Rehọ Osegboja Yare Eghale Jihova

‘Ọghẹnẹ ọ rẹ hwosa kẹ enọ e gwọlọ e riẹ.’—HIB. 11:6.

1, 2. (a) Oghẹrẹ vẹ ahwo buobu a be rọ yare eghale Ọghẹnẹ? (b) Fikieme o jẹ jọ omai oja gaga re ma wo eghale Jihova?

“JỌ Ọghẹnẹ ọ ghale owhẹ!” Evaọ eria jọ, nọ ohwo ọ tẹ zehe azehe, ere enọ e make riẹ ohwo na ẹdọvo ho a rẹ ta kẹe. Isu egagọ sa-sa a re guọvunu kẹ ahwo, erao, gbe eware nọ e rrọ uzuazọ họ. Ahwo jọ a re kpohọ eria nọ a rri fihọ ọrẹri, avọ irẹro inọ a te jọ etẹe wo eghale. Isu egọmeti a rẹ lẹ re Ọghẹnẹ ọ ghale orẹwho rai. Kọ who roro nọ elẹ itieye na i fo? Kọ i bi te Ọghẹnẹ oma? Amono Ọghẹnẹ ọ rẹ ginẹ ghale, kọ fikieme?

² Jihova ọ ta nọ evaọ edẹ urere na, o ti wo ahwo nọ a rrọ fuafo jẹ be rria dhedhẹ nọ i no erẹwho kpobi ze, nọ e te ta usiuwoma Uvie na ghelọ omukpahe gbe ọwọsuọ. (Aiz. 2:2-4; Mat. 24:14; Evia. 7:9, 14) Mai enọ i bi ru eruẹaruẹ yena gba na, ma gwọlọ eghale Ọghẹnẹ keme ababọ eghale riẹ ma rẹ sae kparobọ họ. (Ol. 127:1) Rekọ ẹvẹ ma sai ro wo eghale Ọghẹnẹ?

Eghale Buobu I re Te Enọ I bi Yoẹme

 3. Orọnọ emọ Izrẹl a yoẹme, eme o hai noi ze?

³ Se Itẹ 10:6, 7. Taure emọ Izrẹl a tẹ te nwane ruọ Ẹkwotọ Eyaa na, Jihova ọ ta kẹ ae inọ a te yoẹme riẹ a ti wo eghale buobu, ọ vẹ jẹ thọ ae. (Izie. 28:1, 2) Orọnikọ Jihova ọ ya eyaa inọ ọ te ghale ahwo riẹ ọvo ho, rekọ eghale na i muẹro.

 4. Eme uvi ẹmeoyo o gwọlọ?

⁴ Oghẹrẹ uruemu vẹ o gwọlọ nnọ emọ Izrẹl a re ro dhesẹ ẹmeoyo? Ebaibol e ta inọ eva e te dha Ọghẹnẹ nọ ahwo riẹ a gbẹ rehọ “evawere gbe oghọghọ” gọe he. (Se Iziewariẹ 28:45-47.) Orọnikọ thakpinọ ma yoẹme kẹe ọvo Jihova ọ gwọlọ họ, wọhọ epanọ erao hayo idhivẹri i re yoẹme na dede nọ u no rai eva ze he. (Mak 1:27; Jem. 3:3) Uyoyou o rẹ wọ omai yoẹme kẹ Ọghẹnẹ no eva ze. Ẹmeoyo otiọye na o rẹ lẹliẹ omai rehọ evawere rọwo inọ ijaje Jihova i keke hrọ họ gbe nọ “ọ rẹ te hwosa kẹ e nọ e guọlọ e riẹ.”—Hib. 11:6; 1 Jọn 5:3.

 5. Ẹvẹ eva nọ a re fihọ eyaa Jihova u re ro fi obọ họ kẹ ohwo koko uzi nọ o rrọ Iziewariẹ 15:7, 8 na?

