Injil Lukas
8 Ora let suwé, Yésus lunga martakké kabar apik soal Kerajaané Gusti Allah menyang kutha-kutha lan désa-désa liyané.+ Yésus lunga bareng karo rasulé 12 2 lan wong-wong wédok sing wis dibébaské saka roh-roh jahat lan dimarèkké saka penyakité. Wong-wong wédok kuwi yaiku Maria sing disebut Magdaléna sing tau dibébaské saka roh jahat pitu, 3 Susana, lan Yohana+ bojoné Khuza. Khuza kuwi pengurus istanané Hérodès. Sakliyané kuwi, isih ana wong-wong wédok liyané. Kabèh wong wédok kuwi nggunakké kabèh sing diduwèni kanggo ngladèni Yésus lan rasul-rasulé.+
4 Wektu kuwi, wong-wong saka kutha-kutha teka nemoni Yésus, lan ana akèh wong sing ngumpul. Terus, Yésus mulang wong-wong kuwi nggunakké perumpamaan iki:+ 5 ”Ana petani sing nyebar benihé. Wektu benih kuwi disebar, ana benih sing tiba ing pinggir dalan lan kepidak-pidak, terus dithotholi manuk-manuk nganti entèk.+ 6 Ana benih liyané sing tiba ing panggonan sing akèh watuné. Sakwisé thukul, benih-benih kuwi garing merga ora éntuk banyu.+ 7 Ana manèh benih sing tiba ing antarané suket eri. Benih kuwi thukul bareng karo suket eri, ning suket eri kuwi njiret benih kuwi.+ 8 Terus, ana benih sing tiba ing lemah sing subur. Sakwisé thukul, benih kuwi ngasilké buah ping 100 luwih akèh.”+ Sakwisé nyritakké kuwi kabèh, Yésus kandha, ”Sapa waé sing nduwé kuping, rungokna tenanan.”+
9 Terus, murid-murid nakoni Yésus soal artiné perumpamaan kuwi.+ 10 Yésus njawab, ”Kowé wis diwènèhi pemahaman soal rahasia suci Kerajaané Gusti Allah, ning wong-wong liyané mung dikandhani liwat perumpamaan thok.+ Dadi, wong-wong kuwi tetep ora isa ngerti senajan isa ndelok, lan wong-wong kuwi tetep ora isa paham senajan isa krungu.+ 11 Soal perumpamaan mau, iki artiné: Benih kuwi maksudé omongané Gusti Allah.+ 12 Benih sing tiba ing pinggir dalan kuwi maksudé wong-wong sing ngrungokké omongané Gusti Allah. Ning bar kuwi, Iblis teka lan ngrampas omongan kuwi saka njero atiné bèn wong-wong kuwi dadi ora percaya lan ora dislametké.+ 13 Benih sing tiba ing panggonan sing akèh watuné kuwi maksudé wong-wong sing ngrasa seneng pas krungu omongan kuwi lan langsung nampa, ning omongan kuwi ora mlebu ing atiné. Wong-wong kuwi percaya, ning mung sedhéla. Sakwisé diuji, imané dadi ilang.+ 14 Benih sing tiba ing antarané suket eri kuwi maksudé wong-wong sing ngrungokké omongan kuwi, ning rasa kuwatir, kekayaan,+ lan kesenengan ing urip nggawé wong-wong kuwi ora fokus.+ Dadi, omongan kuwi bener-bener kejiret lan babar blas ora ngasilké buah sing apik.+ 15 Terus, benih sing tiba ing lemah sing subur kuwi maksudé wong-wong sing atiné tulus lan apik.+ Sakwisé ngrungokké omongan kuwi, wong-wong kuwi nyimpen kuwi ing atiné. Senajan ngadhepi masalah, wong-wong kuwi tetep ngasilké buah.+
