Yehowa Muntu Kegulusaka Bantu
‘Mfumu Nzambi ke gulusaka beto.’—NKUNGA 68:20.
1, 2. (a) Sambu na nki beto lenda tuba nde Yehowa kele Nto ya lugulusu? (b) Nki mutindu nge lenda tendula Bingana 21:31?
YEHOWA kele Ngulusi ya bantu yina kezolaka yandi. (Yezaya 43:11) Davidi, Ntotila ya lukumu na Izraele, monaka nki mutindu Yehowa gulusaka yandi. Yo yina, yandi yimbaka nde: “Mfumu Nzambi, nge muntu ke gulusaka bantu.” (Nkunga 3:8) Profete Yonasi tubaka mpi mutindu mosi ntangu yandi dodukilaka Nzambi na kati ya divumu ya mbisi ya masa.—Yonasi 2:9.
2 Salomo, mwana ya Davidi, zabaka mpi nde Yehowa kele Nto ya lugulusu. Yandi tubaka nde: “Nge lenda yidika bampunda sambu na bitumba, kansi Mfumu Nzambi muntu fweti nungisa nge.” (Bingana 21:31) Na ntangu ya ntama, na bantoto ya Esti, bantu vandaka kusadila bangombe sambu na kubundula bilanga, mpi sambu na kubenda bizitu. Bo vandaka kutambula mpi kunwana na zulu ya bampunda. Kansi, na ntwala ya kukota na Ntoto ya Lusilu, Yehowa songaka bantu ya Izraele nde: “Ntotila na beno lenda vanda ve na bampunda mingi-mingi.” (Kulonga 17:16) Yehowa zabaka nde bo vandaka ve na mfunu ya bampunda ya bitumba, sambu yandi mosi vandaka ngulusi ya bantu na yandi.
3. Nki bangyufula beto fwete tadila?
3 Nkwa Kimfumu Yehowa kele ‘Nzambi ya ke gulusaka bantu.’ (Nkunga 68:20) Kuwa mambu ya mutindu yai kepesa beto mpenza kikesa! Kansi, nki mutindu Yehowa ‘gulusaka’ bantu? Ye banani yandi gulusaka?
Yehowa Kegulusaka Bantu ya Mbote
4. Nki mutindu beto kezaba nde Yehowa kegulusaka bantu ya mbote?
4 Bayina yonso kelandaka nzila ya mbote, sambu bo mekudipesaka na Nzambi, fwete baka kikesa na kuwa mambu yai ya ntumwa Piere tubaka: “Mfumu Nzambi kuzaba nki mutindu yandi fweti katula bantu na yandi na mpasi, nki mutindu yandi fweti pesa ndola na bantu ya mbi tii na kilumbu yina ya yandi ta sambisa bantu.” Piere pesaka mbandu yai na kusonga nde yandi tubaka masonga: “Nzambi bikisaka mpi ve bantu ya ntama, kansi yandi tindilaka bantu yina ya mbi masa, ebuna yo fulukaka na ntoto; yandi gulusaka kaka Noa yina vandaka kulonga malongi ya Nzambi, ti bantu ya nkaka nsambwadi.”—2 Piere 2:5, 9.
5. Nki vandaka kuluta na ntoto ntangu Noa “vandaka kulonga malongi ya Nzambi”?
5 Vanda fyoti na kisika ya bantu yina vandaka na ntangu ya Noa. Bawanzio ya mbi lwataka nitu ya bantu, bo kitaka na ntoto. Bana ya bawanzio yai ya kukolamaka kubutaka awa na ntoto kumaka kunyokula bantu, mpi ntoto kumaka “mavanga sambu bantu vandaka kusala mambu ya mbi mpenza.” (Kuyantika 6:1-12) Kansi, bo nungaka ve na kunata Noa na kubikisa kisalu ya Yehowa. Yandi fulaka kaka na “kulonga malongi ya Nzambi.” Kumosi ti dibuta na yandi, bo tungaka maswa mpi bo tulaka mpenza ntima nde, ntama mingi ve, Nzambi takatula mambi na ntoto. Lukwikilu ya Noa monisaka nde inza yina fwanaka na kufwa. (Baebreo 11:7) Mambu ya keluta bilumbu yai na ntoto kele bonso yina lutaka na bilumbu ya Noa. Yo kemonisa nde yai kele bilumbu ya nsuka ya ngidika ya bima yai. (Matayo 24:37-39; 2 Timoteo 3:1-5) Beto kele bonso Noa, sambu beto mpi kekinga lugulusu ya Yehowa. Na yau, keti nge talunda kwikama na kusamuna nsangu ya Nzambi kumosi ti bantu na yandi?
