Sambu na Nki Edeni Ketadila Nge

MOSI ya kikuma ya ntembe yina bantu yankaka ya mayele ketulaka na disolo ya Edeni kele nde mikanda yankaka ya Biblia ketubilaka yo ve. Mu mbandu, Professeur Paul Morris yina Kelongukaka Mambu ya Metala Mabundu kusonikaka nde: Baverse yankaka ya Biblia ketubilaka ve mbala mosi disolo ya Edeni. Ata bantu yankaka “ya mayele mingi” kendimaka dibanza yina, yo kewakana ve ti kyeleka.

Biblia kele mpenza ti baverse mingi yina ketubilaka kilanga ya Edeni, Adami, Eva, mpi nyoka.a Kansi kifu ya bantu yankaka ya mayele kemonana pwelele kana beto fwanisa yo ti kifu yankaka ya nene ya memwangana na kiteso ya kuluta nene. Ntangu bo kevwezaka disolo ya mukanda ya Kuyantika ya metala kilanga ya Edeni, bamfumu ya mabundu mpi bantu ya ketulaka ntembe na Biblia kevwezaka mpenza Biblia. Inki mutindu?

Kubakisa mambu yina kusalamaka na kilanga ya Edeni kele mfunu sambu na kubakisa mambu yankaka yina kele na Biblia. Mu mbandu, Ndinga ya Nzambi mesonamaka sambu na kusadisa beto na kuzwa bamvutu na bangyufula ya mfunu mingi yina bantu kekudiyulaka. Mbala na mbala, Biblia kepesaka bamvutu na bangyufula ya metala mambu yina kusalamaka na kilanga ya Edeni. Beto tadila mwa bambandu.

● Sambu na nki beto kenunaka mpi kefwaka? Adami mpi Eva zolaka kuzinga mvula na mvula kana bo lemfukilaka Yehowa. Bo zolaka kufwa kaka kana bo kolamaka. Kilumbu yina bo kolamaka, bo fwaka. (Kuyantika 2:16, 17; 3:19) Bo vidisaka luzingu ya kukuka mpi bo lendaka kupesa bana na bo kaka masumu mpi kukonda kukuka. Yo yina, Biblia ketendula nde: “Masumu me kotaka na nsi-ntoto sambu na mbi ya muntu mosi yai Adami, ebuna masumu me kwisaka kunata lufwa. Yo yina, bantu yonso ke fwaka sambu bo yonso ke salaka masumu.”​—Roma 5:12.

● Sambu na nki Nzambi mepesaka nzila na mambi? Na kilanga ya Edeni, Satana kutubaka nde Nzambi kele muntu ya luvunu, yina mebumbilaka bigangwa na yandi mambu ya mbote. (Kuyantika 3:3-5) Mpidina, yandi tulaka ntembe na nswa yina Yehowa kele na yo ya kuyala. Adami mpi Eva kuponaka na kulanda Satana; mpidina bo buyaka luyalu ya Yehowa mpi nkutu bo monisaka nde muntu lenda baka yandi mosi lukanu na mambu yina kele mbote to mbi. Na lunungu mpi na mayele na yandi, Yehowa kuzabaka nde yo kele ti nzila mosi kaka ya kupesa mvutu na ntembe yina​—kubika nde ntangu kuluta, mpi kupesa bantu dibaku ya kuyala mpila bo ponaka. Mambi yina kele bubu yai, sambu Satana kelanda kuyala bantu, memonisaka malembemalembe kyeleka yai ya nene: Muntu lenda yala ve kukonda Nzambi.​—Yeremia 10:23.

● Inki kele lukanu ya Nzambi sambu na ntoto? Na kilanga ya Edeni, Yehowa kuyidikaka mutindu ya mbote yina ntoto lendaka kuvanda. Yandi pesaka Adami mpi Eva ntuma ya kufulusa ntoto na bana yina bo zolaka kubuta mpi “kuyala” ntoto, na mpila nde ntoto ya mvimba kukuma kitoko bonso kilanga yina kuvandaka. (Kuyantika 1:28) Yo yina, lukanu ya Nzambi sambu na ntoto kele nde yo vanda Paladisu ya kufuluka ti bantu ya kukuka, mpi dibuta ya bumosi ya mesalama na bana ya Adami mpi Eva. Mambu mingi yina kele na Biblia ketubila ngidika yina Nzambi mebakaka sambu na kulungisa lukanu na yandi yina ya ntetentete.

