Tata na Beto ya Zulu Kele Mpenza Nki Mutindu?

BANTU mingi lenda tuba na ntu kisambu ya Tata na Beto, to Kisambu ya Mfumu, disongidila kisambu ya mbandu yina Yezu kulongaka balongoki na yandi. (Matayo 6:9-13) Konso ntangu yina bo kesalaka kisambu yango, bo kebingaka Nzambi “Tata na beto.” Kansi, bantu ikwa lenda tuba nde bo zaba yandi mbote?

Ebuna nge, keti nge zaba Nzambi mbote? Keti nge kele ti bangwisana ya ngolo ti yandi, kesolulaka ti yandi, mpi kezabisaka yandi mambu na nge ya kyese mpi ya mpasi? Kuzaba yandi ketendula mpenza inki?

Zina na Yandi Yehowa

Kima mosi mpamba yina mwana ya fyoti lenda zaba sambu na tata na yandi kele nde yandi kebingaka yandi Papa. Kansi, ntangu yandi tayela, yandi tazaba zina ya tata na yandi, mutindu bantu mezabaka yandi, mpi ntembe kele ve nde yandi tavanda na kyese sambu na tata na yandi. Inki beto lenda tuba sambu na Tata na beto ya zulu ya mepesaka beto Luzingu? Keti nge zaba zina na yandi mpi ntendula na yo?

Ata bantu mingi kevutukilaka nsa “Zina na nge ya santu kuvanda ya lukumu” ntangu bo kesalaka Kisambu ya Mfumu, bo kezabaka ve mvutu ya kupesa ntangu bo keyulaka bo nde, “Inki kele zina yango?” Zulu ya kufuluka ti bambwetete, bangumba ya nene, mpi bima yina kevandaka na kati ya masa, kele nzikisa ya kemonisa nde Nzambi kele. Kansi, yo kezabisaka beto ve zina na yandi. Sambu na kuzaba zina yango, beto fwete tadila Biblia. Yo ketuba na sikisiki yonso nde zina na yandi Yehowa.​—Kubasika 3:14, noti.

Nzambi kezolaka nde beto zaba zina na yandi, Yehowa. Sambu na nki? Sambu zina na yandi kemonisaka mutindu ya muntu yina yandi kele. Ntendula ya zina yango kele “Yandi Kekumisaka.” Na kutuba yankaka, yandi kekumaka konso kima yina yandi fwete kuma sambu na kulungisa lukanu na yandi. Mu mbandu: Sambu na kulungisa bampusa ya dibuta na yandi, tata lenda kuma muntu yina kesala kisalu sambu na kuzwa mbongo ya kudisa dibuta na yandi, ndongisi, zuzi, muwakanisi, ntanini, mpi longi, na kutadila bampusa mpi mambu ya luzingu ya dibuta. Mutindu mosi, zina ya Yehowa kendimisa beto nde Yehowa mekuka mpenza na kulungisa luzolo na yandi sambu na mambote ya bantu yonso yina kesadilaka yandi, ata konso nki mambu yina lenda salama na bilumbu kekwisa.

Bika beto tadila mambu ya kuswaswana yina Nzambi na beto ya zola kelungisaka na kuwakana ti ntendula ya zina na yandi. Yo tasadisa nge na kubakisa nki mutindu ya Nzambi Yehowa kele, mpi nki nge fwete sala sambu na kukwenda penepene na yandi.

‘Nzambi ya Zola mpi ya Ngemba’

Ntumwa Polo kutubaka nde Ngangi na beto kele “Nzambi yina ke zolaka . . . , yina ke pesaka ngemba.” (2 Korinto 13:11) Sambu na nki? Yezu Kristu kutubaka nde: “Nzambi me lutaka kuzola bantu yonso; yo yina yandi pesaka bo mwana mosi yina kele na yandi, sambu konso muntu yina me ndima yandi na ntima na yandi, yandi kufwa ve, kansi yandi kuvanda na moyo ya mvula na mvula.” (Yoane 3:16) Sambu yandi kezolaka bantu mingi mpenza, Nzambi kupesaka Mwana na yandi mosi ya yandi kezolaka bonso nkudulu, na mpila nde bantu yina kemonisaka lukwikilu na yandi kubaka luzingu ya kukonda nsuka mpi kukonda mpasi yina masumu menatilaka beto. Yo yina Polo kutubaka dyaka nde: “Nsuka ya masumu kele lufwa; kansi makabu yina ya Nzambi ke pesaka beto na luzolo na yandi, yo kele moyo ya mvula na mvula ya beto ke na yo na kimvuka ti Mfumu na beto Yesu Kristo.” (Roma 6:23) Dyambu yai fwete pusa beto na kuzola Nzambi mpi kukwenda penepene na yandi!