6. Nki mbandu 2 Piere 2:7, 8 kepesa na kusonga nde Yehowa kegulusaka bantu ya mbote?
6 Piere pesaka mbandu yankaka ya kesonga nde Yehowa kegulusaka bantu ya mbote. Yandi tubaka nde: “[Nzambi] gulusaka Loti, muntu ya mbote, yina ya mabanza na yandi vandaka me kuma kisakasaka sambu na pite ya bantu ya mbi vandaka kusala. Muntu yai ya mbote, yina vandaka kuzinga na kati na bo, yandi vandaka kumona ti kuwa konso kilumbu mambu na bo ya mbi ya bo vandaka kusala, mambu yina vandaka kupesa mpasi na ntima na yandi ya mbote.” (2 Piere 2:7, 8; Kuyantika 19:1-29) Mansoni mekumaka mutindu ya luzingu ya bantu mingi na bilumbu yai ya nsuka. Keti ‘mabanza na nge mpi me kuma kisakasaka sambu na pite ya bantu ya mbi ke sala,’ mutindu mosi ti mabanza ya Loti? Kana nde ee, mpi kana nge kesalaka mambu na lunungu, nge lenda vanda na kati ya bayina ya Yehowa tagulusa na nsuka ya ngidika ya bima yai.
Yehowa Kegulusaka Bantu na Yandi na Maboko ya Bantu Yina Kenyokulaka Bo
7. Nki Yehowa salaka na Ezipte na kumonisa nde yandi kekatulaka bantu na yandi na mpasi?
7 Na kati ya ngidika yai ya ntama, bantu ya Yehowa tavandaka kaka na mpasi, bambeni mpi tanyokulaka bo. Kansi, bo fwete tula ntima nde Yehowa tagulusa bo, sambu na ntangu ya ntama, yandi gulusaka bantu na yandi na mpasi. Vanda fyoti na kisika ya bantu ya Izraele yina bantu ya Ezipte vandaka kupesa mpasi. (Kubasika 1:1-14; 6:8) Bo monaka mutindu Nzambi nokisaka bandola na nsi ya Ezipte. (Kubasika 8:5–10:29) Ndola ya kumi fwaka bana ya ntete yonso ya bantu ya Ezipte. Ntangu Farao monaka buna, yandi pesaka nzila na bana ya Izraele na kukwenda. Kansi na nima, yandi tindaka dyaka basoda na yandi na kulanda bo ntinu. Ntama mingi ve, yandi ti bantu na yandi, bo yonso fwaka na Nzadi ya Mbwaki. (Kubasika 14:23-28) Yindula kyese ya nge zolaka kuvanda na yo na kuyimba nkunga yai kumosi ti Moize mpi bantu yonso ya Izraele: “Mfumu Nzambi kele muntu ke nwanaka bitumba, zina na yandi Mfumu Nzambi. ‘Yandi me losa na masa bapusupusu ti basoda ya Ezipte; basoda yina zaba kunwana mbote-mbote, bo me dindaka na nsi ya nzadi ya Mbwaki; bo yina kuna, masa me fika bo, bo dindaka bonso ditadi na nsi ya masa.’ ” (Kubasika 15:3-5) Lufwa ya mutindu mosi kekinga bambeni ya bantu ya Nzambi yonso na bilumbu yai ya nsuka.
8, 9. Pesa mbandu mosi na mukanda ya Bazuzi ya kemonisa nde Yehowa kekatulaka bantu na yandi na maboko ya bayina kepesaka bo mpasi.
8 Na bamvula ya ntete ya bantu ya Izraele salaka na Ntoto ya Lusilu, bazuzi bantu vandaka kuzenga makambu na bo. Mbala mingi, banzenza vandaka kwisa kunyokula bo. Kansi, Nzambi vandaka kusadila bazuzi ya kwikama sambu na kugulusa bo. Bubu yai, ntangu yankaka ‘beto kedilaka mpi sambu na bampasi ya bambeni ke monisaka beto.’ Kansi, Yehowa tagulusa beto bonso bansadi na yandi ya ntama ya kwikama. (Bazuzi 2:16-18; 3:9, 15) Ee, kana beto tala na mukanda ya Bazuzi, beto tamona nzikisa ya kesonga nde Yehowa mebumbila beto luguluku ya nene na nzila ya Zuzi ya yandi mesolaka, Yezu Kristu.
