Kubeluka ya Bantu na Kimpa Mefinama
“BETO me monaka ntete ve mambu ya mutindu yai.” Bantu yina monaka na meso na bau Yezu kebelula mbala mosi na kimpa kikata mosi tubaka mutindu yai. (Marko 2:12) Yezu belulaka mpi bifwa-meso, bababa, bifwa-makulu, ye balandi na yandi salaka mpi mutindu mosi. Yezu salaka mambu yai ti inki ngolo? Mfunu ya lukwikilu vanda inki? Bambelula yai ya mvu-nkama ya ntete temunaka inki na yina metala bimpa ya kubelula bubu yai?—Matayo 15:30, 31.
“Lukwikilu na Nge Me Belula Nge”
Bambeludi sambu na lukwikilu ya bubu yai kezolaka kutuba nsa yai ya Yezu songaka nkento mosi yina belaka maladi ya kubasika menga bamvula 12 mpi kwisaka na Yezu sambu na kubeluka: “Lukwikilu na nge me belula nge.” (Luka 8:43-48) Keti ntubilu ya Yezu kemonisa nde nkento yina belukaka kaka sambu na lukwikilu na yandi? Keti yau vandaka mbandu mosi ya “kubeluka sambu na lukwikilu” yina kesalamaka bubu yai?
Kana beto tanga Biblia mbotembote, beto tamona nde mbala mingi Yezu ti balongoki na yandi lombaka ve ata fyoti nde bambefo kumonisa lukwikilu na bau na ntwala ya kubeluka. Nkento ya beto meyita kutubila kwisaka, ye nkatu kusonga Yezu ata kima mosi, yandi simbaka lele ya Yezu malembe na nima, ye “na ntangu yo yina kaka, maladi na yandi manaka.” Kilumbu yankaka, Yezu belulaka muntu mosi na kati ya bantu yina kwisaka kukanga yandi. Nkutu mpi yandi belulaka muntu mosi ya zabaka ve Yezu kele nani.—Luka 22:50, 51; Yoane 5:5-9, 13; 9:24-34.
Ebuna, mfunu ya lukwikilu vandaka inki? Ntangu Yezu ti balongoki na yandi vandaka na ntoto ya Tire ti Sidoni, nkento mosi muntu ya Fenisia kwisaka mpi dilaka nde: “Mfumu, Mwana ya Davidi, wila mono mawa! Mwana na mono ya nkento ke na mpeve ya mbi.” Yindulete kukonda kivuvu na yandi ntangu yandi bondilaka nde: “Mfumu, sadisa mono!” Mawa simbaka Yezu mingi, yandi vutulaka nde: “Nge kele nkento mosi ke na lukwikilu ya ngolo! Mambu yina ya nge me zola, yo ta salama.” Ye mwana na yandi belukaka “na ntangu yo yina kaka.” (Matayo 15:21-28) Yau kemonana pwelele nde lukwikilu vandaka mpi Mfunu, kansi lukwikilu ya nani? Simba nde Yezu sikisaka lukwikilu ya mama, kansi ya mwana yina vandaka kubela ve. Mpi, lukwikilu na inki mambu? Na kubingaka Yezu nde “Mfumu, Mwana ya Davidi,” nkento yina vandaka kundima na meso ya bantu yonso nde Yezu vandaka Mesia ya silamaka. Yau vandaka ve kaka lukwikilu na Nzambi to na ngolo ya mbeludi. Kutuba yai ya Yezu nde, “Lukwikilu na nge me belula nge,” ketendula nde kana muntu ya maladi kukwikila ve nde yandi kele Mesia, yandi takwisa ve na yandi sambu yandi belula yandi.
Na bambandu yai ya mekatuka na Masonuku, beto lenda mona nde bambelula ya Yezu salaka vandaka ya kuswaswana ngolo ti bima ya beto kemonaka to kewaka bubu yai. Bawi vanda monisa mawi ya ngolo ve—kuboka, kuyimba, kutula milolo, kubwa ngambu. Yezu mpi salaka ve bidimbu bonso muntu ya kilawu mpi buna na buna. Kima yankaka, kele ve ti mbala mosi ya Yezu nungaka ve na kubelula bambefo mpi pesaka bikuma ya luvunu nde bau vandaka ti lukwikilu ve to nde makabu na bau vandaka ya bantima zole.
Kubelula na Ngolo ya Nzambi
Inki mutindu Yezu ti balongoki na yandi belulaka bantu? Biblia kevutula nde: “Ngolo ya Mfumu Nzambi vandaka na Yesu, yo vandaka kusadisa yandi na kubelula bantu ya maladi.” (Luka 5:17) Luka 9:43 ketuba nde ntangu yandi belulaka muntu mosi imene, “bantu yonso vandaka kuyituka mingi sambu na ngolo ya nene ya Nzambi.” Yau yina, Yezu kudimonisaka ve nde yandi mosi muntu vandaka kubelula. Kilumbu mosi, yandi songaka muntu mosi ya yandi belulaka, yina vandaka ti bademo, nde: “Vutuka na nzo na nge ti na bampangi na nge. Zabisa bo mambu yonso ya Mfumu Nzambi me sala nge, ti nki mutindu yandi me wila nge mawa.”—Marko 5:19.