● Sambu na nki Yezu Kristu kukwisaka na ntoto? Kukolama yina kubasikaka na kilanga ya Edeni kunatilaka Adami ti Eva mpi bana na bo yonso ndola ya lufwa, kansi na zola yonso Nzambi kupesaka kivuvu. Yandi tindaka Mwana na yandi na ntoto sambu na kupesa yina Biblia kebingaka nkudulu. (Matayo 20:28) Yo ketendula nki? Ya kyeleka, Yezu kuvandaka “Adami ya nsuka”; yandi nungaka kisika yina Adami kukondaka kununga. Yezu kutaninaka luzingu na yandi ya kukuka na kubikalaka muntu ya bulemfu na ntwala ya Yehowa. Na nima, yandi pesaka luzingu na yandi na luzolo yonso bonso kimenga, to nkudulu, mpidina yandi pesaka nzila sambu nde bantu yonso ya kwikama kubaka ndolula ya masumu na bo mpi nsukansuka kukuma na mutindu ya luzingu yina Adami mpi Eva kuvandaka na yo na ntwala ya kusala disumu. (1 Korinto 15:22, 45; Yoane 3:16) Yo yina, Yezu kumonisaka nde lukanu ya Yehowa ya kukumisa ntoto paladisu yina mefwanana na kilanga ya Edeni talungana.b

Lukanu ya Nzambi kele ya sikisiki, kansi ve ngindu mosi yina kele mpasi na kutendula. Yo kele ya kyeleka. Kaka mutindu kilanga ya Edeni kuvandaka kisika mosi ya kyeleka awa na ntoto, ti bambisi mpi bantu ya kyeleka, mutindu mosi lusilu ya Nzambi sambu na makwisa kele mpenza ya kyeleka, dyambu yina talungana ntama mingi ve. Keti yo kele mpi kivuvu na nge sambu na bilumbu kekwisa? Yo ketadila kaka nge mosi. Nzambi kezola nde bantu mingi, ata bayina kuzingaka na kukonda kuwakana ti minsiku na yandi, kubaka dibaku yina.​—1 Timoteo 2:3, 4.

Na ntwala nde Yezu kufwa, yandi solulaka ti muntu mosi yina luzingu na yandi kusukaka mbi mpenza. Muntu yango kuvandaka ngondi; yandi zabaka nde bo fwete fwa yandi. Kansi yandi sosaka lusadisu mpi kivuvu na Yezu. Yezu kusongaka yandi inki? ‘Nge ta vanda ti mono na Paladiso.’ (Luka 23:43) Kana Yezu kusepelaka kumona ngondi yina ya ntama na paladisu, disongidila yandi futumuka mpi kubaka dibaku ya kuzinga mvula na mvula na paladisu yina tafwanana ti kilanga ya Edeni, keti yandi tasepela ve nde nge baka lusakumunu yina? Yandi kesepela mpenza! Tata na yandi mpi kesepela! Kana nge kezola kubaka balusakumunu yina, sala yonso yina nge lenda sambu na kulonguka mambu ya metala Nzambi yina kusalaka kilanga ya Edeni.

[Banoti na Nsi ya Lutiti]

[Lupangu/Bifwanisu ya lutiti 10]

MBIKUDULU MOSI YA KEWAKANISA BIBLIA

“Nge nioka ti nkento mono ke kumisa beno bambeni, bana ya nkento ti bana na nge bo ta menganaka. [Yandi] ta niataka nge na ntu, ebuna nge ta tatikaka [yandi] na makulu.”​—Kuyantika 3:15.

Yai kele mbikudulu ya ntete ya Biblia, yina Nzambi kutubaka na Edeni. Banani kele bantu yai iya: nkento, nkuna na yandi, nyoka, mpi nkuna na yandi? Inki mutindu “kimbeni” kele na kati na bo?

NYOKA

Satana Dyabulu.​—Kusonga 12:9.

NKENTO

Organizasio ya Yehowa ya mesalama na bigangwa na yandi ya zulu. (Galatia 4:26, 27) Yezaya kutubaka sambu na “nkento,” na kubikulaka nde yandi tabuta na makwisa dikanda mosi ya kimpeve.​—Yezaya 54:1; 66:8.

NKUNA YA NYOKA

Bayina kepona kusala luzolo ya Satana.​—Yoane 8:44.

NKUNA YA NKENTO

Ntetentete, Yezu Kristu yina kukatukaka na kitini ya zulu ya Organizasio ya Yehowa. Dyaka, na kati ya “nkuna” yina beto lenda tanga bampangi ya kimpeve ya Kristu, bayina tayala ti yandi na zulu. Bakristu yina ya bapakulami kesala dikanda mosi ya kimpeve, “Israele ya Nzambi.”​—Galatia 3:16, 29; 6:16; Kuyantika 22:18.

MPUTA NA KISINGINI

Mesia kumonaka mpasi ya ngolo, kansi yo vandaka ve ya kimakulu. Satana kunungaka na kusala nde Yezu kufwa ntangu yandi vandaka na ntoto. Nzambi kufutumunaka Yezu.

MPUTA NA NTU

Lufwa ya Satana. Yezu tafwa Satana kimakulu. Nkutu, na ntwala nde mambu yina kusalama, Yezu takatula mambi yina Satana kuyantikisaka na Edeni.​—1 Yoane 3:8; Kusonga 20:10.

Sambu na kubaka ngindu ya kimvuka ya ntu-dyambu ya Biblia, tala kamukanda La Bible​—Quel est son message? yina Bambangi ya Yehowa mebasisaka.

[Kifwanisu ya lutiti 11]

Adami mpi Eva kunyokwama na bampasi yina disumu kunataka