Nzambi kemonisilaka bantu zola kaka ve na kimvuka, kansi mpi na konso muntu yina kele ya kwikama. Moize kutubilaka bantu ya Izraele ya ntama yina vandaka kukolama mbala na mbala na Yehowa, nde: “Beno bazoba yai, keti mutindu yai beno fweti sala Mfumu Nzambi? Keti yandi kele ve tata na beno, muntu yina salaka beno, muntu yina kumisaka beno bantu na yandi?” (Kulonga 32:6) Keti nge kebakisa mfunu ya mambu yai? Bonso Tata mosi ya zola, Yehowa vandaka kulungisa bampusa ya bantu na yandi, ata yandi zabaka bifu ti masumu na bo. Mpi yandi lungisaka bampusa na bo yonso ya kinsuni, ya mawi mpi ya kimpeve.

Beto yonso kekutanaka bantangu yankaka ti mambu ya mbote mpi bantangu yankaka ti bampasi, mpi bampasi yango kepesaka beto mawa mpi kelembisaka beto nitu. Beto kevandaka na mfunu ya muntu yina lenda sadisa beto na kuvanda ti mabanza ya mbote na bampasi yango. Nani lenda sadisa beto? Na nzila ya Ndinga na yandi, Biblia, Yehowa kemonisaka nde yandi kele Ndongisi mpi Nsadisi. Mukanda yai ya Santu ketendula sambu na nki beto kekutana ti bampasi mingi mpi mutindu beto lenda kanga ntima na bampasi yango. Kaka bonso tata mosi ya zola kesadisaka mwana na yandi yina mebwa mpi mewa mpasi, na zola yonso Yehowa kenyekamaka, na mutindu mosi ya kifwani, sambu na kupesa beto lusadisu yina beto kele na yo mfunu. Ya kyeleka, diboko ya Yehowa kele nkufi ve sambu na kusadisa bantu yina kekwikilaka na yandi.​—Yezaya 59:1.

Zola ya Nzambi sambu na beto kemonanaka mpi na mutindu yandi kele muntu yina “ke ndimaka bisambu.” (Nkunga 65:3) Inki mutindu dyambu yai kemonisa nde yandi kezolaka beto? Ntumwa Polo kutendulaka nde: “Beno kumona mpasi ve na ntima sambu na konso mambu yina; kansi konso ntangu ya beno ke samba Nzambi, beno lomba yandi konso mambu yina ya beno ke na yo mfunu; ntangu beno ke lomba yandi yo, beno pesa yandi mersi. Ebuna ngemba ya Nzambi, ngemba yina me luta mambu yonso ya bantu ke yindulaka, yo ta keba ntima na beno ti mabanza na beno sambu na kimvuka yina ya beno kele ti Yesu Kristo.” (Filipi 4:6, 7) Kana nge kesamba Nzambi na masonga yonso mpi kelanda lutwadisu yina yandi kepesaka na Ndinga na yandi, nge mpi tabaka “ngemba yina me luta mambu yonso ya bantu ke yindulaka.”

‘Nzambi Yina Kezabaka Mambu Yonso’

Biblia ketuba nde Yehowa Nzambi kele “muntu ya mayele.” Sambu yandi ‘kezabaka mambu yonso,’ yandi kebakisaka bantu mpi yandi kezabaka bampusa ya bantu kuluta konso muntu yankaka. (Yobi 36:4; 1 Samuele 2:3) Yandi tubaka na nzila ya nsadi na yandi Moize nde, “bantu ke zingaka kaka ve sambu na madia kansi bo ke zingaka mpi sambu na mambu yonso ya Nzambi ke tubaka.” (Kulonga 8:3; Matayo 4:4) Yo ketendula nde sambu na kuzwa mpenza kyese na luzingu, beto kele na mfunu ya bima yankaka kuluta bima ya kinsuni.

