Нұх Құдайдың рақымына ие болған. Мұның бізге қандай қатысы бар?

МАҢЫЗДЫ жаңалық естісек, бұл көпшілігіміздің есімізде қалады. Біз тіпті ұсақ-түйек жайттарды — ол кезде қайда болғанымызды, не істеп жатқанымызды, оны қалай қабылдағанымызды да — ұмытпаймыз. Әлемнің Әміршісі Ехоба Құдайдан хабар алған күнді Нұхтың да өмір бақи есінде сақтағанында сөз жоқ. Бұлай етпеу мүмкін емес еді. Өйткені Ехоба оған ‘күллі тіршілік иелерін’ жоятынын хабарлап еді ғой! Нұхқа өзі, отбасы және жануарлардың түр-түрі аман қалу үшін, алып кеме соғу тапсырылды (Жаратылыс 6:9—21).

Нұх мұны қалай қабылдады: қуанды ма, наразы болды ма? Бұл хабарды әйелі мен бала-шағасына қалай жеткізді? Киелі кітапта бұл туралы ештеңе айтылмаған. Бірақ онда: “Нұх барлығын Құдай оған қалай бұйырса, солай істеді”,— делінген (Жаратылыс 6:22).

Бұл — шынымен маңызды жайт, өйткені одан Нұхтың Құдайдың рақымына ие болуының бір себебі, яғни Құдайдың айтқандарын орындауға ықыласты болғаны көрінеді (Жаратылыс 6:8). Оны Құдайдың рақымына ие еткен тағы не? Бұл сұрақтың жауабын білу біз үшін аса маңызды, өйткені Құдай жерді зұлымдардан тағы бір рет тазартқанда аман қалу үшін, Нұх сияқты болуымыз керек. Бірақ, алдымен, Топан судың алдында Нұхтың қандай жағдайда өмір сүргенін қарастырайық.

Жын-перілердің жерге түсуі

Нұх адамзат тарихының басында өмір кешкен. Ол алғашқы адам жаратылғаннан соң, шамамен мың жылдан кейін туылған. Көпшілік ойлайтындай, ол кездегі адамдар ақыл-есі кемдеу, үсті-басы жүн-жүн, қолдарына шоқпар ұстап, бүкірейіп жүретін, үңгірлерде жасайтын жаратылыстар болмаған. Олардың темір мен мыстан жасалған құрал-жабдықтары болған, әрі Нұх кеме соғу үшін сондай саймандарды қолданған болу керек. Ол заманда музыкалық аспаптар да болған. Адамдар отбасын құрып, бала тәрбиелеп, егін егіп, мал ұстап, сауда-саттық жасаған. Бұл жағынан алғанда, өмір ағымы қазіргіге өте ұқсас болған (Жаратылыс 4:20—22; Лұқа 17:26—28).

Бірақ үлкен өзгешеліктер де болған. Олардың бірі — адамдардың анағұрлым ұзақ жасағандығы. Ол заманда 800 жылдан астам өмір сүру кәдімгі нәрсе болған. Мысалы, Нұх 950 жыл, Адам ата 930, ал Нұхтың атасы Мәтусала 969 жыл ғұмыр кешкенa (Жаратылыс 5:5, 27; 9:29).

Келесі өзгешелік туралы Жаратылыс 6:1, 2-де айтылған: “Адамдар жер бетінде көбейе бастап, қыздары да көптеп туылғанда, өздерін Құдай ұлдарымыз деп есептейтін билеушілер [“шынайы Құдайдың ұлдары”, ЖД] адамдардың қыздарының сұлу, бойшаң екенін көріп, таңдап алғандарына үйлене беретін”. Мұндағы “шынайы Құдайдың ұлдары” адам кейпіне еніп, жерде өмір сүрген періштелер еді. Оларды Құдай жіберген жоқ және олар адамдардың қамын ойлап та келген жоқ. Қайта, сол періштелер жер бетіндегі сұлу әйелдермен жақындасу үшін, ‘тиесілі орындарын сақтамай, мекен-тұрағын тастап кетіп’, жын-перілерге айналған (Яһуда 6).

Күші мен ой-санасы адамдардан әлдеқайда жоғары сол бүлікші әрі азғын перілер адам баласына өте жаман әсер етті. Олар сол кездегі қоғамды билеп-төстегенге ұқсайды. Жын-перілер өзінің кім екенін де, зұлым істерін де жасырып, көлеңкеде қалатын қылмыстық топтың басшысы сияқты емес, ашықтан-ашық әрекет етті. Олар Құдайдың құрылымына қарсы шығарған бүліктерін жасырмастан бейбастақтықпен жасаған.

