Abọ 7
Ẹjiroro Ọghẹnẹ O Ti Rugba Kẹle
1, 2. Fikieme u je muomai ẹro nọ Ọghẹnẹ ọ te j’owọ re o kuọ emuemu gbe uye oruẹ họ?
1 Dede nọ Ọghẹnẹ ọ k’uvẹ sebaẹgba gbe uye oruẹ krẹkri no na evaọ eriwo ohwo, ọ te k’uvẹ re iyero yoma e jọ rii bri hi. Ebaibol na e ta k’omai nọ Ọghẹnẹ o wo oke nọ o ve fihọ nọ ọ rọ k’uvẹ re eware enana e via.
2 “Koware koware kpobi ọvuọ ezi riẹ.” (Okokahwohọ 3:1) Okenọ Ọghẹnẹ ọ k’uvẹ kẹ emuemu gbe uye oruẹ u te te oba no, okioye o ve ti dhoma họ iruẹru ohwo. Ọ rẹ te rehọ oba te emuemu gbe uye oruẹ o ve je ru ẹjiroro ọsosuọ riẹ na gba nnọ otọakpọ na o rẹ vọ avọ ahwo ọgbagba nọ a wo evawere, be reawere udhedhẹ nọ o gba gbe omofọwẹ eyero ọruẹriọ eva udevie eyero Aparadase.
Ẹdhoguo Ọghẹnẹ
3, 4. Oghẹrẹvẹ obe Itẹ u dhesẹ oware nọ u re no oma-udhehọ Ọghẹnẹ tha?
3 Muẹrohọ emejọ eva eruẹaruẹ Ebaibol na buobu nọ e ta oware nọ omudhehọ Ọghẹnẹ, koyehọ, oware nọ u ti no ẹdhoguo riẹ ze, u bi ti dhesẹ kẹ uviuwou ohwo kẹle na:
4 “Keme ikiẹrẹe a rẹ te rria otọ na, ahwo oruọzewọ a rẹ te rria ae eva; rekọ a re ti kpe ahwo omuomu no otọ na, gbe ahwo egwae omuomu a re ti si ai no otọ na.”—Itẹ 2:21, 22.
5, 6. Oghẹrẹvẹ Olezi 37 o dhesẹ oware nọ o te via okenọ Ọghẹnẹ o dhoma họ?
5 “A ti kpe iru-umuomu na kufiẹ; rekọ enọ e be hẹrẹ ỌNOWO kpobi, a rẹ te rehọ otọ na reuku. Omoke kakao, iru-umuomu e gbẹ te jọ họ . . . Rekọ enọ e rọ oma kpotọ, e rẹ te rọ otọ na reuku, oma o rẹ te were ae evaọ omofọwẹ.”—Olezi 37:9-11.
6 “Hẹrẹ ỌNOWO whọ nya edhere riẹ, ọ rẹ te kpare owhẹ kpehru re whọ reuku otọ na; nọ a te guọghọ oru-umuomu, whọ te rue riẹ. Fiẹrohọ ohwo nọ okiete, jẹ nabi rri ọrọ uzẹme, urere ohwo ọyena udhedhẹ. Erahaizi a rẹ te raha ai kpobi, urere oru-umuomu kọ ẹnyawo kufiẹ.”—Olezi 37:34, 37, 38.
7. Uvi ohrẹ vẹ Ẹme Ọghẹnẹ o k’omai?
7 Fikiere, avọ eriwo obaro ogbunu nọ o ti te enọ i vuhu udu Ọnọma oride na mu nọ o re ro su omai, a kpakpa omai nọ: “Jọ eva ra koko izi mẹ; keme e rẹte kẹ owhẹ edẹ ithethei gbe ukriakpọ avọ evawere.” Uzẹme, a ti fi uzuazọ ibẹdẹ bẹdẹ kugbe họ kẹ enọ e sanọ oreva Ọghẹnẹ uruo! Fikiere, Ẹme Ọghẹnẹ ọ tẹ hrẹ omai nọ: “Rehọ ẹroọrọsuọ ra kpobi kpahe ỌNOWO na, whọ rehọ eva kpahe ẹriẹ omobọ ra ha. Eva idhere ra kpobi ọ thọrọ owhẹ ẹro ho, o ve ti ruọ idhere ra kpọvi.”—Itẹ 3:1, 2, 5, 6.
Esuo Ọghẹnẹ no Obọ Odhiwu Ze
8, 9. Ẹkwoma eme Ọghẹnẹ o ti ro ru otọakpọ na fua?
