uyoyou gbe usu gba na, o rẹ jẹ wha use-abọ nọ e gwọlọ ẹkpako gbe orimuo ze.

 7. Fikieme ahwo jọ a jẹ se ohrẹ nọ u no Ebaibol ze kpahe ẹsalọ ọrivẹ orọo, ghele na eme owojẹ nana o rẹ sai su kpohọ?

⁷ O rrọ oware areghẹ re a yoẹme kẹ oware nọ Ọnọ O Muọ orọo họ ọ ta kpahe ẹsalọ ọrivẹ-orọo. Ghele na, ma rẹ sae se iẹe evaọ okenọ esẹ gbe ini hayo ekpako Ileleikristi a tẹ k’omai ohrẹ nọ u no Ebaibol ze. Ma rẹ sai roro nọ a wo otoriẹ mai ziezi hi, yọ iroro-eva egaga e sae w’omai nya lele iroro udu na. Rekọ, nọ aro mai o te rovie no, ma rẹ sai bruenu nnọ ma jẹ ohrẹ areghẹ nọ a kẹ fiki ewoma mai rehọ họ. (Itẹ 23:19; 28:26) Ma rẹ sae ruẹ nọ ma ruọ orọo nọ o kare uyoyou, avọ emọ nọ ẹruorote rai ọ rọ bẹbẹ k’omai yọ ẹsejọhọ tubọ avọ ọrivẹ-orọo nọ ọ rọwo ho. Ẹvẹ u re yoma te otẹrọnọ ọruẹrẹfihotọ nọ ọ hae wha evawere ilogbo s’omai o zihe ruọ ehri uye buobu!

Omarọkẹ Ọghẹnẹ—Oware nọ O r’Oja

 8. Ẹvẹ omarọkẹ Ọghẹnẹ u re ro fiobọhọ ru orọo tọ jẹ wha evawere ze?

⁸ Uzẹme, isiuru kẹ ohwohwo i re fiobọhọ ru orọo ga. Rekọ ọrọwokugbe evaọ eriwo uruemu họ oware nọ o mai wuzou kẹ okugbe orọo nọ o rẹ tọ jẹ wha evawere ze. Omarọkẹ imava na kẹ Jihova Ọghẹnẹ o rẹ wha usu nọ o rẹ tọ gbe okugbe ze evaọ edhere nọ okwakwa ofa ovuọvo o rẹ sai ru hu. (Ọtausiwoma Na 4:12) Nọ imava-orọo Ileleikristi a tẹ bọ izuazọ rai wariẹ egagọ uzẹme Jihova, a rẹ jọ okugbe evaọ abọ-ẹzi, evaọ iroro, gbe uruemu. A re wuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ kugbe. A rẹ lẹ kugbe, yọ oyena o rẹ gba udu rai kugbe ohwohwo. A re lele ohwohwo kpohọ iwuhrẹ Ileleikristi je ruiruo kugbe evaọ iruo odibọgba na. Enana kpobi i re fiobọhọ bọ okugbe abọ-ẹzi nọ u re si ai kẹle ohwohwo kpekpekpe. Tubẹ mai wuzou, o rẹ wha oghale Jihova ze.

 9. Eme Abraham o ru kpahe ẹgwọlọ aye rọkẹ Aiziki, kọ eme o no rie ze?

⁹ Fiki omarọkẹ Ọghẹnẹ riẹ, Abraham ọsẹ-ode ẹrọwọ na ọ gwọlọ ru Ọghẹnẹ eva were evaọ okenọ ọ jẹ gwọlọ salọ aye kẹ Aiziki ọmọzae riẹ. Abraham ọ ta kẹ odibo uviuwou riẹ nọ o fievahọ inọ: “Me re ti ru owhẹ duwu iyei kẹ ỌNOWO na, Ọghẹnẹ odhiwu gbe akpọ, nnọ, whọ rẹ jọ otọ Kenan nọ whọ rẹ ria na rehọ aye kẹ ọmọzae mẹ hẹ, rekọ whọ rẹ nya kpohọ orẹwho mẹ re whọ jọ obei rehọ aye kẹ Aiziki ọmọzae mẹ. . . . [Jihova] o re ti vi [enjẹle] riẹ lele owhẹ, nọ whọ jẹ te sae rehọ aye no obei tha rọ kẹ ọmọzae mẹ.” Rebeka ọ ghinẹ jọ uvi aye, ọnọ Aiziki o you gaga.—Emuhọ 24:3, 4, 7, 14-21, 67.

