Ntangu Mosi Ya Kusikila Ya Kusikama

“Kansi beno fweti longa ntete Nsangu ya Mbote na makanda yonso ya bantu. . . . Kansi muntu yina ta kanga ntima tii na nsuka, yandi ta guluka.”​—⁠MARKO 13:​10, 13.

BETO fwete kukanga ntima​—⁠na kati ya mbandu ya kukonda kwikama mpi ya kubeba! Kubanda na 1914, mbandu mosi ya bantu mebebaka, kaka bonso na bilumbu ya Yezu. Ye bubu yai mbebisa kesalama na inza ya mvimba. Na “bilumbu [yai] ya nsuka, bantangu ya kuluta mpasi na kuvibidila” (NW) yina ya ntumwa Polo kutendulaka kele na kunyokula bantu. ‘Bantu ya mbi ti bantu ya luvunu, mbi na bo [ke] kwisa mingi.’ Yau kemonika pwelele nde “[Inza ya mvimba, NW] kele na maboko ya Muntu ya Mbi,” Satana Dyabulu, yina ya kele na kusala ntangu yai ngolo na yandi ya nsuka sambu na kubebisa ntoto. Kansi, vanda ti kikesa! “Mpasi ya nene” kekwisa yina tanata kupema ya kimakulu na bantu yonso yina kezolaka lunungu.​—⁠2 Timoteo 3:​1-5, 13; 1 Yoane 5:19; Kusonga 7:⁠14.

² Na kyese yonso, Yehowa meyadisa ntangu yai Yezu Kristu na mazulu, luyantiku ya bangidika sambu na kukatula bambeni ya kenyokulaka bantu. (Kusonga 11:15) Kaka mutindu mambu kulunganaka na kukwisa ya ntete ya Mesya, mutindu mosi na mvunkama yai, mbikudulu ya nene ya Daniele kusonikaka melunganaka. Na Daniele 4:​16, 17, 32, bau kezabisa beto kukatulama ya kimfumu ya lunungu na zulu ya ntoto na nsungi mosi ya “bantangu nsambwadi.” Na ndungisa na yau ya nene, ntalu ya bantangu yai nsambwadi kuvandaka bamvula nsambwadi ya Biblia, konso mvula ti ‘bilumbu’ 360, to bamvula 2520 na kimvuka.a Yau kuyantikaka kubanda na 607 N.T.B., ntangu Babilone kuyantikaka kudyata kimfumu ya Izraele na nsi ya makulu, tii na 1914 ya T.B., mvula ya Yezu kutulamaka na zulu ya kiti ya kimfumu na mazulu bonso Ntotila ya lunungu ya bantu. Ntangu yina, “bantangu ya kupesamaka na makanda” kusukaka. (Luka 21:​24, NW) Kansi makanda kubuyaka na kuyangalala sambu na kukwisa ya Kimfumu ya Mesya.​—⁠Nkunga 2:​1-6, 10-12; 110:​1, 2.

³ Mutindu bamposo 70 ya bamvula (29-36 ya T.B.) kupusanaka, mpi dyaka sambu mvu 1914 kufinamaka, bantu ya kubangaka Nzambi vandaka kukinga kukuma ya Mesya. Ye yandi kukumaka mpi! Kansi, na konso mbala, mutindu na yandi ya kumonika kuvandaka kibeni ve mutindu bantu vandaka kuyindula. Na konso mbala mpi, na nima ya nsungi mosi ya ntangu ya nkufi ya kufwanana, “mbandu” mosi ya mbi kebaka ndola ya banzengolo ya Nzambi na nsuka.​—⁠Matayo 24:⁠34.

⁴ Na disolo na beto ya kuyitaka, beto kumonaka inki mutindu mbandu ya mbi ya Bayuda yina kulombaka lufwa ya Yezu kumanaka. Ebuna inki beto lenda kutuba sambu na mbandu ya mbi ya bantu yina ketelamanina to kebuya yandi bubu yai? Inki ntangu nkanu ya mbandu yina ya kukonda kwikama tazengama?

“Beno Kangula Meso!”