8 Ọghẹnẹ o ti ru erufuọ akpọ ọnana gba ẹkwoma egọmeti nọ ọ mai woma kpobi nọ ahwo akpọ a sai wo. Ọrọ egọmeti nọ o dhesẹ areghẹ obọ odhiwu keme o ti su no obọ odhiwu tha evaọ otọ ekpakpọ Ọghẹnẹ. Yọ Uvie obọ odhiwu ọyena o ti si egheghẹrẹ esuo ahwo evaọ otọakpọ na kpobi no. Ahwo a ti gbe wo uvẹ nọ a rẹ rọ sanọ esuo otọakpọ na ababọ Ọghẹnẹ ofa ha.
9 Rọ kpahe onana eruẹaruẹ Daniẹl 2:44 e ta nọ: “Evaọ ezi ivie eyena [egọmeti oke onana] Ọghẹnẹ obọ odhiwu na ọ rẹte rehọ uvie nọ a rẹ raha ha muẹ, [evaọ obọ odhiwu] hayo a rẹte se isuẹsu riẹ ba kẹ amọfa ha [a gbẹ te kẹ ahwo uvẹ re a su ababọ Ọghẹnẹ hẹ]. Ọ rẹte whọlọ ivie na kpobi ọ vẹte rehọ ai ze oba [enọ i bi suẹ enẹna], ọ vẹte jọ bẹdẹ.”—Je rri Eviavia 19:11-21; 20:4-6.
10. Fikieme u je muomai ẹro nọ eva otọ Uvie obọ odhiwu Ọghẹnẹ, ogbekuo ọ gbẹ te jọ evaọ isuẹsu ha?
10 Fikiere, ahwo akpọ a gbe ti wo esuo ogbekuo ho, keme nọ Ọghẹnẹ ọ tẹ rọ eyero ọnana te oba no, esuo ahwo nọ e rọ otọ riẹ ha e gbẹ te jọ ofa ha. Yọ Uvie nọ u ti su no obọ odhiwu ze na a ti gbeiku hu, keme Ọghẹnẹ họ ọnọ Ọtoriẹ họ gbe Ọsẹro riẹ. Ukpoye, o ti ruiruo evaọ ewoma kpobi rọkẹ enọ e te jọ otọ riẹ. Okioye a ti ru oreva Ọghẹnẹ eva otọakpọ na kpobi wọhọ epanọ a rọ obọ odhiwu ruẹ. Oye jabọ Jesu ọ sai ro wuhrẹ ilele riẹ re a lẹ kẹ Ọghẹnẹ: “Uvie ra oze, epanọ a rọ obọ odhiwu ru orọ eva ra, ru re a jọ akpọ na ru ere re.”—Matiu 6:10.
Ẹvẹ ma Kẹle Te?
11. Diẹse eva Ebaibol na ma rẹ sae jọ ruẹ erria nọ i re fiobọhọ k’omai riẹ oghẹrẹ nọ ma sikẹle ekuhọ eyero ọnana te no?
11 Ẹvẹ ma kẹle urere eyero eware enana nọ ọ sai bi ru te ẹgwọlọ ha gbe emuhọ akpọ ọkpokpọ Ọghẹnẹ te no? Eruẹaruẹ Ebaibol e k’omai uyo na vevẹ. Wọhọ oriruo, Jesu omariẹ ọ ruẹaro kpahọ oware nọ ma rẹ hẹrẹ re ma riẹ edikihẹ mai rọ kpahọ, oghẹrẹ nọ Ebaibol na i dhesẹ i rie, ‘urere eyero akpọ na.’ A kere enana fihọ Matiu izou 24 gbe 25, Mak 13, gbe Luk 21. Ere re, eva 2 Timoti uzou 3, Pọl ukọ na ọ ruẹaro nọ oke o rẹ te jọ nọ a ti se nọ “edẹ urere” nọ eware efa nọ e te via i ti gbe ro ru ei vevẹ epanọ oke o kẹle te no.
12, 13. Eme Jesu avọ Pọl a ta kpahe oke urere na?
12 Jesu ọ ta nọ etoke nana eware itiena i ti ro muhọ: “Orẹwho o rẹ te kpare bru orẹwho, uvie o rẹ te kpare bru uvie, ohọo u re ti muẹ gbe otọ u re ti nuhẹ eva egheghẹrẹ eria.” (Matiu 24:7) Luk 21:11 (NW ) u dhesẹ re nọ ọ fodẹ “eyao eva egheghẹrẹ erria.” Ọ tẹ jẹ vẹvẹ unu re, kpahe ‘evihọ emuemu.’—Matiu 24:12.
