Bika Zola na Beno ya Kimpangi Kulanda!

“Mbote [zola] ya kimpangi kuvanda kaka na kati na beno.”​—BAEBREO 13:1.

 1. Na mpimpa mosi ya madidi, inki nge tasala sambu tiya kufwa ve, ye inki mukumba ya mutindu mosi beto yonso kele na yau?

NA NGANDA madidi kele mingi mpenza mpi yau kekuma kaka mingi. Kima ya lenda kumisa nzo na nge tiya kele kaka bankuni yina kele na diziku ya tiya. Nge tazinga kaka kana nge keyidika tiya yina. Keti nge lenda kanga maboko na kutalaka ludimi ya tiya yango kefwa tii ntangu makala takuma ndombe? Ata fyoti ve. Nge talemba ve na kuyika bankuni sambu yau kupela kaka. Kana beto tala mbote, konso muntu na kati na beto kele ti kisalu ya mutindu mosi ya ketadila “tiya” mosi ya kuluta mfunu​—⁠tiya yina fwete pela na ntima na beto​—⁠zola.

 2. (a) Sambu na inki beto lenda tuba nde zola mekumaka madidi na bilumbu yai ya nsuka? (b) Monisa nde zola kele mfunu sambu na Bakristu.

² Beto kezinga na ntangu yina Yezu yitaka kutubila nde zola ya bantu yina kebulaka ntulu nde bau kele Bakristu takuma madidi na inza ya mvimba. (Matayo 24:12) Yezu vandaka kutubila zola mosi ya kuluta bazola yonso na mfunu, zola ya Yehowa Nzambi mpi ya Ndinga na yandi, Biblia. Mitindu yankaka ya zola mpi kele na kukita. Biblia yitaka kutuba nde na “bilumbu ya nsuka,” bamingi tavanda ve na “zola ya kyeleka.” (2 Timoteo 3:​1-5, NW) Yai mambu ya kyeleka mpenza! Dibuta fwete vanda nto ya zola ya kyeleka. Kansi, ata na kati ya dibuta, kingolongolo mpi mbebisa​—ya kesalama na nku yonso bantangu yankaka​—mekumaka mingi. Kansi, na inza yai kisika bantu ketala bankaka na madidi yonso, Bakristu ketumama ve kaka na kuzolana, kansi mpi kuvanda ti zola ya kuditambika, na kudibanza ntete sambu na bankaka. Beto fwete monisa zola ya mutindu yai na kiteso ya mingi, na mpila nde yau monana pwelele na meso ya bantu yonso, sambu yau vanda kidimbu ya dibundu ya Bukristu ya kyeleka.​—Yoane 13:​34, 35.

 3. Zola ya kimpangi kele inki, ye kubika yau nde yau fula ketendula inki?

³ Ntumwa Polo pemamaka na kutuma nde: “Mbote [zola] ya kimpangi kuvanda kaka na kati na beno.” Mukanda mosi ya nzo-nkanda ya nene ketuba nde: “ngogo ya Kigreki (phi·la·del·phiʹa) ya bau mebalula awa nde “zola ya kimpangi” “ketendula zola ya ntima, kusadila bankaka mambote, kuwa mawa, kupesa lusadisu.” Ye inki Polo zolaka kutuba ntangu yandi tubaka nde beto fwete bikisa zola ya mutindu yina yau fula? Mukanda yango keyika nde: “Yau fwete kuma madidi ve ata fyoti.” Yau yina, beto fwete suka ve kaka na kuwa mawa sambu na bampangi na beto, beto fwete monisa yau. Dyaka, beto fwete bika zola yai yau zinga mingi, nkatu kuyambula nde yau kuma madidi. Keti yau kele mpasi? Ee, kansi mpeve ya Yehowa lenda sadisa beto na kukuna zola ya kimpangi mpi kubumba yau. Bika beto tadila mitindu tatu ya kuyika bankuni na tiya ya zola yai na kati ya ntima na beto.

