Kisah Para Rasul
19 Pas Apolos+ ing Korintus, Paulus njlajahi dhaérah-dhaérah sing adoh saka laut lan akhiré tekan ing Éfésus.+ Ing kana, Paulus ketemu karo murid-murid. 2 Paulus takon marang murid-murid kuwi, ”Wektu kowé dadi wong percaya, apa kowé wis nampa roh suci?”+ Murid-murid kuwi njawab, ”Apa kuwi? Aku ora tau krungu soal roh suci.” 3 Mula, Paulus takon, ”Nèk ngono, kowé dibaptis nganggo baptisan apa?” Murid-murid kuwi njawab, ”Nganggo baptisan Yohanes.”+ 4 Paulus kandha, ”Baptisané Yohanes kuwi kanggo nduduhké nèk wong wis mertobat,+ lan dhèwèké ya ngongkon wong-wong supaya percaya karo Yésus, yaiku wong sing teka sakwisé dhèwèké.”+ 5 Wektu krungu soal kuwi, murid-murid terus dibaptis nganggo jenengé Gusti Yésus. 6 Wektu Paulus numpangké tangané ing ndhuwur sirahé murid-murid kuwi, murid-murid kuwi nampa roh suci+ lan mulai ngomong nganggo basa-basa liya. Murid-murid kuwi ya isa nyampèkké ramalan.+ 7 Murid-murid kuwi jumlahé ana wong lanang 12.
8 Telung sasi suwéné, Paulus kendel banget mulang ing sinagogé,*+ mènèhi ceramah soal Kerajaané Gusti Allah,+ lan mbantu wong-wong bèn yakin soal kuwi. 9 Ning, ana wong-wong sing tetep ora gelem percaya lan ngèlèk-èlèk Dalan sing Bener*+ ing ngarepé wong akèh. Mula, Paulus lunga+ lan ngejak murid-murid ngedoh saka wong-wong kuwi. Saben dina, Paulus mènèhi ceramah ing ruang pertemuan sekolah Tiranus. 10 Dhèwèké nindakké kuwi rong taun suwéné. Hasilé, kabèh penduduk Provinsi Asia, termasuk wong Yahudi lan wong Yunani, dadi krungu omongané Gusti.*
11 Liwat Paulus,+ Gusti Allah terus nindakké mukjijat-mukjijat sing hébat. 12 Malah, sapu tangan lan klambi* sing tau dienggo Paulus isa digunakké kanggo marèkké wong-wong lara+ lan ngusir roh-roh jahat.+ 13 Wektu kuwi, ana wong-wong Yahudi sing seneng lunga ing endi-endi kanggo ngusir roh jahat lan nyoba nggunakké jenengé Gusti Yésus kanggo marèkké wong sing kesurupan. Wong-wong kuwi kandha, ”Nganggo jenengé Yésus sing diwartakké Paulus,+ aku ngongkon kowé metu.” 14 Anak-anaké lanang Skéwa sing jumlahé pitu ya nindakké kuwi. Skéwa kuwi salah siji imam kepala Yahudi. 15 Pas anak-anaké Skéwa nindakké kuwi, roh jahat kuwi malah njawab, ”Aku kenal Yésus+ lan aku ya ngerti Paulus.+ Ning, kowé kuwi sapa?” 16 Wong sing kesurupan mau langsung nubruk lan ngalahké kabèh wong kuwi. Terus, wong-wong kuwi mlayu saka omah kuwi karo wuda* lan babak bundhas. 17 Wong Yahudi lan Yunani sing manggon ing Éfésus ngerti soal peristiwa iki. Mula, wong-wong kuwi dadi wedi, lan jenengé Gusti Yésus saya diluhurké. 18 Terus, akèh wong sing wis dadi wong percaya teka kanggo ngakoni kesalahané lan nyritakké ing ngarepé wong akèh soal tumindak jahat sing tau dilakoni. 19 Malah, akèh wong sing mbiyèn nggunakké ilmu gaib padha nglumpukké buku-bukuné lan ngobong buku-buku kuwi ing ngarepé wong akèh.+ Sakwisé diétung, regané buku-buku kuwi jebulé 50.000 dhuwit pérak. 20 Merga kuwasané Yéhuwah,* omongané Gusti Allah dadi saya nyebar lan saya gedhé kuwasané.+
21 Sakwisé kabèh peristiwa kuwi, Paulus mutuské arep lunga menyang Yérusalèm sakwisé saka Makédonia+ lan Akhaya. Dhèwèké kandha, ”Bar saka Yérusalèm,+ aku ya kudu lunga menyang Roma.”+ 22 Mula, Paulus ngutus wong loro sing biasané nglayani dhèwèké, yaiku Timotius+ lan Érastus,+ menyang Makédonia. Ning kanggo sementara waktu, Paulus tetep manggon ing Provinsi Asia.
