Sala ti Yehowa Konso Kilumbu
“Beto kele banduku ya kisalu ya Nzambi.”—1 BAKORINTO 3:9.
BANKUNGA: 64, 111
1. Na nki mitindu beto lenda sala ti Yehowa?
NTANGU Yehowa salaka bantu, yandi zolaka nde bo kuma banduku na yandi ya kisalu. Ata bubu yai bantu kele ya kukonda kukuka, bantu ya kwikama lenda sala ti Yehowa konso kilumbu. Mu mbandu, kulonga nsangu ya mbote ya Kimfumu mpi kukumisa bantu balongoki ke kumisaka beto “banduku ya kisalu ya Nzambi.” (1 Bakorinto 3:5-9) Yo kele lukumu ya nene kibeni mutindu Ngangi, nkwa-ngolo yonso me ponaka beto na kusala kisalu mosi ya mfunu! Ata mpidina, kisalu ya kusamuna mpamba ve ke pesaka beto dibaku ya kusala ti Yehowa. Na disolo yai beto ta longuka mutindu beto mpi ke salaka ti yandi ntangu beto ke sadisaka bantu ya dibuta na beto mpi bampangi ya nkaka na dibundu, ntangu beto ke yambaka bampangi, ke pesaka maboko na bisalu yina ke salama na dibundu ya Yehowa na ntoto ya mvimba mpi ntangu beto ke salaka mingi na kisalu ya Nzambi.—Bakolosai 3:23.
2. Sambu na nki beto fwete fwanisa ve bikesa yina beto ke salaka sambu na Yehowa ti bikesa ya bampangi ya nkaka ke salaka?
2 Ntangu beto ke longuka disolo yai, beto fwete vila ve nde bantu kele ya kuswaswana. Bamvula na beto, sante na beto, mutindu na beto ya kuzinga mpi makuki na beto kele ve mutindu mosi. Yo yina, kufwanisa ve bikesa yina nge ke sala sambu na Yehowa ti bikesa yina bampangi ya nkaka ke sala. Ntumwa Polo tubaka nde: “Konso muntu fwete tadila mambu yina yandi mosi ke sala, ebuna yandi ta vanda ti kikuma ya kuwa kiese sambu na yandi mosi, kansi ve na kudifwanisa ti muntu ya nkaka.”—Bagalatia 6:4.
SADISA DIBUTA NA NGE MPI BAMPANGI YA NKAKA NA DIBUNDU
3. Sambu na nki beto lenda tuba nde muntu yina ke lungisa bampusa ya dibuta na yandi ke sala ti Nzambi?
3 Yehowa ke lomba beto na kulungisa bampusa ya mabuta na beto. Mu mbandu, nge lenda sosa kuzwa mbongo sambu na kulungisa bampusa ya dibuta na nge. Bamama mingi ke bikalaka na nzo sambu na kutanina bana na bo ya fioti. Ntangu bibuti na beto ke kuka diaka ve kulungisa bampusa na bo, beto fwete sadisa bo. Yo kele diambu ya mfunu kibeni. Biblia ke tuba nde: “Kana muntu ke lungisa ve banzala ya bantu na yandi, mpi mingi-mingi ya bantu ya nzo na yandi, yandi me buya lukwikilu mpi yandi kele mbi kuluta muntu yina kele ve ti lukwikilu.” (1 Timoteo 5:8) Kana nge kele ti mikumba na dibuta, ziku nge ta kuka diaka ve kusadila Yehowa mingi mutindu nge vandaka kusala yo. Kansi kulemba ve. Yehowa ke sepelaka ntangu nge ke lungisaka bampusa ya dibuta na nge.—1 Bakorinto 10:31.
