Na Mexique, bazali kosakola na libaku malamu epai ya bato oyo balobaka Lingelesi
NTOMA Paulo apesaki litatoli ya libaku malamu na Athènes ntango azalaki kozela baninga na ye ya mobembo. Biblia elobi ete: “Abandaki kososola . . . mokolo na mokolo na esika ya zando elongo na baoyo bazalaki wana.” (Misala 17:17) Ntango Yesu autaki na Yudea mpe azalaki kokende na Galilai, apesaki mwasi moko Mosamalia litatoli ya libaku malamu pene na libulu ya mai. (Yoane 4:3-26) Osalelaka mabaku nyonso oyo ozwaka mpo na koyebisa bato nsango malamu ya Bokonzi ya Nzambe?
Na Mexique, basakoli basololaka na bato oyo balobaka Lingelesi mingimingi na libaku malamu. Bato mingi bakendaka kuna mpo na kotala mboka, bana-kelasi bakendaka mbula na mbula kotánga na iniversite, mpe bapaya mingi oyo bazwá epaso na Mexique bakendaka kolekisa ntango na baparke mpe na barestora. Batatoli ya Yehova oyo bayebi Lingelesi bakómi na mayele mingi mpo na kobanda masolo na bato yango. Basalaka nyonso mpo na kobanda lisolo na moto nyonso oyo bamoni ete azali mopaya to oyo bamoni ete alobaka Lingelesi. Tótala ndenge oyo basalaka yango.
Mbala mingi, Batatoli oyo bakendá kofanda na Mexique mpo na kosakola epai na bato oyo balobaka Lingelesi, babandaka bango moko koyebisa nkombo na bango epai ya moto oyo bamoni ete azali mopaya mpe batunaka ye soki auti mboka nini. Ndenge wana ya kobanda lisolo etindaka bato mingi bátuna bango mosala oyo basalaka Mexique mpe yango epesaka Batatoli libaku ya koyebisa bango nsango malamu. Na ndakisa, Gloria oyo asakolaka na engumba Oaxaca, epai bato oyo balobaka Lingelesi bazali mingi, amonaka malamu kobanda lisolo ndenge wana. Mokolo moko, ntango autaki kopesa litatoli ya libaku malamu na kartye ya bamagazini, mwasi moko ná mobali na ye, oyo bautaki Angleterre batɛlɛmisaki ye. Mwasi yango alobaki boye: “Nandimaki te ete nakokaki komona moto moindo na babalabala ya Oaxaca!” Na esika Gloria asilika, asɛkaki nde kosɛka, mpe babandaki kosolola mpe ayebisaki ye mosala oyo asalaka na Mexique. Mwasi yango abengaki Gloria na ndako na ye mpo na komɛla kafe. Nsima ya koyokana mpo bákutana mokolo mosusu, Gloria apesaki ye Linɔ́ngi ya Mosɛnzɛli mpe Lamuká!, kasi, mwasi yango aboyaki mpe ayebisaki ye ete andimaka Nzambe te. Gloria ayebisaki ye ete asepelaka mingi kosolola na bato oyo bandimaka Nzambe te mpe akosepela koyoka likanisi na ye mpo na lisolo “Tozali nde na mposa ya bandako ya losambo?” Mwasi yango andimaki mpe alobaki ete: “Soki ondimisi ngai ete Nzambe azali, ekozala mpenza likambo monene.” Na nsima, bakutanaki lisusu mbala mingi mpe bazalaki kosolola ntango bazali komɛla kafe. Mwasi yango ná mobali na ye bazongaki na Angleterre, kasi akobaki kosolola na Gloria na Internet.
Gloria akómaki mpe kosolola na Saron, moyekoli moko oyo autaki na Washington mpe akendaki na engumba Oaxaca lokola mosali ya bolingo malamu mpo na kosalisa basi ya mboka wana mpe koyekola makambo mpo na kozwa diplome na ye ya licence. Gloria apesaki Saron longonya mpo na milende oyo asalaki mpe alimbwelaki ye mosala oyo ye akendaki kosala na Mexique. Yango epesaki bango nzela básolola masolo ya Biblia mpe makambo oyo Nzambe akosala, kaka mpo na babola te kasi mpo na bato nyonso. Saron ayebisaki ye ete likambo ekamwisaki ye ezalaki ete na États-Unis atikalá kosolola na Batatoli ya Yehova ata mokolo moko te, kasi, moto ya liboso oyo akutanaki na ye na Mexique azali Motatoli ya Yehova! Saron andimaki koyekola Biblia mpe abandaki mbala moko koyangana na makita.
