Lusakumunu Kele na Bantu Yina Kepesaka Nzambi Lukumu

“Bantu yonso ya nge salaka ta kwisa kufukama na ntwala na nge. Bo ta kumisa [zina] na nge.”​—NKUNGA 86:9.

 1. Sambu na nki beto kekukaka kupesa Nzambi lukumu na mitindu ya meluta bigangwa ya kukonda luzingu?

YEHOWA mefwana nde bigangwa na yandi yonso kupesa yandi lukumu. Bigangwa na yandi ya kukonda luzingu kepesaka yandi lukumu kukonda ndinga. Kansi beto bantu, beto kele ti mayele ya kuyindula, ya kubakisa, ya kumonisa ntonda, mpi ya kusambila. Yo yina, muyimbi-bankunga kesonga beto nde: “Bantu yonso ya nsi-ntoto, beno kumisa Nzambi na kiese! Beno kumisa zina na yandi na bankunga, beno pesa yandi lukumu!”​—Nkunga 66:1, 2.

 2. Banani mendimaka ntuma ya kupesa zina ya Nzambi lukumu, mpi sambu na inki?

² Bantu mingi kebuyaka na kundima Nzambi to kupesa yandi lukumu. Kansi, na bansi 235, Bambangi ya Yehowa kuluta bamilio sambanu kemonisa nde bo kemona “bikalulu [ya Nzambi] yina kemonikaka ve” (NW) na nsadisa ya bima yina yandi mesalaka mpi nde bo “ke wa” kimbangi ya kukonda ndinga ya lugangu. (Roma 1:20; Nkunga 19:3, 4) Na nsadisa ya kulonguka ya Biblia, bo mezabaka Yehowa mpi mekumaka kuzola yandi. Nkunga 86:9, 10 kutubaka na ntwala nde: “Bantu yonso ya nge salaka ta kwisa kufukama na ntwala na nge. Bo ta kumisa [zina] na nge sambu nge mpamba muntu kele Nzambi, nge mpamba muntu ke salaka mambu ya kuyituka.”

 3. Inki mutindu ‘kibuka ya nene’ kesala “kisalu ya santu mpimpa ti mwini”?

³ Mutindu mosi, Kusonga 7:9, 15 (NW) ketubila “kibuka mosi ya nene” ya bansambidi nde bo “kesadila [Nzambi] kisalu ya santu mpimpa ti mwini na nzo na yandi.” Yo ketendula ve nde Nzambi kelomba nde bansadi na yandi kupesa yandi lukumu kukonda kupema, kansi bansambidi na yandi kele organizasio mosi yina kele na ntoto ya mvimba. Ntangu mpimpa kebwaka na bansi yankaka, na ndambu yankaka ya ntoto bansadi ya Nzambi kelandaka na kuta kimbangi. Yo yina beto lenda tuba nde bo kepesaka Yehowa lukumu mpimpa ti mwini. Ntama mingi ve bima “yonso yina ke na moyo” tatombula ndinga na yo sambu na kupesa Yehowa lukumu. (Nkunga 150:6) Kansi, na lere beto kevingila ntangu yina, inki konso muntu na kati na beto lenda sala sambu na kupesa Nzambi lukumu? Inki bampasi beto lenda kutana ti yo? Mpi nki balusakumunu kevingila bantu yina kepesa Nzambi lukumu? Sambu na kuzwa mvutu, bika beto tadila disolo mosi ya Biblia yina ketadila kikanda ya Gadi yina kuvandaka na dikanda ya Izraele.

