Yehova, Nzambe oyo alingaka solo

“Osikoli ngai, Ee Yehova Nzambe oyo alingaka solo.”​—NZEMBO 31:5, NW.

 1. Makambo ezalaki ndenge nini na likoló mpe awa na mabelé na ntango oyo lokuta ezalaki te?

EZALI na eleko moko oyo lokuta ezalaki te. Bilimo oyo bazalaki kofanda na likoló bazalaki bikelamu ya kokoka; kuna bazalaki kosalela Mozalisi, “Nzambe oyo alingaka solo.” (Nzembo 31:5, NW) Lokuta ezalaki te. Yehova azalaki kosolola na bana na ye ya elimo mpe koyebisa bango solo. Azalaki kosala bongo mpo alingaki bango mpe alingaki bázala malamu. Awa na mabelé mpe makambo ezalaki se ndenge moko. Yehova akelaki mobali ná mwasi ya liboso, mpe azalaki ntango nyonso kosolola na bango polele na nzela oyo aponaki mpe azalaki koloba na bango solo. Ezalaki ntango moko malamu mpenza!

 2. Nani abandisaki lokuta, mpe mpo na nini?

² Kasi, na nsima, mwana moko ya Nzambe alukaki komikómisa nzambe, atɛmɛlaki Yehova. Ekelamu yango ya elimo, oyo akómaki kobengama Satana Zabolo, alingaki ete bikelamu mosusu básambelaka ye. Abukaki lokuta mpo na koluka kokokisa mokano na ye ya koyangela bato. Na ndenge yango, akómaki “moto ya lokuta mpe tata ya lokuta.”​—Yoane 8:44.

 3. Adama ná Eva basalaki nini ntango Satana akosaki bango, mpe nsuka na yango ezalaki nini?

³ Satana asalelaki nyoka mpo na kosolola na Eva, mwasi ya liboso; alobaki na ye ete soki abuki mobeko ya Nzambe, elingi koloba soki alei mbuma oyo Nzambe apekisaki, akokufa te. Maloba wana ezalaki lokuta. Alobaki na ye lisusu ete soki alei yango akokóma lokola Nzambe, akoyeba malamu ná mabe. Wana mpe ezalaki lokuta. Atako ezalaki mbala ya liboso Eva ayoka lokuta, na ntembe te amonaki ete maloba ya nyoka ekesanaki na oyo Nzambe ayebisaki mobali na ye, Adama. Kasi, aponaki kondimela Satana na esika andimela Yehova. Lokola akosamaki mpenza, abukaki mbuma mpe alyaki yango. Na nsima, Adama mpe alyaki mbuma yango. (Genese 3:1-6) Ndenge moko na Eva, ezalaki mpe mbala ya liboso Adama ayoka lokuta, kasi akosamaki te. (1 Timote 2:14) Makambo oyo asalaki emonisaki ete apesaki Mozalisi na ye mokɔngɔ. Likambo yango ememelá bato nyonso mpasi. Lokola Adama atosaki Nzambe te, yango ememelá bana na ye nyonso lisumu mpe liwa, bakisa mpe mabe ná ebele ya bampasi.​—Baloma 5:12.

 4. (a) Lokuta ya ndenge nini elobamaki na Edene? (b) Tosengeli kosala nini mpo Satana akosa biso te?

⁴ Lokuta mpe epalanganaki. Tosengeli koyeba ete na makambo ya lokuta oyo Satana alobaki na elanga ya Edene alingaki komonisa ete Yehova alobaka solo te. Satana alobaki ete Nzambe abombelaki mwasi ná mobali ya liboso likambo moko ya malamu. Nzokande, ezalaki bongo te. Kozanga botosi ya Adama ná Eva ememelaki bango ata litomba moko te. Se ndenge Yehova alobaki yango, bakufaki. Kasi, Satana atikaki te kokosela Yehova makambo, yango wana ebele ya bambula na nsima, ntoma Yoane akomaki ete, Satana “azali kobungisa mabelé mobimba oyo efandami nzela.” (Emoniseli 12:9) Mpo Satana Zabolo akosa biso te, tosengeli kotyela bosolo ya Yehova mpe Liloba na ye motema mobimba. Ndenge nini okoki kotyela Yehova elikya mpe kolendisa elikya yango mpe kozala makasi mpo okosama te na lokuta oyo Monguna na ye azali kopalanganisa?

