Uwhu Jesu Gbe Ẹkparomatha Riẹ—Oware nọ E rẹ Sai Ru kẹ Owhẹ
“Fi ẹrọwọ họ Olori na Jesu, who ti wo esiwo, te owhẹ te ahwo uwou ra.”—Iruẹru Ikọ 16:31.
Pọl ukọ na avọ Saelas a ta eme nana kẹ oriekarọ jọ evaọ ẹwho Masidonia evaọ obọ Filipai. Eme họ otofa eme yena? Re ma sae riẹ oghẹrẹ nọ ẹrọwọ nọ ma re fihọ Jesu ọ sae rọ lẹliẹ omai wo esiwo, o gwọlọ nọ ma rẹ kake riẹ oware nọ o be lẹliẹ ahwo-akpọ whu. Joma ta kpahe oware nọ Ebaibol na o wuhrẹ.
Ọghẹnẹ ọ ma ahwo-akpọ re a whu hu
“ỌNOWO na, Ọghẹnẹ, ọ tẹ rehọ ohwo fihọ ogege Idẹn, re o kporo iei, re ọ jẹ sẹro riẹ. Gbe ỌNOWO na, Ọghẹnẹ ọ tẹ juzi kẹ ohwo na nọ, ‘Whọ rẹ sae ria ibi ire nọ e rọ ogba na odode; rekọ whọ rẹ re ure ẹriẹ ewoma gbe eyoma na ha, keme eva ẹdẹ nọ whọ re riẹ, who re ti whuẹ.’”—Emuhọ 2:15-17.
Ọghẹnẹ o fi Adamu ohwo ọsosuọ na họ ọgbọ Idẹn, nọ o jọ wowoma gaga avọ erao buobu nọ e jariẹ. Ire buobu e jariẹ nọ e rẹ mọ ibi nọ Adamu ọ rẹ re. Rekọ, Jihova ọ tẹ ta kẹ Adamu nọ ọ re ubi ure jọ họ evaọ usu ire na, inọ Adamu ọ tẹ re ubi ure na, o ti whuẹ.
Kọ Adamu ọ riẹ otọ uzi nọ a jie kẹe na? Adamu ọ riẹ oware nọ a re se uwhu, keme ọ jẹ ruẹ erao sa-sa nọ i je whu. Otẹrọnọ Ọghẹnẹ ọ ma Adamu re o whu, kiyọ unuovẹvẹ na inọ o ti whu na u wo iruo ho. Adamu ọ riẹ nọ o te yoẹme kẹ Ọghẹnẹ nọ ọ gbẹ re ubi ure na ha, ọ te rria bẹdẹ bẹdẹ.
Ahwo jọ a rẹ ta nọ owezẹ ọzae-avọ-aye họ ubi ure nọ Adamu avọ Ivi a re na, rekọ oyena yọ ọrue koi koi. Oware nọ ma rọ ta ere họ, Jihova ọ ta kẹ Adamu avọ Ivi nọ: “Wha yẹ, wha vi, re wha vọ evaọ akpọ na re wha wo i.” (Emuhọ 1:28) Ẹme nọ Ọghẹnẹ ọ ta na, o kie kpahe ure dẹẹ. Jihova o se rie “ure ẹriẹ ewoma gbe eyoma na” keme u dikihẹ kẹ udu nọ Ọghẹnẹ o wo nọ ọ rẹ rọ ta kẹ ahwo-akpọ nọ oware nana u woma hayo u yoma. O hae jọnọ Adamu ọ ginẹ siọ ubi ure na ba ẹre, ọ hae rọ ere dhesẹ nọ o bi yoẹme kẹ Ọghẹnẹ gbe nọ o wo edẹro kẹ eware iwoma kpobi nọ Ọghẹnẹ o ru kẹe.
Adamu o whu fikinọ ọ ghẹmeeyo kẹ Ọghẹnẹ
“Ọ tẹ ta kẹ ọzae na nọ, ‘Epanọ [whọ] . . . re ubi-ure na nọ mẹ ta kẹ owhẹ nọ whọ ria ha na, . . . Eva ẹroyẹ whọ jẹ ria, bẹsenọ who ti zihe-kpo ẹkpẹ keme ọye who [no] ze. Keme whẹ ẹkpẹ, jẹruọ ẹkpẹ who re ti zihe rua.’”—Emuhọ 3:17, 19.