4. Inki mutindu bibuti lenda tula mambote ya Kimfumu na kisika ya ntete mpi nki ke salamaka ntangu bo ke salaka yo?
4 Bibuti yina kele Bakristu lenda sala ti Yehowa kana bo ke sadisa bana na bo na kubaka balukanu ya kusadila Yehowa. Bibuti mingi me salaka yo. Yo yina, bana na bo me bakaka lukanu ya kusala kisalu ya ntangu yonso, bankaka nkutu me kwendaka na bisika ya ntama kibeni. Bankaka me kumaka bamisionere, bankaka ke samunaka na bisika yina mpusa kele mingi, bankaka diaka ke salaka na Betele. Ya kieleka, kana bana kele ntama ti bibuti, bibuti ke zwaka diaka ve dibaku ya kulutisa ntangu mingi ti bo mutindu bo vandaka kusala yo. Kansi, bo ke pesaka bana na bo kikesa ya kulanda kusadila Yehowa na bisika yina bo kele. Sambu na nki? Sambu bo ke vandaka na kiese mingi ntangu bo ke zabaka nde bana na bo ke tulaka Yehowa na kisika ya ntete na luzingu na bo. (3 Yoane 4) Bibuti mingi ke vandaka bonso Ana, yina tubaka nde yandi me “defisa” mwana na yandi Samuele na Yehowa. Bibuti yai ke bakisaka nde kusala ti Yehowa mutindu yina kele lukumu ya nene.—1 Samuele 1:28.
5. Inki mutindu nge lenda sadisa bampangi na dibundu? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya disolo.)
5 Kana nge kele ve ti mikumba ya mpasi na dibuta, keti nge lenda sadisa bampangi yina ke bela, bayina me kuma minunu to bayina kele na mfunu ya lusadisu? Keti nge lenda pesa lusadisu na bampangi yina ke sadisaka bo? Sosa kuzaba bampangi yina kele na mfunu ya lusadisu na dibundu na beno. Mu mbandu, ziku mpangi-nkento mosi ke sadisaka kibuti na yandi yina me kuma mununu. Keti nge lenda lutisa ntangu ti kibuti na yandi sambu yandi zwa ntangu ya kusala mambu ya nkaka? Diaka, nge lenda nata mpangi mosi na balukutakanu, kufidisa yandi na zandu, to kukwenda kutala bantu yina kele na lopitalu. Kana nge sala mambu yai, yo ta monisa nde nge ke sadisa Yehowa na kupesa mvutu na kisambu ya mpangi yina.—Tanga 1 Bakorinto 10:24.
VANDA TI KIKALULU YA KUYAMBA BANZENZA
6. Inki mutindu beto lenda vanda ti kikalulu ya kuyamba banzenza?
6 Bantu ke zabaka banduku ya kisalu ya Nzambi na kikalulu na bo ya kuyamba bantu. Na Biblia, ngogo ya Kigreki ya bo me balula na “kuyamba banzenza” ke tendula “kumonisila banzenza ntima ya mbote.” (Baebreo 13:2, noti na nsi ya lutiti) Biblia kele ti bambandu yina lenda longa beto mutindu ya kumonisa kikalulu ya kumonisa ntima ya mbote. (Kuyantika 18:1-5) Beto fwete sadisa bantu ya nkaka ntangu beto kele ti makuki ya kusala yo, bo vanda “bampangi na beto na lukwikilu” to ve.—Bagalatia 6:10.