Dyambu Mosi ya Mpasi ya Ntangu ya Ntama

 4. Inki dyambu ya mpasi kikanda ya Gadi kukutanaka ti yo?

⁴ Na ntwala ya kukota na Ntoto ya Lusilu, bantu ya kikanda ya Izraele ya Gadi kulombaka nde bo pesa bo ntoto yina mefwana sambu na kudisa bambisi na esti ya Yordani. (Kutanga 32:1-5) Kuzinga na ntoto yina vandaka kutendula kunwana ti mambu mingi ya mpasi. Bikanda yina kuvandaka na westi zolaka kuvanda na lutaninu ya Muwanda ya Yordani yina kuvandaka kibaka mosi ya lugangu yina vandaka kukanga basoda ya bambeni nzila ya kukota na ntoto yina. (Yozue 3:13-17) Kansi, sambu na bantoto yina kuvandaka na esti ya Yordani, mukanda The Historical Geography of the Holy Land ya George Adam Smith ketuba nde: “[Bantoto] yonso vandaka ya kuvukana, kukonda ata kima mosi yina lendaka kukabisa yo na ntoto ya nene ya Arabia. Yo yina bo vandaka ntangu yonso na kigonsa sambu bambeni yina kuvandaka na nzala ya ngolo mpi yina vandaka kutambula-tambula lendaka kubebisa bwala na bo, mpi mingi na kati ya bambeni yango vandaka kukota na ntoto yina konso mvula.”

 5. Inki Yakobo kusyamisaka bantu ya kikanda ya Gadi na kusala ntangu miyibi tanwanisa bo?

⁵ Inki mutindu kikanda ya Gadi zolaka kunwana ti dyambu ya mpasi ya mutindu yai? Bamvu-nkama mingi na ntwala, na mbikudulu yina yandi pesaka na mbeto na yandi ya lufwa, nkaka na bo Yakobo kutubaka nde: “Nge Gadi, bamiyibi ta kwisaka kuyiba bima na nge, kansi nge ta kulaka bo.” (Kuyantika 49:19) Kana nge tala bangogo yai na mbala ya ntete, yo lenda monana bonso nde yo kepesa ve kikesa. Kansi, na kutuba ya mbote yo vandaka kupusa mpi bantu ya Gadi na kunwana. Yakobo kundimisaka bo nde kana bo sala mpidina, bamiyibi zolaka kubasika na nsoni na ntoto na bo, mpi bantu ya Gadi zolaka kukula bo.

Mambu ya Mpasi Yina Lusambu na Beto Kekutana ti Yo Bubu Yai

6, 7. Inki mutindu mambu yina Bakristu kekutana na yo bubu yai mefwanana ti yina ya kikanda ya Gadi?

⁶ Bonso kikanda ya Gadi, bubu yai Bakristu kekutanaka ti bampasi ya ngidika ya Satana yina kekuminaka bo kilo. Beto kele ve ti lutaninu mosi ya kuyituka yina kesalaka nde beto nwana ve ti yo. (Yobi 1:10-12) Bamingi na kati na beto fwete nwana ti bampasi ya kutanga nzo-nkanda, ya kuzwa bima ya kuzingila, mpi ya kusansa bana. Bampasi yankaka kekatukaka na muntu yandi mosi. Bankaka fwete nwana ti “nsende na nitu.” (NW) Nsende yango lenda vanda kifu na nitu to maladi ya ngolo. (2 Korinto 12:7-10) Bankaka dyaka kenyokwama ti mawi ya kudimona nde bo kele na mfunu ve. “Bilumbu ya mpasi” ya kimbuta lenda kangisa Bakristu yina menuna nzila na kusadila Yehowa ti ngolo yina bo vandaka na yo ntete.​—Longi 12:1.

⁷ Ntumwa Polo keyibusa beto dyaka nde beto “ke nwanaka . . . ti bampeve ya mbi yina kele na zulu.” (Efezo 6:12) Konso ntangu beto kevandaka na ntwala ya ‘mpeve ya inza,’ mpeve ya kukolama mpi bikalulu ya kubeba yina Satana ti bademo na yandi kesyamisaka. (1 Korinto 2:12; Efezo 2:2, 3) Bonso Loti, yina vandaka kuwa Nzambi boma, bubu yai beto lenda wa mpasi na ntima sambu na mambu ya mbi ya bantu yina kele penepene na beto ketuba mpi kesala. (2 Piere 2:7) Satana yandi mosi mpi kenwanisaka beto. Satana ke na kunwanisa bapakulami yina mebikalaka, bayina “kezitisaka bansiku ya Nzambi mpi kele na kisalu ya kuta kimbangi na Yezu.” (Kusonga 12:17, NW) Satana kenwanisaka mpi “mameme ya nkaka” ya Yezu na kubuyisaka kisalu na bo mpi na kunyokulaka bo.​—Yoane 10:16.