Sambu Yezu ti bantumwa vandaka kubelula na ngolo ya Nzambi, yau kele mpasi ve na kumona kikuma lukwikilu ya mbefo vandaka mfunu ve ntangu yonso ya bau vandaka kubelula. Kansi, muntu ya kuvandaka ti mfunu ya lukwikilu ya ngolo vandaka mbeludi. Yau yina, ntangu balandi ya Yezu kukaka ve kubasisa demo mosi ya ngolo mingi, Yezu zabisaka bau kikuma: “Sambu beno ke na lukwikilu ya kulunga ve.”—Matayo 17:20.
Lukanu ya Kubelula na Kimpa
Ata nkutu Yezu belulaka bantu mingi na kisalu na yandi ya ntoto, kisalu na yandi ya ntete vandaka ve ‘kisalu ya kubelula.’ Kubelula bantu na bimpa—kukonda kulomba bau mbongo to makabu—vandaka na nima ya kisalu na yandi ya ntete, yina ya ‘kuzabisa nsangu ya mbote ya kimfumu ya Nzambi.’ (Matayo 9:35) Nkenda keta nde kilumbu mosi “Yesu yambaka bo, yandi yantikaka kuzabisa bo nsangu ya Kimfumu ya Nzambi, yandi belulaka mpi bantu yina vandaka na maladi.” (Luka 9:11) Baevanzile kebinga Yezu mbala mingi nde “Longi,” kansi ata mbala mosi ve nde “Mbeludi.”
Ebuna sambu na inki Yezu salaka bimpa ya kubelula bantu? Yau vandaka ntetentete sambu na kumonisa nde yandi kele Mesia ya silamaka. Ntangu bau tulaka Yoane Mbotiki na boloko nkatu kikuma, yandi sosaka kuzaba kana ya kyeleka yandi lungisaka mambu ya Nzambi tindaka yandi na kusala. Yandi tindaka balongoki na yandi na Yezu ye bau yulaka nde: “Keti nge kele muntu yina fweti kwisa, to beto fweti vingila muntu ya nkaka?” Tala mambu ya Yezu songaka balongoki ya Yoane: “Beno kwenda kuzabisa Yoane mambu yai ya beno ke wa ti ya beno ke mona: Bantu ya kufwa-meso ke mona diaka, bantu ke na makulu ya kifu ke tambula, bantu ke na maladi ya lepre ke beluka, bantu ya kufwa-makutu ke wa, bantu yina me fwa ke telama na lufwa, bansukami ke wa Nsangu ya Mbote.”—Matayo 11:2-5.
Ee, mutindu Yezu nungaka na kusala bimpa ya kubelula ti bisalu yankaka ya ngituka yina kele na Baevanzile, kemonisa mbotembote nde yandi vandaka “muntu yina fweti kwisa,” Mesia yina silamaka. Mfunu ya kuvingila “muntu ya nkaka” vandaka ve.
Kubelula na Bimpa Bubu Yai?
Keti bubu beto fwete kinga nde Nzambi tamonisa ngolo na yandi na kubelulaka bantu? Ve. Na nzila ya bisalu ya bimpa yina Yezu salaka ti ngolo ya Nzambi, yandi monisaka na kiteso ya muntu lenda befula ve nde yandi vandaka Mesia yina ya Nzambi silaka na kukwisa. Bisalu ya ngolo ya Yezu kele na Biblia. Yau mesonamaka sambu muntu yonso kutanga. Nzambi kele dyaka ve ti mfunu ya kumonisa ngolo na yandi na kusalululaka bisalu ya mutindu yina na konso mbandu ya bantu yina tabutuka.
Kima ya kebenda dikebi kele nde, kubelula ti bisalu yankaka ya bimpa vandaka kundimisa bantu na mwa kiteso kaka. Nkutu bantu yankaka ya kumonaka bimpa ya Yezu na meso kwikilaka ve nde yandi vandaka na ngolo ya Tata na yandi ya zulu. “Ata yandi salaka mambu mingi ya kuyituka na meso na bo, kansi bo ndimaka yandi ve na ntima na bo.” (Yoane 12:37) Kikuma yau yina, na nima ya kutubila makabu ya kuswaswana ya bimpa—kubikula, kutuba na bandinga, kubelula, mpi buna na buna—yina ya Nzambi pesaka na bantu ya kuswaswana ya dibundu ya Bukristu ya mvu-nkama ya ntete, ntumwa Polo vandaka ya kupemama sambu na kutuba nde: “[“Kubikula,” NW] ta mana, bantu ta tuba diaka ve na bandinga yina ya bantu kuzaba ve, mayele mpi ta mana. Sambu mambu ya beto zaba kele kaka ndambu mpamba, [beto kebikulaka] kaka ndambu mpamba. Kansi ntangu mambu yina kele ya kulunga ta kwisa, mambu yai kele ndambu mpamba yo ta vila.”—1 Korinto 12:28-31; 13:8-10.