13 Pọl ukọ na ọ ruẹaro nọ: “Rekọ riẹ onana, nọ eva edẹ urere oke ẹbẹbẹ te tha, keme ahwo a re ti you oma-obọrai, je you igho, a ve ti heri-oheri avọ oma-ovia gbe ekaela, a re ti yo ẹme enọ i yẹ rai hi, a rẹ te jọ ababọ uyere-ọghọ gbe ababọ ẹfuọ, a wo eva egaga, a re koko eya ha, a rẹ raha odẹ ahwo, a wo oma-onyẹ hẹ, avọ ofu-ọkpoo, a re mukpahe ahwo ezi, otu ovivie, avọ uzou-uveghe, otu okpiro, enọ i yowọ enu-awere siọ Ọghẹnẹ ba, a rẹ yọrọ oghẹrẹ egagọ avẹ vro ogaga nọ o rọ eva riẹ . . . Dede yọ ahwo omuomu gbe otu eviẹhọ a re ti no eyoma ruọ onọ o mai yoma, eviẹwẹ gbe enọ a viẹhọ.”—2 Timoti 3:1-5, 13.
14, 15. Oghẹrẹvẹ eware nọ e be via eva ikpe udhusoi avọ 20 nana o rọ k’omai imuẹro nọ ma be ghinẹ rria eva edẹ urere na?
14 Kọ eware yena nọ Jesu gbe Pọl a ruẹaro rai na e via no eva oke mai na? Ẹhẹ, e ghinẹ via kpobi no. Ẹmo Akpọ I họ ẹmo nọ ọ mai yoma eva ikuigbe rri te oke yena. Ọjọ ẹmo akpọ soso yọ ọye họ orria oka enwene eva iku-anwae oke mai na. Okakao emu o tẹ nwani lele ẹmo ọyena, eyao nọ i re vo, gbe okpẹtu efa. Wọhọ epanọ Jesu o fi rie họ, eware eyena no umuọ 1914 ze họ, “emuhọ uye na.” (Matiu 24:8) Eye i muọ etoke nọ a ruẹaro riẹ nọ a se “edẹ urere” na họ, emuhọ oge urere na nọ Ọghẹnẹ ọ te jọ kẹ emuemu gbe uye oruẹ uvẹ.
15 Ẹsejọhọ whọ riẹ kpahe eware ikpe udhusoi avọ 20 nana ziezi. Whọ riẹ ozighi gbe ọraha nọ u no rie ze no. Ahwo nọ i bu wọhọ ima 100 a kpe no evaọ emo riẹ. Ahwo ima egba efa i whu no fikiọ okpomahọ ohọo gbe ẹyao. Etọ nuhu e rehọ izuazọ buobu nọ a sai kele ha no. Ababọ adhẹẹ kẹ uzuazọ gbe ekwakwa i bi vihọ. Ozodhẹ ethube o tẹ rọ abọ uzuazọ ikẹdẹ kẹdẹ. A nwẹ uruemu ezi fihọ akotọ no. Ubuotu ahwo o be wha ẹbẹbẹ tha nọ a be sai kuhọ ha. Enua e be raha ewoma uzuazọ no yọ o bi fi ei họ awa dede. Uzẹme, edẹ urere na ma ghinẹ rọ na anwọ 1914 ze yọ ma kẹle ekuhọ eruẹaruẹ Ebaibol no nọ i kpoma họ oke mai.
16. Ẹvẹ etoke edẹ urere na o theri te?
16 Ẹvẹ edẹ urere enana i ti kri te? Jesu ọ ta kpahe oge nọ ọ te ruẹ “emuhọ uye” na no umuọ 1914 ze: “Oge ọnana ọ rẹ te vrẹ hẹ bẹsenọ eware enana kpobi e te gba no.” (Matiu 24:8, 34-36) Fikiere, kabọ kabọ ekwakwa edẹ urere na kpobi i re ti wo orugba eva etoke uzuazọ oge ọvo, oge ọ 1914 na. Fikiere onana u te dhesẹ nọ ahwo jọ nọ e jọ uzuazọ eva ukpe 1914 e te gbẹ jọ uzuazọ nọ eyero ọnana o te zi te oba. Oge ahwo yena e kpako gaga no, bi dhesẹ nọ oke nọ u kiọkọ re Ọghẹnẹ ọ rehọ eyero eware enana ziọ oba u gbe tulo ho.
17, 18. Eruẹaruẹ vẹ u dhesẹ nọ ma ghine sikẹle urere akpọ na no?
17 Eruẹaruẹ ọfa nọ u dhesẹ nọ urere eyero ọnana ọ kẹle gaga no họ onọ Pọl ukọ na ọ ta, nọ ọ ruẹaro nọ: “Ẹtha ỌNOWO na ọ wọhọ epanọ oji ọ rẹ tha aso. Keme okenọ ahwo a rẹ te ta nọ, ‘Oke onana oke udhedhẹ gbe omofọwe,’ idudhe na ọraha ọ vẹ nwane bru ae ze, . . . a rẹ sae dhẹ vabọ họ.”—1 Ahwo Tẹsalonika 5:2, 3; je rri Luk 21:34, 35.
