Eme Whọ Sai Siobọno Re Who Wo Uzuazọ Ebẹdẹ Bẹdẹ?
“Eme ohwo o re ro nwene uzuazọ riẹ?”—MAT. 16:26.
1. Fikieme Jesu ọ rọ whọku Pita ga tere?
ẸME nọ Pita ukọ na o yo u gbe rie unu. Olori riẹ Jesu Kristi ọ be ta vevẹ inọ kẹle na ọ te ruẹ uye o ve je whu. Pita, avọ uvi ọdawẹ nọ o wo kẹ Jesu, ọ tẹ whọku ei, ta nọ: “Ọghẹnẹ ọ rẹ ghọ, Olori! Onana o rẹ sae via kẹ owhẹ hẹ.” Jesu o te kiemu ku Pita o te rri ilele edekọ na. O wọhọ nọ ae omarai a wo iroro ethọthọ nana re. Ọ tẹ ta kẹ Pita nọ: “Setan, nya ruọ emu mẹ! Whẹ ezoruẹ rọ kẹ omẹ; keme who bi roro epanọ Ọghẹnẹ o re roro ho rekọ epanọ ahwo a re roro.”—Mak 8:32, 33; Mat. 16:21-23.
2. Eme Jesu ọ ta nnọ a gwọlọ mi uvi olele?
2 Jesu ọ ta eme efa nọ i fi obọ họ kẹ Pita riẹ oware nọ ọ rọ whọku ei ga tere. Jesu o “se otu obuobu na rehọ gbe ilele riẹ” jẹ ta kẹ ae nọ: “Ohwo nọ ọ guọlọ nọ ọ rẹ rọ kpahọ omẹ, jọ ọ vro oma riẹ, ọ tọlọ ure-uveghe riẹ wha, ọ rọ kpahe omẹ. Keme ohwo nọ o re ti si uzuazọ riẹ u re ti vrẹ; gbe ohwo nọ uzuazọ riẹ u re ti vrẹ fiki mẹ gbe usiuwoma, o re ti siwi ei.” (Mak 8:34, 35) U re vevẹ, orọnikọ o bi ti siobọno uzuazọ riẹ ọvo ho rekọ o rẹro inọ u re no enọ i bi lele iei eva ze re a siobọno izuazọ rai fiki iruo Ọghẹnẹ. A te ru ere, a ti wo osohwa ulogbo.—Se Matiu 16:27.
3. (a) Didi enọ Jesu ọ nọ enọ e jẹ gaviezọ kẹe? (b) Didi oware onọ avivẹ Jesu o kareghẹhọ enọ e jẹ gaviezọ kẹe?
3 Evaọ oke ovo yena, Jesu ọ nọ enọ ivẹ jọ nọ i re duobọte ohwo iroro: ‘Keme didi erere ọ rẹ ruọ ohwo nọ o te wo akpọ na kpobi o ve ku uzuazọ riẹ fiẹ?’ gbe, “Didi oware ohwo ọ rẹ rehọ nwene uzuazọ riẹ?” (Mak 8:36, 37) Uyo onọ ọsosuọ na u re vevẹ. Uvumọ erere o riẹ hẹ re ohwo o wo akpọ na kpobi rekọ o ve ku uzuazọ riẹ fiẹ. Okenọ ohwo ọ rrọ uzuazọ ẹsiẹ ọ rẹ reawere eware nọ o wo. Onọ avivẹ nọ Jesu ọ nọ inọ: “Didi oware ohwo ọ rẹ rehọ nwene uzuazọ riẹ?” o rẹ sae kareghẹhọ enọ e jẹ gaviezọ kẹe eme nọ Setan ọ ta evaọ edẹ Job: “Eware kpobi nọ ohwo o wo o re ro nwene uzuazọ riẹ.” (Job 2:4) Rọkẹ otujọ nọ e be gọ Jihova ha, ẹme nọ Setan ọ ta na o rẹ sae jọ uzẹme. Ahwo buobu a rẹ sai ru oware kpobi, tubẹ raha uzi kpobi dede re a ruẹse jọ uzuazọ. Rekọ Ileleikristi a rrọ ere he.
