Keti Nge Ke Zabaka Yehowa Mbote Kibeni?

1-2. Disolo ya mpangi Angelito ke longa konso muntu na kusala nki?

KETI nge yelaka na dibuta ya Bambangi ya Yehowa? Kana mpidina, zaba nde nge ta kuma ve nduku ya Yehowa kaka sambu bantu ya dibuta na beno kele banduku ya Yehowa. Ata bibuti na beto ke sambilaka Yehowa to ve, konso muntu fwete sala bikesa ya kusala yandi mosi kinduku ya ngolo ti Yehowa.

² Beto tadila mbandu ya mpangi-bakala Angelito. Yandi yelaka na dibuta ya Bambangi ya Yehowa. Kansi, ntangu yandi vandaka leke, kinduku na yandi ti Yehowa vandaka mpenza ve ngolo. Yandi ke tuba nde: “Mono vandaka kusadila Yehowa kaka sambu bantu ya dibuta na mono vandaka kusambila Yehowa.” Mpangi Angelito bakaka lukanu ya kutanga mingi Ndinga ya Nzambi mpi kuyindula mambu yina yandi vandaka kutanga mpi yandi kumaka kusamba Yehowa mingi. Inki mbuma yo butaka? Yandi ke tuba nde: “Mono bakisaka nde kana mono ke zola kukuma nduku ya Yehowa, Tata ya zola, mono mosi fwete zaba yandi.” Disolo ya mpangi Angelito ke basisa bangiufula yai ya mfunu mingi: Kuzaba Yehowa ke tendula kibeni nki? Inki beto lenda sala sambu na kuzaba Yehowa mbote?

 3. Kuzaba Yehowa ke tendula kibeni nki?

³ Kuzaba Yehowa ke tendula ve kaka kuzaba zina na yandi to mambu ya nkaka yina yandi tubaka to salaka. Kansi yo ke tendula mambu mingi. Beto fwete longuka mambu ya me tala Yehowa mpi bikalulu na yandi ya kitoko. Beto ta yantika kubakisa kikuma yina ke pusaka yandi na kutuba to kusala diambu mosi buna. Yo ta sadisa beto na kuzaba kana yandi ke ndima bangindu, balukanu mpi mambu yina beto ke sala. Kana beto me bakisa mambu yina Yehowa ke lomba beto, beto ta sala yo.

 4. Inki mutindu bambandu ya bantu ya kukonda kukuka yina kele na Biblia lenda sadisa beto?

⁴ Bantu ya nkaka lenda seka beto sambu beto ke zola kusadila Yehowa mpi bo lenda kanga beto nzila ya kuvukana ti bansadi ya Yehowa. Kansi, kana beto ke tudila Yehowa ntima, yandi ta yambula beto ve ata fioti. Beto ta sala kinduku ya ngolo ti Nzambi; kinduku yina ta fwa ve. Keti beto lenda zaba mpenza Yehowa mbote? Ee, beto lenda zaba yandi! Bambandu ya bantu ya kukonda kukuka, mu mbandu Moize mpi ntotila Davidi ke monisa nde beto lenda zaba yandi. Ntangu beto ke tadila mambu yina bo salaka, beto ta pesa mvutu na bangiufula yai zole: Inki mutindu bo zabaka Yehowa? Inki malongi beto lenda longuka na mbandu na bo?

 5. Moize ponaka na kusala nki?

⁵ Moize ponaka na kusadila Nzambi. Ntangu Moize vandaka na bamvula kiteso ya 40, yandi ponaka na kuvukana ti Baebreo, bantu ya Nzambi, na kisika ya kuzabana bonso “mwana ya mwana-nkento ya Farao.” (Baeb. 11:24) Moize yambulaka kisika ya lukumu. Ntangu yandi vandaka kukotila bantu ya Izraele, yandi zabaka nde Farao ta wa makasi mingi. Farao vandaka ntotila ya ngolo kibeni mpi bantu ya Ezipte vandaka kubaka yandi bonso nzambi. Moize vandaka ti lukwikilu ya ngolo! Yandi tudilaka Yehowa ntima. Yo yina kinduku na yandi ti Yehowa kumaka ngolo mpi yandi taninaka kinduku yango luzingu na yandi ya mvimba.—Bing. 3:5.

 6. Mbandu ya Moize ke longa beto nki?

⁶ Inki dilongi beto me baka na disolo yai? Bonso Moize, beto yonso kele ti lukanu ya kubaka: Keti beto ta pona na kusadila Nzambi mpi kuvukana ti bansadi na yandi? Ziku yo ta lomba nde beto sala bibansa sambu na kusadila Yehowa mpi bantu yina me zaba ve Yehowa lenda bangika beto. Kansi, kana beto tudila Tata na beto ya zulu ntima, yandi ta sadisa beto.