Yehova ayebi solo

5, 6. (a) Yehova azali na boyebi ya ndenge nini? (b) Meká naino kokokanisa boyebi ya Yehova ná oyo ya bato.

⁵ Na bisika ebele Biblia elobi ete Yehova “azalisaki biloko nyonso.” (Baefese 3:9) Ye nde ‘asalaki likoló mpe mabelé mpe mbu mpe biloko nyonso na kati na yango.’ (Misala 4:24) Lokola Yehova azali Mozalisi, ayebi solo mpo na makambo nyonso. Tópesa ndakisa: Soki moto moko asali plan ya ndako na ye mpe na nsima atongi yango mpe asali misala nyonso ye moko, akoyeba ndako yango malamu na kati mpe na libándá koleka moto nyonso oyo azali komona yango. Bato bayebaka malamu biloko oyo basali. Ndenge moko mpe, Mozalisi na biso ayebi nyonso oyo etali biloko oyo akelá.

⁶ Mosakoli Yisaya asalelaki maloba kitoko mpo na kolobela bonene ya boyebi ya Yehova. Tozali kotánga boye: “Nani amekaki mai nyonso na litandu ya lobɔkɔ na ye, mpe asembolaki misapi na ye mpo na komeka bolai ya makoló, atyaki mputulu ya mabelé na emekeli, amekaki bangomba milai na kilo mpe bangomba mike na balanse? Nani amekaki bonene ya elimo ya Yehova, mpe nani azali mopesi-toli na ye oyo akoki koyebisa ye likambo moko? Asalaki likita na nani mpo bálimbolela ye, to nani alakisaka ye nzela ya bosembo, to ateyaka ye boyebi, to alakisaka ye nzela ya mayele ya solosolo?” (Yisaya 40:12-14, NW) Ya solo, Yehova azali “Nzambe ya boyebi” mpe “abongi na boyebi nyonso.” (1 Samwele 2:3; Yobo 36:4; 37:16) Soki tokanisi boyebi na ye, tokomona mpenza ete biso toyebi eloko te! Atako bato bayekoli mpe bakómi na boyebi mingi, makambo oyo toyebi mpo na biloko oyo Nzambe akelá ekómi ata na “bandelo ya banzela [ya Nzambe]” te. Ezali lokola “mongongo ya nse” pembeni ya “nkake makasi.”​—Yobo 26:14, NW.

 7. Davidi andimaki likambo nini na oyo etali boyebi ya Yehova, mpe mpo na yango, tosengeli kondima likambo nini?

⁷ Yehova ayebi biso malamu mpo ye moto akelá biso. Mokonzi Davidi andimaki likambo yango. Akomaki boye: “Ee [Yehova], osili kotala motema na ngai mpe oyebi ngai solo. Oyebi ntango wana nakofanda mpe wana nakotɛlɛma; oyebi makanisi na ngai longwa na mosika. Oyebi wana ekotambola ngai mpe wana ekolala ngai; ezaleli na ngai mobimba ezali polele na miso na yo. Naino liloba ebimi na lolemo na ngai te, ee [Yehova], Oyebi yango nyonso.” (Nzembo 139:1-4) Kasi, Davidi ayebaki ete biso bato tozali na bonsomi ya kopona, Nzambe atikelá biso likoki ya kotosa to koboya kotosa. (Deteronome 30:19, 20; Yosua 24:15) Atako bongo, Yehova ayebi biso malamu koleka kutu biso moko. Alingaka makambo oyo eleki malamu mpo na biso, mpe akoki kotambwisa biso. (Yilimia 10:23) Ezali na molakisi moko te, na moto ya mayele moko te, mpe na mopesi-toli moko te oyo akoki koteya biso solo mpe kopesa biso bwanya mpe esengo koleka ye.