Kuyambula to Kunwana?

 8. Inki beto fwete sala na ntangu Satana kenwanisa beto, mpi sambu na inki?

⁸ Inki beto fwete sala na ntangu Satana kenwanisa beto? Bonso kikanda ya ntama ya Gadi, beto fwete vanda ngolo na kimpeve mpi kunwana na mutindu mosi ya kewakana ti balutwadisu ya Nzambi. Yo ke mawa mingi na kumona nde bankaka meyantikaka kulemba sambu na bampasi ya luzingu, mpi bo kelungisaka dyaka ve mikumba na bo ya kimpeve. (Matayo 13:20-22) Mbangi mosi kutubaka mutindu yai sambu na kumonisa kikuma yina bantu mingi ya dibundu na bo kevandaka dyaka ve na balukutakanu: “Bampangi kelemba mpenza. Bo yonso kenyokwama mingi kibeni.” Na kutuba ya mbote, bubu yai bikuma ya kelembisaka bantu kele mingi. Yo yina, yo ke mpasi ve na kumona nde bantu ketadila kusambila Nzambi bonso kima yankaka ya kenyokulaka bo, mukumba mosi ya kilo yina bo fwete lungisa. Keti dibanza yai kele ya mbote to yo mefwana kibeni?

 9. Inki mutindu kubaka vangu ya Kristu kepesaka kupema?

⁹ Beto tadila mambu yina Yezu kutubilaka kibuka ya bantu na bilumbu na yandi, bayina vandaka ya kulemba sambu na bampasi ya luzingu: “Beno kwisa na mono beno yonso bantu yina me lemba, sambu beno ke nata kilo ya nene, ebuna mono ta pesa beno ntangu ya kupema.” Keti Yezu kutubaka nde bo zolaka kupema kana yandi katula bo kisalu ya Nzambi? Nkutu Yezu kutubaka nde: “Beno baka vangu na mono na zulu na beno mpi beno longuka na mono, sambu mono kele muntu ya mpima mpi ya ntima ya kudikulumusa, mpi beno tazwa kupema sambu na myoyo na beno.” (NW) Vangu kele kitini ya dibaya to ya kibende yina kesadisaka muntu to mbisi na kunata kilo mosi ya nene. Ebuna, sambu na nki konso muntu fwete zola kubaka vangu ya mutindu yina? Keti beto kele ve dezia ya ‘kulemba’? Ee, beto kele ya kulemba, kansi masonama yina ya Kigreki lendaka mpi kutendula nde: “Beno kota na nsi ya vangu na mono.” Yindula fyoti: Yezu kezola kusadisa beto na kunata kilo na beto! Yo kelomba ve nde beto nata yo na ngolo na beto mosi.​—Matayo 9:36; 11:28, 29, noti na nsi ya lutiti; 2 Korinto 4:7.

10. Ntangu beto kepesaka Nzambi lukumu, inki mambote beto kebakaka?

¹⁰ Ntangu beto kebakaka vangu yina Yezu kepesa beto, beto kenwanaka ti Satana. Yakobo 4:7 kesila nde: “Beno vanda bambeni ya Satana, ebuna yandi ta tina beno, yandi ta kwenda ntama.” Yo ketendula ve nde kukuma mbeni ya Satana kele dyambu mosi ya pete. Kusadila Nzambi kelombaka kikesa mingi. (Luka 13:24) Kansi, Biblia kepesa lusilu yai na Nkunga 126:5: “Bantu yina ke dilaka ntangu bo ke kunaka bima na bilanga, bo ta vandaka na kiese ntangu bo ta katulaka yo.” Ya kyeleka, beto kesambilaka Nzambi mosi ya ntonda. Yandi “ke pesaka matabisi na bantu yina ke sosaka yandi [na masonga yonso, NW],” mpi yandi kesakumunaka bantu yina kepesaka yandi lukumu.​—Baebreo 11:6.