Bato mingi bakendá kofanda na Mexique, na bisika oyo ezali pembenipembeni ya mbu, mpo bazalaki koluka esika oyo ezali lokola mwa paladiso. Na engumba Acapulco, Laurel alobelaka mposa wana oyo bato bazalaka na yango mpo na kobanda masolo. Atunaka bango soki Acapulco ezali lokola paladiso koleka mboka oyo bautaki mpe makambo nini esepelisaka bango na Acapulco. Na nsima, alobaka na bango ete etikali moke mabelé mobimba ekóma paladiso. Mokolo mosusu, abandaki lisolo ndenge wana na mwasi moko oyo autaki na Canada, oyo akutanaki na ye epai ya monganga ya banyama, na nsima babandaki koyekola Biblia. Mayele wana ekoki mpe kobota mbuma na esika ofandi?
‘Na babalabala mpe na bisika ya bato mingi’
Mbala mingi, basakoli babandaka masolo na balabala to na bisika ya bato mingi na motuna oyo: “Olobaka Lingelesi?” Na Mexique, bato mingi balobaka Lingelisi mpo na mosala oyo basalaka to mpo bafandaki na États-Unis.
Mobali moko ná mwasi na ye oyo bazali Batatoli bakutanaki na mwasi moko ya mobange, oyo monganga moko azalaki kotindika na velo. Batunaki mwasi yango soki alobaka Lingelesi. Andimaki ete alobaka yango mpamba te afandaki bambula mingi na États-Unis. Andimaki kozwa Linɔ́ngi ya Mosɛnzɛli mpe Lamuká!, bazulunalo oyo atángá naino te, mpe ayebisaki bango ete nkombo na ye Consuelo, mpe apesaki bango adrɛsi na ye. Mikolo minei na nsima, ntango bakendaki koluka adrɛsi yango, bamonaki ete afandaka nde na ndako moko ya mibange oyo bamamelo bakɛngɛlaka. Na ebandeli, ezalaki mpasi bákutana na Consuelo mpamba te bamamelo bakakatanaki mpe bayebisaki bango ete Consuelo akoki koyamba bango te. Mobali yango ná mwasi na ye bayebisaki bamamelo yango báyebisa Consuelo ete bayei mpe balingi kopesa ye mbote. Consuelo akɔtisaki bango na ndako. Kobanda wana, mwasi yango ya mbula 86 akómá koyekola Biblia, atako bamamelo balobaka na ye mabe mpo na Batatoli. Ayanganaki mpe na makita mosusu ya lisangá.
Masese 1:20 (NW) elobi ete: “Mayele ya solosolo ezali kokoba koganga na balabala. Ezali kokoba kotombola mongongo na bisika ya bato mingi.” Talá ndenge likambo yango esalemaki na esika monene oyo bato bazalaka mingi na engumba San Miguel de Allende. Mokolo moko na ntɔngɔ, Ralph asololaki na tata moko oyo afandaki na kiti. Mobali yango akamwaki mingi ntango Ralph alakisaki ye Linɔ́ngi ya Mosɛnzɛli mpe Lamuká! mpe abandaki kobɛtela Ralph lisolo ya bomoi na ye.
Moto yango azalaká soda na ntango ya etumba ya Viêt Nam mpe lokola amonaki ebele ya bato bazali kokufa, abɛlaki maladi ya motó. Yango wana, bazongisaki ye na kaa mpe kuna, bapesaki ye mosala ya kosukola bibembe ya basoda oyo bazalaki kokufa mpo bákende kokunda yango na États-Unis. Mbula 30 na nsima, azalaki kaka kolɔta bandɔtɔ ya nsɔmɔ mpe azalaki kobangabanga. Mokolo yango, ntango afandaki na kiti wana, azalaki nde kobondela na nse ya motema mpo na kosɛnga lisalisi.
Moto yango andimaki kozwa bazulunalo mpe andimaki kokende na Ndako ya Bokonzi. Nsima ya makita alobaki ete na boumeli ya ngonga mibale oyo alekisaki na Ndako ya Bokonzi, ayokaki kimya oyo ayoká naino te banda mbula 30. Mobali yango akendaki na engumba San Miguel de Allende kaka mpo na pɔsɔ mibale, kasi ayekolaki Biblia mbala mingi mpe ayanganaki na makita nyonso tii ntango azongaki epai na ye. Bibongiseli ezwamaki mpo alanda koyekola.