Monisa Mawi ya Kinkundi

 4. Mawi ya kinkundi kele inki?

⁴ Kana nge kezola kuvanda na zola mingi sambu na bampangi na nge Bakristu ya bankento ti ya babakala, nge lenda longuka ntete na kuwa mpasi na ntima na nge bonso bau na ntangu ya mimekamu ti bampasi yina bau kemonaka na luzingu. Ntumwa Piere pesaka mpi dibanza yai ntangu yandi sonikaka nde: “Beno yonso kuvanda na mabanza ya mutindu mosi ti ntima [“mawi ya kinkundi,” NW] ya mutindu mosi; beno fweti zolana beno na beno bonso bampangi ya tata mosi ti ya mama mosi; beno vanda bantu ya mbote ti ya kukonda lulendo na kati na beno.” (1 Piere 3:⁠8) Ngogo ya Kigreki ya bau mebalula awa nde kumonisa “mawi ya kinkundi” kepesa ngindu ya “kumona mpasi kumosi ti muntu.” Muntu mosi yina kezabaka Kigreki ya Biblia mbotembote ketuba sambu na ngogo yai nde: “Yau ketendula mabanza yina beto kevandaka na yau ntangu beto kekabulaka mawi ya bankaka bonso nde yau vandaka mawi na beto mosi.” Na yau, nkadilu ya kuwa mpasi na ntima sambu na bankaka kele mfunu. Nsadi ya kwikama ya Yehowa mosi ya mununu bingaka nkadilu yango nde, “mpasi na nge na ntima na mono.”

 5. Inki mutindu beto kezaba nde Yehowa kele ti mawi ya kinkundi?

⁵ Keti Yehowa kevandaka ti mawi ya kinkundi ya mutindu yina? Ee. Mu mbandu, na yina metala bampasi ya bantu na yandi Izraele, beto ketanga nde: “Na ntangu ya bampasi na bau yonso, yau vandaka kupesa yandi mpasi.” (Yezaya 63:​9, NW) Yehowa monaka ve kaka bampasi na bau, yandi waka mpasi sambu na bantu na yandi. Bangogo ya Yehowa songaka bantu na yandi na Zakaria 2:8 (NW) kemonisa nde yandi kevandaka na mawi mingi kibeni! “Muntu yina kesimba beno kesimba kimpusu ya disu na mono.”a Ntendudi mosi ketuba sambu na mvese yai nde: “Disu kele kima ya mesalamaka na nitu ya muntu na mutindu ya kuluta mpasi mpi ya kuluta kyese; mpi kikobo ya disu​—⁠kisika ya nsemo kekotaka sambu muntu kumona​—⁠kele kima ya kuluta mawi mpi ya kuluta mfunu na disu. Kima mosi ve lenda luta yau na kutendula lusungiminu ya mingi ya Yehowa kemonisaka na bayina yandi kezolaka.”

 6. Inki mutindu Yezu monisaka mawi ya kinkundi?

⁶ Yezu mpi songaka ntangu yonso mawi ya kinkundi ya mingi. Mbala mingi yandi vandaka “kuwa mawa” na ntwala ya mpasi ya bankundi na yandi, bantu yina vandaka na maladi to na mpasi. (Marko 1:41; 6:34) Yandi monisaka nde kana muntu memonisa ve mambote na balandi na yandi ya kupakulama, yandi kewaka bonso kele yandi mosi bau mesala mutindu yina. (Matayo 25:​41-46) Ye bubu yai, bonso “mfumu ya banganga-Nzambi” na zulu sambu na beto, yandi kele muntu yina “ke monaka mpasi kana beto ke bwa na masumu.”​—⁠Baebreo 4:⁠15.

