კარავი (I)

ქსოვილისგან ან ტყავისგან დამზადებული ასაწყობ-დასაშლელი სადგომი, რომელიც საბჯენებზეა მიმაგრებული. კარავი ადამიანის ხელით ნაკეთებ უძველეს საცხოვრებელთაგან ერთ-ერთია (დბ. 4:20; 9:21). ის ახლო აღმოსავლეთში მცხოვრები მომთაბარე ხალხის ყოველდღიური ყოფის ნაწილი იყო (დბ. 9:27; ფს. 83:6).

ბიბლია გარკვეულ წარმოდგენას გვიქმნის კარვების აგებულებასა და გამოყენებაზე. დამატებით ინფორმაციას ვიგებთ იმ ცნობებიდან, რომლებიც შედარებით გვიანდელ პერიოდში მცხოვრებ არაბთა კარვებს ეხება, რადგან მათი კარვები, სავარაუდოდ, ბიბლიურ დროში გამოყენებული კარვებისგან თითქმის არ განსხვავდებოდა. როგორც ბევრი მეცნიერი მიიჩნევს, პირველი კარვები ტყავისგან იყო დამზადებული (დბ. 3:21; გმ. 26:14). დღესდღეობით ბედუინების კარვები, როგორც წესი, თხისურიგან მზადდება (გმ. 36:14; ქბ. 1:5). ამ ქსოვილისგან დამზადებულ ნაჭრებს ერთმანეთს აკერებენ. მართკუთხა ფორმის კარვის ზომა დამოკიდებულია პატრონის სიმდიდრესა და იქ მცხოვრებთა რაოდენობაზე. კარავს დაახლოებით 1,5-2 მ სიმაღლის რამდენიმე საბჯენი აქვს. ყველაზე მაღალი საბჯენი კარვის ცენტრთან ახლოს იდგმება. ქარმა რომ არ წააქციოს, კარავი თოკებით მაგრდება მიწაში ჩარჭობილ პალოებზე (მსჯ. 4:21). მის კიდეებზე ჩამოკიდებული ნაჭრები შიგნით მყოფთ უცხო თვალისგან და ქარისგან იცავს, თუმცა იქაურობის გასანიავებლად შესაძლებელია მათი აკეცვა ან მოხსნა.

როგორც ჩანს, ბიბლიურ დროში დიდ კარვებს გამყოფი ფარდის საშუალებით ორ ნაწილად ყოფდნენ. დაბადების 24:67-ში მოხსენიებულია „სარას კარავი“, რაშიც შესაძლოა იგულისხმება მისთვის განკუთვნილი კარვის ნაწილი ან მისი პირადი კარავი, რადგან ზოგ შეძლებულ კაცს მრავალი კარავი ჰქონდა და ზოგჯერ ქალებს საკუთარ კარავს აძლევდნენ (დბ. 24:67; 13:5; 31:33). სავარაუდოდ, კარავში მიწაზე ფარდაგებს ფენდნენ.

თუ ერთ ადგილზე დამკვიდრებულთათვის საცხოვრებელს სახლი წარმოადგენს, მომთაბარეებისთვის საცხოვრებელი კარავია. ამგვარად აბრაამი „კარვებში ცხოვრობდა“, ვიდრე „ჭეშმარიტი საძირკვლის მქონე ქალაქს“ ელოდებოდა (ებ. 11:9, 10). როგორც ჩანს, ეგვიპტეში ისრაელები, ძირითადად, სახლებში ცხოვრობდნენ და არა კარვებში (გმ. 12:7). ეგვიპტიდან გამოსვლის დროს მათ კვლავ დაიწყეს კარვებში ცხოვრება (გმ. 16:16) და ეს ასე გრძელდებოდა უდაბნოში 40-წლიანი ხეტიალის განმავლობაში (ლვ. 14:8; რც. 16:26). ამ პერიოდში ორ კარავს განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭებოდა. ესენი იყო: წმინდა კარავი და მოსეს კარავი (გმ. 25:8, 9; 26:1; 33:7; იხ. კარავი (II); შეხვედრის კარავი).

ისრაელთა მიერ აღთქმული მიწის დაპყრობის შემდეგაც კარვებს დროდადრო მწყემსები და მინდორში მომუშავე ხალხი იყენებდა (ქბ. 1:8). როგორც ჩანს, ზაქარიას 12:7-ში სწორედ მათზეა საუბარი, რადგან იერუსალიმზე იერიშის მისატანად ქვეყანაში შეჭრილი მტრისგან უპირველესად მათ სჭირდებოდათ დაცვა. ამასთან, ხანგრძლივი ლაშქრობის დროს მხედართმთავრები და მათი ჯარი კარვებში ცხოვრობდნენ (1სმ. 17:54; 2მფ. 7:7; შდრ. დნ. 11:45).

