Bantu yonso ve na ntoto ya mvimba ke tadilaka malafu mutindu mosi. Bantu ya nkaka ke sepelaka kunwa malafu bantangu ya nkaka ti banduku na bo. Bankaka mpi ke zolaka diaka ve kunwa yo ata fioti. Kansi bantu ya nkaka ke nwaka yo mingi mpenza tii kuna bo ke lawukaka. Inki Biblia ke tubaka sambu na malafu?

1. Keti kunwa malafu kele mbi?

Biblia ke buyisaka ve kunwa malafu. Nkutu, ntangu yo ke tubilaka makabu mingi ya kitoko yina Nzambi me pesaka beto, yo ke tubilaka mpi “vinu yina ke pesaka ntima ya muntu kiese.” (Nkunga 104:14, 15) Biblia ke tubaka nde bansadi ya nkaka ya Nzambi yina vandaka kulemfukila yandi vandaka mpi kunwa malafu.​—1 Timoteo 5:23.

2. Inki bandongisila Biblia ke pesaka bantu yina ke nwaka malafu?

Yehowa ke buyisaka kulawuka malafu to kunwa yo mingi yo vanda muntu ya me nwa yo me lawuka ve. (Bagalatia 5:21) Ndinga na yandi ke tuba nde: “Kuvanda ve na kati ya bantu yina ke nwaka vinu mingi kibeni.” (Bingana 23:20) Kana beto ke nwa malafu, yo vanda na meso ya bantu to ntangu beto kele beto mosi, beto fwete lutisa ve ndilu. Yo ke tendula nde beto fwete nwa ve na mutindu yina ta sala nde beto yindula diaka ve mbote, beto zaba ve mambu ya beto ke tuba to ke sala mpi na mutindu yina ta bebisa sante na beto. Kana beto ke kuka ve kunwa malafu na kiteso ya me fwana, beto fwete yambula mpenza kunwa yo.

3. Inki beto fwete sala sambu na kuzitisa balukanu ya bantu ya nkaka sambu na malafu?

Konso muntu fwete baka lukanu kana yandi ta nwaka malafu to ve. Yo yina beto fwete sambisa ve muntu yina ke zola kunwa malafu na kiteso ya me fwana mpi beto fwete pusa ve muntu ya nkaka na ngolo na kunwa yo. (Baroma 14:10) Yo ta vanda mbote nde beto buya kunwa malafu kana mutindu na beto ya kunwa yo ke yangisa bantu ya nkaka. (Tanga Baroma 14:21.) Kana beto sala mpidina, beto ta monisa nde beto ke ‘sosaka mambote na beto mosi ve, kansi ya bantu ya nkaka.’​—Tanga 1 Bakorinto 10:23, 24.

LONGUKA MAMBU MINGI

4. Baka lukanu kana nge ta nwaka malafu to ve

Keti Yezu vandaka kumona nde kunwa malafu kele mbi? Sambu na kubaka mvutu na ngiufula yai, beto tala diambu ya kuyituka ya ntete yina yandi salaka. Beno tanga Yoane 2:1-11 mpi na nima beto pesa mvutu na bangiufula yai:

• Diambu ya kuyituka yai ya Yezu salaka, ke longa beto nde yandi vandaka kutadila malafu mpi bantu yina vandaka kunwa yo nki mutindu?

• Sambu Yezu buyisaka ve kunwa malafu, ebuna nki mutindu Mukristu fwete tadila muntu yina ke nwaka yo?

Ata Mukristu kele ti nswa ya kunwa malafu, yo ke tendula ve nde yandi fwete nwa yo konso ntangu. Beno tanga Bingana 22:3 mpi na nima beno tadila mutindu mambu yai ya ke landa lenda sadisa nge na kupona kana nge ta nwa malafu to ve:

• Nge ke zola kupusa kamio to kusadila masini mosi.

• Nge kele ti divumu.

• Munganga me buyisa nge na kunwa malafu.

• Nge ke kuka ve kunwa malafu na kiteso ya me fwana.

• Nsiku ya insi na beno ke buyisa nge na kunwa malafu.