16 ”Ora ana wong sing bar nyumet lampu minyak, terus nutupi kuwi nganggo wadhah utawa ndèlèhké kuwi ing ngisor ambèn. Ning, wong kuwi mesthi bakal ndèlèhké kuwi ing panggonan sing dhuwur bèn wong-wong sing mlebu omah isa ndelok cahayané.+ 17 Kabèh sing didhelikké bakal diduduhké, lan kabèh sing ditutup rapet-rapet bakal dibukak lan dingertèni.+ 18 Mula kowé kudu ngrungokké tenanan, merga wong sing nduwé pemahaman bakal diwènèhi luwih akèh pemahaman.+ Ning, wong sing ora nduwé pemahaman bakal kélangan pemahamané, termasuk pemahaman sing rumangsané diduwèni.”+
19 Ibuné Yésus lan adhi-adhiné lanang+ teka arep nemoni Yésus, ning ora isa nyedhak merga saking akèhé wong.+ 20 Mula, ana sing ngandhani Yésus, ”Ibumu lan adhi-adhimu lanang ana ing njaba lan péngin ketemu njenengan.” 21 Terus Yésus njawab, ”Ibuku lan adhi-adhiku kuwi wong-wong sing ngrungokké lan nindakké omongané Gusti Allah.”+
22 Yésus lan murid-muridé numpak prau. Yésus ngomong karo murid-muridé, ”Ayo lunga ing sabrang danau.” Terus, wong-wong kuwi mangkat.+ 23 Pas lagi perjalanan numpak prau kuwi, Yésus turu. Bar kuwi, ana badai sing gedhé banget ing danau kuwi. Prauné dadi kebak banyu lan mèh kleleb.+ 24 Mula, murid-murid nggugah Yésus lan kandha, ”Guru, Guru, awaké dhéwé bakal mati.” Terus Yésus tangi. Dhèwèké nggetak angin lan ombak sing gedhé kuwi. Bar kuwi, badainé mandheg, lan keadaané dadi tenang.+ 25 Terus, Yésus ngomong karo murid-muridé, ”Ing endi imanmu?” Murid-murid dadi wedi banget lan nggumun, terus padha ngomong, ”Sapa ta sakjané wong iki, kok nganti angin lan banyu waé manut karo préntahé?”+
26 Bar kuwi, Yésus karo murid-muridé tekan ing pantai ing dhaérahé wong Gérasa,+ sing ana ing sabrangé Galiléa. 27 Pas Yésus mudhun saka prau, wong lanang saka kutha kuwi sing kesurupan roh jahat teka marani Yésus. Wong lanang kuwi wis suwé ora klambèn. Wong kuwi ya ora manggon ing omah, tapi ing kuburan.+ 28 Pas ndelok Yésus, wong lanang kuwi sujud ing ngarepé Yésus lan mbengok, ”Apa urusanku karo kowé, hé Yésus, Anaké Gusti Allah sing Mahaluhur? Tulung, aja nyiksa aku.”+ 29 (Wongé ngomong kaya ngono merga Yésus wis ngongkon roh jahat* mau bèn metu saka wong lanang kuwi. Roh jahat mau kerep ngleboni wong lanang kuwi.*+ Wong lanang kuwi ya wis bola-bali dijaga tenanan, lan tangan karo sikilé diranté, ning dhèwèké isa medhot ranténé. Merga kesurupan roh jahat mau, wong lanang kuwi kerep lunga ing panggonan-panggonan sing sepi.) 30 Yésus takon, ”Jenengmu sapa?” Dhèwèké njawab, ”Lègiun,”* merga roh jahat sing ngleboni wong kuwi ana akèh banget. 31 Roh-roh kuwi bola-bali njaluk bèn Yésus ora ngongkon roh-roh kuwi mlebu ing jurang sing jero banget.*+ 32 Wektu kuwi, ana sak kumpulan babi+ sing lagi mangan ing gunung. Mula, roh-roh jahat kuwi njaluk marang Yésus bèn éntuk mlebu ing babi-babi kuwi, lan Yésus ngijinké.+ 33 Roh-roh jahat mau metu saka wong lanang kuwi lan mlebu ing babi-babi kuwi. Terus, sak kumpulan babi kuwi mlumpat saka tebing lan njegur ing danau nganti akhiré mati kleleb. 34 Ning, wektu ndelok kuwi, wong-wong sing njaga kumpulan babi mau mlayu lan nyritakké kuwi ing kutha lan ing dhaérah sekitaré.