Сол жын-перілер әйелдермен жақындасып, олардан туылған балалар өсе келе ерекше күш иелері болған. Жұрт оларды еврейше “нефилимдер” деп атаған. Бұл жайлы Киелі кітапта былай делінген: “Сол кезде де, содан кейін де өздерін Құдай ұлдарымыз деп есептейтін билеушілер адамдардың қыздарымен жақындасып, олардан бұзақы алыптар [нефилимдер] туған болатын; бұлар өткен заманда ел танып білген батырлар еді” (Жаратылыс 6:4). Нефилимдерден жұрттың бәрінің зәре-құты қалмайтын. Бұл сөздің мағынасы “сұлатып салушылар” дегенді білдіреді. Ежелгі аңыздардағы залым дәулердің образы сол жаналғыштардан келіп шықса керек.

Әділ адамның қасірет шегуі

Киелі кітаптың суреттеуіне сай, сол замандағы адамдардың бәрі әбден бұзылған еді. Онда былай делінген: ‘Адамдар жасаған зұлымдықтар тым зор: жүрек қалаулары бойынша істегендерінің бәрі де жауыздыққа толы еді. Жер беті зұлымдыққа толды. Барлық адамдар азғындық өмір кешті’ (Жаратылыс 6:5, 11, 12).

Нұх осындай дүниеде өмір кешкен. Сөйтсе де ол замандастары сияқты емес, “Құдаймен байланысып өмір сүрген” әділ адам еді (Жаратылыс 6:9). Әділ адамға бұзылған адамдар арасында өмір сүру оңай емес. Айналасындағылардың сөздері мен істерінен Нұх қатты қасірет шеккен болса керек. Сірә, ол өзін Топан судан кейін өмір сүрген өзге бір әділ адам Лут іспетті сезінген шығар. Азғындыққа салынған Содом қаласында тұрған Лут ‘арсыз адамдардың бұзық қылықтары үшін қатты қиналып’, ‘Құдайдың бұйрығына қайшы іс-әрекеттерін күн сайын көріп, естіп, өзінің әділетті ар-ұжданы алдында азап шеккен’ (Петірдің 2-хаты 2:7, 8). Нұх жайында да осылай деуге болады.

Жаңалықтардағы жантүршігерлік оқиғалар немесе айналадағы адамдардың арсыз қылықтары сіздің де жаныңызға бата ма? Онда Нұхтың не сезінгенін жақсы түсінетін шығарсыз. Ойлап көріңізші, оған 600 жыл бойы осындай зұлым дүниеде өмір сүруге тура келген, өйткені Топан су қаптағанда, ол осынша жаста еді. Нұхтың зұлымдықтан құтылуды аңсағанында сөз жоқ! (Жаратылыс 7:6).

Нұх өзгелерден ерекшеленуге қорықпаған

‘Нұх замандастарының арасында мінсіз адам еді’ (Жаратылыс 6:9). Байқасаңыз, Киелі кітапта оның замандастарының көз алдында емес, олардың арасында мінсіз болғаны айтылған. Басқаша айтқанда, ол Құдайдың көз алдында мінсіз, ал сол кездегі адамдардың ойынша, ақымақ болған. Оның көпшіліктің көзқарасымен келіспегенінде, сондай-ақ Құдайға ұнамсыз көңіл көтеру түрлері мен істеріне қатыспағанында күмән жоқ. Кемені соға бастағанда адамдардың оған қалай қарағанын елестетіп көріңізші! Жұрт оған күліп, келеке-мазақ еткен болу керек. Олар оның айтқандарына мән бермеген.

Оның үстіне, Нұхтың берік ұстанымдары болған, әрі ол оларды ешкімнен жасырмаған. Киелі кітапта оның “әділдікті уағыздаушы” болғаны айтылған (Петірдің 2-хаты 2:5). Нұх қарсылықтарға кезігетінін білген деуге болады. Оның арғы атасы Енох Құдайдың зұлымдарға шығарған үкімін жариялаған әділ кісі-тін. Сірә, ол осы үшін қудаланған болса керек, бірақ Құдай оның жауларының қолынан қаза табуына жол бермеген (Жаратылыс 5:18, 21—24; Еврейлерге 11:5; 12:1; Яһуда 14, 15). Нұхқа батылдық және Құдайдың өзін қорғай алатынына деген сенім қажет болған, өйткені ол кезде Шайтан, жын-перілер мен нефилимдердің ықпалы зор еді, сондай-ақ адамдардың басым көпшілігі немқұрайдылық танытып не қарсылық көрсеткен.

Құдайға қызмет ететіндер оған қызмет етпейтіндердің тарапынан әрқашан қарсылық көрген. Тіпті Иса пайғамбар да, оның ізбасарлары да өзгелерге жеккөрінішті болған (Матай 10:22; Жохан 15:18). Құдайға қызмет ету көпшілікке жат нәрсе болса да, Нұх бұдан қорықпаған. Ол адамдардың мақұлдауына ие болғаннан Құдайға ұнамды болудың әлдеқайда маңызды екенін жақсы түсінген, әрі ол Құдайдың рақымына ие болған да.