7. Inki mambote beto lenda baka kana beto ke yamba bampangi yina kele na kisalu ya ntangu yonso?
7 Keti nge lenda sala ti Yehowa na kuyamba bampangi yina kele na kisalu ya ntangu yonso yina kele ve ti bisika ya kuvanda? (Tanga 3 Yoane 5, 8.) Kusala mutindu yina ke natilaka bo mpi beto mosi mambote. Biblia ke binga yo ‘kupesana kikesa.’ (Baroma 1:11, 12) Beto tadila mbandu ya mpangi Olaf. Ntangu yandi vandaka leke, nkengi ya nziunga mosi yina me balaka ntete ve kwendaka kutala dibundu na bo mpi vandaka na mfunu ya kisika ya kulala, kansi ata mpangi mosi ve na dibundu vandaka ti kisika ya kuyamba yandi. Mpangi Olaf lombaka nswa na bibuti na yandi yina vandaka ve Bambangi sambu nkengi ya nziunga kulala na nzo na bo. Bo ndimaka kansi bo songaka mpangi Olaf na kulala na kiti. Olaf ndimaka kukonda kubokuta. Yandi lutisaka mposo ya mbote kibeni ti nkengi ya nziunga! Konso kilumbu na suka ntangu bo vandaka kudia, bo vandaka kusolula masolo mingi ya mfunu. Nkengi ya nziunga pesaka Olaf kikesa ya mingi mpi yo pusaka yandi na kubaka lukanu ya kusala kisalu ya ntangu yonso. Na bamvula 40 ya me luta, Olaf me sala kisalu ya kimisionere na bansi mingi.
8. Sambu na nki beto fwete monisa ntima-mbote ata bantu ya nkaka me monisa ve ntonda na mbala ya ntete? Pesa mbandu.
8 Beto lenda monisila banzenza zola na mitindu mingi, ata bo me monisa ve ntonda na mbala ya ntete. Mu mbandu, mpangi-nkento mosi na Espagne, vandaka kulonguka Biblia ti Yesica yina katukaka na Équateur. Kilumbu mosi ntangu bo vandaka kulonguka, Yesica vandaka kaka kudila. Yo yina mpangi-nkento yulaka yandi kikuma yina yandi ke dila. Yesica songaka yandi nde na ntwala ya kukwisa na Espagne, yandi vandaka kibeni nsukami. Kilumbu mosi yandi vandaka ve ti madia ya kupesa mwana na yandi ya nkento, yandi vandaka kaka ti masa. Ntangu Yesica vandaka kubondila mwana na yandi sambu yandi lala, yandi sambaka Nzambi sambu na kulomba lusadisu. Ntangu fioti na nima, Bambangi ya Yehowa zole kwisaka kutala Yesica mpi pesaka yandi zulunalu. Kansi yandi waka makasi mpi pasulaka zulunalu yango mpi tubaka nde: “Yai madia ya beno ke pesa mono sambu na kudisa mwana na mono?” Bampangi sosaka kulembika yandi kansi Yesica buyaka kuwidikila bo. Na nima, bampangi kwisaka kubikila yandi kitunga ya madia na kielo. Yo yina ntangu bo vandaka kulonguka, yandi dilaka sambu yandi yibukaka nde yandi bakisaka ve mvutu yina Nzambi pesaka na kisambu na yandi. Ata mpidina, lukanu ya Yesica ya kusadila Yehowa kumaka ngolo. Ya kieleka, kikalulu ya kukaba ya bampangi yina butaka mbuma ya mbote.—Longi 11:1, 6.
KUDIPESA NA LUZOLO YONSO NA BISALU YA DIBUNDU
9, 10. (a) Inki kele mwa mabaku yina Bantu ya Izraele vandaka na yo ya kudipesa na luzolo yonso? (b) Inki mutindu bampangi babakala lenda sadisa dibundu bubu yai?
9 Na ntangu ya ntama, bantu ya Izraele vandaka ti mabaku mingi ya kudipesa na luzolo yonso. (Kubasika 36:2; 1 Bansangu 29:5; Nehemia 11:2) Bubu yai mpi, nge kele ti mabaku mingi ya kupesa na luzolo yonso ntangu, bima ya kinsuni mpi makuki na nge sambu na kusadisa bampangi. Kana nge sala mutindu yina, nge ta vanda na kiese mpi Yehowa ta sakumuna nge.
10 Ndinga ya Nzambi ke siamisa bampangi-babakala na kukuma bansadi ya kisalu mpi bankuluntu sambu na kusala ti Yehowa. (1 Timoteo 3:1, 8, 9; 1 Piere 5:2, 3) Bampangi ya ke bakaka mikumba yai ke vandaka ti mpusa ya kusadisa bampangi na mitindu mingi mpi na kimpeve. (Bisalu 6:1-4) Keti bankuluntu me lombaka nge na kusala kisalu ya kuyamba bantu, kukabula mikanda, kupesa bateritware, kutula bunkete to kusala kisalu mosi buna? Bampangi ya ke salaka bisalu yai ke tubaka nde yo ke natilaka bo kiese kibeni.
