Lukwikilu Kepusaka Beto na Kusala Bisalu!
“Nge me mona? Lukwikilu [ya Abrahami] ti mambu ya mbote yina ya yandi salaka, yo yonso zole kwendaka nzila mosi, ebuna sambu na mambu ya mbote ya yandi salaka, yo yina lukwikilu na yandi kumaka ya mbote mpenza.”—YAKOBO 2:22.
1, 2. Inki beto fwete sala kana beto kele ti lukwikilu?
BANTU mingi ketubaka nde bau kekwikilaka na Nzambi. Kansi, lukwikilu ya munoko mpamba kele ya kufwa bonso mvumbi. Longoki Yakobo sonikaka nde: “Kana [lukwikilu] ke monika ve na mambu ya beto ke salaka, ebuna yo kele lukwikilu mosi ya kufwa.” Yandi tubaka mpi nde lukwikilu ya Abrahami yina vandaka kubanga Nzambi “kwendaka nzila mosi” ti “mambu ya mbote yina yandi salaka.” (Yakobo 2:17, 22) Inki bangogo yai ketendula sambu na beto?
2 Kana beto kele ti lukwikilu ya kyeleka, mambu ya beto kewaka na balukutakanu ya Bukristu, beto takwikila yau ve kaka kukwikila mpamba. Beto tapesa nzikisa ya lukwikilu sambu beto kele Bambangi ya kikesa ya Yehowa. Ee, lukwikilu tapusa beto na kusadila Ndinga ya Nzambi na luzingu mpi yau tapusa beto na kusala bisalu.
Kusolasola Bantu Kewakanaka Ve ti Lukwikilu
3, 4. Inki mutindu lukwikilu fwete monana na mutindu na beto ya kutadila bantu yankaka?
3 Kana beto kele ti lukwikilu ya kyeleka na Nzambi mpi na Kristu, beto tasolasolaka bantu ve. (Yakobo 2:1-4) Bankaka na kati ya bantu yina Yakobo sonikilaka vandaka monisa ve kikalulu ya Bukristu ya kukonda kukabulakabula. (Roma 2:11) Yau yina, Yakobo ketuba nde: “Mutindu beno ke tulaka ntima na Mfumu na beto ya lukumu Yezu Kristo, beno fweti baka bantu yonso kiteso mosi.” Kana bantu zole ya kele bankwikidi ve, mvwama mosi ti balupeto ya wolo mpi bilele ya kitoko mpenza ti “nsukami mosi ti bilele ya kufwa,” kukwisa na lukutakanu, yau vandaka lombama nde bau yambama mutindu mosi; kansi, bau vandaka luta kuzitisa bamvwama. Bau vandaka pesa bau bakiti “na kisika ya lukumu,” kansi bau vandaka songa bansukami na kutelama to na kuvanda na ntoto na makulu ya muntu.
4 Yehowa pesaka nkudulu ya kimenga ya Yezu sambu na bamvwama ti bansukami. (2 Korinto 5:14) Kana beto ketekitila kaka bamvwama, disongidila beto mebikisa lukwikilu ya Kristu, yina ‘kumaka nsukami na mpila nde na kinsukami na yandi, beto kuma bamvwama.’ (2 Korinto 8:9) Bika beto meka ve na kutadila bantu mutindu yina—ti kikalulu ya kukumisa bantu na lukanu ya mbi. Nzambi kekabulakabulaka ve, kansi kana beto kekabulakabula, beto takuma “kusambisa mbi.” (NW) (Yobi 34:19) Kana beto kele mpenza na mpusa ya kusepelisa Nzambi, kyeleka mpenza beto tabwa ve na mutambu ya kusolasola bantu to ya ‘kuleba bantu ya nkaka sambu na kubaka yina ya beto ke mona mfunu.’—Yude 4, 16.
5. Banani Nzambi ponaka na kuvanda “bamvwama na mambu ya lukwikilu,” ye inki bamvwama na kinsuni kelutaka kusala?
5 Yakobo kemonisa nani kele mvwama ya kyeleka mpi ketuma nde beto monisa zola ya kukonda kukabulakabula na bantu yonso. (Yakobo 2:5-9) ‘Nzambi me solaka bansukami sambu bo vanda bamvwama na mambu ya lukwikilu, mpi nde bo vanda bantu ya Kimfumu.’ Yau kele mutindu yina, sambu bantu ya kelutaka kundima nsangu ya mbote kele bansukami. (1 Korinto 1:26-29) Na kimvuka, bayina kele bamvwama na kinsuni kenyokulaka bankaka na mambu ya bamfuka, lufutu, ti kufunda bau. Bau ketubaka mambu ya mbi sambu na Kristu mpi kenyokulaka beto sambu beto kenataka zina na yandi. Kansi, bika nde lukanu na beto kuvanda ya kulemfuka na ‘bansiku ya kimfumu,’ yina ketumaka nde beto zola nkweno—zola ya kiteso mosi na bamvwama ti na bansukami. (Levi 19:18; Matayo 22:37-40) Sambu Nzambi kelombaka mambu yai, kusolasola bantu kele ‘kusala masumu.’