4. Fikieme enọ nọ Jesu ọ nọ na i ro wo otofa gaga kẹ Ileleikristi?
4 Ma riẹ inọ orọnikọ Jesu ọ ziọ otọakpọ re ọ k’omai omokpokpọ, efe, gbe uzuazọ uthethei evaọ akpọ nana ha. Ọ nyaze ti rovie uvẹ k’omai nọ ma rẹ rọ rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ akpọ ọkpokpọ, yọ ma rri ẹruore yena ghaghae. (Jọn 3:16) Oleleikristi ọ rẹ sae riẹ inọ otofa onọ ọsosuọ Jesu na họ: “Didi erere ọ rẹ ruọ ohwo nọ o te wo akpọ na kpobi o ve ku ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ riẹ fiẹ?” Uyo riẹ họ erere o riẹ vievie he. (1 Jọn 2:15-17) Re ma sae kuyo onọ avivẹ Jesu na, u re kiehọ re ma nọ oma mai nọ, ‘Eme mẹ te gwọlọ siobọno enẹna re me wo imuẹro ẹruore uzuazọ evaọ akpọ ọkpokpọ na?’ Oghẹrẹ nọ ma bi yeri uzuazọ mai oye o rẹ kẹ uyo onọ yena, yọ onana u re dhesẹ epanọ ẹruore yena o ga te evaọ udu mai.—Wawo Jọn 12:25.
5. Ẹvẹ ma rẹ sai ro wo okẹ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ?
5 Orọnikọ Jesu ọ be ta nnọ epanọ ma ru iruo te ma re ro wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ hẹ. Makọ uzuazọ nọ ma be rria nẹnẹ na dede yọ okẹ nọ u no obọ Ọghẹnẹ ze. Ma rẹ sae dẹe he yọ ma rẹ sai ru oware ovo ho nọ a rẹ rọ rehọ iẹe hwa omai osa. Oware nọ o rẹ lẹliẹ omai wo okẹ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ họ ma rẹ “rọwo Kristi Jesu” gbe Jihova, ọnọ ọ rẹ “hwosa kẹ e nọ e guọlọ e riẹ.” (Gal. 2:16; Hib. 11:6) Rekọ ma rẹ rehọ iruo dhesẹ ẹrọwọ mai via, keme “orọwọ nọ u wo iruo ho u whu no.” (Jem. 2:26) Fikiere, ma te roro ziezi kpahe onọ Jesu na, u re woma re ma keria roro kpahe eware nọ ma te gwọlọ siobọno evaọ akpọ nana gbe eware nọ ma te gwọlọ ru evaọ egagọ Jihova re ma ro dhesẹ inọ ma gine wo uvi ẹrọwọ.
‘Kristi O Ru Eva Were Omobọ Riẹ Hẹ’
6. Eme Jesu ọ rọ karo?
6 Ukpenọ o le eware nọ ahwo buobu a je le evaọ oke riẹ, Jesu ọ tẹrovi eware nọ e mae roja jẹ siọ ekwakwa akpọ na nọ i re siuru. O yeri uzuazọ omolahiẹ gbe ọrọ ẹmeoyo kẹ Ọghẹnẹ. Ukpenọ o re ru eware nọ e rẹ were ọye omariẹ, ọ ta nọ: “Me bi ru eware nọ e be were [Ọghẹnẹ] kẹse kẹse.” (Jọn 8:29) Ẹvẹ Jesu o yoẹme kẹ Ọghẹnẹ te?
7, 8. (a) Eme Jesu o siobọno, kọ didi erere o wo? (b) Didi onọ ma rẹ nọ oma mai?
7 Ẹdẹjọ, Jesu ọ ta kẹ ilele riẹ nọ: “Ọmọ ohwo ọ ze re a gba odibo kẹ e he, rekọ ọ rẹ gba odibo, ọ vẹ rọ uzuazọ riẹ ta ibuobu.” (Mat. 20:28) Okenọ Jesu ọ kake jẹ vẹvẹ ilele riẹ unu inọ o ti whu kẹle, Pita ọ tẹ ta kẹe inọ ọ lahiẹ oma riẹ hẹ. Ghele na, Jesu o dikihẹ ga. Ọ rehọ unevaze siobọno uzuazọ ogbagba riẹ kẹ ahwo-akpọ. Fikinọ o kru ẹrọwọ riẹ te urere, ọ riẹ inọ ọ te kparoma ze. A ginẹ kpare iẹe, a te ‘ru ei ruaro evaọ obọze Ọghẹnẹ.’ (Iruẹru 2:32, 33) Fikiere emamọ oriruo ọ rrọ k’omai.
8 Pọl ukọ na ọ hrẹ Ileleikristi obọ Rom inọ orọnikọ omobọ rai a re ru ‘eva were’ he, ọ tẹ kareghẹhọ ae inọ makọ ‘Kristi o ru eva were omobọ riẹ hẹ.’ (Rom 15:1-3) Fikiere, ẹvẹ ma ti fi ohrẹ Pọl ukọ na họ iruo te re ma yeri uzuazọ omolahiẹ wọhọ epanọ Kristi o yeri na?