⁵ Na nima ya kubikula mambu yina tanata beto na ntangu ya “mpasi ya nene,” Yezu kuyikaka nde: “Ata muntu mosi kuzaba ve kana nki kilumbu to nki ntangu mambu yina ta bwa, ata bawanzio ya zulu ata Mwana mpi kuzaba yo ve, kansi kaka Tata mpamba muntu kuzaba yo.” (Matayo 24:​3-36; Marko 13:​3-32) Beto kele na mfunu ya kuzaba ve ntangu ya mambu tabwa. Kansi, dikebi na beto fwete kuvanda ya kulungalala, na kukunaka lukwikilu ya ngolo, mpi na kusalaka mingi na kisalu ya Yehowa​—⁠kansi na kutangaka ntalu ya (calculer) dati mosi ve. Yezu kusukisaka mbikudulu na yandi ya nene na kutubaka nde: “Beno keba, beno kangula meso, sambu beno zaba ve kana nki ntangu yo ta bwa. . . . Kangula meso . . . Mambu yai ya mono ke tuba na beno, mono ke tuba yo mpi na bantu yonso: Beno kangula meso.” (Marko 13:​33-37) Kigonsa mebumbana na nima ya mpimpa ya inza yai. Beto fwete kusikila ya kusikama!​—⁠Roma 13:​11-13.

⁶ Yau kele ve nde beto fwete kutula dikebi kaka na bambikudulu ya kupemama ya ketadila bilumbu yai ya nsuka ya ngidika ya mbi mpamba, kansi ntetentete beto fwete kutula lukwikilu na beto na kimenga ya mbalu ya Yezu Kristu mpi balusilu ya kitoko ya Nzambi yina kewakana ti yau. (Baebreo 6:​17-19; 9:14; 1 Piere 1:​18, 19; 2 Piere 1:​16-19) Ya kupusama na mpusa ya ngolo ya kumona nsuka ya ngidika ya mbi yai, bantangu ya nkaka bantu ya Yehowa kumekamekaka na kuzaba ntangu ya “mpasi ya nene” tabwa, na lutangu na bau ya bantalu ya bunda ya luzingu ya mbandu mosi kubanda 1914. Kansi, beto “kotisa ntima ya mayele na kati,” na kumekamekaka ve kuzaba ntalu ya bamvula to bilumbu ya mbandu mosi, kansi na kuyindulaka na mutindu ya beto “ketanga bilumbu na beto” na kupesaka lukembilu ya kyese na Yehowa. (Nkunga 90:​12, NW) Yau vandaka ve kidimbu ya kutesila ntangu, kansi ngogo “mbandu,” mutindu Yezu kusadilaka yau, vandaka kumonisa ntete bantu ya kezingaka na ntangu ya nsungi mosi ya nkenda, ti bidimbu ya kemonisa bau.b

⁷ Na kuwakana ti mambu yai ya meyita, profesere ya nkenda Robert Wohl kusonikaka na mukanda na yandi The Generation of 1914 nde: “Mbandu mosi ya nkenda kezabanaka ve na bandilu na yau ya ntangu . . . yau kele ve makambu ya badati.” Kansi yandi kumonisaka nde Mvita ya 1 ya Inza ya Mvimba kubasisaka “nkabisa ya ngolo ti bilumbu ya kuyitaka,” ye yandi kuyikaka nde: “Bayina ya kugulukaka na mvita tabikala kuvila ve na mabanza na bau nde inza mosi kusukaka, ya nkaka kuyantikaka na Augusti 1914.” Mambu ya kyeleka ya inki mutindu! Yau kemonisa kima ya kuluta mfunu na dyambu yango. “Mbandu yai” ya bantu kubanda na 1914 memonaka bansoba ya boma. Yau memonaka mutindu ntoto kepolaka ti menga ya mafuku ya bantu. Bamvita, kugonda ya bantu mingi na mbala mosi, kubangisa, kufwa bantu, mpi kufwa nsiku meyalaka na ntoto ya mvimba. Nzala, maladi, mpi pite meyalaka mweta na beto. Yezu kubikulaka nde: “Mutindu mosi beno mpi, kana beno [balongoki na yandi] mona nde mambu yina ke bwa, beno fweti zaba nde Kimfumu ya Nzambi me kuma penepene. Mono ke tubila beno mambu ya kieleka, [mbandu yai, NW] ta fwa ve kana mambu yina yonso me bwa ntete ve.”​—⁠Luka 21:​31, 32.