10. Didi ewha-iruo Ikereakere a fihọ kẹ ezae gbe eyae?

¹⁰ Ma tẹ rọ Ileleikristi nọ e te rọo ho, omarọkẹ Ọghẹnẹ u ti fiobọhọ k’omai bọ ekwakwa nọ i ti fiobọhọ k’omai nyate itee Ikereakere erọ orọo. Evaọ usu ewha-iruo ezae gbe eyae họ enana nọ Pọl ukọ na ọ fodẹ na inọ: “Whai eyae, wha rọ oma kpotọ kẹ ezae rai, epanọ a rẹ rọ kẹ Ọnowo na. . . . Whai ezae na, wha you eyae rai, wọhọ epanọ Kristi o you [ukoko] riẹ, ọ jẹ rehọ oma obọriẹ kẹe . . . U fo nọ ezae na i re you eyae rai wọhọ oma obọrai. . . . Je owhai kohwo kohwo o you aye riẹ wọhọ oma obọriẹ, jọ aye omariẹ ọ ruẹ nọ ọ rehọ adhẹẹ kẹ ọzae.” (Ahwo Ẹfẹsọs 5:22-33) Wọhọ epanọ ma rẹ sae ruẹ, eme ọ Pọl nọ a kẹ ẹgba na i fiẹgbahọ ẹgwọlọ rọkẹ uyoyou gbe adhẹẹ. Ẹnya lele ohrẹ nana u kugbe ozodhẹ idudu rọkẹ Jihova. O gwọlọ omarọkẹ riẹriẹriẹ evaọ etoke ewoma gbe eyoma. Ileleikristi nọ i bi roro kpahe orọo a rẹ ruẹrẹ oma kpahe re a sae rehọ owha-iruo nana.

Ẹjẹ Iroro Okenọ Whọ rẹ rọ Rọo

11. (a) Didi ohrẹ kpahe oke nọ a rẹ rọ rọo a kẹ evaọ Ikereakere na? (b) Didi oriruo o dhesẹ areghẹ ẹnya lele ohrẹ Ebaibol nọ a kere fihọ 1 Ahwo Kọrint 7:36 na?

¹¹ O r’oja re ohwo ọ riẹ okenọ ọ rẹ rọ rọo. Nọ orọnọ onana u wo ẹhẹriẹ no ohwo ruọ ohwo na, Ikereakere na i fi ute ikpe jọ họ họ. Rekọ, i dhesẹ nọ o rẹ mai woma re ohwo ọ hẹrẹ bẹsenọ ọ rẹ vrẹ ‘udhu ovrawha’ no, okenọ isiuru owezẹ e rẹ sae jẹlẹ iroro ohwo. (1 Ahwo Kọrint 7:36) Michelle ọ ta nọ: “Okenọ mẹ ruẹ egbẹnyusu mẹ nọ e be nyusu ọmọtẹ avọ ọmọzae jẹ be rọo, ibuobu evaọ ikpe-ikpe-gbọ rai, o jọ bẹbẹ ẹsejọ re me fi ohrẹ nana h’iruo. Rekọ me vuhumu nọ ohrẹ na obọ Jihova u no ze, yọ oware nọ o rẹ jọ erere k’omai ọvo ọ rẹ ta k’omai. Ẹkwoma ẹhẹrẹ taure mẹ tẹ te rọo, mẹ sae tẹrovi usu mẹ kugbe Jihova je wo eriariẹ jọ evaọ uzuazọ, enọ whọ rẹ sai wo evaọ ikpe uzoge ra ha. Nọ ikpe jọ e vrẹ no, mẹ ruẹrẹ oma kpahe ziezi no re mẹ wọ ewha-iruo je yerikugbe ebẹbẹ nọ e rẹ roma via evaọ orọo.”

12. Fikieme o jẹ rọ oware areghẹ re a siọ orọo ba ẹla ro evaọ etoke emaha?

¹² Ahwo nọ a họrọ ruọ orọo evaọ okenọ a gbẹ dina maha a rẹ ruẹ ẹsibuobu nọ ẹgwọlọ gbe isiuru rai i re nwene nọ a be kpako na. Kẹsena a ve ti vuhumu nọ eware nọ e jẹ kaki si ai urru vẹre na i gbe wuzou tere he. Uzoge Oleleikristi ọmọtẹ jọ o wo fihọ udu nọ ọ te rọo evaọ ikpe 16. Oniode riẹ ọ rọo evaọ okenọ ọ jọ ikpe yena, ere oni riẹ o ru re. Okenọ ọmoha jọ nọ o wo isiuru kpahe ọ se nọ ọ rẹ rehọ iẹe eva oke oyena, ọ tẹ salọ omọfa nọ o wo unevaze nọ o re ru ere. Rekọ, uwhremu na evaọ uzuazọ, o bruenu gaga kpahe ẹjiroro ọkpuakpua riẹ na.