7-8. Inki mambu Moize landaka kulonguka?

⁷ Moize landaka kulonguka bikalulu ya Yehowa mpi kusala luzolo na yandi. Mu mbandu ntangu Yehowa songaka Moize na kubasisa bantu ya Izraele na kimpika, Moize kuditudilaka ve ntima, yandi songaka Yehowa mbala na mbala nde yandi ta kuka ve. Mvutu yina Nzambi pesaka Moize monisaka nde yandi kuditulaka na kisika na yandi mpi yandi sadisaka Moize. (Kub. 4:10-16) Yo sadisaka Moize na kuzabisa Farao bansangu ya lusambisu ya ngolo. Moize monaka mutindu Yehowa sadilaka ngolo na yandi sambu na kugulusa bantu ya Izraele mpi kufwa Farao ti basoda na yandi na Nzadi-Mungwa ya Mbwaki.—Kub. 14:26-31; Nk. 136:15.

⁸ Ntangu Moize basisaka bantu ya Izraele na Ezipte, bo bokutaka mbala na mbala sambu na mambu ya nkaka yina bo vandaka kukutana ti yo. Ata mpidina, Moize monaka mutindu Yehowa monisaka ntima-nda ya nene na mambu yina yandi vandaka kusadila bantu yina yandi basisaka na kimpika. (Nk. 78:40-43) Moize monaka mpi mutindu Yehowa monisaka kudikulumusa ya mingi ntangu yandi sobaka mabanza na yandi ntangu Moize lombaka yandi na kusoba mabanza.—Kub. 32:9-14.

 9. Mutindu Baebreo 11:27 ke monisa yo, kinduku ya Moize ti Yehowa vandaka nki mutindu?

⁹ Na nima ya kubasika na kimpika, kinduku ya Moize ti Yehowa kumaka ngolo kibeni, yo vandaka bonso nde yandi vandaka kumona kibeni Tata ya zulu. (Tanga Baebreo 11:27.) Sambu na kumonisa kinduku ya ngolo ya Moize ti Yehowa, Biblia ke tuba nde: “Yehowa vandaka kutubila Moize meso na meso, kaka mutindu muntu ke tubaka ti muntu ya nkaka.”—Kub. 33:11.

10. Inki beto fwete sala sambu na kuzaba Yehowa mbote?

¹⁰ Mambu yai ke longa beto nki? Sambu na kuzaba Yehowa mbote, beto fwete zaba bikalulu na yandi mpi beto fwete sala luzolo na yandi. Luzolo ya Yehowa bubu yai kele nde “bantu ya mitindu yonso kuguluka mpi kubaka nzayilu ya sikisiki ya kieleka.” (1 Tim. 2:3, 4) Kulonga bantu ya nkaka mambu ya Yehowa kele mutindu mosi ya kusala luzolo ya Nzambi.

11. Inki ke sadisaka beto na kuzaba Yehowa mbote ntangu beto ke longaka bantu ya nkaka mambu na yandi?

¹¹ Mbala mingi ntangu beto ke longaka bantu mambu ya Yehowa, yo ke sadisaka beto na kuzaba yandi mbote. Mu mbandu, beto ke monaka mutindu Yehowa ke kuditulaka na kisika ya bantu ntangu yandi ke twadisaka beto na kusolula ti bantu ya ntima-masonga. (Yoa. 6:44; Bis. 13:48) Beto ke monaka ngolo ya Ndinga ya Nzambi ntangu bantu yina beto ke longukaka Biblia ti bo ke sobaka bikalulu na bo mpi ke kumaka ti bikalulu ya mbote. (Bakol. 3:9, 10) Beto ke monaka ntima-nda ya Nzambi ntangu yandi ke pesaka bantu ya teritware na beto mabaku mingi ya kuzaba yandi mpi ya kuguluka.—Bar. 10:13-15.

12. Mutindu Kubasika 33:13 ke monisa yo, Moize vandaka ti mfunu ya nki mpi sambu na nki?

¹² Moize bakaka kinduku na yandi ti Yehowa na mbalu. Ata na nima ya kusala bimangu na zina ya Yehowa, Moize landaka kulomba Yehowa na kusadisa yandi na kuzaba yandi mbote. (Tanga Kubasika 33:13.) Na dibaku mosi, Moize vandaka ti bamvula kuluta 80 ntangu yandi lombaka lusadisu ya Yehowa mpi yandi zabaka nde yandi fwete longuka diaka mambu mingi ya me tala Tata na yandi ya zola yina kele na zulu.