‘Mawa Kebakaka Lukumu na Mfundusu’
6. Inki mutindu beto lenda kuma bantu ya kefwaka nsiku kana beto kebaka ve bantu yankaka ti mawa?
6 Kana beto kesolasola bantu kukonda mawa, pana beto kefwa nsiku. (Yakobo 2:10-13, NW) Kana beto kefwa nsiku mosi na dyambu yai, beto takuma bantu ya kefwaka nsiku ya Nzambi yonso. Bamiyibi ya Izraele, ata bau salaka ve bizumba, bau fwaka mpi Nsiku ya Moize. Bonso Bakristu, kima kesambisaka beto kele “nsiku ya bantu ya kimpwanza”—bantu ya Izraele ya kimpeve yina kele na ngwakana ya mpa, nsiku na bau kevandaka na kati ya ntima.—Yeremia 31:31-33.
7. Sambu na inki bayina kesolasolaka bantu fwete tula ntima ve nde Nzambi tawila bau mawa?
7 Kana beto ketuba nde beto kele na lukwikilu kansi beto kwamina na kusolasola bantu, beto kele na kigonsa. Bayina mekonda zola ti mawa, kusambisa na bau tavanda ti mawa ve. (Matayo 7:1, 2) Yakobo ketuba nde: “Mawa kebakaka lukumu, ti kununga yonso, na mfundusu.” Kana beto kendima lutwadisu ya mpeve santu ya Yehowa na kumonisaka mawa na bangwisana na beto yonso, beto tabela ve na ntangu bau tasambisa beto. Kansi, bau tawila beto mawa ye, na mutindu yina, beto tanunga mfundusu ya ngolo mpi beto tabaka ve nkanu ya mbi.
Lukwikilu Kebutaka Bisalu ya Mbote
8. Inki beto lenda tuba sambu na muntu yina ketubaka nde yandi kele na lukwikilu kansi yandi kesala bisalu ve?
8 Katula zola ti mawa, lukwikilu kebutaka bisalu yankaka ya mbote na kati na beto. (Yakobo 2:14-26) Na ntembe ve, lukwikilu ya munoko mpamba yina kele ti bisalu ve tagulusa beto ve. Ya kyeleka, beto lenda kuma ve bantu ya lunungu na meso ya Nzambi sambu na bisalu ya Nsiku ya Moize. (Roma 4:2-5) Yakobo ketubila ve bisalu yina metumama na mukanda ya bansiku, kansi yina kekatuka na lukwikilu mpi na zola. Kana bikalulu ya mutindu yai kepusa beto, beto tazodila ve nkwikidi yankaka yina kele na mpasi mambote ya munoko mpamba. Beto tapesa lele to madya na mpangi ya bakala to ya nkento yina mekonda yau. Yakobo keyula nde: ‘Kana nge tubila mpangi ya me konda kima nde: “Kwenda mbote; kuwa madidi ve; dia ka nge mbote-mbote!” nki mfunu kana nge me pesa yandi ve bima yina kele mfunu sambu na luzingu na yandi?’ Mfunu kele ve. (Yobi 31:16-22) “Lukwikilu” ya mutindu yina kele ya kufwa!
9. Inki kemonisaka nde beto kele ti lukwikilu?
9 Beto lenda vanda ti mwa kikesa ya kudipesa na kuvukana ti bantu ya Yehowa, kansi kima ya tamonisa lukwikilu ya beto kebudila ntulu kele kaka bisalu ya kekatuka na ntima. Yau kele mbote kana beto mebuyaka dilongi ya Butatu-Busantu mpi beto kendimaka nde Nzambi ya kyeleka kele mosi. Kansi, kundima ya mpamba kele lukwikilu ve. “Bampeve ya mbi mpi ke kwikilaka,” ye bau “ke tekitaka na boma” sambu na lufwa yina kekinga bau. Kana ya kyeleka beto kele ti lukwikilu, yau tapusa beto na kusala bisalu bonso kusamuna nsangu ya mbote ti kupesa madya ti bilele na bampangi bankwikidi yina kele na yau ve. Yakobo keyula nde: ‘Nge zoba yai [ya kukonda nzayilu ya sikisiki ya Nzambi]! Keti nge zola mono songa nge nde lukwikilu ya muntu yina ke sala mambu ya mbote ve kele ya mpamba?’ Ee, lukwikilu kelombaka bisalu.