⁸ Ee, kununga ya kimakulu ya Kimfumu ya Mesya mefinama mpenza! Inki kima beto tazwa na kutulaka badati to na kumekamekaka kuzaba bunda ya kyelaka ya luzingu ya “mbandu” mosi? Kima mosi ve! Habakuki 2:3 ketuba mbotembote nde: “[Mbonameso kele sambu na ntangu ya kutulamaka, NW], ntangu na yo me lunga ntete ve. Kansi ntangu ke kwisa nswalu, ebuna mambu yai ya mono ke songa nge yo ta bwa mpidina. Yo lenda kwisa malembe-malembe, kansi vingila yo; yo ta bwa kaka, yo ta konda ve.” Kilumbu ya Yehowa ya kuzenga nkanu kele nkutu na kufinama kibeni.​—⁠Yeremia 25:​31-33; Malashi 4:⁠1.

⁹ Ntangu luyalu ya Kristu kubandaka na 1914, Satana kulosamaka na ntoto. Yau kutendulaka “mawa mingi na ntoto . . . sambu Satana me kwisa kukulumuka kuna na beno; yandi me dasuka, sambu yandi me zaba nde ntangu mingi ve me bika na yandi.” (Kusonga 12:​12, beto bantu metengimisa bisono.) Ya kyeleka, ntangu yina kele mingi ve, na kutesa ti mafunda ya bamvula ya luyalu ya Satana. Kimfumu mefinama mpenza, kiteso mosi ti kilumbu mpi ntangu ya Yehowa ya kuzenga nkanu ya mbandu yai ya mbi!​—⁠Bingana 3:25; 10:​24, 25.

“Mbandu” Yina Kefwa

¹⁰ Bika ntangu yai beto kufimpa mbotembote ndinga ya Yezu ya kele na Matayo 24:​34, 35: “Mono ke tubila beno mambu ya kieleka: [Mbandu yai, “NW”] ta fwa ve kana mambu yina yonso me bwa ntete ve. Zulu ti ntoto ta vanda na nsuka na yo, kansi malongi na mono ta vanda na nsuka ve.” Bangogo ya Yezu ya kelanda kemonisa nde ‘ata muntu mosi kuzaba ve . . . kilumbu to ntangu yina.’ Kima ya kuluta dyaka mfunu, yandi kemonisa nde beto fwete kutina mitambu ya mezyunga beto na mbandu yai. Na yau, Yezu keyika nde: “Mambu yina bwaka na ntangu ya Noa, yo ta bwa mpi mutindu mosi ntangu Mwana-muntu ta kwisa. Na bilumbu yina, ntangu masa vandaka me fuluka mingi ntete ve na ntoto, bantu vandaka kudia, kunwa, kukwelana tii na kilumbu yina ya Noa kotaka na maswa. Bo vandaka kuzaba kima ve tii kuna masa fulukaka mingi na ntoto yonso; masa yina nataka bo yonso na lufwa. Ntangu Mwana-muntu ta kwisa, yo ta vanda mutindu mosi.” (Matayo 24:​36-39) Awa Yezu kufwanisaka mbandu ya bilumbu na yandi ti mbandu ya bilumbu ya Noa.​—⁠Kuyantika 6:​5, 9, NW; noti na nsi ya lutiti.

¹¹ Yau kuvandaka mbala ya ntete ve ya bantumwa kuwaka Yezu kefwanisa ‘bambandu’ mutindu yina, sambu mwa bilumbu fyoti na ntwala, yandi kutubaka sambu na yandi mosi nde: “Mwana-muntu . . . fweti mona mpasi mingi, [mbandu, “NW”] yai fweti buya yandi. Mambu yina bwaka na ntangu ya Noa, yo ta bwa mpi mutindu mosi na ntangu ya Mwana-muntu.” (Luka 17:​24-26, beto bantu metengimisa bisono.) Na yau, Matayo kapu 24 ti Luka kapu 14 kefwanisa kaka kima mosi. Na bilumbu ya Noa, “nsuni yonso [yina] kubebisaka nzila na yau na zulu ya ntoto” (NW) ye ya kufwaka na mvula ya ngolo kuvandaka “mbandu yai.” Na bilumbu ya Yezu, bantu ya Yuda ya kuyambulaka lukwikilu kumosi ti bantu ya kubuyaka Yezu kuvandaka mpi “mbandu yai.”​—⁠Kuyantika 6:​11, 12; 7:⁠1.