 7. Inki mutindu mawi ya kinkundi lenda sadisa beto kana mpangi mosi ya bakala to ya nkento mepesa beto makasi?

⁷ Kumona “mpasi kana beto ke bwa na masumu”​—⁠keti dibanza yai fwete pesa beto kikesa ve? Yau yina, na ntembe ve, beto tazola mpi kusala mutindu mosi bamosi ti bankaka. Na masonga yonso, yau kele mpasi ve ata fyoti na kumona bifu ya muntu yankaka. (Matayo 7:​3-5) Kansi, mbala ya nima kana mpangi mosi ya bakala to ya nkento mepesa nge makasi, sambu na inki kumeka ve na kusadila mambu yai? Kuditula na kisika ya muntu yina, na dyambu yina kusalamaka, ti kimuntu na yandi, ti bifu yina yonso ya yandi kenwana na yau. Keti nge lenda bula ntulu nde nge lendaka ve kusala kifu ya mutindu mosi​—⁠to kifu ya kuluta dyaka mbi? Na kisika ya kusosa mambu mingi na bankaka, beto fwete monisa mawi ya kinkundi. Yau tasadisa beto na kuvanda ve makambu ngolo, na kuvanda bonso Yehowa, yina “zaba mbote nde beto kele kaka putulu.” (Nkunga 103:14; Yakobo 3:17) Yandi zaba bandilu na beto. Yandi kelombaka beto ve mambu mingi kuluta kiteso ya beto lenda sala mpenza. (Fwanisa ti 1 Bantotila 19:​5-7.) Bika nde beto yonso kumonisa mawi ya kinkundi ya mutindu yina na bankaka.

 8. Inki beto fwete sala kana beto mona mpangi mosi ya bakala to ya nkento kemona mpasi?

⁸ Polo sonikaka nde dibundu kele bonso nitu ti bandambu mingi yina fwete sala na bumosi. Yandi yikaka nde: “Kana ndambu mosi ya nitu ke mona mpasi, bandambu yonso mpi fweti mona mpasi.” (1 Korinto 12:​12-26) Beto fwete mona mpasi kumosi ti, to sambu na, bayina kele na kati ya mpasi ya nene. Bankuluntu kesongaka mbandu na dyambu yai. Polo sonikaka mpi nde: “Kana muntu mosi ke na kikesa ve, mono mpi ta vanda na kikesa ve; kana muntu mosi me bwa na masumu, mono ta mona mpasi mingi na ntima.” (2 Korinto 11:29) Bankuluntu ti bankengi-ntambudi kelandaka mbandu ya Polo na dyambu yai. Na badiskure na bau, na kisalu na bau ya kingungudi, ti na kisalu na bau ya kusambisa mambu, bau kesalaka ngolo na kumonisa mawi ya kinkundi. Polo tumaka nde: “Beno dila ti bantu yina ke dila.” (Roma 12:15) Kana mameme kemona mpenza nde bangungudi kewaka mpenza mpasi na ntima sambu na bau, kezabaka bandilu na bau, mpi kewilaka bau mawa na bampasi ya bau kenwanaka na yau, bau kelutaka kundima ndongisila, ti lutwadisu, ti ndongi. Bau kekwendaka na balukutakanu ti kyese yonso, na kutulaka ntima nde kuna bau ‘tazwa ndembikilu sambu na myoyo na bau.’​—⁠Matayo 11:​29, NW.

Kundima Bankaka

 9. Inki mutindu Yehowa kemonisaka nde yandi kendimaka mambu ya mbote ya beto kele na yau?

⁹ Mutindu ya zole ya kuyika bankuni na zola ya kimpangi kele kundima mfunu na bau. Sambu na kundima bankaka, beto fwete tula meso ntete na bikalulu ti bikesa na bau ya mbote, mpi kupesa yau mbalu. Kana beto sala buna, beto talanda mbandu ya Yehowa. (Efezo 5:⁠1) Konso kilumbu yandi kelolulaka tubifu na beto mingi. Nkutu yandi kelolulaka masumu ya nene kana muntu memonisa kubalula ya ntima ya kyeleka. Ebuna kana yandi melolula masumu na beto, yandi kevilaka yau. (Ezekiele 33:​14-16) Muyimbi-bankunga yulaka nde: “Kana nge landaka masumu na beto, nani zolaka kubaka ndola ve?” (Nkunga 130:⁠3) Bima ya Yehowa ketudilaka meso ngolo kele mambu ya mbote ya beto kesalaka na kisalu na yandi.​—⁠Baebreo 6:⁠10.