10. Sambu na inki Abrahami mebingama “tata ya bantu yonso yina ke [kwikilaka] na Nzambi”?
10 Lukwikilu ya tata ya kikanda Abrahami pusaka yandi na kusala bisalu. Bonso “tata ya bantu yonso yina ke [kwikilaka] na Nzambi,” “Nzambi ndimaka yandi [“bonso muntu ya lunungu,” NW] sambu na mambu ya mbote ya yandi salaka ntangu yandi zolaka kupesa mwana na yandi Izaki makabu na zulu ya mesa-kimenga.” (Roma 4:11, 12; Kuyantika 22:1-14) Yau zolaka vanda inki mutindu kana Abrahami kondaka lukwikilu nde Nzambi lendaka futumuna Izaki mpi kulungisa lusilu na Yandi ya kupesa nkuna na nzila na yandi? Kana mpidina, Abrahami lendaka meka ve ata fyoti na kutambika mwana na yandi. (Baebreo 11:19) ‘Lukwikilu ya Abrahami kumaka ya mbote mpenza,’ to ya kulunga, sambu na bisalu ya bulemfu yina yandi salaka. Na yau, ‘Mambu ya Mukanda ya Nzambi [Kuyantika 15:6] kumaka ya kieleka, nde: “Abrahami tulaka ntima na Nzambi, yo yina Nzambi ndimaka yandi.” ’ Kisalu ya Abrahami salaka, na kumeka kutambika mwana na yandi, ndimisaka mambu yina Nzambi yitaka kutuba nde Abrahami vandaka muntu ya lunungu. Na bisalu ya lukwikilu, yandi monisaka zola na yandi sambu na Nzambi mpi bau kumaka kubinga yandi ‘Nduku ya Yehowa.’
11. Inki kemonisa nzikisa ya lukwikilu ya Rahabi?
11 Abrahami pesaka nzikisa nde “Nzambi ke ndimaka [“muntu nde ya lunungu,” NW] sambu na lukwikilu na [yandi] kaka ve, kansi sambu na mambu ya mbote ya [yandi] ke salaka mpi.” Yau vandaka mpi mutindu yina sambu na Rahabi, nkento mosi ya ndumba na bwala Yeriko. “Yandi muntu yambaka bantu yina ya Israele tindaka, yandi mpi sadisaka bo na kubaka nzila ya nkaka sambu na kuvutuka na bwala na bo,” sambu bambeni na bau ya Kanana kumona bau ve. “Ebuna Nzambi ndimaka yandi [“nde muntu ya lunungu sambu na bisalu na yandi,” NW].” Na ntwala ya kukutana ti mineki ya Izraele, yandi ndimaka nde Yehowa vandaka Nzambi ya kyeleka, ebuna bangogo ya yandi tubaka sambu na yau ti mutindu yandi bikisaka kindumba pesaka nzikisa ya lukwikilu na yandi. (Yozue 2:9-11; Baebreo 11:31) Na nima ya mbandu yai ya zole ya lukwikilu ya kemonana na bisalu, Yakobo ketuba nde: “Ee, mutindu nitu ya kukonda mpeve kele ya kufwa, mutindu mosi mpi lukwikilu ya kukonda bisalu kele ya kufwa.” (NW) Kana muntu mefwa, ngolo ya luzingu, to “mpeve,” kevandaka dyaka ve, ye yandi kesalaka dyaka kima ve. Lukwikilu ya munoko mpamba kele na luzingu ve mpi na mfunu ve ata fyoti kaka bonso nitu ya kufwa. Kansi, kana beto kele ti lukwikilu ya kyeleka, yau tapusa beto na kusala bisalu ya bunzambi.
Yala Ludimi na Nge!