⁵ Muẹrohọ epanọ ẹmeoyo otiọye o re ro dhesẹ oma via nọ a te bi koko uzi nọ o rrọ Iziewariẹ 15:7, 8. (Sei.) Ohwo ọ tẹ be rọ ẹgo ruọghọ kẹ iyogbere, iyogbere na a ti wo erere no ọghoruo na ze ghele. Dede na, kọ oyena o hae lẹliẹ udhedhẹ jọ udevie ahwo Ọghẹnẹ? Mai wuzou, kọ ọghoruo otiọye na u dhesẹ inọ a be rọ aro kele Jihova, gbe nnọ a rọwo inọ Jihova o sae rọ ẹro te idibo riẹ? Vievie! Ọghẹnẹ o re muẹrohọ ohwo nọ o bi ru ọghọ no eva ze, yọ ọ ya eyaa inọ ọ te ghale ohwo na evaọ kabọ kabọ uzuazọ riẹ. (Izie. 15:10) Ẹrọwọ nọ ma re fihọ eyaa nana o rẹ wọ omai ru ọghọ kẹ amọfa, onana o vẹ wha eghale buobu se omai. —Itẹ 28:20.

 6. Imuẹro vẹ Ahwo Hibru 11:6 o kẹ omai?

⁶ U te no ẹrọwọ nọ ma re fihọ Jihova no inọ ọ rẹ hwosa kẹ idibo riẹ, Ahwo Hibru 11:6 o fodẹ okwakwa ofa jọ nọ ma re wo re eghale riẹ e ruẹsi te omai obọ. Muẹrohọ inọ Jihova ọ rẹ hwosa kẹ ‘enọ e gwọlọ e riẹ.’ Ẹme Griki nọ Pọl ọ rọ jọ etenẹ ru iruo na u dhesẹ epanọ ohwo ọ rẹ rọ osegboja gwọlọ oware. Osegboja otiọye na o rẹ kẹ omai imuẹro inọ eghale na i ti gine te omai obọ. Ọnọ ọ ya eyaa eghale nana họ Ọghẹnẹ uzẹme “nọ ọ rẹ ya-erue he” na. (Tait. 1:2) No otọ avọ otọ ze, o dhesẹ no inọ o re ru eyaa riẹ kpobi gba. Eme riẹ i re zihe bru ei ababọ họ. (Aiz. 55:11) Fikiere o rẹ sai mu omai ẹro inọ ma te gine fi ẹrọwọ họ iẹe, ọ te hwosa kẹ omai.

 7. Ẹvẹ ma sae rọ rehọ ẹkwoma “ubi” Abraham wo eghale Ọghẹnẹ?

⁷ Jesu Kristi họ abọ ọsosuọ ọrọ “ubi” Abraham na. Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na họ abọ avivẹ ọrọ “ubi” nọ a ya eyaa riẹ na. A kẹ rai iruo inọ a ‘woro iruo urirẹ ọnọ o se rai no ebi e ruọ eva elo ọnwranwra riẹ.’ (Gal. 3:7-9, 14, 16, 26-29; 1 Pita 2:9) Ma rẹ sai wo emamọ usu kugbe Jihova ha otẹrọnọ ma veghe uzou kẹ enọ Jesu o ro mu re a rẹrote ekwakwa riẹ. Ababọ obufihọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na,’ ma rẹ sai wo otoriẹ eme nọ ma se no Ebaibol ze vọvọ họ, yọ ma hae riẹ epanọ ma re ro fi ai họ iruo gbe he. (Mat. 24:45-47) Nọ ma te bi fi eware nọ ma bi wuhrẹ no Ebaibol ze họ iruo, eghale Ọghẹnẹ e rẹ sai te omai obọ.

Tẹrovi Eruo Oreva Ọghẹnẹ

8, 9. Ẹvẹ Jekọp ọ rọ daoma re eyaa Jihova e sae jọ oma riẹ rugba?

⁸ Oriruo Jekọp o rẹ kareghẹhọ omai epanọ u fo nọ ma rẹ daoma te re ma sai wo eghale Ọghẹnẹ. Ọ riẹ epanọ eyaa nọ Ọghẹnẹ ọ ya kẹ Abraham i ti ro rugba ha, rekọ u mu rie ẹro inọ Jihova o ti ru emọ ọsẹ-ode riẹ na bu gaga, a ve ti zihe ruọ orẹwho ulogbo. Fikiere, evaọ ukpe 1781 B.C.E., Jekọp o te kpohọ Heran nyae gwọlọ aye. Orọnikọ ọ jẹ gwọlọ aye nọ o fo rie ọvo ho, ukpoye, ọ jẹ gwọlọ aye nọ o se egagọ Jihova gboja, ọnọ ọ te jọ emamọ oni kẹ emọ rai.

