Ruabọhọ “Uyoyou Ọsosuọ Ra”
“Kru o nọ who wo ga.”—EVIA. 3:11.
1, 2. Ẹvẹ o jọ owhẹ oma nọ u vẹ owhẹ ẹro no inọ eware nọ a bi wuhrẹ owhẹ kpahe Jihova na uzẹme?
KỌ WHỌ kareghẹhọ oke ọsosuọ nọ who ro wuhrẹ kpahe obọdẹ ẹruore nọ Jihova ọ rọ kẹ ahwo-akpọ ẹmeoyo? Otẹrọnọ whọ jọ egagọ efa vẹre, ẹvẹ o jọ owhẹ oma okenọ a rehọ Ikereakere na dhesẹ ẹjiroro Ọghẹnẹ kẹ owhẹ hayo nọ a f’otọ iwuhrẹ nọ who je wo otoriẹ rai vẹre he vevẹ kẹ owhẹ? Ẹsejọhọ who vuhumu inọ kpakọ a su owhẹ thọ no. Rekọ eva e be were owhẹ gaga enẹna inọ whọ riẹ uzẹme na no. Otẹrọnọ ọsẹgboni ra nọ e rrọ ukoko na họ enọ e yọrọ owhẹ, kọ whọ kareghẹhọ epanọ oma o jọ owhẹ nọ u vẹ owhẹ ẹro no inọ eware nọ who bi wuhrẹ kpahe Jihova na uzẹme, jegbe nọ u fo re who fi ai họ iruo?—Rom 12:2.
2 Ibuobu inievo abọ-ẹzi ra a te ta kẹ owhẹ inọ onana o kẹ rai evawere gaga, a sikẹle Jihova, o tẹ jẹ dae ẹro fia inọ o si rai ziọ ukoko riẹ. (Jọn 6:44) Oghọghọ nọ a wo o wọ rai roma kẹ iruẹru ukoko na. Eva e were rai thesiwa te epanọ a rọ gwọlọ nọ a re dhesẹ eware nọ a bi wuhrẹ kẹ ohwo kpobi. Kọ ere ọvona o jọ owhẹ oma?
3. Ẹvẹ ukoko obọ Ẹfẹsọs o jọ okenọ Jesu o vi uwou se ai?
3 Okenọ Jesu ọ jẹ tẹme kẹ ukoko Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ nọ o jọ Ẹfẹsọs, ọ tẹme te “uyoyou ọsosuọ” rai. A rehọ eware ezi buobu riẹ inievo obọ Ẹfẹsọs, rekọ uyoyou nọ a wo kẹ Jihova vẹre u kie kpo no. Fikiere Jesu ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Mẹ riẹ iruo ra, uye ra gbe odiri akọ-othiho ra, epanọ whẹ ọ be sai ro wo odiri kẹ ahwo omuomu hu, rekọ ọ be jawọ enọ i [bi] se oma rai ikọ na, rekọ dede yọ a rọ họ je vuhu ai no nọ a rọ eta-erue; mẹ riẹ no nọ who bi wo odiri whawha fiki odẹ mẹ, yọ oma o te rọ owhẹ hẹ. Rekọ mẹ rehọ fiki onana whọku owhẹ, fiki epanọ whọ se uyoyou ọsosuọ ra ba no.”—Evia. 2:2-4.
4. Emejabọ ovuẹ Jesu ro se ukoko obọ Ẹfẹsọs u je wuzou k’omai nẹnẹ?
4 Ohrẹ nọ Jesu ọ kẹ ukoko obọ Ẹfẹsọs gbe ikoko efa evaọ obe Eviavia na u mu Ileleikristi nọ a wholo na oma fiki eware jọ nọ e jọ udevie rai via muhọ no 1914 vrẹ. (Evia. 1:10) Makọ enẹna dede, o rẹ sae lọhọ re Ileleikristi jọ a gbabọkẹ “uyoyou ọsosuọ” nọ a wo kẹ Jihova gbe iwuhrẹ uzẹme. Fiki onana, joma kiẹ epanọ whọ sae rọ yọrọ ọwhọ ra je ru uyoyou ọsosuọ nọ who wo kẹ Ọghẹnẹ gbe ẹme riẹ kpokpọ ẹkwoma ẹkareghẹhọ gbe eroro kpahe eware nọ whọ rọ ẹro ruẹ no.