• Nge kele ti muntu mosi ya me buyaka kunwa malafu sambu na bilumbu me luta, yandi salaka bikesa ya kuyambula kunwa malafu mingi.

Keti yo kele mbi na kupesa bantu malafu na bafeti ya makwela to na bafeti ya nkaka? Sambu na kubaka mvutu, beno tala VIDEO.

VIDEO: Keti Mono Fwete Pesa Bantu Malafu? (2:41)

Beno tanga Baroma 13:13 mpi 1 Bakorinto 10:31, 32. Na nima ya kutanga konso verse, beno pesa mvutu na ngiufula yai:

• Inki mutindu nge lenda sadila munsiku yai sambu na kubaka lukanu yina ta sepedisa Yehowa?

5. Yindula kiteso ya malafu yina nge ta nwaka

Kana nge me baka lukanu ya kunwaka malafu, kuvila ve mambu yai: Yehowa ke buyisaka ve kunwa malafu, kansi yandi ke buyisaka kunwa yo mingi. Sambu na nki yandi ke buyisaka kunwa yo mingi? Beno tanga Ozea 4:11, 18 mpi na nima beno pesa mvutu na ngiufula yai:

• Inki lenda kumina muntu yina ke nwaka malafu mingi?

Inki lenda sadisa beto na kuyambula kunwa malafu mingi? Beto fwete zaba bandilu na beto to kiteso ya malafu yina beto fwete nwaka. Beno tanga Bingana 11:2 mpi na nima beno pesa mvutu na ngiufula yai:

• Sambu na nki kuzaba kiteso ya malafu yina nge ta nwaka kele mbote?

6. Nge lenda yambula kunwa malafu mingi

VIDEO: ‘Mu Va Sepela Diaka Ve ti Luzingu na Mu’ (6:32)

• Mutindu video me monisa yo, kunwa malafu mingi vandaka kupusa Dmitry na kusala mambu nki mutindu?

• Keti yandi kukaka kuyambula kunwa yo kaka na mbala mosi?

• Inki sadisaka yandi nsuka-nsuka na kuvanda diaka ve mpika ya malafu?

Beno tanga 1 Bakorinto 6:10, 11 mpi na nima beno pesa mvutu na bangiufula yai:

• Sambu na nki kulawuka malafu kele mbi kibeni?

• Inki ke monisa nde muntu mosi ya ke nwaka malafu mingi lenda yambula kikalulu yai ya mbi?

Beno tanga Matayo 5:30 mpi na nima beno pesa mvutu na ngiufula yai:

• Ntangu Yezu tubaka nde beto fwete zenga diboko, yandi zolaka kutuba nde beto fwete yambula kusala kima mosi sambu na kusepedisa Yehowa. Inki bikesa nge lenda sala kana nge ke kuka ve kuyambula kunwa malafu mingi?a

Beno tanga 1 Bakorinto 15:33 mpi na nima beno pesa mvutu na ngiufula yai:

• Inki lenda kumina beto kana beto ke kangama ti bantu yina ke nwaka malafu mingi?

NA BUNKUFI

Yehowa me pesaka beto malafu sambu yo pesa beto kiese. Kansi yandi ke buyisaka kunwa malafu mingi mpi kulawuka yo.

Inki Nge Me Simba?

• Inki Biblia ke tubaka sambu na malafu?

• Tanga mwa bigonsa ya kunwa malafu mingi.

• Inki beto fwete sala sambu na kuzitisa balukanu ya bantu ya nkaka sambu na malafu?

TALA MPI

Inki baleke lenda sala sambu na kubaka balukanu ya mbote sambu na malafu?

Na Ntwala ya Kunwa Malafu, Yindula Ntete (2:31)

Tala mambu ya nge lenda sala sambu na kuyambula kikalulu ya mbi ya kunwa malafu mingi.

“Tula Malafu na Kisika na Yo” (Nzozulu ya Nkengi, Februari 1, 2010)

Keti Bakristu fwete nangula mpi kututisa makopa ya malafu?