Ya kyeleka, kutula lukwikilu na Nzambi kele mfunu sambu na mambote na beto. Kansi, kutula lukwikilu na balusilu ya luvunu ya kubelula talembisa beto nitu. Dyaka, na yina metala ntangu ya nsuka, Yezu kebisaka nde: “Bamesia ya luvunu ti baprofete ya nkaka ya luvunu bo ta kwisa kubasika. Bo ta sala bimpa ya nene mambu ya kuyit[u]ka mpila ya kukusa bantu yina ya Nzambi solaka.” (Matayo 24:24) Katula kupukumuna ti luvunu, tavanda dyaka mpi ti kumonisama ya ngolo ya bademo. Yau yina, kana bantu ketuba mambu ya muntu lenda tendula ve, yau lenda yitukisa beto ve. Ya kyeleka, mambu yina kele ve ata fyoti lufulu ya lukwikilu ya kyeleka na Nzambi.
Sambu ata muntu mosi ve kebelulaka bubu yai bonso Yezu, keti yau kele mbi sambu na beto? Ata fyoti ve. Na kutuba ya mbote, bantu yina yonso ya Yezu belulaka lendaka kubela dyaka. Bau yonso nunaka mpi fwaka. Mambote ya kubeluka na bau vandaka ya ntangu fyoti. Kansi, kubelula ya Yezu na bimpa kele ti ntendula ya kimakulu sambu yau vandaka kifwani ya mambote ya makwisa.
Yau yina, na nima ya kufimpa Ndinga ya Nzambi, Biblia, Alexandre ti Benedita, yina beto tubilaka ntete, landaka dyaka ve kukwikila kubelula ya lukwikilu ti kubeluka na nzila ya bampeve ya mbi ya kesalamaka bubu yai. Kansi, bau kezaba nde kubelula na kimpa salamaka ve kaka na ntangu ya ntama. Sambu na inki? Bonso mafuku yankaka ya bantu na inza ya mvimba, bau kekingaka balusakumunu ya kubeluka na nsi ya Kimfumu ya Nzambi.—Matayo 6:10.
Maladi ti Lufwa Tavanda Dyaka Ve
Mutindu beto meyita kumona, lukanu ya ntete ya kisalu ya Yezu vandaka ve kubelula bambefo ti kusala bimpa yankaka. Kansi, kisalu na yandi ya ntete vandaka kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi. (Matayo 9:35; Luka 4:43; 8:1) Kimfumu yina kele mwaye ya Nzambi tasadila sambu na kubelula bantu na kimpa mpi kukatula malanda yonso yina disumu ti nkadilu ya kukonda kukuka menatilaka dibuta ya bantu. Inki mutindu mpi inki ntangu yandi talungisa mambu yai?
Na kutalaka ntama na makwisa, Yezu Kristu pesaka ntumwa na yandi Yoane mbona-meso mosi ya mbikudulu: “Ntangu yai Nzambi na beto me gulusa beto! Ntangu yai Nzambi me songa ngolo na yandi bonso mfumu ya nene! Ntangu yai Mesia na yandi me songa kiyeka na yandi!” (Kusonga 12:10) Banzikisa yonso kemonisa nde kuyantika na 1914, mbeni ya nene ya Nzambi, Satana, melosamaka na nzyunga ya ntoto, mpi kyeleka Kimfumu kele na kusala mpenza kisalu ntangu yai! Yezu meyadisamaka bonso Ntotila ya Kimfumu ya Mesia mpi kezola ntangu yai kusala bansoba ya nene na zulu ya ntoto.
Ntama mingi ve, luyalu ya zulu ya Yezu tayala kimvuka ya lunungu ya bantu ya mpa, “ntoto ya mpa” mpenza. (2 Piere 3:13) Luzingu tavanda inki mutindu na ntangu yina? Tala kizusi mosi ya nkembo: “Mono monaka zulu ya mpa ti ntoto ya mpa. Zulu ya ntete ti ntoto ya ntete yo vilaka, . . . [Nzambi] ta kusula mansanga yonso na meso na bo. Lufwa ta vandaka diaka ve, bantu ta lwataka mpidi diaka ve, bo ta dilaka diaka ve, bo mpi ta waka diaka mpasi ve. Na ntangu yina mambu ya ntama ta vanda me vila.”—Kusonga 21:1, 4.
Keti nge lenda yindula mutindu luzingu tavanda ntangu kubelula ya bantu na kimpa tasalama? “Ata muntu mosi ve . . . ta tuba diaka nde: ‘Mono ke bela.’ Nzambi ta wila beto mawa sambu na masumu na beto, yandi ta yindula yo diaka ve.” Ee, Nzambi tasala kima yina bambeludi sambu na lukwikilu kukuka ve na kusala. “Yandi ta sukisa lufwa kimakulu.” Ya kyeleka, “[Nkwa-Kimfumu Yehowa] ta katula mansanga na meso ya bantu yonso.”—Yezaya 25:8; 33:24.
[Kifwanisu ya kele na lutiti 7]
Na nsi ya Kimfumu ya Nzambi, bantu tabeluka na kimpa