Eme O kẹ Owhẹ Imuẹro inọ Whọ Riẹ Uzẹme na No?
5, 6. (a) Eme u fo nọ u re vẹ Oleleikristi kpobi ẹro? (b) Eme o kẹ owhẹ imuẹro inọ Isẹri Jihova họ enọ i bi wuhrẹ uzẹme na? (c) Eme o rẹ sai fi obọ họ kẹ ohwo ru uyoyou ọsosuọ riẹ kpokpọ?
5 Ohwo kpobi nọ ọ gwọlọ roma mudhe kẹ Jihova ọ rẹ kake ‘riẹ oreva Ọghẹnẹ, o nọ uwoma nọ a jẹrehọ nọ o jẹ gbunu.’ (Rom 12:1, 2) Onana o gwọlọ nọ o re wuhrẹ re ọ riẹ oware nọ Ebaibol e ta. Oware nọ o kẹ ohwo jọ imuẹro inọ Isẹri Jihova họ enọ i bi wuhrẹ uzẹme na o rẹ sai wo ohẹriẹ no onọ o kẹ omọfa imuẹro. Ejọ e be kareghẹhọ inọ oware nọ u nwene iroro rai họ odẹ Ọghẹnẹ nọ a jọ Ebaibol na ruẹ hayo otoriẹ oghẹrẹ nọ ahwo nọ a whu no a ginẹ rrọ. (Ol. 83:18; Ọtausi. 9:5, 10) Oware jọ nọ u duobọte ahwo jọ họ uyoyou nọ o rrọ udevie ahwo Jihova. (Jọn 13:34, 35) Amọfa a roro kpahe oware nọ u dhesẹ re ohwo ọ siọ abọ akpọ na ba ẹjọ. A vuhumu inọ u fo ho re Ileleikristi uzẹme a dhunu họ ẹme isuẹsu hayo dhoma họ ẹmo.—Aiz. 2:4; Jọn 6:15; 17:14-16.
6 Rọkẹ ahwo buobu eware nana gbe efa i ru nọ a ro you Ọghẹnẹ. Rọ oma totọ roro kpahe oware nọ o kẹ owhẹ imuẹro inọ whọ riẹ uzẹme na no. Duọ ohwo duọ uruemu riẹ gbe uyero riẹ, fikiere eware nọ e lẹliẹ owhẹ you Jihova jẹ rọwo eyaa riẹ e rẹ sai wo ohẹriẹ no erọ amọfa. Oghẹrẹ nọ o rẹ jọ kpobi kẹhẹ, oware nọ o lẹliẹ owhẹ you Jihova evaọ oke ọsosuọ u ri nwene he. Uzẹme na u ri nwene he. Fikiere, ẹkareghẹhọ ọwhọ gbe iroro nọ who wo evaọ okenọ u kpemu o rẹ sai ru uyoyou ọsosuọ ra kẹ uzẹme na kpokpọ.—Se Olezi 119:151, 152; 143:5.
Bọ Uyoyou Ọsosuọ Ra Ga
7. Fikieme o jẹ gwọlọ nọ ma bọ uyoyou ọsosuọ nọ ma wo kẹ uzẹme na ga, kọ ẹvẹ ma sai ro ru ere?
7 Ẹsejọhọ inwene buobu e jọ uzuazọ ra roma via no anwẹnọ whọ rọ roma mudhe kẹ Jihova no. Uyoyou ọsosuọ nọ who wo kẹ uzẹme na o roja, rekọ nọ oke o be nyaharo na, who te ti vuhumu inọ re whọ sai fi ebẹbẹ efa nọ e be dawo ẹrọwọ ra kparobọ, uyoyou ọsosuọ na ọvo u te he. Ghele na Jihova ọ se owhẹ ba ha. (1 Kọr. 10:13) Fikiere, eware nọ whọ rọ ẹro ruẹ no evaọ ikpe nọ e vrẹ e rẹ sai fi obọ họ kẹ owhẹ re. Eye e lẹliẹ uyoyou ọsosuọ ra jọ gaga, yọ e rẹ sai fi obọ kẹ owhẹ wo imuẹro oreva Ọghẹnẹ, onọ u woma, nọ a jẹrehọ.—Jos. 23:14; Ol. 34:8.