“Bangiufula ya Batangi” (Disolo ya kele na Nzozulu ya Nkengi)

Na disolo “Mono Vandaka Kunwa Malafu Mingi Kuluta Bantu ya Nkaka,” tala mambu ya sadisaka bakala mosi na kuyambula kunwa yo mingi.

“Biblia Ke Sobaka Luzingu ya Bantu” (Disolo ya kele na Nzozulu ya Nkengi)

Konso muntu ke vandaka ti mutindu yina yandi ke zolaka kulwata mpi kuyidika nitu. Kana beto ke sadila minsiku ya Biblia, yo ta sadisa beto na kulwata na mutindu ya beto ke zolaka mpi na mutindu ya ke sepedisaka Yehowa. Beto tadila mwa minsiku yango.

1. Inki minsiku ke sadisaka beto na kulwata mpi kuyidika nitu mbote?

Beto fwete lwata ‘bilele ya me fwana, kukonda kulutisa ndilu mpi kuvanda ti mabanza ya mbote.’ Diaka, beto fwete vanda ntangu yonso bunkete sambu bantu ya ke mona beto kubakisa nde beto ke “kangamaka na Nzambi.” (1 Timoteo 2:9, 10) Yo yina beto tadila minsiku yai iya: (1) Bilele na beto fwete vanda “ya me fwana.” Mutindu nge ke monaka yo na balukutakanu ya dibundu, beto bansadi ya Yehowa beto ke lwataka ve beto yonso kiteso mosi. Kansi mutindu na beto ya kulwata mpi ya kuyidika nsuki ke monisaka nde beto ke zitisaka Nzambi na beto. (2) Kulwata “kukonda kulutisa ndilu” ke tendula nde mutindu na beto ya kulwata mpi ya kuyidika nitu fwete pusa ve bantu ya nkaka na kukuma ti bangindu ya kuvukisa nitu to kupusa bo na kukuma kutala-tala beto. (3) Kuvanda ti “mabanza ya mbote” ke tendula nde beto fwete landa ve mutindu bantu mingi ke kuma kulwata mpi kuyidika nitu. (4) Konso ntangu beto fwete lwata mpi kuyidika nitu na mutindu ya ke monisa nde beto “ke kangamaka na Nzambi,” sambu bantu kumona kukonda mpasi nde beto ke sambilaka Nzambi ya kieleka.​—1 Bakorinto 10:31.

2. Ntangu beto ke pona bilele ya beto ke zola kulwata, sambu na nki beto fwete yindula mpila bampangi na beto Bakristu ta kudiwa?

Ya kieleka, beto ke vandaka ti nswa ya kupona bilele ya beto ke zola kulwata. Ata mpidina, beto fwete yindula mutindu bantu ya nkaka lenda kudiwa kana beto me lwata yo. Beto ke salaka yonso sambu na ‘kupesa bampangi na beto kiese sambu na mambote na bo mpi sambu na kupesa bo kikesa’ kansi ve sambu na kupesa ata muntu mosi mpasi.​—Tanga Baroma 15:1, 2.

3. Sambu na nki beto ke lwataka mpi ke yidikaka nitu mbote?

Beto ke lwataka mbote konso ntangu. Kansi beto ke lwataka diaka mbote mpenza, mingi-mingi ntangu beto ke kwendaka na balukutakanu ya dibundu mpi ntangu beto ke longaka nsangu ya mbote. Beto ke salaka yonso sambu bantu kutula dikebi na nsangu ya mbote kansi ve na mutindu beto me lwata mpi me yidika nitu. Ata mpidina, beto ke lwataka mpi ke yidikaka nitu mbote sambu yo lenda pusa bantu na kusepela ti malongi ya Biblia mpi sambu yo ke ‘tomisaka malongi ya Ngulusi na beto.’​—Tito 2:10.

LONGUKA MAMBU MINGI

4. Kulwata mbote ke monisaka nde beto ke zitisaka Yehowa

Inki kikuma ya kuluta mfunu ke pusaka beto na kulwata mbote? Beno tanga Nkunga 47:2 mpi na nima beno pesa mvutu na bangiufula yai:

• Inki mpila beto fwete lwata mutindu beto me zaba nde yo lenda pusa bantu na kukuma kutadila Yehowa na mutindu ya mbote to ya mbi?