11. Inki mutindu kisalu ya kutunga natilaka mpangi mosi mambote?
11 Mbala mingi, bampangi yina ke kudipesaka na luzolo yonso na kisalu ya kutunga ke zwaka banduku ya mpa. Mpangi-nkento Margie me sala bamvula 18 na kisalu ya kutunga banzo ya Kimfumu. Ntangu yandi ke salaka bisalu yai, yandi ke tudilaka baleke ya bankento dikebi mpi ke sadisaka bo na kuzaba kisalu. Yandi ke tuba nde yo kele dibaku mosi ya mbote ya kupesana kikesa. (Baroma 1:12) Ya kieleka, ntangu yandi kutanaka ti mambu ya mpasi na luzingu, banduku yina yandi zwaka ntangu yandi vandaka na kisalu yai pesaka yandi kikesa. Keti nge me kudipesaka dezia na luzolo yonso na kisalu ya kutunga? Nge lenda kudipesa na luzolo yonso na kisalu ya kutunga ata nge me zaba ve kutunga.
12. Inki mutindu nge lenda sadisa bampangi yina me bwila bisumbula?
12 Beto lenda sala diaka ti Yehowa kana beto ke sadisa bampangi yina me bwila bisumbula. Mu mbandu, beto lenda pesa makabu ya mbongo. (Yoane 13:34, 35; Bisalu 11:27-30) Mutindu ya nkaka yina beto lenda sadisa bampangi kele kuyidika banzo na bo yina me beba na nima ya kisumbula. Mpangi-nkento Gabriela na Pologne, yina nzo na yandi bebaka na mvula ya ngolo, waka kiese ntangu bampangi ya dibundu ya pene-pene kwendaka kusadisa yandi. Ntangu yandi ke yindulaka diambu yai, yandi ke tuba nde na kisika ya kudiyangisa sambu na bima yonso yina yandi vidisaka, yandi ke tulaka dikebi na bima yina yandi zwaka. Yandi ke yika nde: “Diambu yai me ndimisaka mono nde kuvanda na dibundu ya Yehowa kele dibaku mosi ya nene mpi yo kele nto ya kiese.” Bampangi mingi ya me zwaka lusadisu na nima ya bisumbula ke tubaka mutindu mosi. Bampangi yina ke salaka ti Yehowa sambu na kusadisa bampangi ya ke bwilaka bisumbula ke vandaka na kiese kibeni.—Tanga Bisalu 20:35; 2 Bakorinto 9:6, 7.
13. Inki mutindu beto lenda kumisa ngolo zola na beto sambu na Yehowa ntangu beto ke sala na luzolo yonso? Pesa mbandu.
13 Mpangi-nkento Stephanie mpi bansamuni ya nkaka ya bwala na bo salaka ti Yehowa sambu na kusadisa bampangi yina tinaka na États-Unis sambu na bitumba yina salamaka na bwala na bo. Bo sadisaka bampangi yina na kuzwa banzo mpi bima ya nkaka. Yandi ke tuba nde: “Beto waka kiese sambu na zola yina dibuta ya bampangi ya ntoto ya mvimba monisilaka beto. Mabuta yina yindulaka nde beto sadisaka bo, kansi na masonga yonso bo bantu sadisaka beto mingi. Beto monaka zola, bumosi, lukwikilu na bo mpi mutindu bo vandaka kutudila Yehowa ntima, yo sadisaka beto na kuzola diaka Yehowa mingi mpi yo me sadisaka beto na kusepela ti bima yonso yina beto ke zwaka na nzila ya dibundu na yandi.”
SALA MINGI NA KISALU YA YEHOWA
14, 15. (a) Inki mabanza profete Yezaya vandaka na yo? (b) Inki mutindu Bakristu lenda landa mbandu ya Yezaya?