ისრაელებს კარვებში ცხოვრების დიდი ხნის ისტორია ჰქონდათ, რამაც, როგორც ჩანს, განაპირობა, რომ პოეტურ გამონათქვამებში „კარავი“ ნებისმიერი საცხოვრებლის, მათ შორის ჩვეულებრივი სახლის აღსანიშნავად გამოიყენებოდა (გმ. 12:23, 30; 1სმ. 13:2; 1მფ. 12:16; ფს. 78:51).

გადატანითი მნიშვნელობით. კარვები რომ ყოველდღიური ყოფის ნაწილი იყო, ბიბლიაში გამოყენებულ არაერთ ფიგურალურ გამონათქვამზეც აისახა, რომლებშიც კარვები მოიხსენიება. იმ დროის შესახებ, როცა სიკვდილის პირას იყო, ხიზკია წერდა: „აიყარა ჩემი სამკვიდრო და გამეცალა მწყემსის კარავივით“ (ეს. 38:12). ხიზკია ფიქრობდა, რომ კარვის მსგავსად, რომელსაც სწრაფად შლიან, როცა საბჯენებსა და პალოებს აძრობენ, და ადგილიდან მიაქვთ, ცოცხალთა ქვეყანაში მისი ადგილიც დროებითი და ადვილად დასაკარგავი იყო. ელიფაზმა სიკვდილი შეადარა კარვისთვის თოკების მოხსნას, რაც კარვის დაცემას იწვევს (იობ. 4:21).

პავლემაც კარავი სულით ცხებული ქრისტიანების ხორციელი სხეულის მეტაფორად გამოიყენა. ჩვეულებრივ სახლთან შედარებით კარავი დროებითი და უფრო სუსტი საცხოვრებელია. დედამიწაზე მოკვდავ, ხორციელ სხეულში ყოფნისას ქრისტიანები, რომელთაც ზეციური ცხოვრების საწინდრად წმინდა სული მიეცათ, მოუთმენლად ელიან „შენობას“ ღვთისგან, ანუ მარადიულ და უხრწნელ ზეციურ სხეულს (1კრ. 15:50—53; 2კრ. 5:1—5; შდრ. 2პტ. 1:13, 14).

იუდას გარდაუვალი განადგურების აღწერისას იერემიამ გადატანითი მნიშვნელობით მოიხსენია კარავი (იერ. 4:20). მან გაუბედურებული ერი შეადარა ქალს, რომლის კარავიც დაეცა, კარვის თოკები კი დაიჭრა. ქალის საცოდავ მდგომარეობას ისიც ამძიმებდა, რომ მისი ვაჟები გადასახლებაში იყვნენ და გვერდით არავინ ჰყავდა, რომ დახმარებოდა კარვის გაშლასა და კარვის ქსოვილების გადაჭიმვაში (იერ. 10:20). ბაბილონელების მიერ იერუსალიმის განადგურების შემდეგ ეს ერთ დროს სახლებით სავსე ქალაქი მოხსენიებულია „სიონის ასულის კარვად“, რომელზეც ღმერთმა თავისი რისხვა გადმოღვარა (გდ. 2:4).

ფიგურალურ გამონათქვამებში „კარავი“ სხვა მნიშვნელობითაც გამოიყენება. კარავში შეიძლებოდა დასვენება და ავდრის დროს თავის შეფარება (დბ. 18:1). ვინაიდან ბიბლიურ დროში სტუმართმოყვარეობის გამოჩენა ჩვეულებრივი რამ იყო, მგზავრებს მართებულად ჰქონდათ იმედი, რომ ვინმეს კარავში შეპატიჟებულებს პატივისცემით მოექცეოდნენ და მათ საჭიროებებზე იზრუნებდნენ. ამგვარად, გამოცხადების 7:15-ში უამრავი ხალხის შესახებ ჩაწერილი სიტყვები, რომ ღმერთი „თავის კარავს გაშლის მათზე“, ზრუნვასა და მფარველობაზე მიუთითებს (ფს. 61:3, 4). ესაია აღწერს სამზადისს, რომელსაც ღვთის სიმბოლური ცოლი, სიონი უნდა შეუდგეს თავისი მომავალი ვაჟებისთვის. მას უთხრეს: „გააფართოვე შენი კარვის ადგილი!“ (ეს. 54:2). ამგვარად, მას უნდა გაეფართოებინა ადგილი, სადაც მისი შვილები თავს შეაფარებდნენ.

გამოცხადების 21:1—3–დან ვიგებთ, რომ ღმერთმა ახილვინა იოანეს, თუ რა მოხდება ქრისტეს ათასწლიანი მეფობის დროს: „აი, ღვთის კარავი ადამიანებთანაა. იგი მათთან დამკვიდრდება“ (ან, მათთან იცხოვრებს კარავში). ღმერთი პირდაპირი გაგებით კი არ დამკვიდრდება ადამიანებთან, არამედ „ღვთის კრავის“, დიდებული მღვდელმთავრის მეშვეობით, რომელიც მას ადამიანებთან ურთიერთობის დროს წარმოადგენს. ამას განასახიერებდა წმინდა კარავი უდაბნოში (გმ. 25:8; 33:20; ინ. 1:29; ებ. 4:14).