Zola Unsongi yo Ntim’aku Wawonso
“Ozolele unsongi.”—NKU. 45:7.
1. Nki kilenda kutusadisa mu landa “nzila za unsongi”?
MUNA Diambu diandi ye mwand’andi avelela, Yave ofilanga nkangu andi muna “nzila za unsongi.” (Nku. 23:3) Kansi, wau vo tu wantu alembi lunga, tuvavanga vengomoka muna nzila zazi. Ngolo divavanga mu vutukila vanga edi diambote. Nki kilenda kutusadisa mu vanga wo? Nze Yesu, tufwete zolanga vanga edi diambote.—Tanga Nkunga 45:7.
2. Nki i “nzila za unsongi”?
2 Nki i “nzila za unsongi”? E nzila i mayendelo makete meviokelanga wantu. E “nzila” zazi zasikidiswa mun’owu wa nkanikinu miansongi mia Yave. Muna ndinga Kiyibere ye Kingerekia, o mvovo “unsongi” una ye nsasa vo “ndungidi.” Disongele vo tatidila e nsiku mia nkal’ambote. Wau vo Yave i “kalu kia unsongi,” asambidi andi beyambulanga vo kasikidisa e nsiku miansongi mina bafwete landa.—Yer. 50:7.
3. Aweyi tulenda zayila mayingi mu kuma kia unsongi wa Nzambi?
3 Muna sianga kaka e ngolo za zingila ngwizani ye nkanikinu miansongi mia Nzambi i tulenda kunyangidikila. (Nsi. 32:4) Ediadi diyantikilanga muna longoka mawonso tulenda mu kuma kia Yave wa Nzambi muna Nkand’a Nzambi. Avo tuzaya mayingi mu kuma kiandi, yo vava siamisa e ngwizani eto yo yandi lumbu yawonso, o zola kweto muna unsongi wandi kuwokela. (Yak. 4:8) Tufwete yambulanga mpe vo Diambu diandi diavumunwinwa diatufila vava tubakanga nzengo zisundidi o mfunu muna zingu kieto.
Vava Ndungidi a Nzambi
4. Adieyi divavwanga muna vava ndungidi a Nzambi?
4 Tanga Matai 6:33. Mayingi mevavwanga muna vava ndungidi a Nzambi ke samuna kaka nsangu zambote za Kintinu ko. Avo tuzolele vo salu kieto kiavauka kiatondakana kwa Yave, e lumbu yawonso mavangu meto mafwete kala ngwizani ye nkanikinu miandi. Adieyi bafwete vanga awonso ana bevavanga e ndungidi a Yave? Bafwete “vwat’o wuntu wampa, una uvangamène kontwa kwa Nzambi, muna ndungidi yo songa kwa ludi.”—Ef. 4:24.
5. Adieyi dilenda kutusadisa mu sunda lukendalalu?
5 Ekolo tusiang’e ngolo za zingila ngwizani ye nkanikinu miansongi mia Nzambi, ezak’e ntangwa tukendalalanga mu kuma kia lembi lunga kweto. Adieyi dilenda kutusadisa mu sunda lukendalalu yo longoka zola yo vanga oma mansongi? (Nga. 24:10) Tufwete sambanga kwa Yave yo “ntim’aludi kuna lukwikilu luaziku.” (Ayib. 10:19-22) Twakala tu Akristu akuswa yovo awana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto, tufwete kwikila muna kimenga kia lukûlu kia Yesu Kristu ye salu kiandi nze Ngang’ambuta anene. (Roma 5:8; Ayib. 4:14-16) Yoane wa ntumwa wasoneka vo: “O menga ma Yesu . . . mekutukiànzisanga mun’esumu diawonso.” (1 Yoa. 1:6, 7) Nkand’a Nzambi usonganga vo kana nkutu vo masumu meto “mabwaka, mepemba nze mvul’ampembe.” Ekwe nkubika yambote kavanga o Yave muna vana Mwan’andi azolwa se kimenga kia lukûlu mu kuma kieto!—Yes. 1:18.
