Tómekola Nzambe oyo alingaka solo
“Bókóma bamekoli ya Nzambe lokola bana balingami.”—BAEFESE 5:1.
1. Bato mosusu bakanisaka nini mpo na solo, mpe mpo na nini makanisi yango ezali libunga?
“SOLO ezali nini?” (Yoane 18:38) Motuna yango oyo Ponsi Pilato atunaki eleki sikoyo mbula pene na 2 000 ezali komonisa ete ezali mpasi mpo na koyeba mpenza solo mpe kolanda yango. Lelo oyo, bato mingi bazali kokanisa ndenge yango. Bato bazali kobɛtela solo ntembe. Mbala mosusu osí oyoká ete moto na moto azali na ndenge na ye ya kotalela solo, to ete tokoki koyeba solo nyonso te, to mpe ete solo ebongwanaka. Makanisi wana ezali libunga. Ntina mpenza oyo bato ya mayele balukaka koyeba makambo ya sika mpe oyo bato batángaka kelasi ezali mpo na koyeba solo mpo na mokili oyo. Solo ezali likambo ya moto na moto te. Na ndakisa, esengeli kozala ete molimo ekufaka, to ekufaka te. Satana azali, to azali te. Bomoi ezali na ntina, to ezali na ntina te. Na likambo mokomoko, eyano ya solo ezali kaka moko. Moko ezali solo, mosusu ezali lokuta; nyonso mibale ekoki kozala solo te.
2. Na nini Yehova azali Nzambe oyo alingaka solo, mpe mituna nini tokotalela?
2 Na lisolo eleki tomonaki ete Yehova azali Nzambe oyo alingaka solo. Ayebi solo na makambo nyonso. Yehova alobaka ntango nyonso solo; akeseni mpenza na monguna na ye Satana Zabolo oyo atondi na lokuta. Longola yango, Yehova amonisaka bato solo polelepolele. Ntoma Paulo alendisaki baninga na ye baklisto na maloba oyo: “Bókóma bamekoli ya Nzambe, lokola bana balingami.” (Baefese 5:1) Ndenge nini biso Batatoli ya Yehova tokoki komekola ye na likambo etali koloba mpe kotambola na solo? Mpo na nini ezali na ntina tósala yango? Mpe nini ezali kondimisa biso ete Yehova andimaka bato oyo balandaka solo? Tótalela mituna yango.
3, 4. Makambo nini ntoma Paulo ná ntoma Petelo balobaki ete ekosalema na “mikolo ya nsuka”?
3 Tozali na eleko moko oyo mateya ya mangomba ya lokuta epalangani mingi. Ndenge ntoma Paulo asakolaki yango, na “mikolo ya nsuka” oyo, bato mingi bazali na motindo moko boye ya ezaleli ya kokangama na Nzambe kasi bazali kowangana nguya na yango. Bato mosusu bazali koboya solo mpe ‘babebi mpenza na makanisi.’ Longola yango, ‘bato mabe mpe bakosi bazali kokende lisusu mosika na kati ya mabe, kobungisáká bato nzela mpe kobungisamáká.’ Bato yango, atako bazali ntango nyonso koyekola, kasi bazali kaka kokóma na “boyebi ya sikisiki ya solo” te.—2 Timote 3:1, 5, 7, 8, 13.
4 Ntoma Petelo mpe apemamaki na Nzambe mpo na kokoma makambo etali mikolo ya nsuka. Se ndenge asakolaki yango, bato bazali koboya solo mpe bazali kotyola Liloba ya Nzambe ná bato oyo bazali kosakola solo na yango. “Engebene mposa na bango,” basɛki wana bazali kobosana ete na mikolo ya Noa mai ezindisaki mokili, mpe yango ezali elakiseli mpo na mokolo ya kosambisa oyo ezali koya. Makambo oyo bango babengaka solo ekokómela bango likama ntango ngonga oyo Nzambe atyaki mpo na koboma bato oyo babangaka ye te ekokoka.—2 Petelo 3:3-7.