Jihova Ọ Gwọlọ inọ Ma Rehọ Eva Kpobi Gọe
9. Eme u dhesẹ nọ Oleleikristi ọ tẹ rehọ oma riẹ mudhe kẹ Ọghẹnẹ?
9 Evaọ Izrẹl anwae, Uzi Mosis na o ta inọ a re siobọno erigbo Hibru evaọ ukpe avọ ihrẹ ọrọ igbo rai hayo evaọ ukpe Oghọghọ na. Rekọ oware ofa o riẹ nọ a rẹ sai ru. Ọrigbo o te you olori riẹ, ọ rẹ sae ta nnọ ọ rẹ jọ ọrigbo riẹ evaọ edẹ uzuazọ riẹ kpobi. (Se Iziewariẹ 15:12, 16, 17.) Uzuazọ utioye na ma sanọ okenọ ma rehọ oma mai mudhe kẹ Ọghẹnẹ. U no omai eva ze nnọ ma re ru oreva Ọghẹnẹ, orọnikọ orọ udu mai hi. Enẹ ma bi ro dhesẹ uyoyou udidi nọ ma wo kẹ Jihova gbe isiuru nọ ma rọ gwọlọ gọe bẹdẹ bẹdẹ.
10. Ẹvẹ ma sae rọ ta nnọ Ọghẹnẹ họ ọnọ o wo omai, kọ ẹvẹ oyena u re ro kpomahọ iroro gbe uruemu mai?
10 Otẹrọnọ Isẹri Jihova a bi wuhrẹ Ebaibol kugbe owhẹ enẹna, yọ whọ be ta usiuwoma je bi kpohọ iwuhrẹ Ileleikristi, whọ be riẹ ru. Ma rẹro inọ kẹle na whọ te rehọ oma mudhe kẹ Jihova jẹ nọ oghẹrẹ onọ nọ ọzae obọ Ẹtiopia na ọ nọ Filip: “Keme ọ be whaha omẹ ame ọhọ?” (Iruẹru 8:35, 36) Usu ra kugbe Ọghẹnẹ o vẹ te jọ wọhọ orọ Ileleikristi nọ Pọl o kere se nọ: “Whai ọvo a wo oma rai hi; keme a dẹ owhai.” (1 Kọr. 6:19, 20) O tẹ make rọnọ ẹruore obọ odhiwu ma wo hayo ọrọ otọakpọ na, otẹrọnọ ma rehọ oma mai mudhe kẹ Jihova no, kiyọ ọye o w’omai. Fikiere o roja gaga re ma whaha isiuru oriobọ re ma jẹ siọ “erigbo ahwo” ba ẹjọ. (1 Kọr. 7:23) Ọghọ riẹ o rro kẹhẹ re ma jọ enọ Jihova o bi ro ru iruo evaọ epanọ o were riẹ!
11. Oghẹrẹ idhe vẹ a ta kẹ Ileleikristi nọ a dhe, kọ eme oyena u gine dhesẹ, wọhọ epanọ idhe nọ a jẹ hai dhe evaọ otọ Uzi Mosisi na i dhesẹ na?
11 Pọl ọ hrẹ ibe eg’Ọghẹnẹ nọ: “Wha ru oma rai rọ iwẹ e kpokpọ gbe ọrẹri o nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ jẹrehọ, nọ e rọ egagọ Ẹzi rai.” (Rom 12:1) O sae jọnọ eme yena e kareghẹhọ Ileleikristi nọ e rrọ ahwo Hibru na idhe nọ a jẹ hai dhe vẹre taure a te ti zihe ruọ ilele Jesu. A riẹ inọ evaọ otọ Uzi Mosis na, erao nọ a re ro dheidhe kẹ Jihova e rẹ kare epe. Jihova o re mi idhe nọ a rehọ arao nọ o wo epe ro dhe he. (Mal. 1:8, 13) Epọvo na o rrọ nọ ma te ru oma mai “rọ iwẹ e kpokpọ.” Onọ o mai woma ma rẹ rọ kẹ Jihova, orọnikọ onọ u kiọkọ nọ ma te ru ẹgwọlọ mai kpobi gba no ho. Okenọ ma rehọ oma mai mudhe kẹ Ọghẹnẹ, ma rehọ oma mai kpobi kẹe, koyehọ te ẹgba mai, eyero-akpọ mai, gbe ona mai. (Kọl. 3:23) Eme oyena u dhesẹ?
Rehọ Oke Ra Ru Iruo Ziezi
12, 13. Edhere jọ vẹ ma rẹ sae rọ rehọ onọ o mai woma rọ kẹ Jihova?