Fimpang’e Nwaninwa Yaku ya Mwanda
6. Ekuma dinina diamfunu twafimpang’e nwaninwa yeto ya mwanda?
6 Lumbu yawonso, tufwete kalanga ye “nkikw’a tulu a ndungidi,” kadi i nwaninwa kiamfunu muna nwaninwa ya mwanda ya Nzambi. (Ef. 6:11, 14) Kiakala vo ke kolo ko twakiyekwele kwa Yave yovo se mvu miayingi tukunsadilanga, diamfunu twafimpang’e nwaninwa yeto ya mwanda lumbu yawonso. Ekuma? E kuma kadi Nkadi Ampemba ye nkwiya miandi batubwa ova ntoto. (Lus. 12:7-12) Satana makasi mayingi kena mau wau kazeye vo kolo kiakete kaka kasidi kiau. Muna kuma kiaki, osakisanga bangika nkangu a Nzambi. Diamfunu twakala ye “nkikw’a tulu a ndungidi.”
7. Avo tuyangalelanga e “nkikw’a tulu a ndungidi,” aweyi ukala mavangu meto?
7 E nkikw’a tulu ntima itaninanga. Mu kuma kia kiwuntu kieto kialembi lunga, ntima mieto miatekama yo yela. (Yer. 17:9) Wau vo ntima mieto mivavanga kutufila mu vanga edi diambi, diamfunu twalunga-lunganga mio. (Etu. 8:21) Avo tuyangalelanga e “nkikw’a tulu a ndungidi,” ke tukatula yo ko kana mu fikolo muna sola e nsaka kemenganga Nzambi, ngatu kuyivana muna mavangu m’esumu. Ke tufwete viokesanga ntangwa yayingi ko muna tala televizau. Kansi, tufwete kwamanana si’e ngolo za vanga dina diyangidikanga Yave. Kana una vo ezak’e ntangwa tutanga esakuba muna kuyivana muna ngindu zalembi songa za kinitu, tulenda vumbuka diaka muna lusadisu lwa Yave.—Tanga Ngana 24:16.
8. Ekuma tuvwididi “ngubu a lukwikilu” o mfunu?
8 Muna nwaninwa yeto ya mwanda tuna mpe ye “ngubu a lukwikilu.” Ikutusadisanga mu ‘zima maswanga mawonso matiya ma mbi.’ (Ef. 6:16) Muna kuma kiaki, lukwikilu yo zola kwa nsi a ntima muna Yave kukutusadisa mu vanga oma mansongi yo sikila muna nzila ifilanga ku moyo a mvu ya mvu. Ekolo tulongoka zola Yave, tutoma yangalela unsongi wandi. Adieyi tuvova mu kuma kia ntona zeto? Aweyi zilenda kutusadisila mu zola unsongi?
Kala ye Ntona Zambote
9. O kala ye ntona zambote nkia nluta dilenda kututwasila?
9 Vava twavubwa, twalomba “ntona zambote” kwa Yave. (1 Pet. 3:21) Wau vo tukwikilanga muna lukûlu, menga ma Yesu mefukanga masumu meto yo kala wavelela vana ndose a Nzambi. Kansi, muna kwamanana kala wavelela, tufwete kalanga ye ntona zambote. Avo ezak’e ntangwa ntona zeto zikutufundisanga yo kutulukisa, tufwete yangalala kadi zakinu sala mu mpila yambote. Ediadi disonganga vo ntona zeto ke zababulwa ko mun’edi dia lemvokela nzila zansongi za Yave. (1 Tim. 4:2) Kansi e ntona zilenda vanga diambu diakaka kw’awana bezolanga unsongi.
10, 11. (a) Yik’e nona kisonganga ekuma tufwete lemvokela ntona zeto zalongwa kwa Nkand’a Nzambi. (b) O zola unsongi aweyi kulenda kututwasila kiese kiayingi?
10 Avo tuvangidi diambu diambi, ntona zeto zilenda kututumba yovo kututokanesa. Nleke mosi wavengomoka muna “nzila za unsongi.” Wayivana mu tala mavangu ma zumba yo yantika nua diamba. Wayitumbanga vava kayendanga mu tukutakanu yo kuyimwena se mpuki vava kavaikanga muna salu kia umbangi. Muna kuma kiaki, wayambula vanga salu yayi ya Kikristu. Wavova vo: “Kansi, kiazayanga wo ko vo e ntona zame zantumbanga mu kuma kia mavangu mame.” Wakudikila vo: “Evangu diadi diakwamanana mu mvu nyá.” I bosi, wayantika yindula ovutuka muna ludi. Kana una vo wayindulanga vo Yave kewa sambu yandi ko, wasamba yo lomba ndoloki. Ke vavioka miniti kumi ko, ngudi andi wankingula yo kunkasakesa mu vutukila kwenda mu tukutakanu. Wayenda kun’Eseka dia Kintinu yo lomba kwa nkuluntu mosi kalongoka yandi. Kuna kwalanda, wavubwa. O vutulanga matondo kwa Yave wau kavuluza moyo andi.