35 Mula, wong-wong sing krungu crita kuwi padha teka merga péngin ngerti apa sing sakjané kelakon. Pas ketemu Yésus, wong-wong kuwi ndelok nèk wong lanang sing mauné kesurupan roh jahat kuwi lagi lungguh ing cedhak sikilé Yésus, wis nganggo klambi, lan pikirané waras. Wong-wong kuwi dadi wedi. 36 Wong-wong sing ndelok apa sing kelakon mau ngandhani wong-wong sing teka piyé critané wong lanang sing kesurupan kuwi kok isa dadi waras. 37 Terus, akèh wong njaluk bèn Yésus ninggalké dhaérahé wong Gérasa kuwi merga wong-wong kuwi kewedèn. Mula, Yésus numpak prau lan lunga. 38 Wong lanang sing mauné kesurupan kuwi bola-bali njaluk bèn dhèwèké isa mèlu Yésus. Ning, Yésus ngongkon wong kuwi lunga. Yésus kandha,+ 39 ”Muliha, lan critakna apa sing wis ditindakké Gusti Allah kanggo kowé.” Mula, wong kuwi lunga lan nyritakké marang wong-wong sak kutha soal sing wis ditindakké Yésus kanggo dhèwèké.
40 Wektu Yésus bali ing wilayah Galiléa, akèh wong sing nyambut Yésus. Kabèh wong kuwi wis nunggu-nunggu Yésus.+ 41 Terus, ana wong sing jenengé Yairus teka. Dhèwèké kuwi ketua sinagogé.* Dhèwèké sujud ing sikilé Yésus lan njaluk bèn Yésus mara ing omahé,+ 42 sebab anaké wédok siji-sijiné sing umuré kira-kira 12 taun wis mèh mati.
Wektu Yésus mlaku, akèh wong dhesek-dhesekan ing sekitaré Yésus. 43 Ing kono, ana wong wédok sing wis 12 taun lara pendarahan,+ lan durung ana sing isa marèkké dhèwèké.+ 44 Wong wédok kuwi nyedhaki Yésus saka mburi lan ndemèk pucuk klambi njabané Yésus,+ lan pendarahané langsung mandheg. 45 Mula Yésus kandha, ”Sapa sing ndemèk aku?” Ning ora ana sing ngaku. Terus Pétrus kandha, ”Guru, ing sekitaré njenengan ana akèh wong sing dhesek-dhesekan.”+ 46 Yésus kandha, ”Ana sing ndemèk aku, merga aku ngerti nèk ana kuwasa+ sing metu saka awakku.” 47 Wong wédok kuwi ngerti nèk dhèwèké wis konangan. Mula, wong wédok mau marani Yésus karo ndredheg lan sujud ing ngarepé Yésus. Terus, dhèwèké nyritakké ing ngarepé kabèh wong ngapa kok dhèwèké ndemèk Yésus lan piyé dhèwèké isa langsung mari. 48 Ning, Yésus ngomong karo wong wédok kuwi, ”Ndhuk, imanmu wis nggawé kowé mari. Muliha, lan ora usah kuwatir.”+
49 Wektu Yésus lagi ngomong, ana wong saka omahé Yairus sing teka lan kandha, ”Anakmu wédok wis mati. Aja ngrépoti Guru manèh.”+ 50 Wektu krungu kuwi, Yésus kandha marang Yairus, ”Aja kuwatir. Kowé mung kudu nduwé iman, lan anakmu bakal urip.”*+ 51 Wektu tekan ing omahé Yairus, Yésus mung ngejak mlebu Pétrus, Yohanes, Yakobus, lan wong tuwané bocah kuwi, ning wong liyané ora éntuk mlebu. 52 Akèh wong lagi nangis lan nggebugi dhadhané merga sedhih. Terus Yésus kandha, ”Aja nangis.+ Cah wédok iki ora mati, ning lagi turu.”+ 53 Yésus diguyu karo wong-wong kuwi merga wong-wong kuwi ngerti nèk bocah wédok mau wis mati. 54 Terus, Yésus nyekel tangané bocah wédok kuwi lan kandha, ”Tangia, Ndhuk.”+ 55 Bocah kuwi urip manèh+ lan langsung tangi.+ Terus, Yésus ngongkon supaya bocah kuwi diwènèhi mangan. 56 Wong tuwané seneng banget. Ning, Yésus nglarang wong loro kuwi crita karo sapa-sapa soal apa sing wis kelakon kuwi.+