Kyeleka Kebalulaka Luzingu ya Bantu

YAU kele dyambu ya mawa kansi ya kyeleka na kuzaba nde bubu yai, bantu mingi kezinga na mpasi. Keti bantu ya mutindu yai lenda kumona kyese? Bankaka kele bantu ya mbi mpi kesalaka bampangi na bau nsoki. Keti bau lenda kuma dyaka bantu ya masonga na kati ya kimvuka ya bantu? Mvutu na bangyufula yai yonso zole kele nde ee. Bantu lenda kusoba. Luzingu na bau lenda kubaluka. Ntumwa Polo monisaka mutindu yau lenda baluka ntangu yandi sonikaka nde: “Beno pesa Nzambi nzila na kubalula mabanza na beno sambu beno kukuma mutindu ya nkaka mpenza. Ebuna beno ta zaba mambu yai ya Nzambi ke zolaka: mambu yina kele ya mbote, mambu yina ke pesaka yandi kiese, mambu yina ke na kifu ve.”​—⁠Roma 12:⁠2.

“Mambu [ya] Nzambi ke zolaka,” ya yandi ketubila awa, lenda yibusa beto mambu yina Yezu songaka balongoki na yandi, bamvula 20 na ntwala Polo kusonika bangogo yai. Yezu tubaka nde: “Beno ta zaba mambu yina kele ya kieleka, ebuna mambu yina ta katula beno na kimpika.” (Yoane 8:32) “Kieleka” yina Yezu tubilaka kele nsangu ya kupemama yina katukaka na Nzambi​—⁠mingimingi nsangu yina ketadila luzolo ya Nzambi​—⁠yina tulamaka na Biblia sambu na beto. (Yoane 17:17) Keti kyeleka ya Biblia kekatulaka mpenza bantu na kimpika? Keti kuzinga na kuwakana ti luzolo ya Nzambi kebalulaka mpenza luzingu ya bantu? Ee. Tala mwa bambandu.

Luzingu ya Kele ti Lukanu

Ntama mingi ve, muntu mosi na Gibraltar, zina na yandi Moisés, vandaka na luzingu ya mawa mpenza. Yandi ketuba nde: “Mono vandaka kinwi malafu mpi mono vandaka kulala na nganda. Mono kudimonaka muntu ya kukonda mfunu. Konso mpimpa mono vandaka kulomba na Nzambi na kuwila mono mawa mpi na kubikisa mono ve mono mona kilumbu ya mbasi. Mono vandaka kudila ntangu mono vandaka kuyula Nzambi nde sambu na inki mono butukaka, kana mono vandaka muntu ya kukonda mfunu, muntu ya mpamba, ya kukonda dibuta, mpi ya kukonda muntu ya kusadisa mono. Sambu na inki mono fwete landa na kuzinga?” Na nima, kima mosi kusalamaka.

Moisés kelanda nde: “Mono bakisaka nde Nzambi mewa bisambu na mono ntangu mono kutanaka ti Mbangi ya Yehowa mosi, zina na yandi Roberto. Yandi pesaka mono Biblia mosi ti kamukanda Inki Nzambi Kelombaka na Beto?a Beto longukaka Biblia kumosi konso kilumbu na zulu ya dibaya yina mono vandaka kuladila na mpimpa. Na nima ya ngonda mosi, Roberto nataka mono na lukutakanu mosi na Nzo ya Kimfumu ya Bambangi ya Yehowa. Ntama mingi ve, kyeleka ya Biblia balulaka mabanza na mono ya mvimba. Mono kelalaka dyaka ve na nganda; mono mpi kenwaka dyaka ve malafu to makaya. Luzingu na mono mesobaka, ye mono kele na kyese. Mono kezola kubaka mbotika sesepi yai, mpi kusadila Yehowa bonso Mbangi na yandi.”

Kubaluka mosi ya nene mpenza! Kikuma ya bantu kelutaka kuvidisa kivuvu kele kukonda nzayilu. Bau kezabaka ve mambu ya Nzambi ti balukanu na yandi ya kitoko. Sambu na Moisés, ntangu yandi bakaka nzayilu, yau pesaka yandi ngolo mpi kikesa ya kubalula luzingu na yandi. Moisés zwaka mvutu na kisambu yai ya muyimbi-bankunga: “Tindila mono mwinda na nge ti kieleka na nge, yo nata mono, yo vutula mono na Sioni, ngumba na nge, ti na nzo na nge, kisika ya nge ke bikalaka.”​—⁠Nkunga 43:⁠3.

Na Bélize, Daniel mpi vandaka na luzingu ya mutindu mosi. Daniel vandaka kulala ve na balabala, yandi vandaka ti kisalu ya lukumu. Kansi, yandi lutisaka bamvula 20 na kunwana ti kikalulu ya kunwa dyamba ti malafu, yandi vandaka sala mpi kindumba. Ata yandi yelaka na dibundu ya Katolika, Daniel zabaka disongidila ya luzingu ve, mpi yandi vandaka kundima ve nde Nzambi kele. Yandi kotaka na mabundu ya mutindu na mutindu, na kusosa lusadisu, kansi yandi monaka nde banduku na yandi mingi ya nzo-nzambi, nkutu ti bamfumu ya dibundu, vandaka binwi dyamba ti malafu. Na ntangu yina, nkento na yandi vandaka sosa mpila ya kukabwana ti yandi.