Beto Pesa Nzambi Lukumu Bonso Bansamuni ya Kimfumu

11. Inki mutindu kisalu ya bilanga kesadisaka beto na kunwana ti Satana?

¹¹ Yezu kupesaka ntuma nde: “Beno kwenda kukumisa bantu yonso balonguki na mono.” Kisalu ya kusamuna kele mutindu ya ntetentete ya kupesa Nzambi “makabu ya lukumu.” (Matayo 28:19; Baebreo 13:15) ‘Kulwata nsangu ya mbote ya ngemba mutindu beto kelwataka basapatu’ kele kitini mosi ya mfunu ya “binwaninu [na beto] yonso,” disongidila kima ya kesadisaka beto na kunwana ti Satana. (Efezo 6:11-15) Kupesa Nzambi lukumu na kisalu ya bilanga kele mutindu ya mbote ya kudisa lukwikilu na beto. (2 Korinto 4:13) Yo kesadisaka beto na kukatula bangindu ya mbi na mabanza na beto. (Filipi 4:8) Kubasika na kisalu ya bilanga kepesaka beto mabaku ya kusepela na kinduku ya mbote ti bampangi na beto Bakristu.

12, 13. Inki mutindu kubasika na kisalu ya kusamuna mbala na mbala kesadisaka mabuta? Pesa mbandu.

¹² Kisalu ya kusamuna lenda vanda mpi kisalu mosi ya mbote ya dibuta lenda sala. Ya kyeleka, baleke kevandaka na mfunu ya bansaka ya kulutisa ntangu yina mefwana. Kansi, bo lenda tadila ve ntangu yina bo kelutisaka ti dibuta na kisalu ya bilanga bonso nde yo kelembisaka bo mpamba. Bibuti lenda pesa bana na bo kyese ya kusala kisalu yai kana bo kelonga bo mutindu ya kulonga mbote na ntangu bo kesolula ti bantu na kisalu ya kusamuna. Keti baleke kesepelaka ve na bima yina bo kesalaka mbote? Kana bibuti kele na bukatikati, mpi bo kelomba ve bana ya fyoti na kusala mambu yina meluta ngolo na bo, bo lenda sadisa bo na kusepela na kisalu ya kusamuna.​—Kuyantika 33:13, 14.

¹³ Dyaka, dibuta yina kepesaka Nzambi lukumu kumosi ketungaka bangwisana ya mbote. Beto tadila mbandu ya mpangi-nkento mosi yina bakala na yandi ya kele ve Mukristu kubuyaka yandi mpi kubikaka yandi ti bana tanu. Yo lombaka nde yandi nwana sambu na kuzwa kisalu ya kinsuni mpi kusosila bana na yandi bima ya kinsuni. Keti bisalu kulutilaka yandi kiteso na mpila nde yandi vilaka bampusa ya kimpeve ya bana na yandi? Yandi keyibuka nde: “Mu vandaka kulonguka na kikesa yonso Biblia ti mikanda yina ketendulaka yo mpi mu vandaka kusala yonso sambu na kusadila mambu yina mu vandaka kutanga. Konso ntangu mu vandaka kunata bana na balukutakanu mpi na kisalu ya kusamuna nzo na nzo. Inki bambuma bikesa na mono kubutaka? Bana na mono yonso tanu mebakaka mbotika.” Mutindu mosi, kubasika ntangu yonso na kisalu ya kusamuna lenda sadisa nge na bikesa ya nge kesala sambu na kusansa bana na nge na “malongi mpi balukebisu ya Yehowa.”​—Efezo 6:4, NW.

14. (a) Inki mutindu baleke lenda pesa Nzambi lukumu na nzo-nkanda? (b) Inki lenda sadisa baleke na kumona “nsoni ve na kuzabisa Nsangu ya Mbote”?