12 Edhere jọ nọ ma rẹ rọ kẹ Jihova onọ o mai woma họ oke mai nọ ma re ro ru iruo ziezi. (Se Ahwo Ẹfẹsọs 5:15, 16.) Oyena o gwọlọ inọ ma rẹ ta họ oma mai obọ. Uyerakpọ nana gbe sebaẹgba nọ ma riuku riẹ e rẹ sai ru omai raha oke mai kpobi fihọ akpọriọ gbe ilale omobọ mai. O ginẹ rrọ uzẹme inọ “koware koware kpobi ọvuọ ezi riẹ,” onọ u kugbe eware omosasọ gbe okọ nọ ma be kọ re ma sae wọ ewha-iruo nọ i te omai Ileleikristi. (Ọtausi. 3:1) Rekọ u fo re Oleleikristi nọ ọ rehọ oma riẹ mudhe no ọ jọ owowa jẹ rehọ oke riẹ ru iruo ziezi.
13 Okenọ Pọl o weze kpobọ Athẹns, o muẹrohọ inọ “ahwo Athẹns gbe erara nọ ekua nya kpobi a rẹ raha oke rai fihọ ofa ha, ajokpa iku ekpokpọ eta hayo [eyeyo ọvo].” (Iruẹru 17:21) Nẹnẹ, ahwo buobu a be raha oke rai kufiẹ re. Eware jọ nọ e be raha oke ahwo nẹnẹ họ etehe-ughe nọ a re riwi, aruọzaha ividio, gbe Itanẹte. Eware buobu e be roma via nẹnẹ nọ e rẹ lẹliẹ omai raha oke kufiẹ. Ma tẹ rehọ oma kẹ ae, e rẹ sai mi omai oke nọ ma re ro wuhrẹ ẹme Ọghẹnẹ. Ma ti tube roro inọ ma wo uvẹ nọ ma re ro ru eware nọ e mae roja ha, koyehọ enọ i w’obọ kpahe egagọ mai.—Fil. 1:9, 10.
14. Enọ vẹ i fo nọ ma re roro kpahe ziezi?
14 Fikiere, whọ tẹ rrọ odibo Jihova nọ ọ rehọ oma mudhe no, nọ oma ra nọ, ‘Kọ isase Ebaibol, eroro-didi, gbe olẹ e rrọ usu omaa ekẹdẹ kẹdẹ mẹ?’ (Ol. 77:12; 119:97; 1 Tẹs. 5:17) ‘Kọ me fi oke họ nọ mẹ rẹ rọ ruẹrẹ oma họ kẹ iwuhrẹ ukoko? Kọ mẹ be hae tuduhọ amọfa awọ ẹkwoma ẹme nọ mẹ rẹ kpahe evaọ iwuhrẹ na?’ (Ol. 122:1; Hib. 2:12) Ebaibol e ta inọ Pọl avọ Banabas a raha “oke krẹkri, jẹ ta ẹme Ọnowo na ududu.” (Iruẹru 14:3) Kọ whọ sai ru inwene jọ evaọ uzuazọ ra re whọ raha “oke krẹkri” evaọ iruo usiuwoma ota na, tube ru iruo ọkobaro?—Se Ahwo Hibru 13:15.
15. Ẹvẹ ekpako a rẹ rọ rehọ oke rai ru iruo ziezi?
15 Okenọ Pọl ukọ na avọ Banabas a kpohọ ukoko Ileleikristi nọ o jọ obọ Antiọk, “a te lele ilele na ria” oke krẹkri re a tuduhọ ae awọ. (Iruẹru 14:28) Epọvo na re, ekpako nọ e rrọ yoyou nẹnẹ a rẹ raha oke rai buobu rọ bọ amọfa ga. U te no usiuwoma nọ a be ta no, ekpako na a bi ru iruo gaga evaọ ẹruorote uthuru na, be gwọlọ igodẹ nọ i vru, bi fi obọ họ kẹ enọ e be mọ, jẹ wọ ewha-iruo efa evaọ ukoko na. Whọ tẹ rrọ oniọvo-ọmọzae nọ ọ họ-ame no, kọ uyero ra o k’owhẹ uvẹ nọ who re ro te kẹ ewha-iruo nana?