9 Beto vutuka ntete fyoti na bilumbu ya Zuzi Baraki. Yehowa buyaka bana ya Izraele sambu bo sambilaka banzambi ya luvunu, mpi bo monaka mpasi bamvula 20 na maboko ya Yabini, Ntotila ya ntoto ya Kana. Sisera muntu vandaka mfumu ya bambidi ya basoda ya Kanana. Kansi, “babunduki ti bima ya nkaka ya bitumba [vandaka ve] sambu na basoda mile makumi iya ya Israele.” Kansi ntalu ya bantu ya Izraele yonso vandaka milio iya. (Bazuzi 5:6-8) Na nima, bantu ya Izraele balulaka ntima mpi bo didilaka Yehowa. Yehowa pesaka mvutu na mbikudi ya nkento Debora. Debora songaka Baraki na kutula basoda 10 000 na zulu ya Ngumba Tabore. Baraki salaka buna. Na nima, Yehowa bendaka bambeni ya bantu na yandi na nsi ya ngumba yai. Sisera ti basoda na yandi ti kiteso ya bapusupusu ya bitumba 900 kitaka kuna na dibulu ya masa Kishoni, bo kekwenda kuyimba. Kuna, mvula ya ngolo yantikaka kunoka, masa ya Kishoni fulukaka mpenza meke. Baraki ti bantu na yandi katukaka na nsongi ya ngumba, bo kwisaka kukita na nsi ya mvula. Bo kutaka kuna na dibulu Yehowa memonisa makasi na yandi, mpi mesala bambeni na bo kisalu. Basoda ya Baraki landaka bantu ya Kana yina zolaka kutina mosi mosi, bo manisaka bo yonso nye. Yai dilongi mosi ya nene mpenza sambu na bayina kemonaka nde bo lenda nwana ti Nzambi mpi kenyokulaka bantu na yandi!—Bazuzi 4:3-16; 5:19-22.
10. Sambu na nki beto lenda tula ntima nde Nzambi tagulusa bantu na yandi ya ntangu yai na maboko ya bayina kepesaka bo mpasi?
10 Yehowa tagulusa bansadi na yandi ya ntangu yai na maboko ya bayina kenyokulaka bo. Yandi tagulusa bo kaka mutindu yandi gulusaka Izraele, yina vandaka kubanga yandi, na ntangu ya mpasi. (Yezaya 43:3; Yeremia 14:8) Yehowa gulusaka Davidi ‘na maboko ya bambeni na yandi.’ (2 Samuele 22:1-3) Na yau, ata bantu kupesa beto mpasi sambu beto kele bantu ya Yehowa, beto vanda na kikesa sambu, Ntotila na yandi, Mesia, takatula beto na bampasi yonso. Ee, “bansukami ti bantu yina ke na ngolo ve, yandi ta wilaka bo mawa; yandi ta sadisaka bantu yina ke na mpasi.” (Nkunga 72:13, 14) Lusadisu yango mefinama mpenza.
Nzambi Kegulusaka Bayina Ketulaka Ntima na Yandi
11. Nki Davidi salaka na kusonga nde yandi tulaka ntima na Yehowa?
11 Sambu Yehowa kugulusa beto, beto fwete monisa kikesa ti kutula ntima na yandi. Davidi monisaka nde yandi vandaka kutula ntima na Yehowa na kikesa yonso ntangu yandi basikaka sambu na kunwana ti Goliati. Yinduleti mbinga ya muntu bonso Goliati metelama, ebuna leke bonso Davidi kesonga yandi nde: “Nge ke kwisa na mono ti mbele, ti dikonga ya nene ti ya fioti, kansi mono, mono ke kwisa na zina ya Mfumu Nzambi, . . . Nzambi ya basoda ya Israele, ya nge me finga. Bubu yai kaka Mfumu Nzambi ke pesa nge na maboko na mono; mono ke fwa nge mono zenga nge ntu. Bubu yai kaka mono ke pesa nitu ya basoda ya Filistia na bandeke ti bambisi bo dia yo. Ntoto yonso ta zaba nde bantu ya Israele ke na Nzambi, ebuna konso muntu kele awa ta mona nde Mfumu Nzambi ke na mfunu ve ya mbele to dikonga na kunungisa bantu na yandi; bitumba yai yandi muntu ke nunga yo, yandi ke pesa beno na maboko na beto.” Minuta kulutaka ve, yandi fwaka Goliati, ye bantu ya Filistia belaka bitumba. Ntembe kele ve, Yehowa kegulusaka bantu na yandi.—1 Samuele 17:45-54.