Adamu ọ re ubi ure nọ a ta kẹe nọ ọ re he. A re rri aghẹmeeyo yena vo vievie he. Oyena yọ ọwọsuọ, o keke aro fihọ rri emamọ eware nọ Jihova o ru kẹe na kpobi vo. Adamu ọ rọ ubi ure nọ ọ re na dhesẹ nọ ọ siọ Jihova, jẹ salọ uzuazọ mẹ-rẹ-jọ-omẹ-sa, onọ o rẹ wha enwoma sei.
Adamu o whu wọhọ epanọ Jihova ọ nwane ta. “Ẹkpẹ” Ọghẹnẹ ọ rọ ma Adamu, yọ ọ ta kẹe nọ “ẹkpẹ who re ti zihe rua.” Adamu o kpohọ akpọ ọfa jọ nyae rria ha. Nọ o whu, o te zihe kpohọ ẹkpẹ gheghe nọ a rọ mae.—Emuhọ 2:7; Ọtausiuwoma Na 9:5, 10.
Ma bi whu nẹnẹ keme mai kpobi emọ Adamu
“Uzioraha o rọ ẹkwoma omọvo ruọ akpọ na, uwhu u je no uzioraha ze na, ere uwhu u ro te ahwo kpobi oma keme aikpobi a raha uzi no.”—Ahwo Rom 5:12.
Uzioraha Adamu o wha uye ulogbo se amọfa. Orọnikọ ikpe 70 hayo 80 ọvo Adamu ọ hae rria ha o hae jọnọ o yoẹme kẹ Ọghẹnẹ, ọ hae rria bẹdẹ bẹdẹ. Ofariẹ, nọ Adamu ọ raha uzi no o te ku uzuazọ ogbagba kufiẹ, onọ u ru nọ emọ riẹ a rọ reuku sebaẹgba mi ei.
Mai kpobi yọ emọ Adamu. Fiki riẹ ma rọ reuku sebaẹgba nọ o be lẹliẹ omai raha uzi na, kẹsena uwhu u ve noi ze. Pọl ukọ na o dhesẹ uyero mai nọ: “Mẹ uwo, a zẹ omẹ fihọ otọ uzioraha. Me fioka ohwo ho! Ono o ti siwi omẹ no ugboma nana nọ u bi su omẹ kpohọ uwhu na?” Pọl ọvo ọ tẹ kuyo nọ: “Uyere u te Ọghẹnẹ ẹkwoma Jesu Kristi Olori mai!”—Ahwo Rom 7:14, 24, 25.
Jesu o whu kẹ omai re ma sai wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ
“Ọsẹ na o vi Ọmọ riẹ ze ti siwi akpọ na.”—1 Jọn 4:14.
Jihova o ru ọruẹrẹfihotọ nọ o re ro siwi omai no uzioraha nọ o rẹ wha uwhu ebẹdẹ bẹdẹ ze. Evaọ oghẹrẹ vẹ? O vi Ọmọ oyoyou riẹ no obọ odhiwu ze, a te yẹe gbagba evaọ obọ otọakpọ obonẹ wọhọ Adamu. Rekọ Jesu o wo ohẹriẹ no Adamu keme “ọ raha uzi ovo ho.” (1 Pita 2:22) Fikinọ ọ jọ gbagba, ọ hẹ sae rria otọakpọ na bẹdẹ bẹdẹ wọhọ ohwo ọgbagba.
Rekọ Jihova ọ kuvẹ nọ ewegrẹ Jesu a ro kpei. Ẹdẹ avọ esa, Jihova ọ tẹ kpare iẹe no uwhu ze wọhọ omama ẹzi, kẹsena o te ti zihe kpohọ obọ odhiwu. Jesu ọ tẹ rọ idhe nọ ọ rọ uzuazọ ogbagba riẹ dhe na hwosa ẹtanigbo na kẹ Ọsẹ riẹ, re ma sae rọ ere wo uzuazọ ogbagba nọ Adamu o kufiẹ. Jihova ọ jẹ idhe yena rehọ, onọ u re ru ei lọhọ kẹ ohwo kpobi nọ o fi ẹrọwọ họ Jesu re o wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.—Ahwo Rom 3:23, 24; 1 Jọn 2:2.
Jesu ọ tẹ rọ ere dẹ oware nọ Adamu o kufiẹ na zihe ze. Jesu o whu kẹ omai re ma sai wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ. Ebaibol na ọ ta nọ: “Jesu . . . o whu rọkẹ ahwo kpobi fiki uwowou ulogbo Ọghẹnẹ.”—Ahwo Hibru 2:9.