¹² Yau yina, na ndungisa ya nsuka ya mbikudulu ya Yezu bubu yai, “mbandu yai” kemonika pwelele nde yau kele bantu na zulu ya ntoto, yina kemona kidimbu ya kumonika ya Kristu, kansi kenunga ve na kuyidika banzila na bau. Na kuswaswana ti bau, beto bonso balongoki ya Yezu, beto kebuya na kulanda mutindu ya kuzinga ya “mbandu yai.” Ata beto kele na kati ya inza, beto fwete kuvanda bantu na yau ve, “sambu ntangu ya mambu yai yonso zola kwisa kubwa, yo me kuma penepene.” (Kusonga 1:3; Yoane 17:16) Ntumwa Polo kekebisa beto nde: “Beno bokuta ve, beno tula ntembe ve na mambu yonso yina ya beno ke salaka. Mpidina bo ta mona beno kifu ve, beno ta vanda na ntima ya mbote. Beno ta vanda bana ya Nzambi mpenza na kati ya [mbandu yai ya mbi mpi ya kubeba, NW]. Beno fweti pela na kati na bo mutindu ke pelaka bambwetete.”​—⁠Filipi 2:​14, 15; Kolosai 3:​5-10; 1 Yoane 2:​15-17.

¹³ Na kati ya “kupela na beto bonso bambwetete” kele kaka kumonisa kimuntu ya Bukristu ya kugedila mpamba ve, kansi ntetentete, kulungisa kisalu ya mbikudulu ya Yezu kubikisaka: “Bo ta longaka Nsangu yai ya Mbote ya Kimfumu na nsi-ntoto ya mvimba, na mpila nde bantu ya makanda yonso kuwa yo. Ebuna na nima, nsuka ya ntoto ta kwisa.” (Matayo 24:14) Ata muntu mosi ve lenda kutuba inki ntangu nsuka yango takwisa, kansi beto kezaba nde nsuka ya “mbandu yai” ya bantu ya mbi takwisa kana kimbangi mepesama “tii na nsuka ya ntoto,” na kiteso ya Nzambi kezodila.​—⁠Bisalu 1:⁠8.

“Kilumbu Yina ti Ntangu Yina”

¹⁴ Ntangu kimbangi yonso mesalama na kiteso ya Yehowa kukanaka, yau tavanda “kilumbu ti ntangu” na yandi ya kukatula ngidika ya inza yai. Beto kele na mfunu ve ya kuzaba dati yango na ntwala. Yau yina, na kulandaka mbandu ya Yezu, ntumwa Polo kukebisaka nde: “Bampangi, mfunu kele ve beto na kusonikila beno sambu na mambu yina ke tadila kilumbu to ntangu ya mambu yina ta bwa. Sambu beno zaba mbote-mbote beno mosi nde kilumbu ya [Yehowa, NW] ta vanda bonso kilumbu muyibi ke kwisa na kati ya mpimpa. Kana bantu kutuba nde: [‘Ngemba mpi lutaninu!’, NW], kaka na ntangu yo yina lufwa ta kwisila bo nswalu. Bo ta vanda na mpila ya kutina yo ata fioti ve​—⁠yo ta vanda bonso mpasi yina ke simbaka nkento ntangu yandi ke zola kubuta.” Simba kima Polo ketubila mingi: ‘Kana bantu kutuba nde.’ Ee, kana bantu ketuba nde “ngemba mpi lutaninu,” na ntangu mosi ya bantu ketudila yau ntima ve, nkanu ya Nzambi tazengama na mbala mosi. Dilongi ya kufwana ya inki mutindu Polo kupesaka: “Yo yina beto fweti lala mpongi ve bonso bantu ya nkaka, kansi beto fweti kangula meso na beto, beto fweti mpi kudiyala.”!​—⁠1 Tesalonika 5:​1-3, 6; tala mpi bamvese 7-11; Bisalu 1:⁠7.

¹⁵ Keti mboninu yai ya kuluta mbote ya “mbandu yai” ketendula nde Armagedoni kele ntama kibeni kuluta mutindu ya beto keyindulaka? Ata fyoti ve! Ata beto mezabaka “kilumbu ti ntangu” ve ata fyoti, Yehowa kezabaka yau kaka, ye yandi kesobaka ve. (Malashi 3:⁠6) Yau kele pwelele nde inza kele na kwendaka kuminuka mingimingi tii ya yau takuma na lufwa na yau ya kimakulu. Mfunu ya kusikila ya kusikama kele mingi kuluta bilumbu ya ntwala. Yehowa metendudilaka beto “mambu yina kekwisa kubwa na ntwala, me bika ntangu mingi ve,” ye beto fwete kupesa mvutu na kubakisaka nde yau kele dyambu ya ntinuntinu.​—⁠Kusonga 1:1; 11:18; 16:​14, 16.