18 Nẹnẹ na Ẹmo Imimẹ o kuhọ no, yọ emo erẹwho buobu e gbẹ ruoma rọ udubro ho. Erẹwho na a ve ti roro nọ a kẹle eyero akpọ ọkpokpọ gaga no. Rekọ nọ a te roro nọ omodawọ rai u bi wo obokparọ, u re ti dhesẹ abọdekọ onọ a bi roro, keme oyena u ti dhesẹ nọ ọjọriẹ urere ọraha nọ Ọghẹnẹ ọ te raha eyero ọnana o kẹle ino. Kareghẹhọ, egwairoro gbe ọvọriọ isuẹsu e be sai nwene ahwo ho. E be sai ru ahwo you ohwohwo ho. Yọ isu akpọ a be whaha ethube he, hayo kọ a bi si ẹyao gbe uwhu no. Fikiere, who fi eva ra họ eruo udhedhẹ gbe omofọwẹ ahwo ho re who roro nọ akpọ ọnana o bi ti kuọ ebẹbẹ riẹ họ. (Olezi 146:3) Oware nọ ubo yena u ti ghine dhesẹ họ akpọ ọnana ọ kẹle ukuhọ riẹ gaga no.
Ẹta Usiuwoma
19, 20. Eruẹaruẹ vẹ kpahọ usiuwoma o ta eva edẹ urere na ma ruẹ nọ i bi wo orugba?
19 Eruẹaruẹ ọfa nọ u dhesẹ nọ ma be rria edẹ urere na anwọ 1914 ze họ ọnọ Jesu ọ kẹ: “Usiuwoma na a rẹ te kake vuẹ erẹwho kpobi tao.” (Mak 13:10) Hayo wọhọ epanọ Matiu 24:14 o fi rie họ: “A rẹ te vuẹ ovuẹ usiuwoma uvie na kẹ akpọ na kpobi, re o jọ isẹi kẹ erẹwho akpọ na kpobi; kẹsena urere u te zi te.”
20 Nẹnẹ na wọhọ epanọ o te jọ vẹre eva ikuigbe ha, usiuwoma kpahọ ekuhọ akpọ ọnana gbe ọrọ Aparadase akpọ ọkpokpọ eva otọ Uvie Ọghẹnẹ a be tae eva otọakpọ na kpobi. Amono a be tae? Ima Isẹri Jihova. A be tae evaọ erẹwho otọakpọ na kpobi.
21, 22. Eme, ọ mai dhesẹ Isẹri Jihova nọ ae họ Ileleikristi uzẹme?
21 Kugbe usiuwoma nọ a be ta kpahe Uvie Ọghẹnẹ, Isẹri Jihova a bi ru uruemu nọ u ghine dhesẹ ai via wọhọ ilele uzẹme Kristi, keme o whowho nọ: “Fiki onana ahwo kpobi a jẹ riẹ nọ whai ilele mẹ re whai ohwo o te you ohwo.” Fikiere, uyoyou nọ o rẹ hẹriẹ ha o gba Isẹri Jihova kpobi kugbe eva okugbe oma inievo akpọ soso.—Jọn 13:35; je rri Aizaya 2:2-4; Ahwo Kọlọsi 3:14; Jọn 15:12-14; 1 Jọn 3:10-12; 4:20, 21; Eviavia 7:9, 10.
22 Isẹri Jihova a rọwo ẹme nọ Ebaibol na e ta: ‘Ọghẹnẹ o re kienyẹ hẹ, rekọ evaọ korẹwho korẹwho ọnọ ọ jarae dhẹe o je ru onọ ukiẹrẹe ọ rẹ rehọ iẹe.’ (Iruẹru 10:34, 35) A rri ibẹ Isẹri rai nọ e rọ erẹwho efa wọhọ inievo emezae gbe inievo emetẹ ẹzi rai, makọ oghẹrẹ nọ ovioma gbe uyẹ rai o rọ kpobi. (Matiu 23:8) Yọ uzẹme na nnọ oghẹrẹ oma inievo utioye na o rọ akpọ na nẹnẹ, u fiba imuẹro na nọ kẹle na, ẹjiroro Ọghẹnẹ ọ te ziọ orugba.
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]
Uvie ogbagba obọ odhiwu Ọghẹnẹ ọvo o te jọ esuo ahwo nọ ọ te jọ evaọ akpọ ọkpokpọ na2