8. Ẹvẹ Jihova o dhesẹ oma riẹ kẹ Mosis, kọ ẹvẹ emọ Izrẹl a te rọ riẹ Ọghẹnẹ ziezi?
8 Re ma dhesẹ iẹe, roro kpahe oware nọ o via kẹ emọ Izrẹl okenọ Jihova ọ ta nọ o re ti siwi ai no igbo Ijipti. Ọghẹnẹ o dhesẹ oma riẹ kẹ Mosis inọ: “Mẹ rẹ rẹriẹ kpohọ oghẹrẹ kpobi nọ u j’omẹ.” (Ọny. 3:7, 8, 13, 14, NW) Otofa ẹme Jihova na họ, o ti zihe ruọ oghẹrẹ kpobi nọ o gwọlọ re ọ sai siwi ahwo riẹ. Evaọ eware kpobi nọ e via uwhremu na, emọ Izrẹl a rọ ẹro ruẹ epanọ Jihova o ro dhesẹ abọ sa-sa oghẹrẹ Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ via—wọhọ Ọghẹnẹ Erumeru, Obruoziẹ, Osu, Osiwi, Ọgbaẹmo, gbe Ọnọ ọ rẹ rẹrote ahwo riẹ.—Ọny. 12:12; 13:21; 14:24-31; 16:4; Neh. 9:9-15.
9, 10. Eghẹrẹ eware vẹ e rẹ sae lẹliẹ ohwo riẹ Ọghẹnẹ ziezi, kọ eme u je fo re ma hae kareghẹhọ eware itieye na?
9 Uyero ra u wo ohẹriẹ no orọ emọ Izrẹl anwae. Ghele na, whọ rọ ẹro ruẹ eware jọ no enọ e kẹ owhẹ imuẹro inọ Ọghẹnẹ o you owhẹ, onana o tẹ bọ ẹrọwọ ra ga. O sae jọnọ Jihova o fi obọ họ kẹ owhẹ no wọhọ Ọnọ ọ rẹ rẹrote ahwo riẹ, Ọnọ ọ rẹ sasa ohwo oma, gbe Owuhrẹ. (Se Aizaya 30:20b, 21.) Hayo o sae jọnọ who muẹrohọ oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ o ro yo olẹ ra no ẹdẹjọ. Ẹsejọhọ who wo ẹbẹbẹ, oniọvo jọ ọ tẹ dhogbo bru owhẹ ze. Hayo whọ jọ uwuhrẹ Ebaibol omobọ ra ruẹ ikereakere jọ nọ i fi obọ họ kẹ owhẹ no.
10 Who te gbiku eware nana kẹ amọfa, ẹsejọhọ e te nwani gbe ahwo jọ unu tere he. O sae jọ ere keme orọnikọ edhere igbunu eware nana e rọ via ha. Rekọ e rrọ ikpeware kẹ owhẹ. Ẹhẹ, Jihova ọ rẹriẹ kpohọ oghẹrẹ nọ ọ gwọlọ re ọ ruẹsi fi obọ họ kẹ owhẹ. Dai roro kpemu kpohọ anwẹnọ whọ rọ rrọ ukoko na. Kọ whọ sae kareghẹhọ etoke sa-sa nọ who jo muẹrohọ nnọ Jihova ọ rẹrote owhẹ? O tẹ rrọ ere, whọ tẹ be kareghẹhọ oghẹrẹ nọ eware yena e rọ via gbe oghẹrẹ nọ e jọ owhẹ oma, e rẹ sae lẹliẹ owhẹ you Jihova enẹna wọhọ epanọ who you rie evaọ oke oyena. Eware eyena nọ e via vrẹ no na e thọrọ owhẹ ẹro ho. Hai roro te ai. Enana yọ imuẹro inọ Jihova o wo isiuru kpahe owhẹ, imuẹro nọ ohwo ọvo ọ sai mi owhẹ hẹ.
Kiẹ Uyero Ra Riwi
11, 12. Oleleikristi o gbe you uzẹme na wọhọ epaọ oke ọsosuọ họ, eme o rẹ sae jọnọ o wha onana ze, kọ ohrẹ vẹ Jesu ọ kẹ?
