-
Mosala ya koyekola biloko ya kala emonisi nini mpo na Biblia?Lamuká!—2008 | Avril
-
-
Na 2005, bato ya mayele oyo bayekolaka biloko ya kala bazalaki kotimola esika moko oyo bakanisaki ete bakomona ndako ya Mokonzi Davidi. Bamonaki ebele ya mabanga oyo emonisaki ete ndako moko monene ezalaki wana, oyo bakanisi ete ebebisamaki ntango bato ya Babilone babebisaki Yelusaleme na mikolo ya mosakoli Yilimia, eleki sikoyo mbula koleka 2600. Eyebani te soki yango nde ezalaki ndako ya Davidi. Kasi, Eilat Mazar, moto moko oyo ayekolaka biloko ya kala, amonaki eloko moko ya ntina mingi, elembo moko ya mabelé oyo ezalaki na makomi [5], oyo ezalaki na bonene ya santimɛtrɛ moko. Makomi yango elobaki boye: “Ya Yehuchal, mwana ya Shelemiyahu, mwana ya Shovi.” Emonani ete makomi yango ebɛtamaki na kashɛ ya Yehuchal (to Yukala), Moyuda moko oyo azalaki mosali ya mokonzi, oyo Biblia elobi ete atɛmɛlaki Yilimia.—Yilimia 37:3; 38:1-6.
Mazar alobi ete Yukala azalaki “ministre ya molɔngɔ ya mibale,” nsima ya Gemalia, mwana ya Safana, oyo bamonaki mpe nkombo na ye na makomi oyo ebɛtamaki na kashɛ moko oyo bakundolaki na Engumba ya Davidi. Biblia elobi ete Yukala azalaki mwana ya Selemia (Shelemiyahu), mpe azalaki moko ya mikóló ya Yuda. Liboso ete bákundola elembo yango, kaka Makomami nde elobelaki ye.
-
-
Mosala ya koyekola biloko ya kala emonisi nini mpo na Biblia?Lamuká!—2008 | Avril
-
-
3: Musée du Louvre, Paris; 4: Tokangi fɔtɔ yango na ndingisa ya British Museum; 5: Gabi Laron/Institute of Archaeology/Hebrew University © Eilat Mazar
-