14 Keti nge ta zola kusala diaka mingi ti Yehowa? Keti nge kele ti luzolo ya kukwenda kisika yina mpusa ya bansamuni kele mingi? Ya kieleka, sambu na kukabila bantu ya nkaka, yo ke lomba kaka ve kukwenda kisika mosi ya ntama. Ata mpidina, bampangi ya nkaka ke kwendaka. Bo ke vandaka ti mabanza ya mutindu mosi ti ya profete Yezaya. Ntangu Yehowa yulaka nde, “Nani mono ta tinda, mpi nani ta kwenda sambu na beto?” yandi tubaka nde: “Mono yandi yai! Tinda mono!” (Yezaya 6:8) Keti nge kele ti luzolo mpi makuki ya kusadisa dibundu ya Yehowa? Inki mutindu nge lenda sala yo?
15 Na yina me tala kusamuna mpi kukumisa bantu balongoki, Yezu tubaka nde: “Bima ya kukatula na bilanga kele mingi, kansi bansadi kele fioti. Yo yina, beno bondila Mfumu ya kisalu ya kukatula bima na bilanga na kutinda bansadi na kisalu na yandi ya kukatula bima na bilanga.” (Matayo 9:37, 38) Keti nge lenda kuma mupasudi-nzila mpi kukwenda kusamuna kisika yina mpusa kele mingi? Keti nge lenda sadisa bampangi ya nkaka na kusala yo? Bampangi mingi me monaka nde kukuma mupasudi-nzila kisika yina mpusa ya bansamuni kele mingi, kele mutindu ya mbote ya kumonisa zola na beto sambu na Nzambi mpi sambu na bantu. Keti nge lenda yindula mitindu ya nkaka yina nge lenda sala sambu na kusala mingi na kisalu ya Yehowa? Kana nge sala yo, nge ta vanda kibeni na kiese.
16, 17. Inki kele mitindu ya nkaka yina nge lenda sala mingi na kisalu ya Yehowa?
16 Keti nge kele ti luzolo ya kusala na Betele to ya kutunga banzo ya kimfumu, ata sambu na ntangu fioti? Ntangu yonso, dibundu ya Yehowa ke vandaka na mfunu ya bampangi yina kele ti luzolo ya kusala kisika yina mpusa kele mpi yina ta ndima kusala mambu yonso yina bo ta lomba bo ata bo me zaba mbote kisalu mosi buna. Yehowa ke bakaka na mbalu konso muntu yina kele ti luzolo ya kudipesa mpi kusadila yandi kisika yina mpusa kele mingi.—Nkunga 110:3.
17 Keti nge ta zola kubaka formasio ya mingi sambu na kusala mingi na kisalu ya Yehowa? Ziku nge lenda kota Nzo-Nkanda ya Bansamuni ya Kimfumu. Na nzo-nkanda yai, bo ke pesaka bampangi yina kele dezia na kisalu ya ntangu yonso formasio sambu dibundu ya Yehowa lenda sadila bo mingi kuluta. Bampangi yina ke kotaka nzo-nkanda yai, fwete vanda ti luzolo ya kusala kisika yonso yina bo ta tinda bo. Keti nge mpi ta zola kusadila Yehowa mingi mutindu yai?—1 Bakorinto 9:23.
18. Kusala ti Yehowa konso kilumbu ke nataka nki mambote?
18 Beto bansadi ya Yehowa, beto ke kabaka, ke vandaka ntima mbote, mpi ke zolaka bantu. Beto ke tudilaka bantu dikebi konso kilumbu. Yo ke natilaka beto kiese mpi ngemba. (Bagalatia 5:22, 23) Ata mambu ya luzingu na nge kele nki mutindu, nge ta vanda na kiese kana nge ke landa mbandu ya Yehowa ya kukaba mpi ke landa kuvanda nduku na yandi ya mbote ya kisalu.—Bingana 3:9, 10.