Yehova alobaka solo

 8. Nini ezali komonisa biso ete Yehova alobaka solo?

⁸ Koyeba solo ná koloba ntango nyonso solo ezali makambo mibale ekeseni. Na ndakisa, Zabolo aponaki ‘kotɛlɛma makasi te na kati ya solo.’ (Yoane 8:44) Nzokande, Yehova “aleki na . . . solo.” (Exode 34:6) Na bisika ebele Biblia ezali komonisa ete Yehova alobaka solo. Ntoma Paulo alobaki ete “ekoki kosalema te ete Nzambe akosa,” mpe ete Nzambe “akoki te kobuka lokuta.” (Baebele 6:18; Tito 1:2) Solo ezali na esika monene na bomoto ya Nzambe. Tokoki kotyela Yehova motema mpamba te alobaka ntango nyonso solo; mokolo moko te akosá bato na ye ya sembo.

 9. Boyokani nini ezali kati na nkombo ya Yehova mpe solo?

⁹ Nkombo ya Yehova ezali komonisa ete alingaka solo. Nkombo ya Nzambe elimboli “Asalaka ete ekóma.” Yango ezali komonisa ete Yehova akómaka Mokokisi ya bilaka na ye nyonso. Moto mosusu te azali na likoki wana. Lokola Yehova azali Oyo-Aleki-Likoló, eloko moko te ekoki kopekisa ye kokokisa mokano na ye. Yehova alobaka solo mpe azali na nguya mpe bwanya ya kokokisa likambo nyonso oyo alobi.

10. (a) Ndenge nini Yosua amonaki ete Yehova alobaka solo? (b) Bilaka nini ya Yehova osí omoná kokokisama na yango?

¹⁰ Yosua azali moko na ebele ya bato oyo bamonaki makambo ya kokamwa oyo emonisaki ete Yehova alobaka solo. Yosua azalaki na Ezipito ntango Yehova azalaki koyebisa mokomoko na malɔzi zomi liboso abimisa yango. Yosua amonaki makambo mingi; na ndakisa, amonaki ndenge Yehova akokisaki bilaka na ye ya kobimisa Bayisalaele na Ezipito mpe komema bango na Mokili ya Ndaka, kolonga basoda makasi ya Kanana oyo bazalaki kobundisa bango. Na nsuka ya bomoi na ye, Yosua alobaki na mikóló ya Yisalaele boye: “Bino boyebi na mitema na bino mpe na milimo na bino nyonso ete eloko moko ezangi te na makambo malamu nyonso oyo [Yehova] Nzambe na bino atyaki ndaka na yango na ntina na bino. Yango nyonso ebimelaki bino, mpe eloko na yango moko ezangaki te.” (Yosua 23:14) Atako omoná na miso te makamwisi oyo Yosua amonaki, na bomoi na yo, osí omoná kokokisama ya bilaka mosusu ya Nzambe?

Yehova amonisaka solo

11. Nini ezali komonisa ete Yehova alingaka koyebisa bato solo?

¹¹ Kanisá moboti moko oyo ayebi makambo ebele kasi asololaka mpenza na bana na ye te. Ozali na botɔndi te lokola Yehova azali ndenge wana te? Yehova asololaka mingi na bato mpe akakatanaka kosala yango te. Biblia ebengi ye “Molakisi Monene.” (Yisaya 30:20, NW) Na motema-boboto na ye, asololaka ata na bato oyo balingaka mpenza koyoka ye te. Na ndakisa, Yehova apesaki Ezekiele mokumba ya kosakola epai ya bato oyo ayebaki ete bakolinga koyoka te. Yehova alobaki boye: “Mwana ya moto, kendá na ndako ya Yisalaele mpe lobelá bango maloba na ngai.” Na nsima alobaki na ye boye: “Bakoyoka yo te, mpo ete bandimi koyoka ngai te, zambi ndako ya Yisalaele nyonso bazali na mitó makasi mpe na mitema mabe.” Mokumba oyo bapesaki Ezekiele ezalaki makasi, kasi asalaki ndenge mpenza oyo basɛngaki ye, mpe na ndenge yango amonisaki motema mawa ya Yehova. Soki ozali na teritware oyo kosakola ezali mpasi mpe ozali kotyela Nzambe motema, zalá na elikya ete akolendisa yo ndenge alendisaki mosakoli Ezekiele.​—Ezekiele 3:4, 7-9.