12. Sambu na nki yo lenda vanda mfunu na kuyibuka mbandu ya Elazare?
12 Kana beto kutana ti bayina kepesaka beto mpasi, beto fwete ‘tula kikesa’ sambu na kutula kibeni ntima na Nzambi. (Yezaya 46:8-13; Bingana 3:5, 6) Tala dikambu yai ya salamaka na kisika mosi, zina na yo Efesi-Damimi. Izraele tinaka na ntwala ya bantu ya Filistia. Kansi, Elazare, mosi na kati ya basosa tatu ya ngolo ya Davidi, waka boma ve. Yandi bumbanaka na kilanga ya orze, yandi mosi mpamba, kansi yandi manisaka bantu ya Filistia ti mbele. Ebuna, Yehowa “nungisaka bantu ya Israele.” (1 Bansangu 11:12-14; 2 Samuele 23:9, 10) Beto ketuba ve nde muntu mosi na kati na beto lenda nwana mpi ti basoda mingi. Kansi, nge lenda kangama na maboko ya bambeni. Keti nge tayibuka na kusamba Yehowa, Nzambi ya kegulusaka bantu? Keti nge tasosa lusadisu na yandi, sambu nge baka ve ngindu ya kuteka bampangi na nge ya mebikala na maboko ya bantu ya mbi?
Yehowa Kegulusaka Bantu ya Kwikama
13. Sambu na nki yo vandaka mpasi na bantu yina vandaka na kimfumu ya makanda kumi ya Izraele na kubilaka ya kwikama na Nzambi?
13 Kana beto kezola nde Yehowa kugulusa beto, beto fwete bikala kaka ya kwikama ata nki mutindu. Bantu ya Nzambi ya ntangu ya ntama zingaka na kati ya bampasi ya mpila na mpila. Yindula nki zolaka kukumina nge kana nge zingaka na kimfumu ya makanda kumi ya Izraele. Roboami nyokulaka bantu mingi mpenza, yo yina makanda kumi buyaka luyalu na yandi mpi kwendaka kusala kimfumu ya nordi ya Izraele. (2 Bansangu 10:16, 17; 11:13, 14) Na bantotila yonso ya kimfumu ya nordi, Yehu mpamba muntu vandaka ntotila ya mbote. Kansi, yandi mpi “landaka ve na ntima na yandi yonso bansiku ya Mfumu Nzambi.” (2 Bantotila 10:30, 31) Ata mpidina, na kimfumu yina ya makanda kumi, bantu mingi bikalaka ya kwikama. (1 Bantotila 19:18) Bo tulaka lukwikilu na Nzambi, ye yandi sepelaka na kuvanda ti bo. Ata lukwikilu na nge kemekama nki mutindu, keti nge kebikalaka ya kwikama na Yehowa?
14. Nki mutindu Yehowa gulusaka bantu na ntangu ya Ntotila Ezekiasi, ye nki salaka nde Bayuda kukuma bampika ya bantu ya Babilone?
14 Ntangu bo vilaka mpenza Nsiku ya Nzambi kimakulu, mpasi kotaka na kimfumu ya Izraele. Ntangu bantu ya Asiria botulaka yau na 740 N.T.B., ntembe kele ve nde bantu mingi ya makanda yina kumi tinaka mpi kwendaka kukota na makanda zole ya kimfumu ya Yuda. Kuna bo lendaka kusambila Yehowa na tempelo. Na kati ya bantotila 19 ya kikanda ya Davidi, bantotila yai iya kangamaka ngolo na Nzambi: Asa, Yozafati, Ezekiasi, ti Yoziasi. Na ntangu ya luyalu ya ntotila ya kwikama Ezekiasi, kimvuka mosi ya basoda ya ngolo ya Asiria kwendaka kunwanisa bwala Yuda. Ezekiasi lombaka lusadisu ya Nzambi na kisambu. Nzambi tindaka wanzio mosi mpamba, yandi fwaka bantu ya Asiria 185000 na mpimpa mosi! Yandi gulusaka bansambidi na yandi. (Yezaya 37:36-38) Na nima, bantu kufwaka dyaka Nsiku ya Nzambi mpi buyaka kuwila baprofete na yandi. Yandi pesaka bantu ya Babilone nswa ya kubotula kimfumu ya Yuda. Na 607 N.T.B., bo fwaka Yeruzalemi ti tempelo.