11 Kieleka, kiese kiayingi tukalanga kiau vava tuvanganga edi diambote. Avo tulongoka zola unsongi yo sadila wo, kiese kiayingi tukala kiau muna vanga oma meyangidika S’eto ezulu. Badika diambu edi: Vekala ye lumbu kina wantu awonso bemona e kiese kia ntona zau zambote, besonga kikilu vo mu mpw’a Nzambi bavangilwa. Tuka owau, yambula twazola unsongi yo ntim’eto wawonso yo yangidika Yave.—Nga. 23:15, 16.
12, 13. Aweyi tulenda longela ntona zeto?
12 Adieyi tulenda vanga muna longa ntona zeto? Vava tulongokanga Nkand’a Nzambi kumosi ye nkanda misasilanga wo, diamfunu mu sungamena vo “o ntim’a nsongi ubadika mvutwilu.” (Nga. 15:28) Badika una diambu diadi dikadilang’o mfunu vava tubakang’e nzengo mu kuma kia salu. Kele vo batuvene e salu ke kina ngwizani ko ye nsiku mia Nkand’a Nzambi, ndonga muna yeto tusadilanga luludiku lwa ntaudi akwikizi ye lulungalalu. Kansi, kele vo ke tuzeye ko kana vo e salu kiaki simwa kisimwanga muna Nkand’a Nzambi yovo ve, diamfunu twasamba yo badika nkanikinu mia Nkand’a Nzambi milenda kutusadisa mu baka nzengo zambote.a Diamfunu mu sadila luludiku lwalu kimana twalembi tokanesa e ntona z’akaka. (1 Kor. 10:31-33) Edi disundidi o mfunu, tufwete tokanenanga mambu malenda sia ngwizani eto yo Nzambi mu vonza. Avo Yave waludi kwa yeto, muna bak’e nzengo, entete tufwete kiyuvula: ‘Nga e salu kiaki Yave kikendeleka?’—Nku. 78:40, 41.
13 Vava tukubikanga Eyingidilu dia Longoka yovo Elongi dia Nkand’a Nzambi dia Nkutakani, tufwete zayanga o mfunu wa badika mana tulongokanga. Nga tuvavang’e mvutu za kiuvu mu nzaki zawonso yo vioka muna tini kilende? Avo tuna y’etima dia zola unsongi, tufwete longokanga ye sungididi kiawonso yo badika mana tutanganga muna Nkand’a Nzambi. Kieleka, ngolo divavanga mu longoka zola unsongi muna ntim’eto wawonso.
Kala ye Nzala ye Vwina dia Unsongi
14. Yave wa Nzambi yo Yesu Kristu adieyi bazolele mu kuma kia salu kieto kiavauka?
14 Yave wa Nzambi yo Yesu Kristu bazolele vo twakala ye kiese ekolo tusalanga salu kiavauka. Nki kilenda kutusadisa mu kala ye kiese? I zola unsongi. Mun’Elongi vana Mongo, Yesu wavova vo: “Akwa nsambu ana befwila ndungidi e nzala y’evwina: kadi beyukuta.” (Mat. 5:6) E mvovo miami nkia nsasa mina kw’awana bazolele unsongi?
15, 16. E nzala ye vwina dia mwanda aweyi dilenda fokokela?
15 E nza tuzingilanga iyalwanga kwa ndiona wambi. (1 Yoa. 5:19) Avo tutangidi muna zulunalu ya konso nsi, tuwana mo nsangu zayingi zansoki ye umpumbulu. Mavangu mansoki ma muntu kuna kwa nkw’andi muntu mebangikanga nkwa unsongi. (Kim. 8:9) Ke kolo ko wantu ambi befwaswa, awana bezolanga unsongi ke bemona diaka mpasi kozitwasanga mavangu m’awana balembi zitisanga nsiku. (2 Pet. 2:7, 8) Ekwe luvevoko tukala lwau!