¹⁶ Mutindu ntangu kele na kufinama, sikila ya kusikama, sambu Yehowa kele penepene na kunata mpasi na zulu ya ngidika ya bima ya Satana! (Yeremia 25:​29-31) Yehowa ketuba nde: “Na mutindu yai mono ta songa bantu yonso ya nsi-ntoto nde mono kele muntu ya nene, mono kele mpi Nzambi. Ebuna bo ta zaba nde mono kele [Yehowa, NW].” (Ezekiele 38:23) “Kilumbu ya mpasi ya Yehowa” yina kele na kufinama!​—⁠Yoele 1:15; 2:​1, 2; Amosi 5:​18-20; Sofania 2:​2, 3.

“Mazulu ya Mpa ti Ntoto ya Mpa” ya Lunungu

¹⁷ Na yina metala ‘mambu yina yonso ya fwete kubwa,’ Yezu kutubaka nde: “Zulu ti ntoto ta vanda na nsuka na yo, kansi [ndinga, NW] na mono ta vanda na nsuka ve.” (Matayo 24:​34, 35) Yau fwete kuvanda nde na mabanza ya Yezu kuvandaka “zulu ti ntoto”​—⁠bamfumu ti bantu ya keyalama​—⁠ya “mbandu yai.” Ntumwa Piere kusadilaka mpi bangogo ya mutindu mosi na kutubilaka “zulu ti ntoto yai ke zingaka tii bubu yai,” yina ya “ta fwa na tiya, na kilumbu yina ya Nzambi ta sambisa bantu ya [kukonda vumi ya Nzambi, NW] ti kufwa bo.” Na nima yandi ketendula mutindu “kilumbu ya [Yehowa, NW] ta kwisa, . . . mutindu muyibi ke kwisaka. Na kilumbu yina zulu [luyalu] ta vila” kumosi ti kimvuka ya bantu ya kubeba, to “ntoto,” ti bisalu na yau ya masumu. Na nima, ntumwa kelomba beto nde: “Ntangu [beto] ke vingila Kilumbu ya Nzambi, [beto] fweti vanda na [vumi ya Nzambi, NW]. [Beto] fweti tula ngolo sambu kilumbu yina [ke] kwisa kaka na bilumbu yai. Na kilumbu yina zulu ta fwa na tiya, bima yonso ta zika na tiya yo kuma pete-pete.” Inki kelanda? Piere kebenda dikebi na beto na ‘mazulu ya mpa ti ntoto ya mpa [kisika lunungu tazinga, NW].’​—⁠2 Piere 3:​7, 10-13.c

¹⁸ “Mazulu ya mpa” yina, Kimfumu yina tayalama na Yezu Kristu ti bantotila yina tavukana na yandi, tatyamuna balusakumunu na zulu ya “ntoto ya mpa” ya lunungu ya kimvuka ya bantu. Keti nge kele mvukani ya makwisa ya kimvuka yina? Kana nde ee, nge kele na kikuma ya kusepela sambu na makwisa ya nene ya mebumbama!​—⁠Yezaya 65:​17-19; Kusonga 21:​1-5.

¹⁹ Ee, “mbandu” ya lunungu ya bantu kele nkutu na kuvukisama ntangu yai. Bubu yai, “mpika ya kwikama mpi ya mayele” ya kupakulama kele na kupesaka ndongolo ya Nzambi na kuwakanaka ti bangogo ya Nkunga 78:​1, 4: “Bantu na mono, beno wa malongi na mono, beno tula makutu na mambu ya mono ke tuba . . . , [beno] lenda bumbila yo ve [mbandu ya takwisa, lukembilu ya Yehowa ti, NW] mambu yonso ya ngolo ti ya kuyituka ya Mfumu Nzambi salaka.” (Matayo 24:​45-47, NW) Na Aprili 14 ya mvula yai, na kati ya mabundu kuluta 75500 na kati ya bansi kuluta 230, ntalu ya bantu kuluta 12000000 na ntoto ya mvimba kuvandaka na Lusungiminu ya lufwa ya Kristu. Keti nge vandaka na kati na bau? Keti nge lenda kutula lukwikilu na nge na Yezu Kristu mpi ‘kubinga zina ya Yehowa sambu na luguluku.’​—⁠Roma 10:​10-13, NW.

