2 Malena
23 Cwale mulena aluma liñusa, mi babiza baana-bahulu kaufela ba mwa Juda ni ba mwa Jerusalema.+ 2 Hasamulaho, mulena akambamela kwa ndu ya Jehova hamoho ni baana kaufela ba mwa Juda, batu kaufela ba mwa Jerusalema, baprisita, ni bapolofita, ili sicaba kaufela, kukalela ku babanyinyani kuisa ku babatuna. Ababalela manzwi kaufela añozwi mwa buka+ ya tumelelano,+ yenefumanwi mwa ndu ya Jehova.+ 3 Mulena ayema kwatuko ni musumo mi aeza tumelelano* fapilaa Jehova,+ ya kuli ukalatelela Jehova ni kumamela milao yahae, likupuliso zahae, ni litaelo zahae, ka pilu yahae kaufela ni ka moyo* wahae kaufela, ka kumamela manzwi a tumelelano ye, anaañozwi mwa buka ye. Mi sicaba kaufela salumela tumelelano yeo.+
4 Cwale mulena alaela Hilikia+ muprisita yapahami, ni baprisita baba mutatama, ni balibeleli ba kwa munyako kuli bazwise mwa tempele ya Jehova lisebeliso kaufela zeneezelizwe Baale, zeneezelizwe kota ya kulapela,*+ ni zeneezelizwe mpi kaufela ya mahalimu. Kihona aliciseza kwande a Jerusalema fa njetumuko ya Kidroni, mi aisa mufuse wazona kwa Betele.+ 5 Kihaa leleka baprisita ba milimu isili, bane baketilwe ki malena ba Juda kuli batushanisezange musi wa matabelo fa libaka zelumbile mwa mileneñi kaufela ya Juda ni mwa libaka ze mwa matuko a Jerusalema, aleleka ni batu bane batushanisanga musi wa matabelo, kuezeza Baale, lizazi, kweli, litopa za linaleli za zodiaki, ni mpi kaufela ya mahalimu.+ 6 Azwisa kota ya kulapela*+ mwa ndu ya Jehova ni kuiisa kwande a Jerusalema, kwa Musindi wa Kidroni, mi aiciseza+ mwa Musindi wa Kidroni, aituba kuieza bupi, mi ahasa bupi bo fa mabita a nyangela.+ 7 Hape atubaka mandu a mahule babaana ba kwa tempele,+ anaali mwa ndu ya Jehova, ili mone balukelanga basali tutempele twa tende, ili kuezeza kota ya kulapela.*
8 Azwisa baprisita kaufela mwa mileneñi ya Juda, mi asilafaza libaka zelumbile fone batushanisezanga baprisita musi wa matabelo, kukalela kwa Geba+ kuyo fita kwa Beere-sheba,+ kuli lisike zaitusiswa kwa kulapela. Hape atubaka libaka zelumbile za kwa minyako zeneli kwa makenelo a munyako wa Joshua, yena nduna wa muleneñi, zeneli kwa nzohoto mutu hakena mwa munyako wa muleneñi. 9 Baprisita ba libaka zelumbile nebasa sebelezi kwa aletare ya Jehova mwa Jerusalema,+ kono nebacanga kwa linkwa zesika ya mumela hamoho ni banabahabo bona. 10 Hape asilafaza sibaka sa Tofeti+ sesi mwa Musindi wa Bana ba Hinomu*+ kuli sisike saitusiswa kwa kulapela, ilikuli kusike kwafumanwa mutu yakacisa mwanaa hae wamushimani kamba wamusizana mwa mulilo, kuezeza Moleke sitabelo.+ 11 Mi ahanisa kuli lipizi zene baneezi* lizazi malena ba Juda, lisike zakenanga mwa ndu ya Jehova ka kufita mwa muzuzu* wa Natani-meleki, nduna wa kwa lapa la mulena. Muzuzu wo neuli mwa malibela; mi acisa likoloi za lizazi+ mwa mulilo. 12 Hape mulena atubaka lialetare zene bayahile malena ba Juda fa situwa sa muzuzu wa fahalimu+ wa Akazi, hamohocwalo ni lialetare zanaayahile Manase mwa malapa amabeli a ndu ya Jehova.+ Alituba kulieza bupi ni kuhasa bupi bo mwa Musindi wa Kidroni. 13 Mi mulena asilafaza libaka zelumbile, ze fapilaa Jerusalema, zeneli kwa mboela* wa Lilundu la Sinyeho,* kuli lisike zaitusiswa kwa kulapela, zona zanaayahile Salumoni mulena wa Isilaele kuezeza Ashitaroti mulimu wamusali onyenyisa wa Masidoni; ni Kemoshi mulimu onyenyisa wa Mamoabi; ni Milikomo+ mulimu onyenyisa wa Maamoni.+ 14 Atubaka misumo ya macwe ya kulapela ni kulemaka likota za kulapela*+ mi ataza libaka fone liinzi ka masapo a batu. 15 Hape atubaka aletare ya mwa Betele ni sibaka sesilumbile sanaaezize Jeroboami mwanaa Nebati, zenetahiselize Maisilaele kuli baeze sibi.+ Hasaatubakile aletare ni sibaka sesilumbile, acisa sibaka sesilumbile seo, asituba kusieza bupi, mi acisa kota ya kulapela.*+
16 Josiasi haitemuna ni kubona mabita fa lilundu, alaela kuli bazwise masapo mwa mabita ao ni kuaciseza fa aletare, ili kusilafaza aletare kuli isike yaitusiswa kwa kulapela, kulikana ni linzwi la Jehova lanaabulezi muuna wa Mulimu wa niti, yanaapolofitile kuli lika zeo nelika ezahala.+ 17 Kihona ali: “Licwe lani lenibona fa libita ki lañi?” Baana ba mwa muleneñi bamualaba, bali: “Ki libita la muuna wa Mulimu wa niti yanaazwile kwa Juda+ ili yanaapolofitile lika ze, zeuezize kwa aletare ya mwa Betele.” 18 Kihaa li: “Mumutuhele apumule. Musike mwatuhelela mutu kuzwisa masapo ahae.” Kiha basiya masapo ahae, hamoho ni masapo a mupolofita yanaazwile kwa Samaria.+
19 Josiasi hape azwisa mandu kaufela a malapelelo fa libaka zelumbile mwa mileneñi ya Samaria,+ ili anaayahilwe ki malena ba Isilaele, kufoseza Mulimu, mi aeza mandu ao sina mwanaaezelize mwa Betele.+ 20 Cwale abulaela fa lialetare baprisita kaufela ba libaka zelumbile bane baliteñi, mi aciseza fateñi masapo a batu.+ Hafelize kueza cwalo, akutela kwa Jerusalema.