Ngangi na beto kepesaka beto lutwadisu mpi bandongisila ya mbote na nzila ya Ndinga na yandi, Biblia. Ntangu beto kelongukaka Biblia mpi kesadilaka bandongisila na yo na luzingu na beto, beto kebakaka mambote ya “mambu yonso ya Nzambi ke tubaka.” Mu mbandu, Zuzanna, mpangi-Mukristu mosi ya nkento kutubaka mutindu yai sambu na luzingu na yandi ya dibuta: “Kutanga Biblia kumosi, kukwenda na balukutakanu ya Bukristu kumosi, mpi kuzabisa bantu yankaka mambu ya beto kelongukaka kukumisaka bangwisana ya makwela na beto ngolo. Malongi ya kimpeve ya Nzambi mesadisaka beto na kuvanda ti bangwisana ya ngolo mpi balukanu ya mutindu mosi.”

Inki mutindu nge lenda baka mambote na bandongisila mpi na lutwadisu ya kimpeve yina Nzambi kepesaka? Kana nge kelonguka Biblia mbala na mbala mpi kesadila bandongisila na yo, nge tabaka mambote mingi ya kimpeve.​—Baebreo 12:9.

Nzambi Yina ‘Kegulusaka’

Bubu yai, nsi-ntoto mefuluka ti mambu ya mubulu. Bantu kezaba ve nki tasalama na bilumbu kekwisa. Kana nge kezinga na insi mosi ya mefuluka ti bitumba, nge lenda vanda na mpusa ya ngolo ya ngemba. Na bansi mingi yankaka ya nsi-ntoto, bantu kewa boma sambu na yina metala nku, mubulu, kukita mpi kumata ya mbongo, mpi kiterorizme. Nani tagulusa beto na mambu yai yonso? Bantu kele na mfunu ya lutaninu mpi ya luguluku ntangu yai kuluta bantangu yankaka.

Biblia ketuba nde “Zina ya Mfumu Nzambi kele bonso nzo ya ngolo, kisika ya bantu ya mbote lenda kwenda kubumbana.” (Bingana 18:10) Kuzaba zina ya Nzambi mpi kutudila yo ntima lenda benda dikebi na beto na mambu yina yandi mesalaka mpi yina yandi tasala sambu na kugulusa bantu yina kekwikilaka na yandi. Yehowa Nzambi memonisaka mpenza nde yandi lenda gulusa bantu na yandi. Mu mbandu, yandi gulusaka bantu ya Izraele ntangu yandi fwaka basoda ya Farao mpi bapusupusu na bo. Yehowa kumonisaka nde yandi kele Nzambi ya kwikama, ya keyibukaka bantu yina kemona mpasi mpi yandi kevandaka ti mpusa ya kusadisa bo.​—Kubasika 15:1-4.

Beto mpi tabaka luzingu ya kimakulu na bilumbu kekwisa kana beto ketula ntima na Yehowa Nzambi yina kele Ngulusi. Ntotila Davidi ya Izraele ya ntama, yina kukangaka ntima na bampasi ya mitindu mingi, kumonisaka lukwikilu ya mutindu yina ntangu yandi sonikaka mutindu yai sambu na Nzambi: “Nge kele Ngulusi na mono.” (Nkunga 25:5) Ti kivuvu yonso, ntumwa Piere kutubaka nde: “Mfumu Nzambi kuzaba nki mutindu yandi fweti katula bantu na yandi na mpasi.”​—2 Piere 2:9.