10. (a) Sambu na inki yau kele kigonsa kana bankwelani kendimana ve mosi ti yankaka? (b) Inki muntu fwete sala kana yandi kendima dyaka ve nkwelani na yandi mbotembote?

¹⁰ Yau kele kibeni mfunu mingi na kulanda mbandu yai na kati ya dibuta. Kana bibuti kumonisa nde mosi kendimaka mfunu ya yina yankaka, bau tamonisa mbandu sambu na dibuta ya mvimba. Na nsungi yai ya makwela ya ntangu fyoti, mpasi kele ve na kubaka nkwelani bonso kima ya mpamba, na kukembisa bikalulu na yandi ya mbi mpi kuvweza bikalulu na yandi ya mbote. Mabanza ya mbi ya mutindu yina kedyaka makwela na kati, mpi kebalulaka yau kilo ya kukonda kyese. Kana nge kele na kukitisaka mfunu ya nkwelani na nge, kudiyula nde, ‘Keti ya kyeleka mpenza nkwelani na mono kele ti bikalulu ya mbote ve?’ Yindula bikuma ya kutindaka nge na kuzola yandi mpi kukwela yandi. Keti bikuma yango yina ya tindaka nge na kukwela kaka yandi mevilaka? Ve mpenza; ebuna, sala ngolo na kundima bikalulu ya mbote ya nkwelani na nge, ye songa yandi yau na munoko.​—⁠Bingana 31:⁠28.

11. Sambu zola ya makwela kuvanda ya masonga, inki bisalu bankwelani fwete buya?

¹¹ Kundima nkwelani kesadisaka mpi na kuvanda ntangu yonso ti zola ya masonga. (Fwanisa ti 2 Korinto 6:6; 1 Piere 1:22.) Zola ya mutindu yina, ya kepelaka na bankuni ya kundima mosi ya kebasika na ntima, takangisa yandi na kusala mambu ya nku ntangu bau kele bau zole mpamba, takangisa yandi na kubasisa bangogo ya kelwadisa mpi kepesa nsoni, takangisa yandi na kuvimbila nkwelani na yandi bilumbu mingi nkatu kubasisa kangogo mosi ya kusekisa to ya luzitu, ye takangisa yandi na kunwana. (Efezo 5:​28, 29) Bakala ti nkento ya kendimanaka mosi na yankaka kepesanaka luzitu. Bau kesalaka mutindu yina, ti na ntangu ya bau kele na meso ya bantu yonso, ti na ntangu ya bau kele kaka na ntwala ya Yehowa​—⁠disongidila, ntangu yonso.​—⁠Bingana 5:⁠21.

12. Sambu na inki bibuti fwete monisa kundima na mambu ya mbote yina kele na bana na bau?

¹² Bana mpi kezolaka nde bibuti kundima bau. Yau kele ve nde bibuti fwete lebalebaka bau ti bangogo ya luvunu, kansi bau fwete sikisa bikalulu ya mbote ya bana na bau ti mambu ya mbote ya bau kesalaka. Yibuka mbandu ya Yehowa ntangu yandi monisaka nde yandi kendimaka Yezu. (Marko 1:11) Yibuka mpi mbandu ya Yezu bonso “mfumu ya kisalu” na kingana mosi. Yandi sikisaka mutindu mosi ‘bampika zole ya mbote mpi ya kwikama,’ ata yandi pesaka bau ve mbongo kiteso mosi, ye bau zole butisaka yau mpi ve kiteso mosi. (Matayo 25:​20-23; fwanisa ti Matayo 13:23.) Mutindu mosi mpi, bibuti ya mayele kezwaka mpila ya kumonisa kundima bikalulu, bandenda, ti bisalu ya konso mwana. Bau fwete keba mpi na ntangu yina na kukembisa ve mingi bisalu yango, sambu bana kumona ve nde bau meluta bantu yankaka. Bau kezolaka ve bana na bau kuvanda makasimakasi to mawamawa.​—⁠Efezo 6:4; Kolosai 3:⁠21.