16 Wau vo tu selo ya Yave y’alandi a Yesu Kristu, tuzeye wo vo awonso ana bena ye nzala ye vwina dia unsongi, “beyukuta.” Beyangalela e nkubik’a Nzambi y’ezulu diampa ye nz’ampa ‘ikalwa kwa ndungidi.’ (2 Pet. 3:13) Muna kuma kiaki, ke tukendalala ko yovo sivika wau vo lubangamu ye umpumbulu ukatulanga unsongi mu nza yayi ya Satana. (Kim. 5:8) Yave wa Mpungu-ngolo omonanga mawonso mevangamanga. Ke kolo ko ovuluza awana bezolanga unsongi.
Vw’e Nluta mia Zola Unsongi
17. O zola unsongi nkia nluta ditwasanga?
17 O nkunga Nku. 146:8 usonganga e nluta mia landa e nzil’a unsongi. Ntozi a nkunga wayimbila vo: “O Yave ozolele asongi.” Badika e diambu edi. Mfumu a nsema wawonso okutuzolanga wau vo tuzolanga unsongi. Wau vo Yave nkwa zola, tuna ye vuvu vo olungisa e nsatu zeto, ekolo tusianga oma ma Kintinu va fulu kiantete muna zingu kieto. (Tanga Nkunga 37:25; Ngana 10:3.) Ke kolo ko, awana kaka bezolanga unsongi bezingila ova nza. (Nga. 13:22) Muna kuma kia unsongi wau, ayingi muna nkangu a Nzambi bevwa nsendo wa zinga ye kiese yakwele mvu muna paradiso ova ntoto. Kana nkutu owau, awana bezolanga unsongi wa Nzambi bekalanga yo luvuvamu lwa ntima olu lukubasadisanga mu kala ye ngwizani ambote muna nzo zau ye muna nkutakani.—Fili. 4:6, 7.
18. Adieyi tufwete kwamanana vanga ekolo tuvingilanga e lumbu kia Yave?
18 Ekolo tuvingilanga e lumbu kianene kia Yave, tufwete kwamanana vava unsongi wandi. (Sef. 2:2, 3) Muna kuma kiaki, yambula twasonga zola kwakieleka muna nzila zansongi za Yave wa Nzambi. Ediadi divavanga vo twavwata e “nkikw’a tulu a ndungidi” muna tanina o ntim’eto. Tufwete kalanga mpe ye ntona zambote. Ediadi dikututwasila kiese yo yangidika ntim’a Nzambi eto.—Nga. 27:11.
19. Adieyi tufwete kwamanana o vanga? Adieyi tubadika mun’elongi dilanda?
19 “O meso ma Yave mekwendanga ya kuku ya kuna ova nza yawonso kakumama muna diambu di’awana bena yo ntim’asikila oku kena.” (2 Tus. 16:9) E mvovo miami mia lufiaulwisu kikilu kwa yeto ekolo tuvanganga edi diansongi ova nza yayi ina vo e mpasi, nsoki yo umpumbulu mu wokela kaka una. Kieleka, o wantu bavambana yo Nzambi balenda kutubadikila vo tu mazowa wau tutatidilanga nzila zansongi. Kansi, nluta miayingi tuvwanga muna tatidila unsongi wa Yave. (Yes. 48:17; 1 Pet. 4:4) Muna kuma kiaki, yambula twakwamanana zola unsongi yo ntim’asikila yo vanga oma mansongi. O vanga wo kiese kiayingi dikututwasila. Kansi, o kala yo ntim’asikila divavanga mpe vo twamenga oma mambi. Elongi dilanda dikutusonga una tulenda wo vangila.
[Mvovo Vana Yand’a lukaya]
a Muna zaya nkanikinu mia Nkand’a Nzambi mu kuma kia salu, tala mun’Eyingidilu dia kia 15 ya ngonde ya Abidi, 1999, lukaya lwa 28-30, mu Kimputu.
Nkia Mvutu Ovana?
• O zaya o mfunu a lukûlu ekuma dinina diamfunu muna zola unsongi?
• Ekuma tufwete vwatila “nkikw’a tulu a ndungidi”?
• Aweyi tulenda longela e ntona zeto?
[Foto ina muna lukaya lwa 26]
O kala ye ntona zalongwa dikutusadisa mu baka nzengo zambote mu kuma kia salu