¹⁴ Baleke, kana beno kezinga na bansi yina nsiku kepesa nswa nde bantu kulonga malongi ya Nzambi na bisika ya bantu yonso, keti beno kepesaka Nzambi lukumu na kutaka kimbangi na nzo-nkanda, to keti beno kebikaka nde boma ya bantu kukangisa beno nzila ya kusamuna? (Bingana 29:25) Mbangi mosi ya bamvula 13 na Porto Rico kusonikaka nde: “Mu kewaka ve nsoni na kusamuna na nzo-nkanda sambu mu mezaba nde mambu yai kele kyeleka. Na nzo-nkanda, mu ketombulaka musapi konso ntangu sambu na kutela bo mambu ya mu longukaka na Biblia. Kana beto kele na ntangu ya kupema, mu kekwendaka na biblioteke ya nzo-nkanda sambu na kutanga mukanda Les jeunes s’interrogent.”a Keti Yehowa mesakumunaka bikesa na yandi? Yandi ketuba nde: “Bantangu yankaka banduku na mono ya nzo-nkanda keyulaka mono bangyufula mpi bo kelombaka munu nkutu na kupesa bo mukanda mosi.” Kana nge vandaka kuwa nsoni na kusala mutindu yai, ziku yo kelomba nde nge kudindimisa “mambu yina kele ya mbote, mambu yina ke pesaka [Nzambi] kiese, mambu yina ke na kifu ve” na nsadisa ya kulonguka na nge mosi. (Roma 12:2) Kana nge mendima mpenza nde mambu yina nge longukaka kele ya kyeleka, nge tamonaka “nsoni ve na kuzabisa Nsangu ya Mbote.”​—Roma 1:16.

‘Kyelo Mosi ya Kukanguka’ Sambu na Kisalu

15, 16. Bakristu mingi mekotaka na nki ‘kyelo ya nene ya kenataka na kisalu,’ mpi nki balusakumunu bo mebakaka?

¹⁵ Ntumwa Polo kusonikaka nde “kyelo mosi ya nene yina kenataka na kisalu” kuvandaka dezia ya kukanguka sambu na yandi. (1 Korinto 16:9, NW) Keti luzingu na nge kepesa nge nzila ya kuyantika kusala kisalu yankaka? Mu mbandu, kusala kisalu ya kimupasudi-nzila ya ntangu yonso to kimupasudi-nzila nsadisi kelombaka kusala kiteso ya bangunga 70 to 50 konso ngonda na kisalu ya kusamuna. Yo kele pwelele nde bampangi-Bakristu kesepelaka na bapasudi-nzila sambu na kisalu na bo ya kwikama. Kansi bo kemonaka ve nde bo meluta bampangi na bo ya babakala ti ya bankento sambu bo kelutisaka ntangu mingi na kisalu ya kusamuna. Na kisika ya kuyindula mpidina, bo kekunaka dibanza yai ya Yezu kusyamisaka: “Beto kele ka beto bampika. Beto me sala kaka mambu yina ya mfumu na beto songaka beto na kusala.”​—Luka 17:10.

¹⁶ Kisalu ya kimupasudi-nzila kelombaka kudiyala, kuzaba kuyidika mambu mbote, mpi kundima na kusala bibansa. Kansi, balusakumunu yina yo kenataka mefwana mpenza nde beto sala bibansa yango. Leke mosi ya mupasudi-nzila na zina ya Tamika ketuba nde: “Kukuka na kuzabisa Ndinga ya Nzambi mbotembote kele mpenza lusakumunu.” Mupasudi-nzila mosi na zina ya Mica ketuba nde: “Kana nge kesala kisalu ya kimupasudi-nzila, nge tasadilaka Biblia mbala mingi. Sesepi yai ntangu mu kekwendaka kyelo na kyelo, mu keyindulaka baverse yina mefwana mpenza na konso muntu ya mu kekutana ti yandi. Kumona mutindu kyeleka kevandaka na bupusi na luzingu ya bantu kele lusakumunu yankaka ya kuyituka.” (2 Timoteo 2:15) Leke yankaka na zina ya Matthieu ketuba mutindu mosi sambu na kyese yina yandi kezwaka na “kumona muntu mosi kendima kyeleka. Ata kyese yankaka ve lenda baka kisika ya kyese yai.”