21 Cwale mulena alaela sicaba kaufela, ali: “Muezeze Jehova Mulimu wamina Paseka+ sina mokuñolezwi mwa buka ya tumelelano ye.”+ 22 Nekusika ezwa Paseka yecwalo kuzwa mwa linako zene baatulela Isilaele baatuli, nihaiba mwa mazazi kaufela a malena ba Isilaele ni malena ba Juda.+ 23 Kono mwa silimo sabu 18 sa puso ya Mulena Josiasi, Paseka yeo yaezezwa Jehova mwa Jerusalema.
24 Hape Josiasi azwisa balauli, linuhi,+ maswaniso a literafimi,*+ milimu ya maswaniso yenyenyisa,* ni lika kaufela zenyenyisa zeneli mwa naha ya Juda ni mwa Jerusalema, ilikuli amamele manzwi a Mulao+ anaañozwi mwa buka yanaafumani muprisita Hilikia mwa ndu ya Jehova.+ 25 Kwa malena bane baliteñi pili ku yena, nekusina mulena yanaaswana ni yena, yanaakutezi ku Jehova ka pilu yahae kaufela ni ka moyo* wahae kaufela+ ni ka maata ahae kaufela, kulikana ni Mulao kaufela wa Mushe; mi nekusina yanaaswana ni yena hamulaho wahae.
26 Nihakulicwalo, Jehova naasika felisa buhali bwahae bobutuna bone butukezi Juda kabakala lika kaufela zemaswe zanaaezize Manase, kumufoseza.+ 27 Jehova naaize: “Nikazwisa ni Juda fapilaa ka,+ sina monizwiselize Isilaele;+ mi nikahana muleneñi wo one niiketezi, wa Jerusalema, ni ndu yene nibulezi kuli: ‘Libizo laka likazwelapili kuina mwateñi.’”+
28 Haili litaba zeñwi za Josiasi, zona lika kaufela zanaaezize, kikuli halisika ñolwa mwa buka ya litaba za linako za malena ba Juda? 29 Mwa mazazi ahae, Faro Neko mulena wa Egepita ato kopana ni mulena wa Asiria kwa Nuka ya Eufrati, mi Mulena Josiasi aya kuyo mulwanisa; kono Neko hamubona, amubulaela kwa Megido.+ 30 Mi batanga bahae balwala situpu sahae mwa koloi kuzwa mwa Megido mi bamuisa kwa Jerusalema ni kuyo mubuluka mwa libita lahae. Cwale batu ba naha batoza Joakazi mwanaa Josiasi mi bamuyolisa fa bulena mwa situlo sa ndatahe.+
31 Joakazi+ naanani lilimo ze 23 hakala kubusa, mi abusa likweli zetaalu inzaa li mwa Jerusalema. Libizo la mahe neli Hamutali+ mwanaa Jeremia wa kwa Libina. 32 Akala kueza zemaswe mwa meeto a Jehova, kulikana ni lika kaufela zene baezize bo kuku wahae.+ 33 Faro Neko+ amukenya mwa tolongo kwa Ribila+ mwa naha ya Hamati, kuli asike abusa mwa Jerusalema, kihona alifisa naha litalenta* ze 100 za silivera ni talenta iliñwi ya gauda.+ 34 Kutuha fo, Faro Neko abeya Eliakimi mwanaa Josiasi fa bulena mwa situlo sa Josiasi ndatahe, mi acinca libizo lahae, amubeya libizo la Joyakimi; kono aanga Joakazi ni kumuisa kwa Egepita,+ kwanaaizo shwela.+ 35 Joyakimi afa Faro silivera ni gauda, kono naanani kutelisa naha kuli afe Faro silivera yanaatokwa. Naatomile tikanyo ya silivera ni gauda yanaatokwa kuzwisa yomuñwi ni yomuñwi wa batu ba naha, kuli ifiwe Faro Neko.
36 Joyakimi+ naanani lilimo ze 25 hakala kubusa, mi abusa lilimo ze 11 inzaa li mwa Jerusalema.+ Libizo la mahe neli Zebida mwanaa Pedaya wa kwa Ruma. 37 Azwelapili kueza zemaswe mwa meeto a Jehova,+ kulikana ni lika kaufela zene baezize bo kuku wahae.+