23 Wektu kuwi, ana gègèran gedhé+ gara-gara Dalan sing Bener.*+ 24 Ana wong sing jenengé Démétrius. Dhèwèké kuwi tukang pérak sing nggawé kuil-kuilan Artémis. Usahané dhèwèké ngasilké keuntungan sing gedhé kanggo para pengrajin.+ 25 Dhèwèké nglumpukké wong-wong kuwi lan tukang-tukang pérak liyané, terus kandha, ”Kanca-kanca, kowé kabèh padha ngerti ta nèk awaké dhéwé sugih merga gawéan iki? 26 Ning, saiki kowé wis ndelok lan krungu dhéwé nèk wong-wong ing Éfésus+ lan kabèh Provinsi Asia wis dipengaruhi karo Paulus. Wong-wong kuwi percaya karo Paulus sing kandha nèk patung sing digawé nganggo tangané manungsa kuwi ora ana gunané.+ 27 Iki bener-bener bahaya. Wong-wong isa ngrèmèhké bisnisé awaké dhéwé, lan kuilé Dèwi Artémis sing agung ya ora bakal diajèni manèh. Wong-wong ing kabèh Provinsi Asia lan ing kabèh panggonan kan wis nyembah Dèwi Artémis. Ning, gara-gara omongané Paulus, Dèwi Artémis bakal ora diluhurké manèh.” 28 Wektu krungu kuwi, wong-wong dadi nesu banget. Wong-wong kuwi bengok-bengok, ”Muga-muga Artémis, dèwiné wong Éfésus, diluhurké.”
29 Sak kutha dadi gègèr. Wong-wong kuwi nyèrèt Gayus lan Aristarkhus mlebu ing stadion. Gayus lan Aristarkhus+ kuwi wong-wong Makédonia sing biasané ngancani Paulus. 30 Sakjané, Paulus péngin mlebu nemoni wong-wong kuwi. Ning, murid-murid nglarang dhèwèké. 31 Merga kekancan karo Paulus, wong-wong sing nduwé tanggung jawab kanggo ngurus perayaan lan pertandingan ya ngandhani bèn Paulus aja mlebu ing stadion. 32 Ing kono, keadaané kisruh banget merga ana sing mbengok ngéné lan ana sing mbengok ngono. Akèh-akèhé wong kuwi ora ngerti alesané ngapa kok dhèwèké teka mrono. 33 Terus, ana wong sing jenengé Alèksander. Dhèwèké disurung-surung wong Yahudi lan dikongkon maju kanggo ngomong. Mula, Alèksander mènèhi tandha nganggo tangané bèn wong-wong tenang merga dhèwèké arep njelaské masalahé. 34 Ning, wektu ngerti nèk Alèksander kuwi wong Yahudi, wong-wong kuwi bengok-bengok terus nganti kira-kira rong jam, ”Muga-muga Artémis, dèwiné wong Éfésus, diluhurké.”
35 Akhiré, wali kota isa nggawé wong-wong kuwi tenang. Terus, dhèwèké kandha, ”Wong-wong Éfésus, kabèh wong wis ngerti nèk Éfésus kuwi kutha sing nglindhungi kuilé Artémis sing agung lan patungé sing mudhun saka langit. 36 Ora ana sing isa mbantah soal kuwi. Mula, luwih apik nèk kowé kabèh tetep tenang lan ora grusa-grusu. 37 Wong-wong sing mbok gawa mréné kuwi ora ngrampok kuil utawa ngrèmèhké dèwiné awaké dhéwé. 38 Mula, nèk Démétrius+ lan para pengrajin nduwé masalah karo wong-wong kuwi, Démétrius lan para pengrajin kan ngerti ta nèk isa nuntut wong-wong kuwi ing pengadilan. Ing kono, ana gubernur* sing isa ngadili masalah kuwi. 39 Ning nèk ana masalah liyané sing péngin mbok rembug, sing isa mutuské kuwi pengadilan sing sah. 40 Peristiwa dina iki kuwi bahaya banget kanggo awaké dhéwé. Awaké dhéwé isa ditudhuh nyebabké pembrontakan merga awaké dhéwé ora nduwé alesan kanggo mbuktèkké ngapa kok kumpulan wong iki dadi kisruh.” 41 Sakwisé ngomong kaya ngono, wali kota mbubarké wong-wong kuwi.