15. Sambu na nki Bayuda vandaka na mfunu ya kikalulu ya kukanga ntima na Babilone, ye nki mutindu Yehowa gulusaka bo na nsuka?
15 Kuna na kimpika na Babilone, sambu na kubikala ya kwikama na Nzambi bamvula 70, Bayuda vandaka na mfunu ya kikalulu mosi: kukanga ntima. (Nkunga 137:1-6) Profete Daniele kele mosi na kati ya bantu yina monisaka kwikama. (Daniele 1:1-7; 9:1-3) Yindula kyese ya yandi vandaka na yo ntangu Sirusi, Ntotila ya Persia, pesaka nswa na 537 N.T.B. nde Bayuda kuvutuka na ntoto na bo sambu na kutunga dyaka tempelo! (Esdrasi 1:1-4) Daniele ti bantu yankaka kangaka ntima bamvula mingi, kansi na nsuka, Nzambi bwisaka Babilone mpi gulusaka bantu na yandi. Mbandu yai fwete pesa beto kikesa ya kukanga ntima tii ntangu ya Nzambi tafwa “Babilone ya Nene,” kimvuka ya lusambu ya luvunu yonso na ntoto.—Kusonga 18:1-5.
Yehowa Kegulusaka Bantu na Yandi Ntangu Yonso
16. Nki mutindu Nzambi gulusaka bantu na yandi na bilumbu ya Mfumu-Nkento Estere?
16 Yehowa kegulusaka bansadi na yandi ntangu yonso kana bo kebikala ya kwikama na zina na yandi. (1 Samuele 12:22; Yezaya 43:10-12) Baka mbandu na bilumbu ya Mfumu-Nkento Estere, na mvu-nkama ya tanu N.T.B. Ntotila Zeresesi tulaka Amani ministre ya ntete na luyalu na yandi. Ntangu Mardoke, Muyuda mosi, buyaka na kufukimina yandi, Amani waka makasi mingi, mpi sosaka mpila ya kufwa yandi ti Bayuda yonso yina vandaka na ntoto ya Persia. Yandi fundaka Bayuda nde bo ke bantu mosi ya kefwaka nsiku, mpi silaka na kutula bimvwama mingi na sanduku ya leta kana yandi zwa nswa ya kufwa Bayuda. Ntotila pesaka yandi lupetu na yandi, bonso nswa ya kwenda kufwa bo. Estere salaka kikesa mpi songaka Ntotila nde yandi vandaka Muyuda. Yandi basisaka mpi komplo ya Amani vandaka kusala. Na nima, bo fwaka yandi mosi Amani, na nti ya yandi nataka sambu bo fwa Mardoke. Mardoke kumaka ministre ya ntete, bo pesaka mpi Bayuda nswa ya kunwana kana muntu kesosa kusala bo mbi. (Estere 3:1–9:19) Dyambu yai monisaka nde bo nungaka bambeni na bo mpenza. Dyambu yai fwete pesa ngolo mingi dyaka na lukwikilu na beto. Beto fwete ndima nde Yehowa tagulusa bantu na yandi ya bulemfu ya ntangu yai.
17. Monisa nde bulemfu kele kima ya kugulusaka Bakristu ya Bayuda yina vandaka na Yudea na mvu-nkama ya ntete.
17 Nzambi kegulusaka mpi bantu na yandi sambu bo kelemfukilaka yandi ti Mwana na yandi. Vanda fyoti na kisika ya balongoki ya Yezu na mvu-nkama ya ntete. Yandi songaka bo nde: “Ntangu beno ta mona basoda me kwisa kuziunga bwala Yeruzalemi, beno ta zaba nde me bika fioti Yeruzalemi ke fwa. Na ntangu yina, bantu yina ta vanda na ntoto ya Yudea, mbote bo tina na ndambu yina kele bangumba.” (Luka 21:20-22) Bamvula vandaka kuluta, mpi bo vandaka kudiyula kana mambu yai talungana nki ntangu. Na nima, Bayuda bendumukaka na mvu 66 T.B. Cestius Gallus kwisaka ti basoda ya Roma, bo zyungaka Yeruzalemi mpi bo kumaka nkutu tii na bibaka ya tempelo. Na kintulumukina, yandi katukaka ti basoda kukonda kikuma ya kyeleka. Yo lombaka nde Bayuda yina vandaka Bakristu kusala nki? Na mukanda na yandi (Ecclesiastical History [Buku III, kapu V, 3]), Eusebius ketuba nde bo basikaka na kati ya Yeruzalemi ti Yudea, bo tinaka. Bo gulukaka sambu bo sadilaka ndongisila ya Yezu yitaka kupesa bo. Bubu yai Yezu metulaka “nsadi ya kwikama” mosi, na kutala “bima” na yandi yonso. Keti nge mpi kesadilaka kukonda kusukinina bandongisila ya Masonuku ya yandi kepesaka na nzila ya mpika yai?—Luka 12:42-44, NW.