• Nge ke yindula nde yo kele kibeni mfunu na kulwata mpi kuyidika nitu mbote ntangu beto ke kwenda na balukutakanu ya dibundu mpi ke longa nsangu ya mbote? Kana mpidina to ve, sambu na nki?

5. Inki lenda sadisa beto na kulwata mpi kuyidika nitu mbote?

Beno tala VIDEO.

VIDEO: “Beno Sala Mambu Yonso Sambu na Nkembo ya Nzambi” (10:29)

Ata bilele na beto kele ya ntalu mingi to ve, yo fwete vanda bunkete mpi ya me fwana ti mambu ya beto ke sala. Beno tanga 1 Bakorinto 10:24 mpi 1 Timoteo 2:9, 10. Na nima, beno tubila sambu na nki beto fwete lwata ve bilele yina . . .

• kele mvindu, nene mingi to bisaka-saka.

• ke kangaka nitu, ke monisaka bitini ya nitu to yina ke pusaka bantu ya nkaka na kukuma ti bangindu ya kuvukisa nitu.

Bakristu ke vandaka diaka ve na nsi ya Nsiku ya Moize kansi nsiku yango ke sadisaka beto na kuzaba mambu yina Yehowa ke zolaka. Beno tanga Kulonga 22:5 mpi na nima beno pesa mvutu na ngiufula yai:

• Sambu na nki beto fwete buya kulwata mpi kuyidika nitu na mutindu yina ke basisaka babakala bonso bankento mpi bankento bonso babakala?

Beno tanga 1 Bakorinto 10:32, 33 mpi 1 Yoane 2:15, 16. Na nima beno pesa mvutu na bangiufula yai:

• Sambu na nki beto fwete sosa kuzaba kana mutindu na beto ya kulwata mpi ya kuyidika nitu ke yangisaka bantu ya nkaka na dibundu mpi na kisika ya beto ke zingaka?

• Inki mutindu bantu mingi ke lwataka, ke yidikaka nitu mpi nsuki na kisika ya nge ke zingaka?

• Nge ke yindula nde bilele ya nkaka yina bo ke lwataka, mutindu na bo ya nkaka ya kuyidika nitu mpi nsuki lenda vanda mbi sambu na Bakristu? Kana mpidina to ve, sambu na nki?

NA BUNKUFI

Ntangu beto ke lwataka mpi ke yidikaka nitu mbote, beto ke monisaka nde beto ke zitisaka Yehowa mpi bantu ya nkaka.

Inki Nge Me Simba?

• Sambu na nki mutindu na beto ya kulwata mpi ya kuyidika nitu kele mfunu sambu na Yehowa?

• Tanga mwa minsiku ya ke sadisaka beto na kulwata mpi kuyidika nitu mbote.

• Mutindu na beto ya kulwata mpi ya kuyidika nitu lenda pusa bantu ya nkaka na kukuma kutadila lusambu ya Yehowa nki mutindu?

TALA MPI

Tala mambu yina bantu ya nkaka lenda kuma kuyindula ntangu bo me mona bilele yina nge me lwata.

“Mutindu na Mono ya Kulwata Ke Monisaka Nki?” (Disolo ya kele na jw.org)

Tala sambu na nki yo kele mfunu na kuyindula mbote-mbote na ntwala ya kusala bakashe (tatouage) na nitu.

“Kubula Bakashe na Nitu​—Inki Biblia Ke Tubaka?” (Disolo ya kele na jw.org)

Tala minsiku ya nkaka ya Biblia yina lenda sadisa beto na kulwata mpi kuyidika nitu mbote.

“Keti Kulwata na Nge Ke Pesaka Nzambi Lukumu?” (Nzozulu ya Nkengi, Septembri 2016)

Tala mutindu nkento mosi ya ntima-masonga kumaka kutadila na mutindu ya mbote mpila bantu ya nkaka vandaka kuzola kulwata.

“Mono Vandaka Kuyindula nde Kulwata mpi Kuyidika Nitu Kitoko Mpenza Vandaka Mbi” (Disolo ya kele na Telama!)