Ntangu kivuvu memana yandi, Daniel kwendaka kulanda malongi ya kuyidika bikalulu na yandi na santre mosi. Kansi, yandi zabaka nde na nsuka ya malongi, yandi takinga ve na kuvutukila dyamba kana yandi baka ve lusadisu yankaka. Lusadisu ya inki mutindu? Na Mayi 1996, bilumbu zole na nima ya kubasika na santre, Daniel bingaka Mbangi ya Yehowa mosi mpi songaka yandi na ngituka yonso nde: “Pardo mingi, longuka Biblia ti mono.” Mbangi yina kudibongisaka na kulonguka Biblia ti Daniel mbala zole na mposo mosi, ye ntama mingi ve, Daniel yantikaka kuzinga na kulanda luzolo ya Nzambi, ye yandi bakaka mpi banduku ya mpa ya Bakristu, yina vandaka kubuya dyamba, malafu ti mansoni. Na yau, Daniel monaka nde mambu ya Biblia ketubaka kele ya kyeleka: “Kana nge landa bantu ya mayele, nge ta kuma mpi mayele; kana nge landa bazoba, nge mpi ta kuma zoba.” (Bingana 13:20) Ntama mingi ve, yandi tubaka nde: “Yai kele mbala ya ntete kibeni na luzingu na mono ya mono mezaba disongidila ya kuvanda ti kansansa ya mbote.” Luzingu ya nkento ya Daniel mpi kubalukaka.

Na Porto Rico, luzingu ya muntu yankaka kubalukaka mpi ngolo. Yandi vandaka na boloko mpi yandi vandaka kigonsa, sambu yandi fwaka mwa bantu. Keti kyeleka ya Biblia lendaka kusoba yandi? Ee. Mbangi mosi ya Yehowa pesaka yandi banimero ya Nzozulu ya Nkengi ti Réveillez-vous!; nswalu, yandi lombaka yankaka. Bau yantikaka kulonguka Biblia; ebuna, ntangu kyeleka ya Biblia bandaka kukota na ntima na yandi, bantu yonso monaka nde yandi mesoba bikalulu. Nsoba ya ntete monikaka ntangu yandi zengaka nsuki na yandi ya ndanda mpi kululaka mandefu na yandi.

Biblia ketuba nde Nzambi kelolulaka bansumuki yina kebalulaka ntima mpenza ti mutindu na bau ya kuzinga. Polo sonikaka nde: “Keti beno zaba ve nde bantu ya mbi ta vanda bantu ya Kimfumu ya Nzambi ve? . . . Beno ya nkaka vandaka mutindu yina. Kansi beno me sukulaka ntima na beno.” (1 Korinto 6:​9, 11) Na ntembe ve, bangogo yai, ti bangogo ya kele na Bisalu 24:​15, pesaka muntu yai kikesa: “Bantu ya mbote ti bantu ya mbi ta telama na lufwa.” Yandi tubaka nde: “Mono kezola nde mono vanda pana na ntangu ya lufutumuku, sambu mono lomba ndolula na bantu yonso yina mono fwaka.”

Kukota na Dibuta ya Mpa

Luis kele Mbangi ya Yehowa, nsamuni ya ntangu yonso, na Argentine. Kilumbu mosi, bau songaka yandi mwana bakala mosi yina vandaka kuzinga na mpasi. Bibuti na yandi losaka yandi banda lubutuku, yandi sansamaka kaka na maboko ya bimvuka ya mawa. Ntangu yandi kumaka na bamvula kiteso ya 20, yandi zabaka kisika mama na yandi vandaka mpi silaka na kuzinga kisika mosi ti yandi. Yandi salaka ngolo, lundaka mbongo, mpi kwendaka na mbanza yina mama na yandi vandaka. Mama na yandi ndimaka na kuvanda ti yandi tii kuna mbongo na yandi kumanaka, ebuna yandi kulaka yandi. Dyambu yango pesaka yandi nzala ya kudigonda.

Kansi, Luis solulaka masolo ya kyeleka ya Biblia ti mwana-bakala yai. Kyeleka mosi na kati na yau vandaka yai: “Tata na mono ti mama na mono bo lenda buya mono, kansi nge Mfumu Nzambi, nge ta baka mono.” (Nkunga 27:10) Mwana-bakala yina zabaka nde yandi vandaka ti tata na zulu yina lendaka kulosa yandi ve. Ntangu yai, yandi kele na kyese mingi sambu yandi mekotaka na dibuta ya mpa, dibuta ya Yehowa.