⁹ Ma riẹ inọ Jekọp ọ nyaku omoni riẹ, Reshẹl. O you Reshẹl, ọ tẹ rọwo inọ o re ru iruo kẹ ọsẹ riẹ, Leban, ikpe ihrẹ re ọ ruẹse rehọ Reshẹl. Onana orọnikọ yọ ikuigbe ọzae jọ nọ o you aye jọ gaga ọvo ho. Ababọ avro, Jekọp ọ riẹ kpahe eyaa nọ Ọghẹnẹ Erumeru na ọ ya kẹ Abraham, ọsẹ-ode riẹ, Ọghẹnẹ ọ tẹ jẹ wariẹ eyaa nana kẹ Aiziki ọsẹ riẹ. (Emu. 18:18; 22:17, 18; 26:3-5, 24, 25) Aiziki omariẹ ọ ta kẹ Jekọp ọmọ riẹ nọ: “[Jọ] Ọghẹnẹ Erumeru ọ ghale owhẹ, o ru owhẹ mọ ibi, je wo ẹvi, re whọ te jọ ogbotu ahwo. Jọ ọ kẹ owhẹ oghale Abraham, gbe emọ unuwou ra kpobi, re whọ rehọ otọ no whọ rọ na, nọ Ọghẹnẹ ọ rọ kẹ Abraham rọ re uku!” (Emu. 28:3, 4) Fikiere oma nọ Jekọp ọ dawo re o wo emamọ aye je yẹ emọ u dhesẹ eva nọ o fihọ eyaa Jihova.

10. Fikieme o rọ were Jihova re ọ ghale Jekọp?

¹⁰ Orọnikọ Jekọp ọ jẹ gwọlọ efe nọ ọ rẹ rọ rẹrote uviuwou riẹ hẹ. Eyaa nọ Jihova ọ ya kpahe uyẹ riẹ họ oware nọ o jariẹ oja, epanọ oreva Jihova u re ro rugba. Jekọp ọ gba riẹ mu inọ ọ rẹ dawo ẹgba riẹ kpobi re o wo eghale Ọghẹnẹ ghelọ ezadhe kpobi. O wo uruemu nana te oke owho riẹ, yọ Jihova ọ rọ fiki onana ghale iẹe.—Se Emuhọ 32:24-29.

11. Re Ọghẹnẹ ọ sai siwi ahwo, omodawọ vẹ o gwọlọ mi omai?

¹¹ Wọhọ Jekọp, ma riẹ oghẹrẹ nọ ẹjiroro Jihova kpobi i ti ro rugba ha. Ghele na, ma jọ Ebaibol na riẹ eware nọ ma rẹ sai rẹro rai kpahe “ẹdẹ Ọnowo” na. (2 Pita 3:10, 17) Wọhọ oriruo, ma riẹ uzedhe ẹdẹ na ha, rekọ ma riẹ inọ ọ kẹle no. Ma rọwo eme Ebaibol na inọ ma te se isẹi ziezi evaọ umutho oke nọ u kiọkọ na, ma ti siwi oma mai gbe enọ e gaviezọ kẹ omai.—1 Tim. 4:16.

12. Imuẹro vẹ ma wo?

¹² Ma riẹ inọ urere na o sae ze oke kpobi; Jihova ọ be hẹrẹ hẹ bẹsenọ a rẹ ta usiuwoma kẹ ohwo kpobi nọ ọ rrọ akpọ na no. (Mat. 10:23) Ofariẹ, a be kẹ omai ọkpọvio kpahe epanọ ma rẹ rọ ta usiuwoma na ziezi. Avọ ẹrọwọ, ma be rọ ẹgba gbe ekwakwa mai kpobi ta usiuwoma na. Kọ ẹkwotọ nọ ahwo a rẹ jọ kurẹriẹ ọvo ma te jọ ta usiuwoma? Ẹvẹ ma sae rọ riẹ sọ ahwo a te jọ ẹkwotọ jọ kurẹriẹ? (Se Ọtausiuwoma Na 11:5, 6.) Iruo mai họ ma rẹ ta usiuwoma, avọ evaifihọ inọ Jihova ọ te ghale omodawọ mai. (1 Kọr. 3:6, 7) O rẹ sai mu omai ẹro inọ ọ be ruẹ omodawọ mai, yọ ọ te rọ ẹkwoma ẹzi ọfuafo riẹ kẹ omai ọkpọvio nọ ma gwọlọ.—Ol. 32:8.