17. Inki mutindu Mukristu mosi kukatulaka bangindu na yandi ya mbi na yina metala kisalu ya kimupasudi-nzila?

¹⁷ Keti nge lenda yindula kana nge mpi lenda yantika kisalu ya kimupasudi-nzila? Ziku nge kezola kusala yo kansi nge kemona nde nge takuka ve. Mpangi-nkento mosi ya leke na zina ya Kenyatte kendima nde: “Mu vandaka na bangindu ya mbi sambu na kisalu ya kimupasudi-nzila. Mu vandaka kumona nde mu takuka ve. Mu vandaka kuzaba ve mutindu ya kuyantika masolo to kuyindula ti muntu na nsadisa ya Masonuku.” Kansi, bankuluntu kupesaka mpangi mosi ya nkento yina vandaka mupasudi-nzila ya kuyela mukumba ya kusala ti yandi. Kenyatte keyibuka nde: “Mu vandaka na kyese na kusala ti yandi. Yo pesaka munu mpusa ya kusala kisalu ya kimupasudi-nzila.” Kana bo mesadisa mpi melonga nge, mbala yankaka nge mpi “tazola kusala kisalu ya kimupasudi-nzila.”

18. Inki balusakumunu kisalu ya kimisionere lenda nata?

¹⁸ Kusala kisalu ya kimupasudi-nzila lenda kangudila nge nzila sambu na mabaku yankaka ya kisalu. Mu mbandu, bankwelani yankaka lenda lungisa mambu yina bo kelombaka na bantu yina fwete kota nzo-nkanda ya kimisionere na mpila nde bo kwenda kusamuna na bansi ya nzenza. Bamisionere fwete yikana ti insi ya mpa, mbala yankaka kulonguka ndinga ya mpa, bikalulu ya mpa, mpi madya ya mpa. Kansi balusakumunu ya bo kebakaka kesalaka nde bo mona mambu yina yonso mpasi ve. Mildred, misionere mosi ya nkento yina ke ti eksperiansi mingi na Mexique, ketuba nde: “Ata mbala mosi ve mu mewaka mawa sambu na lukanu na munu ya kukuma misionere. Yo vandaka mpusa na munu banda ntangu mu vandaka mwana ya fyoti.” Inki balusakumunu yandi mebakaka? “Na insi na beto, kuzwa muntu ya kulonguka ti yandi Biblia kuvandaka mpasi. Awa, bantu iya ya mu vandaka kulonguka ti bo Biblia yantikaka kusamuna na mbala mosi!”

19, 20. Inki mutindu kisalu ya Betele, kisalu ya kutunga banzo na bansi mingi, ti Nzo-Nkanda Yina Kelongaka Mutindu ya Kusala Kisalu menatilaka bantu mingi balusakumunu?

¹⁹ Bampangi yina kesalaka na Betele ya Bambangi ya Yehowa kebakaka mpi balusakumunu mingi. Sven, leke mosi ya bakala ya kesalaka na Allemagne, ketuba mpidyai sambu na kisalu na yandi na Betele: “Mu kemonaka nde mu kesala kima mosi yina valere na yo tasuka ve. Mu lendaka kusadila mayele na mono na inza. Kansi, yo zolaka kuvanda bonso kutula mbongo na banki mosi ya kezola kubwa.” Ya kyeleka, kusala kisalu ya luzolo ya mbote ya kukonda salere kelombaka bibansa. Kansi Sven ketuba nde: “Kana nge mevutuka na nzo, nge kezaba nde mambu yonso ya nge salaka kilumbu yina kuvandaka sambu na Yehowa. Dibanza ya mutindu yina kepesaka ‘kyese kibeni.’”