13. Banani kemonisaka mbandu na mambu ya kundima mfunu ya muntu yonso na kati ya dibundu?

¹³ Na dibundu ya Bukristu, bankuluntu ti bankengi-ntambudi kepesaka mbandu na yina metala kundima mfunu ya konso muntu na kati ya mameme ya Nzambi. Bau kele na kisika ya mpasi, sambu bau kele ti mukumba ya nene ya kupesa ndola na lunungu, ya kusongisa bayina kevila nzila na mpeve mosi ya kudikulumusa, mpi na kupesa ndongisila ya ngolo na bayina kele na yau mfunu. Inki mutindu bau ketulaka bukatikati na mikumba yai yonso?​—⁠Galatia 6:1; 2 Timoteo 3:⁠16.

14, 15. (a) Inki mutindu Polo monisaka bukatikati na mambu ya kupesa ndongisila ya ngolo? (b) Inki mutindu Bakristu yina kele bankengi lenda tula bukatikati na mambu ya kusongisa bifu ti ya kusikisa bampangi? Pesa mbandu.

¹⁴ Mbandu ya Polo kele mfunu mingi. Yandi vandaka longi, nkuluntu mpi ngungudi mosi ya kuluta mbote. Yandi vandaka kusala ti mabundu yina vandaka ti makambu ya mpasi, mpi yandi waka ve boma na kupesa ndongisila ya ngolo kisika yau vandaka mfunu. (2 Korinto 7:​8-11) Kana beto tala kisalu ya Polo yonso, beto tamona nde yandi vandaka sadila kunganina mingimingi ve​—⁠yandi vandaka sadila yau kaka kana dyambu kulomba buna. Na yau, yandi monisaka mayele ya Nzambi.

¹⁵ Kana beto fwete fwanisa kisalu ya nkengi na kati ya dibundu ti miziki, kunganina tavanda bonso kandinga ya gitare yina kekwisaka kuyika kyese. Kandinga yina kevandaka mbote kana yau mebulama na kisika ya kufwana. (Luka 17:3; 2 Timoteo 4:⁠2) Yindula kana nkunga mosi mebulama kaka ti kandinga ya gitare yina, kaka yau mpamba kebula mpi kevutuka. Yau takuma makelele ya mpamba na makutu na beto. Mutindu mosi, Bakristu yina kele bankuluntu ketomisaka mpi kekumisaka kulonga na bau kitoko na kusobaka. Kulonga na bau kesukaka ve kaka na kusongisa makambu. Kansi, na kimvuka yau kele kulonga ya mbote. Bonso Yezu Kristu, bankuluntu ya zola kesosaka ntete mambu ya mbote ya bau fwete sikisa, kansi bifu ya bau fwete tubila ve. Bau kendimaka kisalu ya ngolo yina bankundi na bau Bakristu kesalaka. Bau ketulaka ntima nde na kimvuka, konso muntu na kati na bau kesalaka ngolo sambu na kusadila Yehowa. Mpi nkatu mpasi, bankuluntu kezabisaka mawi na bau na bangogo.​—⁠Fwanisa ti 2 Tesalonika 3:⁠4.

16. Nkadilu ya Polo ya kundima bankundi Bakristu ti kuwila bau mawa butaka inki malanda?

¹⁶ Nkatu ntembe, mingi na kati ya Bakristu yina Polo sadisaka monaka nde yandi vandaka kundima bau mpi yandi vandaka ti mawi ya kinkundi sambu na bau. Inki mutindu beto kezaba yau? Tala mawi ya bau vandaka na yau sambu na Polo. Bau waka yandi boma ve, ata yandi vandaka ti kiyeka ya nene. Ve, bau vandaka kuzola yandi mpi kusolula ti yandi. Kikuma yau yina, kilumbu ya yandi katukaka na bwala mosi, bankuluntu ‘vandaka kubwila yandi na nkingu sambu na kupesa yandi beze’! (Bisalu 20:​17, 37) Bankuluntu​—⁠ti beto yonso​—⁠fwete pesa matondo mingi mpenza sambu na mbandu ya Polo ya beto kele na yau sambu na kulanda! Ee, bika beto ndimana bamosi ti bankaka.