Bazali kopesa litatoli ya libaku malamu na mosala mpe na kelasi
Oyebisaka bato oyo osalaka na bango ete ozali Motatoli ya Yehova? Adrián, Motatoli moko oyo asalaka mosala ya kofutisa bapaya bandako ya kolala na engumba Cap San Lucas, asalaka ndenge wana. Yango nde etindaki Judy, moninga na ye moko ya mosala, ayebisa ye boye: “Eleki mbula misato, soki moto alobaki na ngai ete nakóma Motatoli ya Yehova, nalingaki koyebisa ye ete ‘Ekosalema ata mokolo moko te!’ Kasi, nazwaki ekateli ya kotánga Biblia. Nakanisaki boye, ‘Lokola nalingaka kotánga mingi, ekozala mpasi te?’ Nakómaki ata na lokasa ya motoba te, namonaki ngai moko ete nazali na mposa ya lisalisi. Moto oyo nakanisaki akoki kosalisa ngai ezali kaka Adrián, moninga na ngai moko ya mosala. Nazalaki kosepela mingi kosolola na ye mpamba te azalaki moto kaka moko oyo azalaki na etamboli ya malamu na mosala.” Adrián andimaki mbala moko kokende ná fianse na ye Katie kotala Judy, mpe bayanolaki na mituna na ye nyonso. Katie abandaki koyekola na ye Biblia, mpe eumelaki te Judy azwaki batisimo.
Ezali boni mpo na oyo etali kopesa litatoli ya libaku malamu na kelasi? Batatoli mibale ya basi bazalaki koyekola monɔkɔ ya Espagnol na iniversite moko. Mokolo moko bazangisaki kelasi mpo bakendaki na liyangani. Ntango bazongaki, basɛngaki bango báloba na Espagnol makambo oyo basalaki na liyangani. Basalelaki libaku yango mpo na kopesa litatoli na ndenge oyo bakokaki na Espagnol. Silvia, molakisi na bango, azalaki kosepela mingi na bisakweli ya Biblia. Andimaki koyekola Biblia na Lingelesi mpe azali sikoyo mosakoli ya nsango malamu. Bato mingi ya libota na ye mpe bakómi koyekola Biblia. Silvia alobi boye: “Nazwaki eloko oyo nazalaki koluka bomoi na ngai mobimba.” Litatoli ya libaku malamu ekoki mpenza kobota mbuma.
Bazali mpe kosalela mabaku mosusu
Koyamba bapaya mpe epesaka moto nzela ya kopesa litatoli. Jim ná mwasi na ye Gail oyo basalaka na engumba San Carlos, na etúká ya Sonora, bamonaki bosolo ya likambo yango. Mwasi moko azalaki kotambola na bambwa na ye na ngonga ya 6 ya ntɔngɔ, atɛlɛmaki mpo na kotala lopango na bango. Jim ná Gail basɛngaki ye akɔta mpo bámɛla mwa kafe. Atako mwasi yango azalaki na mbula 60, wana ezalaki mbala ya liboso ayokaki nsango ya Yehova mpe elikya ya bomoi ya seko. Babandaki koyekola Biblia.
Adrienne mpe amoniselaka bapaya boboto mingi. Mokolo moko, ntango azalaki kolya na restora moko na engumba Cancún, elenge mobali moko apusanaki pene na ye mpe atunaki ye soki azali moto ya Canada. Ntango Adrienne andimaki, elenge yango alobaki na ye ete ye ná mama na ye bazali kosalisa leki na ye ya mwasi na kosala devuare moko ya kelasi oyo ezali kolobela bato ya Canada. Mama na ye, oyo alobaka mpe Lingelesi, ayaki kofanda pene na Adrienne. Nsima ya kopesa biyano na ebele ya mituna na ye mpo na bato ya Canada, Adrienne alobaki boye: “Kasi, natiká Canada mpo na koya kofanda awa na ntina: mpo na kosalisa bato na koyekola Biblia. Okosepela koyekola Biblia?” Mwasi yango andimaki. Atiká kokende na ndako-nzambe banda mbula zomi mpe azalaki komeka koyekola Biblia na ndenge na ye moko. Apesaki Adrienne nimero na ye ya telefone ná adrɛsi na ye, mpe babandaki boyekoli moko malamu ya Biblia.