²⁰ Bampangi yankaka ya babakala kebakaka balusakumunu ya kusala kisalu ya kutunga banzo na bansi mingi, na ntangu bo kekwendaka kutunga babetele na bansi ya nzenza. Bankwelani zole yina kusalaka na bansi nana ya nzenza kusonikaka nde: “Awa bampangi kele mbote kibeni. Yo tavanda mpasi mingi na kubika bo, sambu ntima na beto ‘mewaka mawa ya ngolo’ bambala nana sambu na kubikisa bampangi ya bansi mingi. Beto mekutanaka ti mambu mingi ya kitoko kibeni!” Na nima beto kele ti Nzo-Nkanda Yina Kelongaka Mutindu ya Kusala Kisalu. Yo kelongaka malongi ya kimpeve na bampangi ya babakala ya mekwelaka ntete ve yina kelungisaka mambu yina bo kelombaka. Mpangi mosi yina kumanisaka na nzo-nkanda yango kusonikaka nde: “Mu kekukaka ve kutuba kiteso ya ntonda yina mu kevandaka na yo sambu na nzo-nkanda ya kitoko ya mutindu yai. Inki organizasio yankaka lenda sala bikesa mingi ya mutindu yai sambu na kulonga bantu?”

21. Inki dyambu ya mpasi Bakristu mingi kekutanaka na yo na kisalu na bo sambu na Nzambi?

²¹ Ya kyeleka, bakyelo mingi ya kenataka na kisalu kele ya kukanguka. Na kutuba ya mbote, bamingi na kati na beto lenda kuka ve na kusala na Betele to na insi ya nzenza. Yezu yandi mosi kundimaka nde Bakristu tabuta “bambuma” na kiteso ya kuswaswana sambu luzingu na bo tavanda ya kuswaswana. (Matayo 13:23) Yo yina, mpasi na beto Bakristu kele ya kusadila mbote luzingu na beto, disongidila kusala mingi na kisalu ya Yehowa na kiteso yina luzingu na beto kepesa beto nzila. Kana beto kesala yo, beto kepesa Yehowa lukumu, mpi beto lenda ndima mpenza nde yandi kesepelaka mingi. Beto tadila mbandu ya Ethel, mununu mosi ya nkento ya kezingaka na nzo ya minunu. Yandi ketaka kimbangi mbala na mbala na bantu yina yandi kezingaka na bo na nzo yina mpi na telefone. Ata yandi kele ngolo mingi ve, yandi kesalaka kisalu na yandi na ntima ya mvimba.​—Matayo 22:37.

22. (a) Inki mambu yankaka beto fwete sala sambu na kupesa Nzambi lukumu? (b) Inki ntangu ya kitoko mpenza kevingila beto?

²² Kansi, kuvila ve nde kusamuna kele kaka mosi na kati ya mitindu yina beto kepesaka Yehowa lukumu. Kana beto kepesa mbandu ya mbote na bikalulu mpi na mutindu na beto ya kudiyidika na ntangu beto kele na kisika na beto ya kisalu, na nzo-nkanda, mpi na nzo na beto, beto tasepedisaka ntima ya Yehowa. (Bingana 27:11) Bingana 28:20 (NW) kesila nde: “Muntu yina kesalaka mambu ya mbote tabaka balusakumunu mingi.” Yo yina, beto fwete ‘kuna bambuma mingi’ na kisalu na beto sambu na Nzambi, sambu beto mezaba nde beto tabaka balusakumunu mingi. (2 Korinto 9:6) Kana beto sala mpidina, beto tavanda na dibaku ya mbote ya kuzinga na ntangu ya kitoko mpenza yina bima “yonso yina ke na moyo” tapesa Yehowa lukumu yina yandi mefwana mpenza na kubaka!​—Nkunga 150:6.

[Noti na nsi ya lutiti]

Keti Nge Keyibuka?

• Inki mutindu bantu ya Nzambi kesadilaka Yehowa “mpimpa ti mwini”?

• Inki mimekamu kikanda ya Gadi kukutanaka ti yo, mpi nki yo kelonga Bakristu bubu yai?

• Inki mutindu kisalu ya bilanga kevandaka lutaninu na ntangu Satana kenwanisaka beto?

• Tanga ‘bakyelo ya kukanguka’ yina bantu yankaka mekotaka, mpi nki balusakumunu bo mebakaka?

[Bifwanisu ya kele na lutiti 31]

Kisalu ya kimupasudi-nzila lenda sadisa muntu na kuzwa dibaku ya kusala bisalu mingi, bonso:

1. Kisalu ya kutunga banzo na bansi mingi

2. Kisalu ya Betele

3. Kisalu ya kimisionere