13. Eme ọ rẹ kare ahwo nọ e họrọ ruọ orọo?

¹³ Evaọ okenọ who te bi roro kpahe orọo, u wuzou re who wo otoriẹ ogbagba kpahe eware nọ o gwọlọ kpobi. Orọo nọ a họrọ ro o rẹ sae wha ebẹbẹ buobu ze nọ imava-orọo nọ e rọ izoge na a ruẹrẹ oma họ kẹ hẹ. A rẹ sae kare ona gbe ẹkpako nọ o gwọlọ re a yeri kugbe eyawọ orọo gbe ẹyọrọ emọ. Ma rẹ ruọ orọo evaọ okenọ ma tẹ ruẹrẹ oma kpahe no evaọ ugboma, iroro, gbe evaọ abọ-ẹzi re ma ruọ usu ukrẹkri nọ o rẹ tọ.

14. Eme o gwọlọ re a sai ku iyero ọyawọ họ evaọ orọo?

¹⁴ Pọl o kere nọ ahwo nọ a rọo “a wo ukpokpoma akpọ na.” (1 Ahwo Kọrint 7:28) Ebẹbẹ e te roma via keme imava na a wo ẹhẹriẹ evaọ uruemu, yọ eriwo rai i re wo ẹhẹriẹ. Fiki sebaẹgba ohwo-akpọ, o sae jọ bẹbẹ re ma ru ẹkẹ-iruo Ikereakere mai gba evaọ ọruẹrẹfihotọ orọo na. (1 Ahwo Kọrint 11:3; Ahwo Kọlọsi 3:18, 19; Taitọs 2:4,5; 1 Pita 3:1, 2, 7) O rẹ gwọlọ ẹkpako gbe edikihẹga abọ-ẹzi re a gwọlọ jẹ nya lele ọkpọvio Ọghẹnẹ re a rọ uyoyou ku iyero ọyawọ họ.

15. Didi ẹkẹ-abọ esẹ gbe ini a rẹ sai ru evaọ ẹruẹrẹhọ emọ rai rọkẹ orọo? Dhesẹ iẹe.

¹⁵ Esẹ gbe ini e rẹ sae ruẹrẹ emọ rai kpahe rọkẹ orọo ẹkwoma obọ nọ a re fihọ kẹ ae re a wo otoriẹ epanọ u wuzou te re a nya lele ọkpọvio Ọghẹnẹ. Ẹkwoma eroruiruo Ikereakere na gbe ebe Ileleikristi avọ ona, esẹ gbe ini e rẹ sai fiobọhọ kẹ emọ rai riẹ sọ ae omarai hayo ohwo nọ ọ be te jọ ọrivẹ rai na a ruẹrẹ oma kpahe no re a wọ owha-iruo orọo na.a Blossom nọ ọ kpako te ikpe 18 no o roro nọ o wo uyoyou orọo kẹ ọmoha jọ evaọ ukoko riẹ. Ọmọzae na ọ jọ iruo ọkobaro oke-kpobi, yọ a gwọlọ rọo. Rekọ ọsẹ gbe oni ọmọtẹ na a tẹ ta kẹ iẹe nọ ọ hẹrẹ ukpe ovo, bi roro nọ ọ gbẹ maha ga hrọ. Blossom o kere uwhremu na nọ: “Mẹ vọ avọ uyere inọ mẹ gaviezọ kẹ ohrẹ areghẹ oyena. Evaọ udevie ukpe ovo na, mẹ tẹ kpako viere je muhọ ẹruẹ nọ ọmoha na o wo ekwakwa nọ orọo obokparọ o gwọlọ họ. Uwhremu na ọmoha na o te no ukoko na, mẹ tẹ rọ ere dhẹvabọ no oware nọ o hae jọ okpẹtu evaọ uzuazọ mẹ. Ẹvẹ u woma te re ohwo o wo ọsẹ gbe oni nọ a rẹ sai fievahọ iroro rai!”

‘Rọo Evaọ Ọnowo na Ọvo’

16. (a) Ẹvẹ a sae rọ dawo Ileleikristi kpahe ‘ẹrọo evaọ Ọnowo na’? (b) Okenọ a te kie ruọ ẹdawọ re a rọo ohwo nọ ọ rọwo ho, eme u fo nọ Ileleikristi a re roro kpahe?