11 Otẹrọnọ who gbe you Ọghẹnẹ gbe uzẹme na wọhọ epanọ o jọ vẹre he, orọnikọ fikinọ Ọghẹnẹ o nwene no ho. Jihova o re nwene he. (Mal. 3:6; Jem. 1:17) O gbe wo isiuru kpahe owhẹ enẹna wọhọ epanọ o wo isiuru kpahe owhẹ evaọ okenọ u kpemu na. Kọ ẹvẹ otẹrọnọ oware jọ o lẹliẹ usu ra kugbe Jihova whrehe no? Kọ o sae jọnọ who bi roro nọ eware e ga owhẹ oma hayo bu owhẹ aro vi epaọ ọsosuọ no? Ẹsejọhọ, whọ jẹ hae lẹ gaga, wuhrẹ Ebaibol ziezi, je roro kpahe eme Ọghẹnẹ kẹse kẹse. Kọ whọ jẹ hai kpohọ usiuwoma gaga je kpohọ iwuhrẹ kẹse kẹse vi epanọ o rrọ enẹna?—2 Kọr. 13:5.
12 O sae jọnọ whọ re jọ uzuazọ ra ruẹ inwene itienana ha, rekọ otẹrọnọ who muẹrohọ ae, eme o wha rai ze? Kọ emamọ awaọruọ, wọhọ epanọ whọ rẹ rọ rẹrote uviuwou ra, ruẹ inọ who wo omakpokpọ, gbe eware itieye na efa o be whae ze nọ who bi ro roro nọ ẹdẹ Jihova o gbe thabọ? Jesu ọ ta kẹ ikọ riẹ nọ: “Wha yọrọ oma rai ogbẹrọ ere he emuọriọ obuobu gbe edada ibuobu, gbe iroro akpọ na, i ve ti ru owhai zoruẹ, re ẹdẹ ọyena ọ se owhai ba emu idudhe wọhọ agbefẹ. Keme ere o re zi mu ai kpobi nọ erọ evaọ akpọ na soso. Rekọ wha roro kẹse kẹse, wha hẹ lẹ re wha sae va eware nana kpobi abọ.”—Luk 21:34-36.
13. Eme Jemis ọ rehọ Ẹme Ọghẹnẹ dhesẹ?
13 Jemis olele na ọ tuduhọ ibe Ileleikristi riẹ awọ re a rehọ Ẹme Ọghẹnẹ kiẹ oma rai riwi ziezi. O kere nọ: “Wha jọ iru ẹme na, wha jọ iyo evo ho, rọ ere se oma obọ rai ba ẹviẹhọ. Keme re ọjọ ọ tẹrọ oyo ẹme na, ọ gbẹrọ oru hu, ọ rẹ [wọhọ] ohwo nọ ọ be rọ ughẹgbe riwẹ ovao riẹ; keme o ri ovao riẹ no ọ vẹ nyawa, oghẹrẹ epa ohwo nọ ọ rọ o vẹ nwane thọrọ iẹe ẹro. Rekọ ọnọ oriwi e ruọ eva uzi ufuoma nọ o gba kiete na, ọ vẹ yahiẹe, ọ gbẹ jọ ọnọ oyo no othọrọ iẹ ẹro ho, rekọ ọ tẹ rọ oruiruo na, ohwo ọnana o re ti wo oghale eva iruo riẹ.”—Jem. 1:22-25.
14, 15. (a) Ẹvẹ Ebaibol na e sai ro fi obọ họ kẹ owhẹ ru usu ra kugbe Ọghẹnẹ ga? (b) Enọ vẹ u fo nọ who re roro kpahe kẹse kẹse?