Muntu yankaka, kaka na insi yina, songaka Mbangi ya Yehowa mosi nde yandi kezolaka Nzozulu ya Nkengi mingi. Sambu na inki? Sambu yau gulusaka dikwela na yandi. Nde kilumbu mosi, ntangu muntu yai katukaka na kisalu, yandi monaka Nzozulu ya Nkengi mosi, na kitunga ya bau kelosaka bapapie, ti ntu-dyambu “Kufwa Dikwela” na bisono ya nene. Sambu dikwela na yandi kotaka mavwanga, mpi bau bandaka kufundana ti nkento na yandi sambu leta kufwa yau, yandi bendaka Nzozulu yina mpi bandaka kutanga yau. Yandi nataka yau na nzo mpi bau tangaka yau ti nkento na yandi. Bau salaka kikesa na kusadila bandongisila ya Biblia yina vandaka muna. (Efezo 5:21–6:⁠4) Ntama mingi ve, kinduku na bau kumaka dyaka ngolo. Bau katulaka makambu na leta mpi ntangu yai, bau kelongukaka Biblia kumosi na dibuta.

Na Uruguay, bakala yankaka zina na yandi Luis vandaka na luzingu ya mpasi. Dyamba, lusambu ya bademo, ya biteki, malafu​—⁠bima ya mutindu yai bebisaka luzingu na yandi. Nsukansuka, kivuvu ya Luis yonso kumanaka, yandi kumaka kubuya nde Nzambi kele. Nduku na yandi mosi pesaka yandi mukanda La vie : comment est-elle apparue ? Évolution ou création ?b Yau nataka yandi na kusolula fyoti ti Bambangi ya Yehowa, kansi ntama mingi ve, Luis vutukilaka malafu ti dyamba. Ntangu yandi kudimonaka na mawa yonso, yandi mevanda na kati ya dibulu ya mvindu kilumbu mosi, yandi sambaka na “tata ya Yezu Kristu,” sambu yandi vandaka mendima ntete ve zina ya Nzambi.

Yandi yulaka Nzambi na kusonga yandi kana kele ti kikuma yankaka ya yandi kele na zulu ya ntoto. Luis ketuba nde: “Kilumbu kibeni ya kulandaka, nduku na mono mosi pesaka mono mukanda mosi ya yandi vandaka sadila dyaka ve. Ntu-dyambu na yau: La Révélation: le grand dénouement est proche !”c Mukanda yina sadisaka yandi na kubaka mvutu ya ngyufula na yandi. Luis lombaka dyaka lusadisu na kisambu, na kuzwa dibundu yina lenda songa yandi mutindu ya kusadila Nzambi. Dyambu ya ngituka! Bantu kokulaka na kyelo, Bambangi ya Yehowa zole. Luis yantikaka kulonguka Biblia mbala mosi ti bau. Yandi yelaka nswalu mpi ntangu yai yandi kele Mbangi ya mebakaka mbotika. Yandi kezingaka luzingu mosi ya mbote mpi kesadisaka bantu yankaka na kuvanda ti lukanu na luzingu. Sambu na yandi, bangogo ya Nkunga 65:2 melunganaka: “Sambu nge ke ndimaka bisambu ya bantu. Bantu yonso fweti kwisa na nge.”

Na Philippines, Allan vandaka longoki ya mambu ya mbendumuka. Yandi vandaka na kimvuka mosi ya vandaka na lukanu “ya kufwa luyalu sambu, bantu yina tabutuka na nima, kuzinga bau yonso kiteso mosi.” Kansi kilumbu mosi, yandi kutanaka ti Bambangi ya Yehowa mpi yandi longukaka lukanu ya Nzambi sambu na bantu na kati ya Biblia. Lukanu yina vandaka ti lusilu yai ya kupemama: “Kubika fioti kaka bantu ya mbi ta vila, nge lenda sosa bo kansi nge ta mona bo ve; kansi bantu yina ke kudikulumusaka, bo ta zinga mbote na ngemba mpenza na ntoto.” (Nkunga 37:​10, 11) Allan tubaka nde: “Mono monaka pwelele nde Biblia yitaka kusila na kusala mambu yina ya kimvuka na beto vandaka kusosa. Mambu yonso ya beto kezolaka mingi tasalama na nsi ya Kimfumu ya Nzambi.” Allan kekotilaka ntangu yai Kimfumu ya Nzambi mpi kesadisaka bantu yankaka na kukwikila na kyeleka ya Biblia.

Ee, luzingu ya bantu ke sobaka ntangu bau kendimaka Biblia, Ndinga ya Nzambi. Ya kyeleka, tavanda ti ntangu, bantu yonso yina tavanda na zulu ya ntoto, tazinga na kulandaka luzolo ya Nzambi. Mambu tabaluka mpenza! Na ntangu yina, mbikudulu yai talungana: “Na Sioni, ngumba ya Nzambi, ata kima ya mpasi to ya mbi ta vandaka ve; ntoto ta fulukaka na mambu yai: kuzaba Mfumu Nzambi, mutindu nzadi-mungwa ke fulukaka na masa.”​—⁠Yezaya 11:⁠9.

[Banoti na nsi ya lutiti]