Нақыл сөздер

23 Патшамен дастарқандас болғанда,

Алдыңдағының бәрін байқап отыр.

 2 Асқа тәбетің күшті болса,

Тамағыңды тый*.

 3 Оның жеңсік асына араның ашылып,

Тағамына алданып қалып жүрме.

 4 Байлық жинаймын деп зорықпа+,

Сәл кідіріп, ақылға сал*.

 5 Байлыққа көз салсаң, лезде ғайып болар+,

Қанат бітіп, бүркіттей ұшып кетер+.

 6 Сараңның тамағын жеме,

Жеңсік асына қомағайланба.

 7 Іштей ойлаған өз есебі бар,

“Ішіп-же”,— дегенімен, пиғылы басқа.

 8 Жеген бір түйір асыңды да құсып тастарсың,

Айтқан жылы сөзің де зая кетер.

 9 Ақымаққа сөйлеп әуре болма+,

Ол дана сөзіңді бәрібір менсінбейді+.

10 Ежелден қалған шегара межесін жылжытпа+,

Жетімдердің жеріне қол сұқпа.

11 Өйткені олардың Қорғаушысы* мықты,

Мүдделерін қорғап, саған қарсы шығады+.

12 Жүрегіңді ақыл-кеңеске бұр,

Құлағыңды білімге түр.

13 Баланы жөнге салудан еш тартынба+,

Таяқпен ұрғаныңнан ол өлмейді.

14 Таяқпен оны жазаласаң,

Көрге* түсуден сақтайсың.

15 Балам, дана болса жүрегің,

Қуанар менің де жүрегім+.

16 Жан дүнием* шаттанар,

Айтқан тура сөзіңнен.

17 Жүрегіңде қызықпа күнәкарға+,

Ехобадан қорқып жүр күнұзаққа+.

18 Сонда келешегің жарқын болады+,

Үмітің де үзілмейді.

19 Балам, мені тыңдап, ақылды бол,

Жүрегіңді тура жолға бағытта.

20 Шарап ішкіштердің арасында болма+,

Етке тойымсыздардың қатарына қосылма+.

21 Маскүнемдік пен мешкейлік кедей қылар+,

Ұйқыбастық жыртық киім кигізер.

22 Саған өмір берген әкеңді тыңда,

Қартайды деп анаңды менсінбей жүрме+.

23 Шындықты сатып ал, ешқашан сатпа оны+,

Даналықты, тәрбие мен түсінікті де+.

24 Әділдің әкесі қуанар,

Ақылды баласына әкесі сүйсінер.

25 Әкең мен шешең шаттанар,

Дүниеге әкелген анаң қуанар.

26 Балам, бар көңіліңді бұр маған,

Жолдарым ұнамды болсын саған+.

27 Өйткені жезөкше терең ордай,

Азғын әйел тар құдықтай+.

28 Ол тонаушыдай аңдып жатар+,

Опасыз ерлердің санын көбейтер.

30 Мұның бәрі шарап ішіп ұзақ отыратындарда+,

Күшті шарап іздейтіндерде болар.

31 Қызықпа шараптың қызарып тұрғанына,

Тостағанда жылтырап құбылғанына,

Өңештен жұмсақ өткеніне.

32 Түбінде ол жыландай шағып алар,

Сұржыландай уын шашар.

33 Көз алдыңа қызық жайттар елестер,

Жүрегіңнен жаман сөздер шығар+.

34 Ұқсарсың сен теңіздің қақ ортасындағы

Кеме діңгегінің ұшар басында жатқан адамға.

35 Сонда былай дерсің: “Ұрып еді, түк те сезбедім,

Соғып еді, ештеңе білмедім.