Kusadila Bankaka Mambote

17. Tanga mwa malanda ya mbote ya kebasikaka kana bantu kemonisa mambote na kati ya dibundu.

¹⁷ Mosi na kati ya bankuni ya kuluta mfunu sambu na tiya ya zola na beto ya kimpangi kele kusadila bankaka mambote. Mutindu Yezu tubaka, “kiese ya kuluta mingi ke vandaka na kupesa, kansi na kubaka kiese ke vandaka fioti.” (Bisalu 20:35) Kana beto pesa bima ya kimpeve, ya kinsuni, to ntangu ti ngolo na beto, beto tapesa kyese kaka na bankaka ve, kansi beto takudipesa mpi kyese. Na kati ya dibundu, kikalulu ya kusala mambote kesambukilaka bantu. Kusadila bankaka mambote kebutaka bisalu ya mutindu mosi. Ntama mingi ve, zola ya kimpangi keyalumukaka!​—⁠Luka 6:⁠38.

18. Disongidila ya ngogo “mambote” yina kele na Mishe 6:8 kele inki?

¹⁸ Yehowa tumaka bantu na yandi Izraele na kusonga mambote. Na Mishe 6:​8, beto ketanga nde: “Mfumu Nzambi me songa beto mambu yina kele mbote na meso na yandi. Mambu ya yandi ke zola nde beto sala yo yai: Sala mambu yina kele ya masonga, songa mambote na bantu ya nkaka [“zola mambote,” NW], lemfuka na yandi Nzambi na beto na ntima ya mbote.” ‘Kuzola mambote’ kezola kutendula inki? Ngogo ya Kiebreo ya mebalulama awa nde “mambote” (cheʹsedh) lenda balulama mpi nde “mawa.” Mukanda mosi (The Soncino Books of the Bible) ketuba nde ngogo yai “kemonisa kima ya kemonana mpenza, yau meluta ngogo mawa ya kevandaka na mabanza mpamba. Yau ketendula ‘mawa ya kemonika na bisalu,’ kusala bisalu ya mambote ya ntima, na bansukami ti bantu ya mpasi mpamba ve, kansi mpi na bantu yonso ya kele bankundi na nge.” Yau yina, ntendudi yankaka ketuba nde cheʹsedh kisongidila “zola ya kemonana na bisalu.”

19. (a) Na inki mambu beto lenda baka dibanza ya kusadila bankaka mambote na kati ya dibundu? (b) Pesa mbandu mosi ya kemonisa mutindu bampangi memonisaka nge zola na bau.

¹⁹ Zola na beto ya kimpangi kele kaka ya munoko ve. Yau kele mpenza kima ya kyeleka. Yau yina, sosa mpila ya kusala mambote sambu na bampangi na nge ya babakala ti ya bankento. Vanda bonso Yezu. Yezu vandaka kukinga ve nde bantu kwisa lomba yandi lusadisu. Kansi yandi mosi vandaka kubaka dibanza ya kusala. (Luka 7:​12-16) Yindula ntetentete bayina kele na mpasi. Keti kele ti mununu mosi to mbefo yina kezola nde bantu kwenda tala yandi to keti yandi kesosa muntu ya kutinda? Keti kele ti ‘mwana ya kukonda tata’ ya kele na mfunu ya mwa ntangu ti dikebi? Keti moyo mosi ya kunyokwama na mabanza kele ti mfunu ya dikutu ya lenda widikila yandi, to ti mfunu ya mwa bangogo ya ndembikilu? Kana beto lenda, bika nde beto yidika ntangu sambu na kusala mambote ya mutindu yina. (Yobi 29:12; 1 Tesalonika 5:14; Yakobo 1:27) Kuvila ve ata mbala mosi nde na dibundu ya kufuluka ti bantu ya konda kukuka, mambote ya kuluta mfunu ya nge fwete monisa kele kulolula​—⁠kubuya kimbeni, ata nge kele ti kikuma ya kyeleka ya kubokutila. (Kolosai 3:13) Nkadilu ya kulolula nswalu kesadisaka na kulunda dibundu ya kukonda nkabwana, kimpala, ti kimbeni. Bima yai kele bonso bankuni ya masa ya kefwaka tiya ya zola ya kimpangi.