Luguluku ya Kimakulu
18, 19. (a) Nki lugulusu beto tabaka na nzila ya lufwa ya Yezu, ye banani tabaka yo? (b) Nki dyambu ntumwa Polo salaka ngolo na kusala?
18 Ndongisila ya Yezu gulusaka kaka Bakristu ya Bayuda yina landaka yo na Yudea. Kansi lufwa ya Yezu tagulusa “bantu ya mitindu yonso” sambu bo zinga kimakulu. (1 Timoteo 4:10, NW) Ntangu Adami salaka disumu, bantu kumaka ti mfunu ya kima mosi ya fwete sumba bau. Mpamba ve, Adami vidisaka luzingu na yandi mosi mpi tekaka kikanda yonso ya bantu na kimpika ya disumu ti lufwa. (Roma 5:12-19) Bambisi yina bo vandaka kupesa bimenga na Nsiku ya Moize vandaka kidimbu ya kusonga nde, bantu kele na mfunu ya kima mosi ya fwete katula masumu na bo. (Baebreo 10:1-4) Yezu vandaka ve na tata ya kinsuni awa na ntoto. Mpeve santu ‘fikaka’ Maria banda ntangu yina yandi kumaka na divumu, tii ntangu ya yandi butaka Yezu. Yo yina, Yezu butukaka ve ti disumu ya kisina. (Luka 1:35; Yoane 1:29; 1 Piere 1:18, 19) Ntangu Yezu lundaka kwikama na yandi ya kukuka tii na lufwa, yandi pesaka kima ya bantu vandaka na yo mfunu: luzingu na yandi ya kukuka sambu na kusumba bo na lufwa. (Baebreo 2:14, 15) Na mutindu yina, Kristu “kudipesaka yandi mosi sambu na kukatula bantu yonso na kimpika ya masumu.” (1 Timoteo 2:5, 6) Nzambi tagulusa ve bantu yonso na nzila ya dikabu yai. Kansi, yandi tagulusa kaka bayina ketulaka lukwikilu na kimenga yai.
19 Ntangu yandi nataka ntalu ya nkudulu ya kimenga na yandi yina na meso ya Nzambi na zulu, Kristu sumbaka bana ya Adami na kimpika ya lufwa. (Baebreo 9:24) Yo yina, Kristu zwaka Nkento ya Makwela, to bantu 144000 ya kupakulama na kati ya balandi na yandi, yina tabaka luzingu na zulu. (Efezo 5:25-27; Kusonga 14:3, 4; 21:9) Yandi kumaka mpi “Tata ya Mvula na Mvula” ya bayina tandima kimenga na yandi mpi tazinga mvula na mvula na zulu ya ntoto. (Yezaya 9:5, 6; 1 Yoane 2:1, 2) Nzambi yidikaka mpenza kima mosi ya zola sambu na beto! Polo monisaka ntonda mingi sambu na dyambu yina na mukanda ya zole ya Korinto, mutindu disolo ya kelanda tamonisa yo. Ee, Polo salaka yonso ya yandi lendaka sambu na kusadisa bantu na kuguluka kimakulu mutindu Nzambi yidikaka yo na zola yonso.
Inki Mvutu Nge Tapesa?
◻ Nki bambandu kemonisa na Masonuku nde Nzambi kegulusaka bantu ya mbote?
◻ Nki kesonga beto nde Yehowa kegulusaka bayina ketulaka ntima na yandi mpi kelundaka kwikama?
◻ Nki Nzambi meyidikaka sambu beto guluka kimakulu?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 8]
Davidi tulaka ntima na Yehowa, ‘Nzambi ya ke gulusaka bantu.’ Ebuna nge?
Kifwanisu ya kele na lutiti 10]
Yehowa kegulusaka bantu na yandi ntangu yonso, bonso na bilumbu ya Mfumu-Nkento Estere