16. Idhere jọ vẹ ma rẹ sai ro “ru iruo ezi kẹ . . . otu nọ ọrọ ẹgba orọwọ na”?
16 Ibuobu a wo oghọghọ no evaọ obufihọ kẹ ahwo nọ eware e raha ku no fiki okpẹtu nọ o via. Wọhọ oriruo, oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ ọ kpako te oware wọhọ ikpe 65 no nọ ọ rrọ Ebẹtẹle ru iruo o kpohọ ugbothabọ unuẹse buobu no re o fi obọ họ kẹ ahwo nọ okpẹtu ọ via kẹ. Fikieme ọ rọ raha oke eriosehọ riẹ evaọ oghẹrẹ utiona? Ọ ta nọ: “Dede nọ me wo obọdẹ ona ọvo ho, o jọ uvẹ-ọghọ re me ru utho nọ mẹ rẹ sai ru. Me wo uduotahawọ ulogbo nọ mẹ ruẹ ẹrọwọ ọgaga ọrọ inievo mẹ nọ eware e raha ku.” Ofariẹ, ahwo idu buobu evaọ akpọ na soso a bi fi obọ họ evaọ ebabọ Egwa Uvie gbe Egwa Okokohọ. Ma te bi wo obọ evaọ iruo itieye na, yọ ma be rọ ababọ oriobọ “ru iruo ezi kẹ . . . otu nọ ọrọ ẹgba orọwọ na.”—Gal. 6:10.
“Mẹ avọ Owhai A gbẹ Jọ Kẹse Kẹse”
17. Eme whọ te gwọlọ siobọno re whọ sai wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ?
17 Irumuomu a bi ti whu no akpọ na no kẹle. Ma riẹ uzedhe ẹdẹ nọ oyena o te via ha. Ghele na, ma riẹ inọ ‘oke nọ u kiọkọ u tulo ho’ yọ ughe akpọ na u bi nwene. (Se 1 Ahwo Kọrint 7:29-31.) Onana o lẹliẹ onọ Jesu na wuzou k’omai vi epaọ ọsosuọ: “Didi oware ohwo ọ rẹ rehọ nwene uzuazọ riẹ?” U re no omai eva ze re ma ru oware kpobi nọ Jihova ọ gwọlọ mi omai re ma ruẹsi wo “uvi uzuazọ” na. (1 Tim. 6:19) Evaọ uzẹme, o roja re ma kezọ kẹ ohrẹ Jesu na inọ ma ‘rọ kpahe iẹe’ jẹ “kake guọlọ uvie” na.—Mat. 6:31-33; 24:13.
18. Udufihọ vẹ ma rẹ sai wo, kọ fikieme?
18 Uzẹme o ginẹ rrọ inọ o rẹ lọhọ ẹsikpobi hi re a lele Jesu, yọ wọhọ epanọ Jesu ọ ta vẹre na, ahwo jọ a whu fihọ iẹe no evaọ uyerakpọ nana. Ghele na, wọhọ Jesu, ma gwọlọ siọ oma ba ẹlahiẹ hẹ. Ma fi eva họ eyaa nọ ọ ya kẹ ilele ikpe-udhusoi ọsosuọ riẹ nọ a rọ ẹzi wholo na: “Mẹ avọ owhai a gbẹ jọ kẹse kẹse, makọ te urere akpọ na.” (Mat. 28:20) Fikiere joma ru utho nọ ma rẹ sai ru kpobi, re ma rehọ oke gbe ona mai kpobi ru iruo kẹ Ọghẹnẹ. Nọ ma bi ru ere na, yọ ma bi dhesẹ udufihọ mai inọ Jihova ọ te thọ omai vrẹ uye ulogbo na hayo kpare omai ziọ uzuazọ evaọ akpọ ọkpokpọ na. (Hib. 6:10) Kọ enẹ ma ti ro dhesẹ epanọ ma rri okẹ uzuazọ na ghare te.
Ẹvẹ Whọ rẹ Kiyo Enọ Nana?
• Ẹvẹ Jesu o ro dhesẹ unevaze nọ o ro ru iruo kẹ Ọghẹnẹ gbe ahwo?
• Fikieme ohwo ọ jẹ siọ omobọ riẹ, kọ ẹvẹ o re ro ru ere?
• Evaọ Izrẹl anwae, oghẹrẹ idhe vẹ ọvo Jihova ọ jẹ hae jẹrehọ, kọ ẹvẹ oyena o rẹ rọ kpọ omai nẹnẹ?
• Idhere vẹ ma rẹ rọ rehọ oke mai ru iruo ziezi?
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]
Ẹsikpobi Jesu o ru eware nọ e rẹ were Ọghẹnẹ
[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 28]
Emọ Izrẹl nọ i wo ovuhumuo a rehọ eware nọ e mai woma rọ tha egagọ uzẹme uke
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 29]
Ma re ru Ọghẹnẹ eva were nọ ma tẹ be rehọ oke mai ru iruo ziezi