Нұх ойланған

Өзіміз көргендей, Нұх өзгелерге уағыздауға қорықпаған. Жұрт оның хабарын қалай қабылдаған? Киелі кітапта Топан судан бұрын ‘Нұх кемеге мінген күнге дейін адамдардың (Құдайға мойынсұнбай) ішіп-жеп, әйел алып, қыздарын ұзатып өмір сүргені, топан су басып, бәрін алып кетіп, қырып салғанша олар ештеңені ұқпағаны [“ойланбағаны”, ЖД]’ айтылған. Олар ескертуді елемеген (Матай 24:38, 39).

Исаның айтуынша, біздің күндерімізде де солай болмақ. Ехоба Құдай әділ, жаңа дүние орнатамын деген уәдесін жүзеге асыру үшін айрықша шаралар қолданатынын Ехоба куәгерлері жүз жылдан аса уақыт бойы ескертіп келеді. Бұған миллиондаған адамдар ден қойғанмен, жер бетінің миллиардтаған тұрғыны еш ойланбайды. Олар Топан судың болғанын да, оның мәнін де ескергілері келмейді (Петірдің 2-хаты 3:5, 13).

Бірақ Нұх ойланған. Ол Ехоба Құдайдың айтқандарына сеніп, мойынсұнғанының арқасында аман қалған. Елші Пауыл бұл жайлы: “Нұх пайғамбар әлі де көзге көрінбеген топан су туралы ескертілгенде Құдайға сеніп, Оны терең қастерлегендіктен отбасын құтқару үшін кемесін жасап дайындады”,— деген (Еврейлерге 11:7).

Біз үшін үлгі

Нұх салған кеме өте үлкен еді: ұзындығы футбол алаңынан асатын, ал биіктігі үш қабатты үйдей болған. Ол бұрын-соңды соғылған ең ұзын ағаш кеме Вайоминг шхунасынан 30 метрге ұзын болған. Әрине, Нұхтың кемесі кәдімгі кемелердей болмаған. Ол тек су бетінде қалқып жүруге арналып жасалған. Сөйтсе де оны соғу үшін шеберлік қажет еді. Сондай-ақ оның іші-сыртын қара шайырмен майлау керек болған. Бұның бәріне 50 жылдан аса уақыт кеткен болуы мүмкін (Жаратылыс 6:14—16).

Жұмыс бұнымен біткен жоқ. Нұх өз отбасы мен жануарларға арнап бір жылдық азық-түлік жинау керек-тін. Топан су қаптамай тұрып, жан-жануарларды жинап, кемеге кіргізу керек еді. “Нұх бәрін де Жаратқан Ие бұйырғандай істеді”. Барлық іс ойдағыдай атқарылып, Ехоба кеменің есігін жапқанда, ол керемет жеңілдік сезінсе керек (Жаратылыс 6:19—21; 7:5, 16).

Сосын, Топан су басталып, 40 күн, 40 түн бойы жаңбыр жауды. Кемедегілер су тартылғанша, бір жыл бойы сыртқа шықпады (Жаратылыс 7:11, 12; 8:13—16). Зұлым адамдардың бәрі қырылып кетіп, тазарған жер бетінде өмір сүру үшін Нұх пен оның отбасы ғана аман қалды.

Киелі кітапта Нұхтың заманында болған Топан су алдағы жайттардың ‘үлгісі’ екені айтылған. Мұны қалай түсінуге болады? Онда: “Тәңіріміз осы қазіргі аспан мен жерді де әділетсіздердің сотталып, тозаққа түсетін күні отпен қиратуға қалдырып отыр”,— делінген. Алайда бұл жолы да аман қалатындар болады. Сондықтан Ехобаның өзіне ‘ұнамды өмір сүретіндерді көріп жатқан қуғын-сүргіннен құтқара’ алатынына сенімді болыңыз (Петірдің 2-хаты 2:5, 6, 9; 3:7).

Нұх зұлым адамдардың арасында әділ де Құдайға шын берілген адам болған. Ол Құдайға толықтай мойынсұнған. Нұх Құдайға қызмет еткісі келмейтіндер өзін жек көріп, қорлайтынын білсе де, дұрыс әрекет етуден қорықпаған. Осы жағынан Нұхқа еліктесек, біз де Құдайдың рақымына ие боламыз, сондай-ақ аман қалып, жақында орнайтын жаңа дүниеде өмір сүруге үміттене аламыз (Забур 36:9, 10).

[Сілтеме]

[5-беттегі сөздер]

Ежелгі аңыздардағы залым дәулердің образы нефилимдерден келіп шықса керек

[7-беттегі сурет]

Нұхтың сеніміне еліктесек, Құдайдың рақымына ие бола аламыз

[5-беттегі түпдерек]

Alinari/Art Resource, NY