14 Ohwo ọ rẹ rehọ ughẹgbe riwi oma riẹ sọ ọ rrọ kpatiẹ. Wọhọ oriruo, ọzae ọ tẹ ruẹ nọ otaa nọ ọ gba o jẹlẹ, ọ rẹ sae ruẹrẹ iẹe họ. Aye ọ tẹ ruẹ nọ eto riẹ e whọhọ ku, ọ rẹ sae fẹ eto na ruẹhọ. Epọvo na re, Ikereakere na e rẹ sai fi obọ họ k’omai kiẹ oghẹrẹ ohwo nọ ma rrọ riwi. Ma tẹ be kiẹ oma mai riwi sọ ma ginẹ rrọ oghẹrẹ nọ Ebaibol e gwọlọ nọ ma jọ, koyehọ ma be rehọ iẹe rri oma mai wọhọ ughẹgbe. Kọ eme o rẹ lẹliẹ omai rri ughẹgbe otẹrọnọ ma te rri rie no ma rẹ kpọ oware nọ o thọ vi hi? Ma te bi ru lele oware nọ ma jọ ‘uzi Ọghẹnẹ nọ o gba kiete na’ ruẹ be rọ ere zihe ruọ “iru ẹme na,” u dhesẹ nọ ma wareghẹ. Fikiere u fo re ohwo kpobi nọ ọ ruẹ nnọ uyoyou ọsosuọ nọ o wo kẹ Jihova gbe uzẹme na u kiekpo no, o roro kpahe enọ nana: ‘Ebẹbẹ vẹ me wo evaọ uzuazọ, kọ ẹvẹ i bi kpomahọ omẹ? Ẹvẹ i kpomahọ omẹ evaọ okenọ u kpemu? Kọ oware jọ o thọ no?’ Whọ tẹ rọ oghẹrẹ utiona kiẹ oma ra riwi, jẹ ruẹ nọ whọ jọ abọjọ kie kpo, ru oware jọ kpahe iẹe. O tẹ gwọlọ inwene mi owhẹ, daoma gaga re who ru inwene na ababọ okioraha.—Hib. 12:12, 13.
15 Enọ itieye na nọ who re roro kpahe o rẹ sai je fi obọ họ kẹ owhẹ fi emamọ itee abọ-ẹzi họ. Pọl ukọ na ọ kẹ Timoti ibe oruiruo riẹ uvi ohrẹ kpahe epanọ ọ sai ro wo ẹnyaharo evaọ odibọgba na. Ọ tuduhọ ẹghele na awọ nnọ: “He dhe iruo enana erueruo, rehọ uvẹ ra kpobi kẹ ae, re ahwo kpobi a ruẹ ẹnyaharo ra.” Epọvo na re, ma rẹ rọ Ebaibol na kiẹ oma mai riwi, re ma ruẹ abọ nọ o fo nọ ma re jo wo ẹnyaharo.—1 Tim. 4:15.
16. Whọ tẹ be rọ Ikereakere na kiẹ oma ra riwi, iroro ethọthọ vẹ whọ rẹ whaha?
16 Whọ te siọ omoyẹlẹ jọ ba ẹruẹ hẹ oke kpobi nọ whọ tẹ rọ oruọzewọ kiẹ oma ra riwi. Onana o rẹ sae lẹliẹ udu no ohwo awọ, rekọ kru udu ga. Kọ ogbẹrọnọ re who vuhu oria nọ whọ jọ gwọlọ omodawọ whọ be rọ kiẹ oma ra riwi? Whaọ, Setan ọ gwọlọ nọ Oleleikristi kpobi ọ rehọ fiki omoyẹlẹ nọ o wo rri oma riẹ nnọ o fiokaha. A ta riẹ via no dede inọ Ọghẹnẹ ọ be daezọ epanọ ma be daoma te re ma gọe he. (Job 15:15, 16; 22:3) Oyena yọ ọrue nọ Jesu ọ fere via vevẹ; Ọghẹnẹ ọ rehọ omai omomọvo ghaghae. (Se Matiu 10:29-31.) Ukpenọ udu u no owhẹ awọ, jọ ethobọ ra nọ who muẹrohọ e lẹliẹ owhẹ gbaemu inọ avọ obufihọ Jihova whọ rẹ gbẹ daoma. (2 Kọr. 12:7-10) Otẹrọnọ ẹyao hayo owho o be whae ze nọ who gbe bi ru te ẹgwọlọ họ, fi utee nọ whọ rẹ sae nyate họ, rekọ whọ siọ Ọghẹnẹ ba ẹgọ họ, whọ jọ uyoyou ra u kie kpo ho.