12. Inki bankuluntu fwete sala na dibundu?
12 Kutuba ti kulonga lenda pesa mpi nzikisa ya lukwikilu, ebuna yau kelombaka kudiyala. (Yakobo 3:1-4) Bankuluntu kele balongi na kati ya dibundu. Na yau, bau kele ti mukumba ya kilo mpi ti bakonti ya nene ya kusala na Nzambi. Yau yina, ti kudikulumusa yonso, bau fwete fimpa bikuma ya kepusaka bau ti mambu ya bau lenda sala. Katula nzayilu ti ndenda, bankuluntu fwete vanda na zola ya mudindu sambu na Nzambi mpi sambu na bampangi bankwikidi. (Roma 12:3, 16; 1 Korinto 13:3, 4) Bandongisila ya bankuluntu fwete basika na Masonuku. Kana nkuluntu mepesa ndongisila ya mbi mpi yau mebutila bantu yankaka makambu, Nzambi tabedisa yandi ntangu yandi tasambisa yandi na nzila ya Kristu. Na yau, bankuluntu fwete vanda na kikalulu ya kudikulumusa ti ya kutanga mingi, na kulandaka Ndinga ya Nzambi na kwikama yonso.
13. Sambu na inki beto kesalaka bifu na kutuba?
13 Ata balongi ya kuluta mbote—ee, beto yonso—“ke salaka bifu mingi” sambu beto kele ya kukonda kukuka. Bifu ya mingi kelutaka kubasika na kutuba mpi yau kelutaka kunata mavwanga mingi. Yakobo ketuba nde: “Kana muntu kusala ata kifu mosi ve na mambu ya yandi ke tubaka, yandi kele muntu mosi ya [kukuka], yandi lunga mpi kuyala [“kukangisa bansinga na,” NW] nitu na yandi yonso.” Beto keyalaka ve ludimi na mutindu ya kukuka bonso Yezu. Kana beto keyalaka yau, nga beto keyalaka nitu na beto ya mvimba. Beto kekangisaka bansinga na bampunda sambu na kunata yau kisika ya beto kezola, ye kapiteni kesadilaka kakima ya fyoti sambu na kutwadisa maswa kisika ya yandi mezola, ata yau vanda maswa ya nene yina mupepe ya ngolo menata ntama kibeni.
14. Inki mutindu Yakobo ketubila mingi mfunu ya kusala ngolo sambu na kuyala ludimi?
14 Beto yonso fwete ndima na masonga yonso nde yau kelombaka kusala ngolo mpenza sambu na kuyala ludimi. (Yakobo 3:5-12) Kana nge fwanisa nsinga ti mpunda, nsinga kele fyoti; kakima ya kutwadisila maswa kele mpi fyoti kuluta maswa. Ludimi mpi kana nge fwanisa yau ti nitu ya muntu, yau kele fyoti “kansi yo lenda kuditula sambu na mambu ya nene ya yo ke salaka.” Sambu Masonuku kemonisa pwelele nde kumatisa mapeka kesepelisaka ve Nzambi, beto fwete sosa lusadisu sambu na kubikisa kikalulu yina. (Nkunga 12:3, 4; 1 Korinto 4:7) Beto lenda kangisa mpi ludimi na beto kana muntu mepesa beto makasi. Beto fwete yibuka nde yau kelombaka mwa tiya ya fyoti, sambu na kuyoka nseke ya mvimba. Mutindu Yakobo ketuba, ‘ludimi kele bonso tiya’ mpi yau lenda sala mbi ya kuluta nene. (Bingana 18:21) Ee, ludimi ya konda kuyala “kele inza ya kukonda lunungu” (NW)! Mambu yonso ya mbi ya inza yai ya kukonda bunzambi kele na zulu ya ludimi ya konda kuyala. Yau kele mfumu ya mambu bonso kukusila bankaka makambu ti malongi ya luvunu. (Levi 19:16; 2 Piere 2:1) Inki nge keyindula? Keti lukwikilu na beto fwete pusa beto ve na kusala ngolo sambu na kuyala ludimi na beto?
15. Inki nsoki ludimi ya kukonda kukanga nsinga lenda sala?
15 Ludimi ya konda kukanga nsinga ‘ke tulaka beto mvindu’ mpenza. Mu mbandu, kana bau kekanga beto luvunu mbala na mbala, nsangu lenda panzana nde beto kele bantu ya luvunu. Kansi, inki mutindu ludimi ya konda kuyala ‘lenda yoka bapine ya luzingu ya mbote’ (NW)? Na kuzyungisaka bantu na kati ya mambu ya mbi. Dibundu ya mvimba lenda kuma na mavwanga sambu na ludimi mosi ya kukonda kuyala. Yakobo ketubila “Gehenna” (NW), Dibengi ya Hino. Ntete bau vandaka pesa makabu ya bana kuna, kansi na nima, yau kumaka kisika ya bau vandaka yoka mvindu yonso ya Yeruzalemi. (Yeremia 7:31) Na yau, Gehenna kele kidimbu ya kufwa kima kimakulu. Ngindu ya lufwa yina kele na Gehenna lenda pesama mpi na ludimi. Kana beto kekangisa ludimi na beto nsinga ve, tiya ya beto mosi pedisaka lenda kwisa kuvutukila beto. (Matayo 5:22) Bau lenda basisa beto mpi na dibundu sambu beto fingaka muntu.—1 Korinto 5:11-13.