Basaleli ya Yehova bayebi solo
5. Danyele asakolaki likambo nini mpo na “ntango ya nsuka,” mpe ndenge nini esakweli na ye ekokisami?
5 Mosakoli Danyele alobelaki “ntango ya nsuka” mpe asakolaki likambo ya ndenge mosusu oyo ekomonana epai ya basaleli ya Nzambe: ebele ya bato bakolanda solo. Akomaki boye: “Bato mingi bakotambolatambola, mpe boyebi ya solosolo ekokóma mingi.” (Danyele 12:4, NW) Mokosi monene azali kolonga te kokosa to kozipa miso ya basaleli ya Yehova. Lokola batambolitamboli na kati ya Biblia, yango esalisi bango bázwa boyebi ya solosolo. Na ekeke ya liboso, Yesu angɛngisaki bayekoli na ye. “Afungolaki mayele na bango malamumalamu mpo bákanga ntina ya Makomami.” (Luka 24:45) Na mikolo na biso mpe Yehova asali ndenge yango. Na nzela ya Liloba na ye, ya elimo na ye, mpe ya ebongiseli na ye, asalisi ebele ya bato na mokili mobimba básosola oyo ye ayebaka banda kala, elingi koloba solo.
6. Basaleli ya Nzambe lelo oyo bazali kokanga ntina ya solo nini ya Biblia?
6 Biso basaleli ya Nzambe tozali kokanga ntina ya makambo mingi oyo tokokaki koyeba yango na nzela mosusu te. Tozwi biyano na mituna oyo bato ya mayele ya mokili babundanaka na yango banda kala. Na ndakisa, toyebi mpo na nini bato bazali komona mpasi, mpo na nini bato bakufaka, mpe mpo na nini, na makasi na bango moko, bakoki te kotya kimya mpe bomoko na mokili. Toyebi mpe makambo nini ekosalema na mikolo ekoya: Bokonzi ya Nzambe, paladiso awa na mabelé, mpe bomoi ya kokoka libela na libela. Toyebi Yehova, Oyo-Aleki-Likoló. Toyekoli bizaleli malamu na ye mpe makambo oyo tosengeli kosala mpo apambola biso. Koyeba solo ezali kosalisa biso tóyeba likambo nyonso oyo ezali solo te. Kolanda solo ezali kobatela biso tóboya makambo ya mpambampamba, tózala na bomoi oyo ezali na ntina, mpe solo epesi biso elikya kitoko mpo na mikolo ezali koya.
7. Banani bakoki kokanga ntina ya solo ya Biblia, mpe banani bakoki kokanga yango te?
7 Okangaka ntina ya solo ya Biblia? Boye ozali na lipamboli monene. Ntango moto azali kokoma buku, akanisaka banani bakosepela na yango. Babuku mosusu ekomamaka mpo na bato oyo batángá mingi, mosusu mpo na bana, mpe mosusu mpo na bato ya mosala moko boye. Atako moto nyonso akoki kozala na Biblia, buku yango ekomami mpo lolenge moko ya bato bákanga ntina na yango mpe básepela na yango. Yehova akomaki yango mpo na bato ya komikitisa. Bato ya ndenge wana bakoki kokanga ntina ya Biblia, ezala batángi mingi to te, bayebi makambo mingi to te, babola to bazwi, mindɛlɛ to baindo. (1 Timote 2:3, 4) Nzokande, bato oyo bazali na ezaleli oyo ebongi te, ata soki bazali na mayele mingi to bayekolá mingi, bakoki kokanga ntina ya solo ya Biblia te. Bato ya lofundo to ya lolendo bakoki te kokanga ntina ya solo ya Liloba ya Nzambe. (Matai 13:11-15; Luka 10:21; Misala 13:48) Kaka Nzambe nde akokaki kosala buku ya ndenge wana.
Basaleli ya Nzambe balobaka ntango nyonso solo
8. Mpo na nini Yesu azalaki solo?
8 Lokola Yehova, Batatoli na ye ya sembo balobaka ntango nyonso solo. Yesu Klisto, Motatoli ya Yehova oyo aleki batatoli mosusu nyonso, alakisaki solo na mateya na ye, na bomoi oyo azalaki na yango mpe ndenge oyo akufaki. Alongisaki solo ya liloba ya Yehova mpe ya bilaka na ye. Yango wana, Yesu azalaki solo, ndenge ye moko alobaki yango.—Yoane 14:6; Emoniseli 3:14; 19:10.