12, 13. Nzambe asololaka na bato na banzela nini?

¹² Yehova alingi ete “bato ya ndenge nyonso bábika mpe bákóma na boyebi ya sikisiki ya solo.” (1 Timote 2:4) Alobaki na bato na nzela ya basakoli, baanzelu, ata mpe Mwana na ye ya bolingo, Yesu Klisto. (Baebele 1:1, 2; 2:2) Yesu alobaki na Pilato boye: “Ezali mpo na yango nde nabotamaki, mpe ezali mpo na yango nde nayaki na mokili, mpo napesa litatoli na ntina etali solo. Moto nyonso oyo azali na ngámbo ya solo ayokaka mongongo na ngai.” Pilato azwaki libaku malamu mingi ya koyoka na monɔkɔ mpenza ya Mwana ya Nzambe bibongiseli oyo Yehova azwi mpo na lobiko ya bato. Kasi, Pilato azalaki na ngámbo ya solo te, mpe azalaki na mposa ya koyoka Yesu te. Kutu, alobaki na mwa kotyola ete: “Solo ezali nini?” (Yoane 18:37, 38) Mawa na ye! Kasi, ebele ya bato bayokaki solo oyo Yesu asakolaki. Ayebisaki bayekoli na ye ete: “Esengo na miso na bino mpamba te ezali komona, mpe na matoi na bino mpamba te ezali koyoka.”​—Matai 13:16.

¹³ Yehova abateli solo na kati ya Biblia mpe asali ete moto nyonso, ata na esika nini azali, azala na likoki ya kozwa yango. Biblia ezali komonisa bosolo ya makambo. Ezali komonisa bizaleli ya Nzambe, mikano na ye, mibeko na ye, mpe solo na oyo etali makambo ya bato. Mokolo mosusu, Yesu abondelaki Yehova mpe alobaki ete: “Liloba na yo ezali solo.” (Yoane 17:17) Yango wana, Biblia ekokani na buku mosusu te. Kaka yango nde epemami na Nzambe oyo ayebi makambo nyonso. (2 Timote 3:16) Ezali likabo malamu mpo na bato mpe basaleli ya Nzambe balingaka yango mingi. Ebongi mpenza tótángaka yango mokolo na mokolo.

Kangamá makasi na solo

14. Tángá mwa makambo oyo Yehova alaki ete akosala, mpe mpo na nini tosengeli kondimela ye?

¹⁴ Tosengeli kozwa na lisɛki te makambo oyo Yehova azali koloba na biso na kati ya Liloba na ye. Azali oyo ye alobi ete azali, mpe akokokisa makambo oyo alobi. Tozali mpenza na bantina ya kotyela Nzambe motema. Tokoki kondimela Yehova ntango alobi ete “akozongisa mabe na baoyo bayebi Nzambe te mpe baoyo bazali te kotosa nsango malamu oyo etali Nkolo na biso Yesu.” (2 Batesaloniki 1:8) Tokoki mpe kondima maloba ya Yehova ntango alobi ete alingaka bato oyo balukaka boyengebene, ete akopesa bato ya kondima bomoi ya seko, mpe ete akosilisa bampasi, kolela, ata mpe liwa. Yehova amonisaki ete tokoki kotyela elaka na ye ya kolongola liwa motema ntango ayebisaki ntoma Yoane maloba oyo: “Komá, mpamba te maloba oyo ezali sembo mpe solo.”​—Emoniseli 21:4, 5; Masese 15:9; Yoane 3:36.

