გამომსყიდველი
ებრაული ზმნა გაʼალ, რომელიც პირველად გვხვდება დაბადების 48:16-ში („მიფარავს“), აგრეთვე ნიშნავს გამოსყიდვას ანუ უახლოესი ნათესავის მიერ ადამიანის, ქონების, საკუთრების ან მემკვიდრეობის გამოსყიდვას ან უკან დაბრუნებას. ეს ზმნა აგრეთვე გამოიყენება სისხლის ამღებთან (ფს. 74:2; ეს. 43:1). გამომსყიდველის (ებრ. გოʼელ) მოვალეობა, როგორც ჩანს, შემდეგი თანმიმდევრობით ვრცელდებოდა: 1) ძმა, 2) ბიძა, 3) ბიძაშვილი (მამრობითი სქესი) ან 4) მამრობითი სქესის ნებისმიერი სისხლით ნათესავი (ლვ. 25:48, 49; შდრ. თანმიმდევრობას რც. 27:5—11-ში; იხ. სისხლის ამღები).
მოსეს კანონის თანახმად, თუ ეკონომიკური გაჭირვების გამო ისრაელი საკუთარ თავს მონად გაყიდდა, გამომსყიდველს შეეძლო მისი მონობიდან გამოსყიდვა (ლვ. 25:47—54). ან თუ ის თავის სამკვიდროს გაყიდდა, მის გამომსყიდველს შეეძლო გამოესყიდა საკუთრება და მისი მფლობელისთვის დაებრუნებინა (ლვ. 25:25—27). მაგრამ, თუ რაიმე მიძღვნილი ან „გასანადგურებლად გადაცემული“ იყო, თუნდაც ეს ადამიანი ყოფილიყო, მისი გამოსყიდვა არ შეიძლებოდა (ლვ. 27:21, 28, 29; იხ. გასანადგურებელი, მიძღვნილი).
გოʼელის მიერ გამოსყიდვის ერთი მაგალითი ჩაწერილია წიგნ „რუთში“. როცა რუთმა ნაომის უთხრა, რომ ბოაზის მინდორში კრეფდა თავთავებს, ნაომიმ თქვა: „ჩვენი ნათესავია ეგ კაცი, ჩვენი ერთ-ერთი გამომსყიდველი“ (რთ. 2:20). ბოაზი დათანხმდა ამ ვალდებულების შესრულებაზე და მსაჯულებისა და მოწმეების წინაშე გამოსყიდვის შეთანხმება დადო, თუმცა მხოლოდ მას შემდეგ, რაც მასზე ახლო ნათესავმა უარი თქვა ამ შესაძლებლობის გამოყენებაზე (რთ. 3:9, 12, 13; 4:1—17).
იეჰოვა გამომსყიდველია. იეჰოვამ, როგორც გამომსყიდველმა, თავისი მხოლოდშობილი ძე შემოგვწირა, რითაც კაცობრიობა გაათავისუფლა ცოდვის, სიკვდილისა და სამარისგან. მისი ძე დედამიწაზე უნდა მოსულიყო, „ყველაფერში თავის ძმებს უნდა დამსგავსებოდა“, ანუ სისხლისა და ხორცის მოზიარე და, შესაბამისად, ადამიანთა ახლო ნათესავი უნდა გამხდარიყო (ებ. 2:11—17). მოციქული პავლე ქრისტიანებს სწერდა: „მისი მეშვეობით, მისივე სისხლით გადახდილი გამოსასყიდით ვართ გათავისუფლებულნი“ (ეფ. 1:7; შდრ. გმც. 5:9; 14:3, 4; მეტი ინფორმაციისთვის იხ. გამოსასყიდი).