13. Inki mutindu beto lenda monisa nde beto ke bakaka kinduku na beto ti Yehowa na mbalu?

¹³ Mambu yai ke longa beto nki? Yo vanda beto ke sadilaka Yehowa bamvula mingi, beto fwete landa kubaka kinduku na beto ti Yehowa na mbalu. Mutindu mosi ya kuluta mbote ya kusala yo kele kusamba yandi.

14. Inki mutindu kisambu ke sadisaka beto na kuzaba Nzambi mbote?

¹⁴ Kusolula mbote kele kima ya mfunu yina ke kumisaka kinduku ngolo. Yo yina samba Yehowa mbala na mbala sambu kinduku na nge ti yandi kukuma ngolo, kuwa ve boma ya kuzabisa Yehowa mambu yina kele na ntima na nge. (Baef. 6:18) Krista na Turquie ke tuba nde: “Na konso ntangu yina mono ke sambaka Yehowa mpi ke monaka mvutu na kisambu na mono, mono ke kumaka kuzola Yehowa mingi mpi kutudila yandi ntima. Mutindu Yehowa ke pesaka bamvutu na bisambu na mono me sadisaka mono na kumona nde yandi kele Tata mpi nduku na mono.”

15. Inki Yehowa tubaka sambu na Davidi?

¹⁵ Ntotila Davidi butukaka na dikanda yina vandaka kusambila Yehowa Nzambi. Kansi, yandi vandaka ve kusambila Yehowa kaka sambu na kulanda dibuta na yandi. Yandi salaka kinduku ya ngolo ti Nzambi mpi Yehowa zolaka yandi mingi. Yehowa tubaka nde Davidi vandaka ‘muntu yina pesaka ntima na yandi kiese.’ (Bis. 13:22) Inki salaka nde Davidi kukuma nduku ya ngolo ya Yehowa?

16. Inki Davidi longukaka ntangu yandi vandaka kutala bima yina Yehowa salaka?

¹⁶ Davidi longukaka mambu ya Yehowa ntangu yandi vandaka kutala bima yina Yehowa me salaka. Ntangu Davidi vandaka leke, yandi vandaka kulutisa ntangu mingi na nganda sambu na kukengila mameme ya tata na yandi. Mbala ya nkaka yo vandaka ntangu yina yandi yantikaka kuyindulula na bima yina Yehowa me salaka. Mu mbandu, na mpimpa ntangu yandi vandaka kutala na zulu, yandi vandaka kumona bambwetete mingi kibeni. Yo sadisaka yandi na kumona bikalulu ya Muntu yina salaka yo. Yo pusaka yandi na kusonika nde: “Zulu ke zabisaka nkembo ya Nzambi; zulu ke samunaka kisalu ya maboko na yandi.” (Nk. 19:1, 2) Ntangu Davidi vandaka kuyindula mutindu Yehowa salaka bantu, yandi bakisaka nde Yehowa kele mayele mingi. (Nk. 139:14) Ntangu yandi vandaka kuyindula mingi bima yina Yehowa me salaka, yandi bakisaka nde yandi kele kima ya mpamba na ntwala ya Yehowa.—Nk. 139:6.

17. Beto ta longuka nki kana beto ke yindulula bima yina Yehowa me salaka?

¹⁷ Inki dilongi beto me baka na disolo yai ya Davidi? Beto fwete baka ntangu ya kutala bima ya kitoko yina Yehowa me salaka mpi kusepela ti yo. Konso kilumbu, baka ntangu ya kuyindula malongi yina nge ke baka na bima yina Yehowa me salaka yina kele na lweka na nge; mu mbandu banti, bambisi mpi bantu. Kana nge sala mutindu yina, konso kilumbu nge ta longuka mambu mingi ya mpa sambu na Tata na beto ya zola. (Bar. 1:20) Nge ta kuma kuzola yandi diaka mingi.

18. Mutindu Nkunga 18 ke monisa yo, nki Davidi bakisaka?

¹⁸ Davidi bakisaka nde Yehowa vandaka kusadisa yandi. Mu mbandu, ntangu Davidi gulusaka mameme ya tata na yandi na maboko ya ntambu mpi ya urse, yandi bakisaka nde Yehowa sadisaka yandi na kufwa bambisi yina ya makasi. Ntangu yandi fwaka Goliati, soda ya ngolo, yandi bakisaka pwelele nde Yehowa vandaka kutwadisa yandi. (1 Sam. 17:37) Ntangu yandi vandaka kutina ntotila Saule yina vandaka kuwila yandi kimpala, yandi ndimaka nde Yehowa gulusaka yandi. (Nk. 18, bangogo yina kele na zulu ya kapu) Kana Davidi vandaka lulendo, ziku yandi zolaka kuyindula nde yandi salaka mambu yina yonso na ngolo na yandi mosi. Kansi yandi vandaka muntu ya kudikulumusa yo yina, yandi ndimaka nde Yehowa sadisaka yandi.—Nk. 138:6.