9. Biblia elobi nini na likambo etali koloba solo?
9 Yesu “atondaki na boboto monene mpe na solo” mpe “kokosa ezalaki na monɔkɔ na ye te.” (Yoane 1:14; Yisaya 53:9) Baklisto ya solo balandaka ndakisa ya Yesu, balobaka solo epai ya bato mosusu. Paulo apesaki baninga na ye bandimi toli oyo: “Bólobanaka solo mokomoko na bino elongo na mozalani na ye, mpamba te tozali binama oyo mokomoko na yango ezali ndeko ya mosusu.” (Baefese 4:25) Liboso, mosakoli Zekalia akomaká boye: “Bóloba solo moto na moto na mozalani na ye.” (Zekalia 8:16) Baklisto balobaka solo mpo balingaka kosepelisa Nzambe. Yehova alobaka solo mpe ayebi mabe oyo lokuta esalaka. Yango wana, alingaka basaleli na ye bálobaka solo.
10. Mpo na nini bato babukaka lokuta, mpe mbuma mabe nini yango ebotelaka bango?
10 Bato mingi bamonaka kokosa lokola nzela mokuse mpo na matomba na bango. Bato mosusu babukaka lokuta mpo na kokima etumbu, kozwa litomba, to koluka lokumu. Nzokande, kokosa ezali ezaleli mabe. Lisusu, Nzambe akoki kosepela na moto ya lokuta te. (Emoniseli 21:8, 27; 22:15) Soki toyebani ete tolobaka solo, bato mosusu bakondima maloba na biso; bakotyela biso motema. Nzokande, soki bazwi biso lokuta ata mbala moko, bato mosusu bakobanda kokakatana mpo na kondima likambo nyonso oyo tokoloba. Lisese moko ya Afrika elobaka ete: “Lokuta moko ebomá solo nkama.” Lisese mosusu elobaka ete: “Bikoko wa lokuta.”
11. Na ndenge nini kolinga solo esuki te kaka na koloba solo?
11 Kolinga solo esuki te kaka na koloba solo. Ezalaka nde ezaleli ya moto. Emonisaka oyo tozali mpenza. Toyebisaka bato mosusu solo kaka na maloba te kasi mpe na misala. Ntoma Paulo atunaki motuna oyo: “Yo moto ozali koteya moto mosusu, omiteyaka yo moko te? Yo, moto ozali kosakola ete ‘Koyiba te,’ oyibaka? Yo, moto ozali koloba ete ‘Kosala ekobo te,’ osalaka ekobo?” (Baloma 2:21, 22) Mpo na koteya bato mosusu solo, biso moko tosengeli komonisa yango na makambo na biso nyonso. Soki toyebani ete tolingaka mpe tolobaka solo, bato bakondima mateya na biso.
12, 13. Elenge moko akomaki nini na ntina etali solo, mpe nini epesaki ye makasi ya kozala na bizaleli ya malamu ndenge wana?
12 Basaleli ya Yehova oyo bazali bilenge bayebaka ete koloba solo ezali na ntina. Ntango batindaki bango na kelasi bákoma lisolo moko, Jenny, oyo azalaki na mbula 13 na ntango wana, akomaki boye: “Nasepelaka mingi na bosembo. Ezali mawa ete bato moke kaka bazali sembo na makambo nyonso na moi ya lelo. Namityelá mokano ya kotikala sembo bomoi na ngai mobimba. Lisusu, nakozala sembo ata soki koloba solo ekomemela ngai to baninga na ngai litomba mbala moko te. Nalingaka kozala moninga ya bato oyo balobaka solo mpe bazali sembo.”
13 Nsima ya kotánga lisolo yango, molakisi ya Jenny alobaki boye: “Ozali naino elenge mpenza kasi oloni bizaleli malamu mingi. Nayebi ete okotika bizaleli yango te mpamba te ozali na makasi ya elimo.” Nini epesaki elenge mwasi wana makasi ya elimo? Na ebandeli ya lisolo na ye, Jenny alobaki ete lingomba na ye “eteyaka ye mitinda oyo alandaka na bomoi [na ye].” Eleki mbula nsambo banda Jenny akomá lisolo yango. Se ndenge molakisi na ye akanisaki, Jenny alandaka komonisa bizaleli malamu na bomoi na ye lokola Motatoli ya Yehova.