‘Bwaká kwanga na yo likoló ya mai’
Soki moto azali koyebisa solo ya Biblia na mabaku nyonso, yango ekoki kopesa ye nzela ya kopesa litatoli ya libaku malamu na bato oyo bayoká naino mpenza nsango malamu te to bayoká yango ata mbala moko te. Na esika moko oyo batɛkaka masanga oyo ezalaki na bato mingi, na engumba Zihuatanejo, Motatoli moko abengaki mobali moko ná mwasi na ye báfanda na mesa moko mpamba te bisika ya kofanda esilaki. Banda mbula nsambo, mobali yango ná mwasi na ye bazalaki kotambola bisika ndenge na ndenge na masuwa. Bamonisaki ete basepelaka mpenza na Batatoli ya Yehova te. Nsima ya ntango oyo bakutanaki na esika ya komɛla masanga, Motatoli yango akendaki kotala bango na masuwa mpe abengaki bango na ndako na ye. Bazwaki bazulunalo koleka 20 mpe babuku 5 mpe balakaki ete bakoluka Batatoli ya Yehova na libongo mosusu oyo bakotɛlɛma.
Na engumba Cancún, na restora moko, Jeff ná Deb bamonaki libota moko ya bapaya oyo bazalaki na bebe ya kitoko. Ntango balobaki na bango ete basepeli na bebe na bango, baboti na ye babengaki bango bálya pizza elongo na bango. Na nsima, bayebisaki ye ete bautaki na Inde. Bayoká naino Batatoli ya Yehova te, mpe bamoná naino te mikanda na biso. Bazongaki epai na bango na mwa ndambo ya mikanda ya Batatoli.
Jeff akutanaki lisusu na likambo ya ndenge wana na esanga moko etalaná na bokula ya etúká ya Yucatán. Ba-Chinois mibale oyo bautaki kobalana sika basɛngaki Jeff akanga bango fɔtɔ mpe Jeff andimaki na esengo mpenza. Na nsima, Jeff ayebaki ete atako bato yango bafandá mbula 12 na États-Unis, bamonaki naino Batatoli ya Yehova te, bayoká mpe ata nsango na bango te! Na nsima, basololaki malamu. Jeff alendisaki bango báluka Batatoli ntango bakozonga.
Likambo moko ekoki koleka na mboka na bino oyo ekoki kopesa bino nzela ya kopesa litatoli ya libaku malamu. Ntango prezida ya États-Unis akendaki kotala prezida ya Mexique na ferme na ye pene na engumba Guanajuato, bapanzi-nsango oyo bautaki bipai na bipai na mokili bakendaki kuna mpo na kolobela likambo yango. Libota moko ya Batatoli bazwaki ekateli ya kosalela libaku yango mpo na kosakola na Lingelesi. Bato mingi bandimaki koyoka bango. Na ndakisa, mopanzi-sango moko oyo asalá na bisika mingi ya bitumba, lokola na Kosovo mpe na Koweït. Moninga na ye moko azwaki lisasi mpe akufaki na mabɔkɔ na ye. Ntango bayebisaki ye elikya ya lisekwa, atɔndaki Nzambe na mai na miso ndenge asalisaki ye ayeba ete bomoi ezali na ntina. Alobaki ete atako akokutana lisusu na Batatoli wana te, akobosana ata moke te nsango malamu wana oyo euti na Biblia.
Ndenge tomoni yango, mbala mingi toyebaka te matomba oyo ekoki kobima na kopesa litatoli ndenge wana. Kasi, Salomo, mokonzi ya bwanya, alobaki boye: “Bwaká kwanga na yo likoló ya mai zambi okozwa yango lisusu na nsima ya mikolo mingi.” Alobaki lisusu boye: “Na ntɔngɔ, koná mbóto na yo mpe na mpokwa pekisá lobɔkɔ na yo te; mpo ete oyebi te soko nini ekokóma malamu to oyo to yango to soko nyonso mibale ekozala malamu.” (Mosakoli 11:1, 6) Na bongo, na molende mpenza, “bwaká kwanga na yo” likoló ya mai mpe “koná mbóto na yo” mingi, ndenge Paulo ná Yesu basalaki mpe ndenge lelo oyo, na Mexique, Batatoli bazali kosala yango epai ya bato oyo balobaka Lingelesi.