Yare Ẹzi Ọfuafo

13, 14. Ẹvẹ ẹgba nọ ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ o bi ro fi obọ họ kẹ ahwo riẹ o ro dhesẹ oma via no?

¹³ Kọ ẹvẹ otẹrọnọ ma roro inọ ma te kẹ iruo jọ họ hayo usiuwoma ota na ha? Ma rẹ lẹ se Jihova kẹ ẹzi ọfuafo riẹ re o fi obọ họ kẹ omai wo ẹnyaharo evaọ onaa nọ ma rẹ rọ wha iruo riẹ haro. (Se Luk 11:13.) Ẹzi Ọghẹnẹ ọ rẹ sai fi obọ họ kẹ ahwo te kẹ iruo riẹ, makọ enọ e riẹ kpahe iruo itieye vẹre he. Wọhọ oriruo, nọ emọ Izrẹl a nwani no Ijipti no, ẹzi Ọghẹnẹ ọ kẹ ithuru-igodẹ gbe irigbo ẹgba nọ a ro fi ewegrẹ rai kparobọ dede nọ a riẹ kpahe ẹmuofio vẹre he. (Ọny. 17:8-13) U kri hi, ẹzi ọvona ọ tẹ kẹ Bẹzalẹl avọ Oholiab areghẹ nọ a rọ bọ uwou-udhu na lele epanọ Ọghẹnẹ o dhesẹ kẹ ae.—Ọny. 31:2-6; 35:30-35.

¹⁴ Ẹzi ọyena ọ kẹ idibo Ọghẹnẹ erọ oke mai na ẹgba okenọ ma jiroro inọ mai ọvo ma re mu ebe mai họ ekporo. Brọda R. J. Martin, ọnọ o wuzou oria nọ a rẹ jọ kporo ebe, ọ jọ ileta nọ o kere fodẹ ẹnyaharo nọ a wo evaọ 1927. O kere nọ: “Evaọ ẹruoke, Olori na o te rovie uvẹ fihọ nọ ẹjini ologbo nọ a re ro kporo ebe o ro te omai obọ, dede nọ ma riẹ oware ovo kpahe ẹjini na ha. Rekọ Olori na ọ riẹ epanọ o re ro duobọte udu enọ e rọ oma rai kpobi kẹ iruo riẹ. . . . Evaọ umutho eka jọ ọvo, ma te muọ ẹjini na họ eroruiruo; yọ ẹjini na o gbe bi ru iruo, bi tube ru iruo nọ enọ i ku rie a riẹ kpahe he.” Jihova ọ gbẹ be ghale omodawọ utioye na rite inẹnẹ.

15. Ẹvẹ Ahwo Rom 8:11 o sae rọ jọ uduotahawọ kẹ enọ e rrọ odawọ?

¹⁵ Ẹzi Jihova o bi ru iruo evaọ idhere sa-sa. Idibo Ọghẹnẹ kpobi a rẹ sai wo ẹzi yena, yọ ẹzi na o re fi obọ họ kẹ ae fi ezadhe kpobi kparobọ. Kọ ẹvẹ otẹrọnọ edawọ e be lẹliẹ omai jọ ọkora? Eme ọ Pọl nọ e rrọ Ahwo Rom 7:21, 25 gbe Ahwo Rom 8:11 na e rẹ sae kẹ omai omosasọ. Ẹhẹ, “Ẹzi [Ọghẹnẹ] ọnọ ọ kpare Jesu no iwhuowhu ze” ọ rẹ sai fi obọ họ kẹ omai mugba kẹ isiuru iwo. A kere eme yena se Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo, rekọ eme na i kie kpahe idibo Ọghẹnẹ kpobi. Mai kpobi ma re wo uzuazọ ẹkwoma ẹrọwọ nọ ma re fihọ Kristi, ekpehre isiuru nọ ma rẹ daoma sino udu mai, gbe eru lele ekpakpọ ẹzi na.