20. Inki mutindu beto yonso fwete landa na kudifimpa?

²⁰ Bika beto yonso kubaka lukanu ya kulunda tiya ya zola yai ya mfunu yau pela na ntima na beto. Bika beto landa na kudifimpa. Keti beto kemonisaka mawi ya kinkundi na bankaka? Keti beto kendimaka bankaka? Keti beto kesalaka mambote na bankaka? Kana beto kelanda kusala yau, tiya ya zola tayangula kimpangi na beto ata inza yai kukuma madidi inki mutindu. Yau yina, ata inki mutindu, ‘mbote zola ya kimpangi kuvanda kaka na kati na beto’​—⁠ntangu yai tii kimakulu!​—⁠Baebreo 13:⁠1.

[Noti na nsi ya lutiti]

Inki Nge Keyindula?

◻ Zola ya kimpangi kele inki, ye sambu na inki beto fwete bika nde yau kufula?

◻ Inki mutindu kuvanda ti mawi ya kinkundi kesadisaka beto na kulunda zola na beto ya kimpangi?

◻ Kundima bankaka kesalaka inki na zola ya kimpangi?

◻ Inki mutindu kusadila bankaka mambote keyedisaka zola ya kimpangi na kati ya dibundu?

[Lupangu ya kele na lutiti 28]

Zola Kesala Kisalu

Mwa bamvula meluta, muntu mosi yina vandaka mesala mwa ntangu na kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa vandaka dyaka ti mwa ntembe na yina metala zola ya kimpangi. Yandi zabaka nde Yezu tubaka nde: “Kana beno ke zolana beno na beno, bantu yonso ta zaba nde beno kele balonguki na mono.” Kansi yandi monaka yau kima ya mpasi na kukwikila. (Yoane 13:35) Kilumbu mosi yandi monaka zola ya Bukristu kesala kisalu.

Ata yandi vandaka kutambula na velo ya bikata, muntu yango vandaka na kati ya nzyetolo mosi ya nda. Na Betelehemi, na Israël, yandi kwendaka na balukutakanu na dibundu mosi. Kuna, Mbangi mosi, muntu ya Arabi, dodukilaka Mbangi yankaka ya turiste, na kulala na nzo na yandi; yandi bingaka mpi longuki yina ya Biblia. Na ntwala ya kulala, turiste lombaka nzila na munkwa-nzo sambu na kwenda kutala ntangu na veranda na suka. Mpangi yina kebisaka yandi nde kumeka ve. Na kilumbu ya kulandaka, yandi zabisaka kikuma ya yandi buyilaka. Na nsadisa ya mubaludi mosi, yandi tendulaka nde kana bamfinangani zabaka nde yandi vandaka ti banzenza ya kele Bayuda​—⁠bonso longoki ya Biblia yina​—⁠bau zolaka kuyoka nzo na yandi, yandi mosi, ti dibuta na yandi yonso na kati. Na kuyitukaka ngolo, longoki ya Biblia yulaka yandi nde, “Ebuna sambu na inki nge mendima kigonsa ya mutindu yai?” Nkatu kusadila dyaka mubaludi, mpangi yina ya Arabi, talaka yandi na luse mpi tubaka kaka nde, “Yoane 13:35.”

Longoki ya Biblia yitukaka ngolo ntangu yandi monaka bukyeleka ya zola ya kimpangi. Bilumbu fyoti na nima yandi bakaka mbotika.

[Kifwanisu ya kele na lutiti 31]

Nkadilu ya ntumwa Polo ya kimpangi ti ya kundima bankaka kumisaka yandi muntu ya kuzolama