Ọruẹrẹfihotọ nana o ru omai riẹ eware buobu kpahe Jihova. Fikinọ uvi-ẹdhoguo Jihova u re nwene he, ahwo-akpọ nọ a gba ha a sae ta omarai no igbo ho. Rekọ fiki uyoyou gbe ohrọ-oriọ ulogbo riẹ, Jihova o te siobọno Ọmọ ọgbagba riẹ re ọ rọ uzuazọ riẹ ta omai no igbo.—Ahwo Rom 5:6-8.
A kpare Jesu no uwhu ze, yọ a te kpare amọfa no uwhu ze re
“A kpare Kristi no uwhu ze, ọye họ ubi ọsosuọ evaọ usu enọ i whu no. Keme epanọ ọzae ọvo ọ wha uwhu ze na, ere ọvona re ọzae ọvo ọ wha ẹkparomatha ze. Wọhọ epanọ ahwo kpobi a bi whu fiki Adamu na, ere ọvona re ahwo kpobi a ti wo uzuazọ fiki Kristi.”—1 Ahwo Kọrint 15:20-22.
Avro ọ riẹ hẹ inọ Jesu ọ jọ otọakpọ, o te je whu, rekọ ẹvẹ ma rọ riẹ nọ a kpare riẹ no uwhu ze? Oware jọ nọ u ru omai riẹ họ, nọ a kpare Jesu no uwhu ze no, ọ romavia kẹ ahwo buobu evaọ eria sa-sa. Evaọ ẹdẹjọ, ọ romavia kẹ ahwo nọ a bu vi egba isoi (500). Pọl ukọ na ọ ta ẹme te onana evaọ ileta nọ o kere se inievo obọ Kọrint, jẹ ta nọ ejọ evaọ usu ahwo yena nọ a ruẹ Jesu na a gbẹ rrọ uzuazọ, onọ u dhesẹ nọ a rẹ sai se isẹri kpahe oware nọ a ruẹ je yo na.—1 Ahwo Kọrint 15:3-8.
Ma re je muẹrohọ nọ Pọl ọ ta nọ Kristi yọ “ubi ọsosuọ” evaọ usu enọ a kpare ze, onọ u dhesẹ nọ a te kpare amọfa tha re. Jesu ọvo ọ rọ unu riẹ ta nọ oke o be tha nọ “enọ e rrọ iki ekareghẹhọ kpobi” a “te nya via.”—Jọn 5:28, 29.
Re ma sae rria bẹdẹ bẹdẹ, ma re fi ẹrọwọ họ Jesu hrọ
“Ọghẹnẹ o you akpọ na gaga o te siobọno Ọmọ ọvo riẹ, re ohwo kpobi nọ o fi ẹrọwọ họ iẹe o gbe whu hu rekọ o ve wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.” —Jọn 3:16.
A jọ obe Emuhọ ta kpahe oghẹrẹ nọ uwhu o rọ ze gbe epanọ a ro ku Aparadase fiẹ. Obe Eviavia o tẹ ta kpahe epanọ Ọghẹnẹ o ti ro si uwhu no otọ riẹriẹriẹ je zihe otọakpọ na soso ruọ Aparadase. Kẹsena ahwo a ve ti yeri uzuazọ evawere bẹdẹ bẹdẹ. Eviavia 21:4 o ta nọ: “Uwhu o gbẹ te jọ ofa ha.” Re eyaa yena e sai mu omai ẹro, owọ avọ 5 o tẹ ta nọ: “Eme nana yọ eme nọ a re fievahọ, e tẹ jẹ rrọ uzẹme.” Jihova o re ru oware nọ ọ ya eyaa riẹ kpobi gba.
Kọ whọ rọwo nọ “eme nana yọ eme nọ a re fievahọ, e tẹ jẹ rrọ uzẹme”? O te rrọ ere, ma tuduhọ owhẹ awọ nọ gbe wuhrẹ kpahe Jesu je fi ẹrọwọ họ iẹe. Who te ru ere, Jihova ọ te jẹ owhẹ rehọ. Whọ te reawere eghale riẹ enẹna je wo ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ Aparadase otọakpọ nọ uwhu o te jọ họ, yọ “uweri hayo oviẹ hayo edada e gbẹ te jọ ofa ha.”