¹⁶ Ọkpọvio Jihova rọkẹ Ileleikristi ọ rọ vevẹ gaga: ‘Rọo evaọ Ọnowo na ọvo.’ (1 Ahwo Kọrint 7:39) Ẹdawọ ọ sae jariẹ kẹ eyewọ Ileleikristi gbe emọ rai evaọ abọ ọnana. Evaọ oghẹrẹ vẹ? Izoge e sai wo isiuru re a rọo, rekọ ẹsejọhọ erivẹ-orọo e rrọ evaọ ukoko na ha. O sae wọhọ ere. Ẹsejọ emetẹ e rẹ sai bu vi emezae evaọ eria jọ, hayo a sai roro nọ uvumọ ohwo o kiehọ ae oma evaọ oria na ha. Ọmoha nọ ọ rrọ ohwo nọ ọ roma mudhe no evaọ ukoko na ha ọ sai wo isiuru kpahe upelẹ ọmọtẹ (hayo ọmọzae) Oleleikristi jọ, yọ otunyẹ ọ riẹ re a gbabọkẹ itee nọ Jihova o fihọ. Evaọ otọ iyero itieye na, u re woma re a roro kpahe oriruo Abraham. Edhere jọ nọ ọ rọ yọrọ usu uwoma riẹ kugbe Ọghẹnẹ họ ẹkwoma ọruẹrẹfihọ nọ o ru re ọmọzae riẹ Aiziki ọ rọo ọgegagọ uzẹme Jihova. Epọvo na Aiziki o ru kpahe Jekọp ọmọzae riẹ re. Onana o rehọ omodawọ mi ai kpobi, rekọ o were Ọghẹnẹ eva yọ o wha oghale riẹ ze.—Emuhọ 28:1-4.

17. Fikieme ẹrọo ohwo nọ ọ rọwo ho o sae rọ jọ okpẹtu, yọ eme họ ẹjiroro nọ ọ mai wuzou nọ ma rẹ rọ ‘rọo evaọ Ọnowo na’?

¹⁷ Evaọ umutho iriruo jọ, ọnọ ọ rọwo ho na o zihe ro Oleleikristi uwhremu na. Rekọ ẹrọo ohwo nọ ọ rọwo ho o wha okpẹtu ze ẹsibuobu no. Enọ e rọo ahwo otafe a re wo erọwọ, ehri-izi, hayo itee evona ha. (2 Ahwo Kọrint 6:14) Onana o sai wo okpomahọ enwoma evaọ ẹmeọta-kugbe gbe evawere orọo. Wọhọ oriruo, aye Oleleikristi jọ o weri gaga inọ nọ ewuhrẹ ọbọga o te kuhọ no, ọ rẹ sai zihe kpohọ obọ uwou re o lele ọrivẹ-orọo riẹ nọ ọ rọwo ho gbiku kpahe eware abọ-ẹzi hi. Ẹhẹ, mai wuzou kpobi, ‘ẹrọo evaọ Ọnowo na’ yọ ẹme omarokpotọ kẹ Jihova. Okenọ ma tẹ nya lele Ẹme Ọghẹnẹ, idu mai i re brukpe omai hi, keme ma bi ru “eware nọ e rẹ were iẹ.”—1 Jọn 3:21, 22.

18. Okenọ ma te bi roro kpahe orọo, didi eware nọ i wuzou ma re muẹrohọ, kọ fikieme?

¹⁸ Who te bi roro kpahe orọo, u fo re uruemu ezi gbe edikihẹ abọ-ẹzi ohwo nọ who fiẹrohọ na e jọ oware ọsosuọ nọ who re roro kpahe. Uruemu Oleleikristi, jegbe uyoyou kẹ Ọghẹnẹ avọ oma kpobi nọ a rọ kẹe, u wo aghare vi erru ugboma. Ahwo nọ a wo ovuhumuo je bi ru owha-iruo rai gba re a jọ erivẹ-orọo nọ e rọ gaga evaọ abọ-ẹzi a rẹ reawere ọjẹrehọ Ọghẹnẹ. Yọ ẹgba nọ ọ maero kpobi nọ imava-orọo a rẹ sai wo o re no omarọkẹ Ọnọma na gbe ọjẹrehọ ọvọvọ ọkpọvio riẹ ze. Evaọ edhere nana a rẹ kẹ Jihova ọghọ, yọ orọo na u re muhọ evaọ otọhotọ ogaga abọ-ẹzi nọ u re kuobọgbe okugbe nọ ọ rẹ tọ.

[Oruvẹ-obotọ]

Ẹvẹ Whọ te k’Uyo?

• Fikieme ma jẹ gwọlọ ọkpọvio Ọghẹnẹ evaọ ẹsalọ emamọ ọrivẹ orọo?

• Ẹvẹ omarọkẹ Ọghẹnẹ o sai ro fiobọhọ bọ usu orọo ga?

• Ẹvẹ esẹ gbe ini e sae rọ ruẹrẹ emọ rai kpahe rọkẹ orọo?

• Fikieme u je wuzou re ma ‘rọo evaọ Ọnowo na ọvo?

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 9]

Efihiruo ohrẹ Ọghẹnẹ evaọ ẹsalọ ọrivẹ orọo o sae wha evawere buobu ze

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 10]

Eghale iwoma i re no ‘ẹrọo evaọ Ọnowo na ọvo’ ze