16. Sambu ludimi ya kukonda kuyala lenda sala mbi, inki beto fwete sala?
16 Mutindu beto mezabaka na kutangaka Ndinga ya Nzambi, Yehowa tumaka nde muntu kuyala bambisi. (Kuyantika 1:28) Ye bantu melongaka bigangwa ya mutindu yonso. Mu mbandu, bantu kelongaka bandeke bonso bakumbikumbi mpi kesadilaka yau na nkongo. “Bambisi yina ke tambulaka divumu na ntoto,” yina Yakobo ketubila, lenda vanda banyoka sambu, bantu yina kele na nkisi ya banyoka, keyalaka yau. (Nkunga 58:4, 5) Muntu lenda longa mpi balene, kansi na kimuntu na beto ya konda kukuka, beto lenda longa ludimi na beto ve. Ata mpila yina, beto fwete buya kutuba mosi ya kufinga, ya kuzenga ndinga, to ya kukusila bankaka makambu. Ludimi ya konda kuyala lenda vanda kisadilu ya kigonsa ya kufuluka ti ndikila ya lufwa. (Roma 3:13) Mawa mingi, ludimi ya balongi ya luvunu gambulaka Bakristu yankaka ya ntete ti Nzambi. Yau yina, beto fwete kudibika ve nde bangogo ya ndikila ya ba aposta kununga beto, yau vanda ya munoko to ya kusonika.—1 Timoteo 1:18-20; 2 Piere 2:1-3.
17, 18. Inki kikalulu ya kubalula ludimi kemonana na Yakobo 3:9-12, ye inki beto fwete sala na dyambu yai?
17 Lukwikilu na Nzambi ti mpusa ya kusepelisa yandi lenda tanina beto na apostazi mpi yau lenda sadisa beto na kubalula ve ludimi. Na kutubilaka mutindu bankaka kebalulaka ludimi, Yakobo ketuba nde “beto ke sadilaka [ludimi] sambu na kupesa mersi na Mfumu Nzambi, Tata na beto, kansi beto ke sadilaka yo mpi na kusinga bantu yina ya Nzambi salaka na kifwanisu na yandi.” (Kuyantika 1:26) Yehowa kele Tata na beto sambu yandi “muntu ke pesaka bantu yonso moyo, mupepe ya kupema, ti bima yonso.” (Bisalu 17:24, 25) Na kimpeve, yandi kele mpi Tata ya Bakristu ya kupakulama. Beto yonso kele “na kifwanisu ya Nzambi” na yina metala bikalulu ya mbote ti ya mabanza bonso zola, lunungu, ti mayele yina keswaswanisaka beto ti bambisi. Ebuna, inki mutindu beto fwete sala kana beto kele na lukwikilu na Yehowa?
18 Kana beto vandaka na nswa ya kusinga bantu, beto lendaka kusamba nde mpasi kubwila bau to kubingila bau mambi. Mutindu beto kele ve bambikudi ya kupemama na Nzambi ti nswa ya kubingila muntu mambi, kana beto kesala yau, yau tamonisa nde beto kemengaka muntu yango, ye mersi ya beto kepesaka Nzambi tavanda ya kukonda mfunu. Yau melunga ve nde munoko mosi ‘kupesa mersi mpi kunsinga’ na mbala mosi. (Luka 6:27, 28; Roma 12:14, 17-21; Yude 9) Yau tavanda mbi mpenza na kukembila Yehowa na balukutakanu mpi, na nima, beto banda kutubila bampangi yankaka mambu ya mbi! Nto mosi lenda basisa ve na mbala mosi masa ya sukadi ti ya bululu. Mutindu ‘nti ya bafige lenda buta baolive ve, nti ya vinu mpi lenda buta bafige ve,’ mutindu mosi, masa ya mungwa lenda buta ve masa ya sukadi. Kana beto bantu ya fwete tuba mambu ya mbote, beto landa kutuba bangogo ya mbi, tuba nde kima mosi kekwendila ve na kimpeve. Kana beto mebwaka na kikalulu yai, bika beto samba sambu Yehowa kusadisa beto na kusukisa kutuba ya mutindu yai.—Nkunga 39:1.
