უკანონო შვილი

კანონიერი ქორწინების გარეშე დაბადებული; უკანონო შვილის აღმნიშვნელი ებრაული სიტყვა მამზერ გაურკვეველი წარმოშობისაა და სავარაუდოდ უკავშირდება ებრაულ სიტყვას, რომელიც იერემიას 30:13-სა და ოსიას 5:13-ში წყლულად ითარგმნა, აგრეთვე არაბულ სიტყვას, რომელიც გახრწნას ან ღებინების გამოწვევას ნიშნავს.

კანონის 23:2-ში ნათქვამია: „ვერ შევა უკანონო ვაჟი იეჰოვას კრებულში; მეათე თაობამდე ვერავინ შევა იეჰოვას კრებულში“. ბიბლიაში ციფრი ათი სისრულეს ნიშნავს, ამიტომ „მეათე თაობა“ იმაზე მიანიშნებს, რომ ასეთი ადამიანი ვერასდროს გახდებოდა კრებულის წევრი. ამას ნათელს ჰფენს სიტყვის „სამარადისოდ“ ჩამატება ამონელებსა და მოაბელებზე წარმოთქმულ მსგავს კანონში. თუმცა ამონელებსა და მოაბელებს იმის გამო კი არ ეკრძალებოდათ კრებულში შესვლა, რომ მათი წინაპრები სისხლის აღრევით დაიბადნენ, არამედ ისრაელის მიმართ გამოვლენილი მტრული დამოკიდებულების გამო, როცა ის აღთქმული მიწისკენ მიემართებოდა (კნ. 23:3—6; იხ. ამონელები).

სიძვა, მრუშობა და სისხლის აღრევა სისაძაგლეა იეჰოვას თვალში. კანონის თანახმად, მრუშები და სისხლის აღმრევები სიკვდილით ისჯებოდნენ და ისრაელის ასულთაგან არავის უნდა ემეძავა (ლვ. 18:6, 29; 19:29; 20:10; კნ. 23:17). გარდა ამისა, თუ უკანონო ვაჟი მემკვიდრე გახდებოდა, ოჯახში შეიძლება არეულობა მომხდარიყო და ის დანგრეულიყო. ისრაელში უკანონო შვილს მემკვიდრეობა არ ერგებოდა.

ზოგი ბიბლეისტი ამტკიცებს, რომ იფთახი უკანონო შვილი იყო, მაგრამ ეს სიმართლეს არ შეესაბამება. ბიბლიის თანახმად, ის უკანონო შვილი კი არა, „მეძავი ქალის შვილი იყო“ (მსჯ. 11:1). რახაბის მსგავსად, რომელიც ადრე მეძავი იყო, მაგრამ მოგვიანებით ისრაელ სალმონზე გათხოვდა, იფთახის დედაც მამამისის კანონიერი ცოლი იყო. იფთახი ისეთივე კანონიერი შვილი იყო, როგორიც სალმონისა და რახაბის შვილი, რომელიც იესო ქრისტეს წინაპარი გახდა (მთ. 1:5). როგორც ჩანს, იფთახის დედა გალაადის მეორე ცოლი იყო, იფთახი კი — გალაადის პირმშო. უკანონო შვილი რომ ყოფილიყო, ის ვერ გახდებოდა ისრაელის კრებულის წევრი და მისი გამძევებელი ნახევარძმები კანონიერად ვერ სთხოვდნენ, მათი წინამძღოლი გამხდარიყო (მსჯ. 11:2, 6, 11). მეორე ცოლის შვილობა იფთახს უკანონო შვილად არ აქცევდა. კანონის 21:15—17-ის თანახმად, მეორე ცოლის შვილს მემკვიდრეობის მიღების ისეთივე უფლება ჰქონდა, როგორიც საყვარელი ცოლის შვილს.

ქრისტიანულ-ბერძნულ წერილებში სიტყვა ნოთოს (უკანონო შვილი, აქ; ნაბუშარი, სსგ; ბუში, კს) ერთხელ გვხვდება ებრაელების 12:8-ში. კონტექსტიდან ჩანს, რომ დამწერი ღმერთს ადარებს მამას, რომელიც სიყვარულით ზრუნავს შვილის აღზრდაზე. ის ამბობს: „თუ მამა არ აღგზრდით, როგორც ყველა შვილს, უკანონო შვილები ყოფილხართ და არა ძეები“. ვინც თავს ღვთის სულიერ ძეს უწოდებს, მაგრამ სცოდავს და ეურჩება მას, ღვთის კრებიდან მოიკვეთება და ვერ დაექვემდებარება იმ აღმზრდელობით ზომებს, რომლებითაც ღმერთს სრულყოფილებამდე მიჰყავს კანონიერი შვილები.