19. Mbandu ya Davidi ke longa beto nki?

¹⁹ Disolo ya Davidi ke longa beto nki? Beto fwete suka kaka ve na kulomba Yehowa lusadisu. Beto fwete sala yonso sambu na kuzaba ntangu mpi mutindu Yehowa ke sadisaka beto. Kana beto kele bantu ya kudikulumusa, beto ta bakisa nde beto lenda sala ve mambu yonso na ngolo na beto mosi mpi nde Yehowa ke sadisaka beto na mambu yina beto ke salaka. Kana beto ke ndima nde Yehowa ke sadisaka beto, yo ta sadisa beto na kukumisa diaka ngolo kinduku na beto ti yandi. Mpangi Isaac na Fidji ke sadilaka Yehowa banda bamvula mingi. Yandi ke ndima mambu yai mpi ke tuba nde: “Kana mono ke yindula bilumbu me luta, mono ke monaka mutindu Yehowa ke sadisaka mono banda mono yantikaka kulonguka Biblia tii bubu yai. Yo ke sadisaka mono na kukumisa diaka ngolo kinduku na mono ti yandi.”

20. Inki dilongi beto ke baka na kinduku ya Davidi ti Nzambi?

²⁰ Davidi landaka mbandu ya bikalulu ya Yehowa. Yehowa me gangaka beto ti makuki ya kulanda mbandu ya bikalulu na yandi. (Kuy. 1:26) Kana beto ke longuka mingi bikalulu ya Yehowa, yo ta sadisa beto na kulanda mbote mbandu na yandi. Davidi zabaka mbote Tata na yandi ya zulu, yo yina yandi landaka mbandu ya Yehowa ntangu yandi vandaka kusadila bantu ya nkaka mambu. Beto tadila mbandu mosi. Davidi salaka disumu ntangu yandi salaka bizumba ti Bat-sheba mpi na nima yandi fwaka bakala na yandi. (2 Sam. 11:1-4, 15) Kansi Yehowa wilaka yandi mawa sambu Davidi vandaka mpi kuwila bantu ya nkaka mawa. Sambu Davidi vandaka nduku ya ngolo ya Yehowa, bantu ya Izraele vandaka kuzola yandi mingi mpi Yehowa sadilaka yandi bonso mbandu sambu na bantotila ya nkaka ya Izraele.—1 Bant. 15:11; 2 Bant. 14:1-3.

21. Mukanda ya Baefezo 4:24 mpi 5:1 ke monisa nki mambote beto ta baka kana beto ke “landa mbandu ya Nzambi”?

²¹ Inki dilongi beto me baka? Beto fwete “landa mbandu ya Nzambi.” Kana beto ke landa mbandu ya Nzambi, beto ta baka mambote mpi beto ta zaba mambu mingi ya me tala yandi. Diaka, kana beto ke landa mbandu ya bikalulu ya Nzambi, beto ta monisa nde beto kele bana na yandi.—Tanga Baefezo 4:24; 5:1.

22-23. Inki mambote beto ta baka kana beto ke sadila mambu ya Yehowa yina beto ke longuka?

²² Mutindu beto me mona yo, kana beto ke tala bima yina Yehowa me salaka mpi ke tanga Ndinga na yandi Biblia, beto ta zaba yandi mbote. Biblia ke tubila bansadi ya Nzambi ya kwikama yina beto lenda landa mbandu na bo; mu mbandu Moize mpi Davidi. Yehowa me salaka mambu yina lombaka nde yandi sala. Beto mpi fwete sala mambu yina ke lomba nde beto sala; mu mbandu, kulonguka mambu mingi ya Yehowa.

²³ Beto ta landaka kaka kulonguka mambu ya Yehowa. (Lon. 3:11) Diambu ya mfunu kele kusadila mambu ya Yehowa yina beto ke longuka. Kana beto ke sadila mambu yina beto ke longuka mpi ke landa mbandu ya Tata na beto ya zola, yandi ta landa kukuma nduku na beto ya ngolo. (Yak. 4:8) Na nsadisa ya Ndinga na yandi, yandi ke ndimisa beto nde yandi ta yambula ve ata fioti bantu yina ke sosaka kuzaba yandi mbote.