Eware Buobu E Riẹ nọ Whọ rẹ rọ Fiki Rai Ghọghọ
17, 18. Irere vẹ i re te owhẹ otẹrọnọ who bi ru re uyoyou ọsosuọ ra u dhe ẹgẹga?
17 Whọ rẹ sai wo irere buobu otẹrọnọ who bi ru re uyoyou ọsosuọ ra kẹ Ọghẹnẹ u dhe ẹgẹga. Whọ rẹ sai ru eriariẹ nọ who wo kpahe Ọghẹnẹ anwẹdẹ gbe edẹro nọ who wo kẹ obufihọ oyoyou riẹ kodo ziezi. (Se Itẹ 2:1-9; 3:5, 6.) Ọso-ilezi na ọ so nọ: ‘Ekoko [ijaje Jihova u] wo osa ruaro. Ekareghẹhọ ỌNOWO umuẹro, o rẹ rọ areghẹ kẹ iwewe.’ Ofariẹ, “oghale u te otu nọ edhere rai ọ kare afuẹwẹ, nọ e be nya eva ujaje ỌNOWO!”—Ol. 19:7, 11; 119:1.
18 Ababọ avro, whọ te rọwo inọ eware buobu e riẹ nọ whọ rẹ rọ fiki rai kẹ Ọghẹnẹ uyere. Whọ riẹ oware nọ o wha riẹ ze nọ akpọ na ọ jẹ rrọ enẹ. Who bi wo erere no ẹruorote gbe emu abọ-ẹzi nọ Ọghẹnẹ ọ be kẹ idibo riẹ ze nẹnẹ. Ababọ avro eva e were owhẹ re inọ Jihova ọ rehọ owhẹ ziọ ukoko akpọ-soso riẹ, ọ tẹ jẹ kẹ owhẹ uvẹ-ọghọ nọ whọ rọ rrọ omọvo Isẹri riẹ. Jọ eware ezi nọ Ọghẹnẹ o ru kẹ owhẹ no e d’owhẹ ẹro. Whọ tẹ ta nnọ who re kele ai, i ti bu w’umuo ho. Whọ tẹ be hai ru enẹ kẹse kẹse u ti fi obọ họ kẹ owhẹ ru lele ohrẹ na inọ: “Kru o nọ who wo ga.”—Evia. 3:11.
19. U te no eroro kpahe usu nọ who wo kugbe Ọghẹnẹ no, eme ọfa o re fi obọ họ kẹ owhẹ jọ jajaja ẹsikpobi evaọ abọ-ẹzi?
19 Oware jọ nọ o rẹ sae lẹliẹ owhẹ kru onọ who wo ga họ, ẹkareghẹhọ epanọ ẹrọwọ ra ọ rọ rehọ ẹmẹrera ga te epanọ ọ rrọ na. Uwou-Eroro Na u dhesẹ idhere efa k’omai ẹsibuobu no nọ ma sae rọ yọrọ usu mai kugbe Ọghẹnẹ. Ejọ rai họ olẹ, iwuhrẹ ukoko nọ ma re kpohọ jẹ jarai w’obọ, gbe iruo usiuwoma ota na nọ ma rẹ rọ ajọwha ru. Eware enana i re fi obọ họ kẹ owhẹ ru uyoyou ọsosuọ ra kẹ Ọghẹnẹ kpokpọ jẹ tubẹ ga viere.—Ẹf. 5:10; 1 Pita 3:15; Jud 20, 21.
Ẹvẹ Whọ te k’Uyo?
• Ẹvẹ eware nọ e lẹliẹ owhẹ you Jihova evaọ oke ọsosuọ e sae rọ jọ uduotahawọ kẹ owhẹ enẹna?
• Imuẹro vẹ whọ rẹ sai wo no eware nọ whọ rọ ẹro ruẹ evaọ oke nọ u kpemu ze?
• Fikieme whọ rẹ rọ kiẹ oma ra riwi sọ who gbe you Ọghẹnẹ ziezi?
[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 23]
Uwuhrẹ Ebaibol vẹ u si owhẹ urru jẹ kẹ owhẹ imuẹro?
[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 25]
Kọ whọ be jọ oma ra ruẹ eria jọ nọ i fo nọ who re jo ru inwene?