15. Tángá mwa makambo ya lokuta oyo Satana azali kopalanganisa.

¹⁵ Satana akeseni mpenza na Yehova. Na esika ya kongɛngisa, ye akosaka nde kokosa. Mpo na kokokisa mokano na ye ya kopɛngwisa bato na losambo ya solo, Satana azali kopalanganisa ebele ya makambo ya lokuta. Na ndakisa, Satana azali koluka kondimisa biso ete ntango Nzambe azali komona ndenge bato bazali konyokwama awa na mabelé, esalaka ye eloko moko te. Kasi, Biblia ezali komonisa ete Yehova amibanzabanzaka mingi mpo na bikelamu na ye mpe asepelaka te ntango azali komona mabe ná bampasi. (Misala 17:24-30) Satana azali mpe koluka kondimisa bato ete komipesa na makambo ya Nzambe ezali kolekisa ntango mpamba. Nzokande, Biblia elobi na biso ete “Nzambe azali te moto oyo azangi boyengebene mpo abosana mosala na bino mpe bolingo oyo bomonisaki mpo na nkombo na ye.” Lisusu, Biblia elobi ete Nzambe “akómaka mopesi-mbano ya baoyo bazali koluka ye makasi.”​—Baebele 6:10; 11:6.

16. Mpo na nini baklisto basengeli kokɛngɛla mpe kokangama makasi na solo?

¹⁶ Ntoma Paulo akomaki ete Satana, “nzambe ya ebongiseli ya makambo ya ntango oyo azipi makanisi ya bato oyo bazangi kondima, mpo ete kongɛnga ya nsango malamu ya nkembo oyo etali Klisto, oyo azali elilingi ya Nzambe, ekoka kokɔta te.” (2 Bakolinti 4:4) Se ndenge akosaki Eva, Satana azali mpenza kokosa bato mosusu. Bato mosusu mpe bazali kolanda lokolo ya Adama; ye akosamaki te, kasi aboyaki nde kotosa na nko. (Yuda 5, 11) Yango wana, ezali na ntina mingi ete baklisto bákɛngɛlaka mpe bákangama makasi na solo.

Yehova asɛngaka “kondima oyo ezangi bokosi”

17. Tosengeli kosala nini mpo Yehova andima biso?

¹⁷ Lokola Yehova alobaka solo na makambo nyonso, alingi mpe ete basambeli na ye bálobaka solo. Mokomi ya nzembo akomaki boye: “Ee [Yehova], nani akoumela kati na hema na yo? Nani akofanda na ngomba na yo [mosantu]? Ye oyo akotambolaka sembo mpe [akolandaka] boyengebene, mpe akolobaka solo kati na motema na ye.” (Nzembo 15:1, 2) Ntango Bayuda bazalaki koyemba ngomba mosantu ya Yehova na banzembo, bazalaki kokanisa Ngomba Siona, epai Mokonzi Davidi amemaki sanduku ya kondimana mpe atyaki yango na kati ya hema oyo atongaki kuna. (2 Samwele 6:12, 17) Ngomba mpe hema ezalaki kopesa likanisi ya esika oyo Yehova azalaki kofanda na elilingi. Kuna, bato bakokaki kopusana penepene na Nzambe mpo na kosɛnga ye andima bango.

18. (a) Kozala moninga ya Nzambe ezali kosɛnga nini? (b) Tokolobela nini na lisolo oyo elandi?

¹⁸ Moto nyonso oyo alingi kozala moninga ya Yehova asengeli kolobaka solo “na motema na ye,” kasi na monɔkɔ kaka te. Baninga ya solosolo ya Nzambe basengeli kozala bato ya mitema sembo mpe basengeli komonisa “kondima oyo ezangi bokosi,” mpamba te misala ya solo eutaka na motema. (1 Timote 1:5; Matai 12:34, 35) Moninga ya Nzambe azalaka moto ya lokuta to ya bokosi te, mpamba te ‘Yehova aboyaka . . . ye oyo azimbisaka.’ (Nzembo 5:6) Na mokili mobimba Batatoli ya Yehova balandaka ndakisa ya Nzambe na bango, elingi koloba ete basalaka makasi bázala bato oyo balingaka solo. Tokolobela likambo yango na lisolo oyo elandi.

Okopesa eyano nini?

• Mpo na nini Yehova ayebi solo na makambo nyonso?

• Nini ezali komonisa ete Yehova alobaka solo?

• Ndenge nini Yehova amonisi solo?

• Na oyo etali solo, nini ezali kosɛngama epai na biso?

[Bililingi na lokasa 10]

Nzambe oyo alingaka solo ayebi nyonso na biloko oyo akelá

[Bililingi na lokasa 13]

Bilaka ya Yehova ekokokisama