Basaleli ya Yehova bamonisaka solo
14. Mpo na nini basaleli ya Nzambe bazali na mokumba monene ya komonisa solo?
14 Ya solo, ezali mpe na bato mosusu oyo bazali Batatoli ya Yehova te, oyo balobaka solo mpe basalaka makasi mpo na kozala sembo. Kasi, biso basaleli ya Nzambe tozali na mokumba monene ya kolendisa solo. Bateyi biso solo ya Biblia oyo ekoki komema na bomoi ya seko. Yango wana, tozali na mokumba ya kolakisa bato mosusu boyebi yango. Yesu alobaki ete: “Moto oyo bapesi ye mokumba ya biloko mingi, bakosɛnga ye mingi koleka ndenge esɛngamaka.” (Luka 12:48) Na ntembe te ‘basɛngaka mingi’ na baoyo bazwi boyebi ya Nzambe oyo ezali na motuya mpenza.
15. Esengo nini oyokaka na koyebisa bato mosusu solo ya Biblia?
15 Koteya bato mosusu solo ya Biblia epesaka esengo. Lokola bayekoli ya Yesu na ekeke ya liboso, tosakolaka nsango malamu ya elikya epai ya bato oyo ‘batikami mpamba mpe bapalanganisami lokola bampate ezangá mobateli’ mpe baoyo “mateya ya bademo” ezipi bango miso mpe ebulunganisi bango. (Matai 9:36; 1 Timote 4:1) Ntoma Yoane akomaki ete: “Nazali na ntina ya botɔndi te koleka makambo oyo, ete nayokaka ete bana na ngai bazali kokoba kotambola na kati ya solo.” (3 Yoane 4) Bosembo ya “bana” ya Yoane, mbala mosusu bato oyo ye ateyaki solo, ezalaki kopesa ye esengo mingi. Ezalaka esengo ntango tozali komona bato bazali kondima Liloba ya Nzambe mpe kosepela na yango.
16, 17. (a) Mpo na nini bato nyonso bandimaka solo te? (b) Esengo nini tokoki koyoka ntango tozali kosakola solo ya Biblia?
16 Ya solo, ezali bato nyonso te nde bakondima solo. Yesu asakolaki solo na ntina na Nzambe, ata epai ya bato oyo bazalaki kosepela na yango te. Ayebisaki Bayuda oyo bazalaki kotɛmɛla ye ete: “Mpo na nini bozali kondima ngai te? Moto oyo auti na Nzambe ayokaka maloba ya Nzambe. Yango wana bino bozali koyoka te, mpo bouti na Nzambe te.”—Yoane 8:46, 47.
17 Lokola Yesu, tokakatanaka te koyebisa solo ya ntina mingi oyo etali Yehova. Tolikyaka te ete bato nyonso bakondima makambo oyo tozali koyebisa bango, mpamba te bato nyonso te nde bandimaki maloba ya Yesu. Atako bongo, tozali na esengo ya koyeba ete tozali kosala oyo ezali malamu. Na motema-boboto na ye, Yehova alingi ete bato báyeba solo. Lokola baklisto bayebi solo, bakómi bamemi-pole na mokili oyo ezali na kati ya molili. Ntango tozali kongɛngisa solo na nzela ya maloba mpe misala na biso, tokoki kosalisa bato mosusu bápesa Tata na biso ya likoló nkembo. (Matai 5:14, 16) Tozali komonisa na miso ya bato nyonso ete toboyi solo ya monyato oyo Satana azali kobimisa mpe tozali kolendisa solo ezangi mbeba oyo ezali na kati ya Liloba ya Nzambe. Solo oyo toyebi mpe tozali koteya ekoki kopesa baoyo bazali kondima yango bonsomi ya solosolo.—Yoane 8:32.