²⁰ Ntumwa Polo kutubaka nde: “Ntangu me bika diaka mingi ve.” Na yau, yai kele ntangu ya kusikila ya kusikama mpi ya kufuluka na kisalu ya Yehowa, na ntangu ya beto kevibidila mimekamu ti bampasi ya kekatuka na mbandu ya mbi ya bantu. (1 Korinto 7:29; Matayo 10:22; 24:​13, 14) Bika nde beto bikala meso ya kukangula, na kutalaka bima yonso ya kubikulamaka na Biblia ye ya takwisa na zulu ya “mbandu yai.” (Luka 21:​31-33) Na kutinaka bima yai mpi na kubikalaka ti kundimama ya Nzambi na ntwala ya Mwana-muntu, beto lenda nsukansuka kuzwa lufutu ya luzingu ya mvula na mvula.

[Footnotes]

[Study Questions]

 1. Sambu na inki beto fwete kukanga ntima mpi kuvanda kikesa?

 2. Inki mutindu mbikudulu kulunganaka na 1914?

3, 4. (a) Inki mfwanisa lenda kusalama na kati ya mambu ya mvunkama ya ntete ti yina ya ntangu na beto? (b) Inki bangyufula ya mfunu lenda kuyulama?

 5. (a) Sambu na inki kikuma ya kyeleka beto kele ve na mfunu ya kuzaba ntangu ya “kilumbu ti ntangu” ya Yehowa? (b) Na kutadilaka Marko, ti inki ndongisila ya kufwana Yezu kusukisilaka mbikudulu na yandi?

 6. (a) Na inki beto fwete kutula lukwikilu na beto ntete? (b) Inki mutindu beto lenda “tanga bilumbu na beto”? (c) Inki Yezu vandaka kutendula ntetentete na ngogo “mbandu”?

 7. Inki profesere mosi ya nkenda kusonikaka na yina metala “mbandu ya 1914,” ye inki mutindu mambu yango kewakana ti mbikudulu ya Yezu?

 8. Inki mutindu bambikudi ya Yehowa kutubilaka mingi mfunu ya kusikila ya kusikama?

 9. Inki mambu, kubanda 1914, kemonisa nde ntangu kele mingi ve?

10. Inki mutindu “mbandu yai” kele bonso yina ya bilumbu ya Noa?

11. Inki mfwanisa ya ‘bambandu’ Yezu kusalaka, yina Matayo ti Luka kusonikaka?

12, 13. (a) Bubu yai, “mbandu yai” ya fwete kufwa kele inki? (b) Inki mutindu ntangu yai bantu kele na kununga “mbandu yai ya mbi mpi ya kubeba”?

14. Inki lukebisu Yezu ti Polo kupesaka na yina metala “kilumbu to ntangu,” ye inki beto fwete kusala?

15, 16. (a) Sambu na inki beto lenda kuyindula ve nde Armagedoni kele ntama kibeni kuluta mutindu ya beto kekwikilaka? (b) Inki mutindu kimfumu ya Yehowa takumisama na makwisa ya sesepi yai?

17, 18. (a) Na kutadilaka Yezu ti Piere, inki mutindu “mbandu yai” kefwa? (b) Sambu na inki beto fwete kukangula meso na yina metala bikalulu ti bisalu ya vumi ya Nzambi?

19. Inki dibaku ya nene beto lenda kusepela na yau ntangu yai?

20. Sambu “Ntangu me bika diaka mingi ve,” inki mutindu beto fwete kusikila ya kusikama, ye ti inki kivuvu ya makwisa na mabansa?

[Caption on page 1]

[Noti]

[Caption on page 1]

[Bangyufula]

[Caption on page 27]

[Ntendula ya Bifwanisu ya lutiti 27]

Bantu ya kemona mpasi tazwa kupema ntangu mbandu yai ya nku, ya mbi tafwa

[Caption on page 28]

[Ntendula ya Bifwanisu ya lutiti 28]

“Mazulu ya mpa ti ntoto ya mpa” ya nkembo kele kaka awa na ntwala sambu na bantu ya mitindu yonso

[Caption on page 1]

Bangyufula ya Mvutukilu:

◻ Mutindu beto mezaba ndungisa ya Daniele 4:​32, inki mutindu beto fwete “kukangula meso” ntangu yai?

◻ Inki mutindu Evanzile ya Matayo ti Luka ketendula “Mbandu yai”?

◻ Mutindu beto kekinga “kilumbu ti ntangu yina,” inki beto kele na kumona mpi inki beto fwete kusala?

◻ Inki kivuvu ya makwisa ya “zulu ya mpa ti ntoto ya mpa” fwete kupusa beto na kusala?