Sambu na muntu yina kesosaka Nzambi sambu yandi sadisa yandi, Nzambi mesilaka nde: “Mono ta taninaka bayina kuzaba mono ti ke zitisaka mono.” (Nkunga 91:14) Bansadi ya Nzambi ya bubu yai memonaka kulungana ya lusilu yai. Henryk yina kezingaka na Pologne, kesadilaka Yehowa na kwikama yonso banda bamvula 70 ata na ntwala ya mpasi mpi ya mbangika. Ntangu Henryk kuvandaka kaka na bamvula 16, bo tindaka tata na yandi na kan ya konsatrasio ya Auschwitz. Bo tulaka Henryk ti mpangi na yandi ya bakala na boloko mosi ya bantu ya Nazi kisika bo vandaka kusungika baleke. Na nima, bo nataka yandi na bakan ya konsatrasio ya mutindu na mutindu. Na kutadila mambu yina vandaka kusalama na bilumbu yina, Henryk keyibuka nde: “Na bampasi na munu yonso, Yehowa kuyambulaka munu ve ata fyoti. Ntangu yonso yandi sadisaka munu na kubikala ya kwikama, ata bantangu mingi mu vandaka kumona lufwa na meso.” Ya kyeleka, Yehowa kepesaka bansadi na yandi ngolo ya kukanga ntima.

Kubika fyoti, Nzambi tagulusa bantu yonso yina kekwikilaka na yandi mpi ketudilaka yandi ntima sambu yandi gulusa bo. Yandi ketuba nde: “Mono muntu kele Mfumu Nzambi; ngulusi ya nkaka kele ve, kaka mono.” (Yezaya 43:11) Na “bitumba ya kilumbu ya nene ya Nzambi” Nkwa-Ngolo Yonso, yandi tafwa bantu ya mbi mpi tagulusa bantu ya mbote. (Kusonga 16:14, 16; Bingana 2:21, 22) Yehowa kendimisa beto nde: “Bantu yina ke kudikulumusaka, bo ta zinga mbote na ngemba mpenza na ntoto.”​—Nkunga 37:11.

Beto Kuma “Bana ya Nzambi”

Na bilumbu ya profete Malaki, bantu ya Izraele vandaka kutuba nde Yehowa kuvandaka Tata na bo. Kansi, ntangu yo vandaka kulomba nde bo kangama na yandi mpi kupesa yandi lukumu, bo vandaka kupesa makabu ya mampa ya kubeba mpi bambisi yina kuvandaka ti kifu. Yo yina Yehowa kuyulaka bo nde: “[Kana] mono kele tata na beno, sambu na nki beno ke zitisaka mono ve?”​—Malashi 1:6.

Kusala ve kifu bonso yina bantu ya Izraele ya kukonda kwikama kusalaka. Kansi, beto kesyamisa nge na kulonguka mambu ya metala Yehowa Nzambi mpi kukwenda penepene na yandi. Longoki Yakobo kelongisila beto nde: “Beno kwenda penepene na Nzambi, ebuna yandi ta kwisa penepene na beno.”​—Yakobo 4:8.

Kutadila Yehowa bonso Tata kenataka mikumba yankaka. Kana nge sala kikesa sambu na kupesa Nzambi lukumu na kuzitisaka na kwikama yonso minsiku na yandi na mambu yonso ya luzingu na nge, yandi tavila ve ata fyoti bikesa na nge. Kansi, yandi tasadisa nge na kutambula na nzila ya mbote yina kenataka na nsi-ntoto yina Nzambi kusilaka, kisika “lufwa ta vandaka diaka ve, bantu ta lwataka mpidi diaka ve, bo ta dilaka diaka ve, bo mpi ta waka diaka mpasi ve.” (Kusonga 21:4) Na ntangu yina, Nzambi takatula bantu yonso ya bulemfu “na kimpika yina ke nataka lufwa, ebuna [bo] ta baka dipanda ya lukumu yina ya bana ya Nzambi ta baka.”​—Roma 8:21.

[Bangogo sambu na kubenda dikebi ya kele na lutiti 5]

Nzambi kezolaka nde beto zaba zina na yandi, Yehowa, yina ketendula “Yandi Kekumisaka”

[Bangogo sambu na kubenda dikebi ya kele na lutiti 6]

“Na bampasi na munu yonso, Yehowa kuyambulaka munu ve ata fyoti.”​—HENRYK

[Bangogo sambu na kubenda dikebi ya kele na lutiti 7]

“Kutanga Biblia kumosi, kukwenda na balukutakanu ya Bukristu kumosi, mpi kuzabisa bantu yankaka mambu ya beto kelongukaka kukumisaka bangwisana ya makwela na beto ngolo.”​—ZUZANNA