Sadila Mayele Yina Kekatukaka na Zulu
19. Kana beto ketwadisama na mayele ya zulu, inki mutindu beto lenda pusa bankaka?
19 Beto yonso kele na mfunu ya mayele sambu na kusala mpi kutuba mambu yina mefwana na bantu yina kele ti lukwikilu. (Yakobo 3:13-18) Kana beto kebangaka Nzambi na luzitu, yandi tapesa beto mayele ya zulu, ndenda ya kusadila nzayilu mbotembote. (Bingana 9:10; Baebreo 5:14) Ndinga na yandi kelongaka beto mutindu ya kumonisa ‘mayele ya kukonda lulendo.’ Ebuna, sambu beto kele bantu ya lulendo ve, beto tayedisa ngemba na kati ya dibundu. (1 Korinto 8:1, 2) Bayina yonso kematisaka mapeka nde bau kele balongi ya nene ya bankwikidi yankaka ‘kekusilaka kyeleka ya Bukristu’ (NW), yina kebuyaka kikalulu na bau ya kudikembisa. (Galatia 5:26) “Mayele” na bau kele “ya nsi-ntoto”—kikalulu ya bantu ya masumu yina mebuyaka Nzambi. Yau kele “ya kimuntu” sambu yau kekatukaka na balebakanu ya kinsuni. Ee, nkutu yau “ke katukaka na [bademo],” sambu bampeve ya mbi kele lulendo mingi! (1 Timoteo 3:6) Na yau, beto fwete sala ti mayele mpi kudikulumusa na mpila nde beto sala ve kima mosi yina lenda buta ‘mambu ya mbi’ bonso kukusila ti kusolasola bantu.
20. Inki mutindu nge lenda tendula mayele ya zulu?
20 ‘Mayele yina ke katukaka na zulu kele na kinzambi,’ yau kesukulaka beto na mabanza mpi na kimpeve. (2 Korinto 7:11) Yau kele na “ngemba,” yau kepusaka beto na kulanda ngemba. (Baebreo 12:14) Mayele ya zulu kekumisaka beto bantu ya ‘makambu ngolo ve,’ bantu ya ntu-ngolo ve mpi bantu ya mpasi ve na kusala ti bau. (Filipi 4:5) Mayele yina kekatukaka na zulu ‘ke lemfukaka nswalu,’ kebutaka kikalulu ya kulemfuka na malongi ya Nzambi ti kusala kumosi ti organizasio ya Yehowa. (Roma 6:17) Mayele ya kekatukaka na zulu kekumisaka beto mpi bantu ya mawa, bantu ya nkenda. (Yude 22, 23) Yau kele ya kufuluka ti “bambuma ya mbote” (NW), yau yina, yau kebutaka dikebi sambu na bankaka ti bisalu yina kewakana ti mambote, lunungu, mpi kyeleka. (Efezo 5:9) Mpi mutindu beto kele bantu yina ketulaka ngemba, beto kesepelaka na “mbuma ya lunungu” (NW), yina keyelaka kaka na kisika ya ngemba.
21. Na kutadilaka Yakobo 2:1–3:18, lukwikilu na beto na Nzambi fwete pusa beto na kusala inki bisalu?
21 Yau kemonana pwelele nde lukwikilu kepusaka muntu na kusala bisalu. Yau kekumisaka beto bantu ya kukonda kukabulakabula, bantu ya mawa, mpi bantu ya kesalaka bisalu ya mbote. Lukwikilu kesadisaka beto na kuyala ludimi mpi na kusala ti mayele ya kekatukaka na zulu. Kansi, mambu ya beto lenda longuka na mukanda yai mesuka pana ve. Yakobo kele ti bandongisila yankaka yina lenda sadisa beto na kuditwadisa na mutindu mosi ya mefwana na bantu yina kele na lukwikilu na Yehowa.
Inki Mutindu Nge Tapesa Mvutu?
◻ Inki mbi kele na kikalulu ya kusolasola bantu?
◻ Inki ngwakana kele na kati ya lukwikilu ti bisalu?
◻ Sambu na inki yau kele mfunu mingi na kuyala ludimi?
◻ Inki mutindu nge lenda tendula mayele ya zulu?