Tólanda nzela ya solo
18. Mpo na nini Yesu asepelaki na Natanaele mpe ndenge nini amonisaki yango?
18 Yesu alingaki solo mpe azalaki koloba solo. Ntango azalaki awa na mabelé, asepelaki na bato oyo bazalaki koloba solo. Yesu alobaki mpo na Natanaele ete: “Talá, Moyisalaele ya solosolo, oyo na kati na ye bokosi ezali te.” (Yoane 1:47) Na nsima, aponaki Natanaele, oyo ekoki mpenza kozala ete nkombo na ye mosusu ezalaki Balatelemi, azala moko na bantoma 12. (Matai 10:2-4) Talá lokumu oyo azwaki!
19-21. Ndenge nini moto oyo azalaki mokufi miso azwaki lipamboli lokola azalaki na mpiko ya koloba solo?
19 Mokanda ya Yoane ezali na mokapo mobimba oyo elobeli lisolo ya moto mosusu ya sembo oyo Yesu apambolaki. Toyebi nkombo ya moto yango te. Toyebi kaka ete azalaki mosɛngi mpe azalaki komona te banda kobotama na ye. Bato bakamwaki ntango Yesu abikisaki ye mpe akómaki komona. Nsango ya likamwisi yango ekómaki tii na matoi ya Bafalisai mosusu, bato oyo balingaki solo te; yango wana, bayokanaki ete moto nyonso oyo akondimela Yesu, bakobengana ye na sinagoga. Lokola baboti ya moto yango oyo azalaki komona te bayebaki mokano ya Bafalisai, bakosaki mpe balobaki ete bayebi te ndenge nini mwana na bango akómaki komona mpe bayebaki te nani abikisaki ye.—Yoane 9:1-23.
20 Bafalisai babengisaki lisusu moto yango. Ye mpe abangaki te mpe alobaki solo na mpiko mpenza. Alobaki na bango ndenge oyo abikaki mpe alobaki ete Yesu moto abikisaki ye. Akamwaki ete bato minene wana oyo bayekolá mingi bazalaki kondima te ete Yesu azali motindami ya Nzambe, alendisaki bango polele ete bándima likambo oyo bamonaki na miso: “Soki moto wana autaki epai ya Nzambe te, mbɛlɛ akokaki kosala ata eloko moko te.” Lokola Bafalisai bazangaki maloba, balobaki na ye ete azali na limemya te mpe babwakaki ye libándá.—Yoane 9:24-34.
21 Ntango Yesu ayokaki likambo wana, alukaki moto yango. Ntango amonaki ye, alendisaki kondima oyo moto yango amonisaki. Yesu amimonisaki epai na ye ete azali Masiya. Talá lipamboli moto yango azwaki mpo alobaki solo! Ya solo, Nzambe asepelaka na bato oyo balobaka solo.—Yoane 9:35-37.
22. Mpo na nini tosengeli kolanda nzela ya solo?
22 Tosengeli kozwa na lisɛki te likambo ya komonisa solo. Ezali na ntina mingi mpo na koyokana malamu na bato mpe na Nzambe mpe kobatela boyokani yango. Kozala moto oyo alobaka solo elimboli koloba polele, kozala na mindɔndɔ te, na makambo makasi te, mpe kozala moto oyo bakoki kotyela motema; mpe Yehova asepelaka na bato ya ndenge yango. (Nzembo 15:1, 2) Kozala moto oyo alingaka solo te elimboli kozala na lokuta, na minɔkɔ mibale, mpe na bokosi, mpe Yehova aboyaka bato ya ndenge yango. (Masese 6:16-19) Yango wana, zwá mokano ya kolanda nzela ya solo. Ya solo, mpo na komekola Nzambe ya solo, tosengeli koyeba solo, koloba solo, mpe kotambola na solo.
Okopesa eyano nini?
• Mpo na nini tosengeli kozala na botɔndi lokola toyebi solo?
• Ndenge nini tokoki komekola Yehova na oyo etali koloba solo?
• Koyebisa bato mosusu solo ya Biblia ezali na matomba nini?
• Mpo na nini kolanda nzela ya solo ezali na ntina mingi?
[Bililingi na lokasa 17]
Lokola baklisto bayekoli solo ya Biblia, bazalaka na molende ya koyebisa yango bato mosusu
[Bililingi na lokasa 18]
Mokufi miso oyo Yesu abikisaki azwaki lipamboli monene mpo alobaki solo