16. Eme ma re ru hrọ re ma sai wo ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ?

¹⁶ Kọ ma gbẹ make daoma vievie he, Ọghẹnẹ ọ rẹ sae kẹ omai ẹzi riẹ ghele? Ijo. Ma rẹ lẹ se Ọghẹnẹ re ọ kẹ omai ẹzi riẹ, ma vẹ jẹ rọ osegboja wuhrẹ Ebaibol na. (Itẹ 2:1-6) Fiba onana, ẹzi Ọghẹnẹ ọ be kpọ ukoko Ileleikristi na. Ma te bi kpohọ iwuhrẹ ẹsikpobi yọ u dhesẹ inọ ma gwọlọ ‘yo eme nọ ẹzi na ọ be ta kẹ ukoko na.’ (Evia. 3:6) Ofariẹ, ma re ru epanọ a bi wuhrẹ omai na. Itẹ 1:23 o hrẹ omai nọ: “Gaviezọ kẹ unu-ovẹvẹ mẹ: ri, me re ti fi ẹjiroro mẹ họ otọ kẹ owhẹ.” Evaọ uzẹme, Ọghẹnẹ ọ rẹ rọ ẹzi ọfuafo riẹ kẹ “enọ i biyo ẹme riẹ.”—Iruẹru 5:32.

17. Eme ma rẹ rehọ oma nọ ma be dawo re ma sai wo eghale Ọghẹnẹ ro dhesẹ?

¹⁷ Dede nọ o gwọlọ omodawọ re ma sai wo eghale Ọghẹnẹ, kareghẹhọ inọ orọnikọ fiki omodawọ mai ọvo ma bi ro wo eware iwoma buobu nọ Jihova ọ be kẹ ahwo riẹ na ha. A rẹ sae rehọ oghẹrẹ nọ ọ be rọ ghale omodawọ mai ro dhesẹ epanọ ugboma mai u re wo erere no emamọ emuore ze. Ọghẹnẹ ọ ma omai re ma reawere emuore, emuore na ọ vẹ jẹ kẹ omai ẹgba. Ọye ọ be jẹ kẹ omai emuore na. Ma riẹ epanọ ekakọ e be rọ kuọ oma rai hi, yọ mai ibuobu ma riẹ epanọ ma bi ro wo ẹgba no emu nọ ma re ze he. Oware nọ ma riẹ kpobi họ emu nọ ma re ọ be kẹ omai ẹgba, fiki onana ma rẹ re emu ẹsikpobi. Rekọ nọ ma tẹ be re emamọ emu, ẹsiẹe ma rẹ mai wo ẹgba. Epọvo na, Jihova o fi itee họ nọ ma rẹ nyate re ma sai wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ, yọ ọ kẹ omai eware nọ i re fi obọ họ kẹ omai nyate itee yena. Evaọ uzẹme, ọ kẹ omai obufihọ nọ ma gwọlọ kpobi no, fikiere o fo ujiro. Ghele na, re ma sai wo eghale riẹ, ma rẹ roma kpotọ kẹe je ru oreva riẹ.—Hag. 2:18, 19.

18. Eme họ ọtamuo ra, kọ fikieme?

¹⁸ Fikiere rọ udu ra kpobi dhe iruo nọ i te owhẹ evaọ ukoko na. Rọ ẹro so Jihova ẹsikpobi. (Mak 11:23, 24) Nọ who bi ru ere na, jọ u mu owhẹ ẹro inọ enọ e gwọlọ eghale Jihova kpobi a te ruẹ. (Mat. 7:8) A te rọ “etu-uvie uzuazọ” evaọ obọ odhiwu ghale enọ a rọ ẹzi wholo. (Jem. 1:12) “Igodẹ efa” erọ Kristi, enọ e be daoma re a wo eghale ẹkwoma ubi Abraham na, a te ghọghọ nọ Kristi ọ te ta kẹ ae nọ: “Wha nyaze, enọ Ọsẹ mẹ ọ ghale, wha te reuku uvie nọ a ruẹrẹ kẹ owhai nọ emuhọ akpọ na ze.” (Jọn 10:16; Mat. 25:34) Ẹhẹ, “enọ ỌNOWO ọ ghale a rẹ te rehọ otọ na reuku . . . a vẹ jẹ ria ae bẹdẹ.”—Ol. 37:22, 29.

Kọ Whọ Sae k’Iyo Enọ Nana Vevẹ?

• Eme uvi ẹmeoyo o gwọlọ?

• Eme o gwọlọ re ma sai wo eghale Ọghẹnẹ?

• Ẹvẹ ma rẹ sai ro wo ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ, kọ ẹvẹ ẹzi na ọ sai ro fi obọ họ kẹ omai?

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 9]

Jekọp o lele ẹnjẹle muabọ re ọ ruẹsi wo eghale Jihova.

Kọ whọ be daoma ere re?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 10]

Ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ ọ kẹ Bẹzalẹl avọ Oholiab areghẹ kparobọ