Punyuho i Fakaufi kwa Batu ba Buineelo bwa Bumulimu!

“[Jehova, “NW”] u ziba ku lamulela batu ba [buineelo bwa bumulimu, “NW”] kwa miliko, ni ku bulukela ba ba maswe lizazi la Katulo, ku ba nata koto.”—2 PITROSI 2:9.

 1. (a) Ki miinelo ifi ye maswe ye talimani ni mufuta wa mutu mwa lizazi la luna? (b) Ka ku beya se mwa munahano, ki lipuzo mañi ze lu ka nahanisisa?

BUTATA mwa bupilo bwa ekezeha kwa mufuta wa mutu kaufela. Seo ki sa niti ku si na taba ni kuli mutu u pila k’o lika za kwa mubili li li ze ñata kamba k’o li li ze kusufezi. Ku tokwa silelezo ku fumaneha kai ni kai. Inge kuli mane miinelo ye sa weli likamba ya sifumu ha i si ka likana mwa ku tahisa lipilaelo, butata bo butuna bwa muinelo wa lifasi bu unjami Lifasi-mubu lona ka sibili, ili ku beya bupilo kaufela bo bu ku lona mwa likayamana kwapili. Makulanu a ekezeha. Matuku a’ yambukela, matuku a pilu, ni kozi ya kansa li fita fa ku bulaya batu ba bañata. Buhule se bu shandauzi maikuto a butu ni bupilo bwa lubasi. Fahalimw’a zona ze kaufela, lifasi li tezi misunga. Ka ku beya mwa munahano seo mufuta wa mutu u talimani ni sona, ka buniti luli lwa buza kuli: Kana ku na ni mutomo o utwahala wa ku libelela punyuho ya ka bubebe? Haiba ku cwalo, i ka taha kamukwaufi, mi ki ku mañi?—Mu bapanye Habakuki 1:2; 2:1-3.

 2, 3. (a) Ki kabakalañi luna kacenu ha lu fumana se si bulezwi kwa 2 Pitrosi 2:9 ku ba se si fa sepo? (b) Ki kwa likezo mañi ka sibili za punyuho k’o Bibele i supa teñi sina ona mutomo wa susuezo?

² Se si ezahala mwa lizazi la luna si lu hupuza ka za linako ze ñwi ze zwile mubano mwa litaba za mufuta wa mutu. Muapositola Pitrosi u hohela mamelelo kwa likezo za punyuho za n’a ezize Mulimu mwa linako zeo mi cwale u fita fa mafelelezo ao a’ fa sepo: “[Jehova, NW] u ziba ku lamulela batu ba [buineelo bwa bumulimu, NW] kwa miliko.” (2 Pitrosi 2:9) Mu lemuhe mutomo wa yona pulelo yeo, kwa 2 Pitrosi 2:4-10:

³ “Kakuli Mulimu n’a si ka shemuba mangeloi a n’a fosize, kono a a wiseza mwa mukoti, a tamilwe ka mawenge a lififi; mi a bulukelwa kwateñi Katulo; Hape n’a si ka shemuba lifasi la kale; kono u pilisize Nuwe, yena mubuleli wa Ku Luka, ni ba bañwi ba ba 7, nako y’a tisa Munda o bulaile lifasi la banyefuli; Hape n’a atuzi minzi ya Sodoma ni Gomora, ka ku i sinya ki ku i fetula mulola, kuli i be temuso kwa banyefuli ba ba sa taha; Mi n’a pilisize Lota ya n’a lukile, ya n’a swabanga maswe ka mizamao ya buhule ya batu bao ba ba maswe. (Kakuli munna yo ya lukile ya n’a yahile ni bona, n’a utwa butuku mwa moya wa hae o lukile, ka zazi ni zazi, ha n’a bonanga mi a utwanga likezo za bona ze maswe). [Jehova, “NW”] u ziba ku lamulela batu ba [buineelo bwa bumulimu, “NW”] kwa miliko, ni ku bulukela ba ba maswe lizazi la Katulo, ku ba nata koto; Sihulu ba ba ya ka bupilo bwa nama, ka litakazo ze masila, ba ba shwaula bulena.” Sina ka mwa boniseza ona mañolo ao, se ne si ezahalile mwa lizazi la Nuwe ni mwa nako ya Lota si na ni taluso ye tezi ku luna.

Moya o ne u Atile mwa Lizazi la Nuwe

 4. Mwa lizazi la Nuwe, ki kabakalañi Mulimu ha n’a boni lifasi kuli li sinyehile? (Lisamu 11:5)

⁴ Taba ya kwaikale ye kwa Genese kauhanyo 6 i lu taluseza kuli mwa lizazi la Nuwe lifasi ne li fitile fa ku sinyeha mwa meto a Mulimu wa niti. Ki kabakalañi? Bakeñisa lipulayano. Yeo ne si taba ya likezo za ka siwela za lipulayano za bukebenga. Genese 6:11 i biha kuli “lifasi ne li tezi lipulayano.”

 5. (a) Ki mubonelo mañi kwa neku la batu o ne u ekelize kwa lipulayano mwa lizazi la Nuwe? (b) Ki sifi sa n’a lemusize Enoke ka za batu ba ba si na bumulimu?

⁵ Ki sifi se ne si tahisize seo? Liñolo le li bonisizwe ku zwelela kwa 2 Pitrosi li supa kwa batu ba ba si na bumulimu. Ee, moya wa ku tokwa bumulimu ne u atile mwa miinelo ya batu. Seo ne si sa ami fela ku keshebisa mulao wa bumulimu kwa ka nañungelele kono ne li mubonelo wa ku lwanisa Mulimu yena ka sibili.a Mi muta batu ba fita fa ku lwanisa Mulimu, ku konwa ku libelelwa kamukwaufi kuli ba ka pilisana ka sishemo ni batu ba bañwi sina bona? Kale pili Nuwe a si ka pepwa, ona moya wo wa ku tokwa bumulimu ne u atile hahulu kuli mane Jehova n’a tahisize kuli Enoke a polofite ka ku ama ku se ne si ka ezahala. (Juda 14, 15) Ku lwanisa kwa bona Mulimu kaniti luli ne ku na ni ku tahisa katulo ya bumulimu.

 6, 7. Ki muinelo mañi o ama mangeloi o ne u li nto ye tuna mwa ku tahisa miinelo ye maswe ye ne i bile teñi pili Munda u si ka fita kale?

⁶ Ne ku na ni susuezo ye ñwi hape ye ne i ekelize kwa lipulayano za mwa mazazi ao. Genese 6:1, 2 i hohela mamelelo ku yona ha i talusa kuli: “Cwale batu ha ba se ba kala ku ba babañata mwa lifasi, mi se ba pepile bana ba basizana, Bana ba bashimani ba Mulimu, se ba bona bana ba basizana ba batu kuli ki ba bande, mi ba ikungela basali ku be ba ketile kamukana.” Ki bomañi bona bana ba Mulimu wa niti bao? Ne si batu-tu fela. Banna mwahal’a myanda-nda ya lilimo se ba boni basali ba bande mi se ba ba nyezi. Bona bana ba Mulimu bao ne li mangeloi a n’a ikapesize mibili ya butu. Kwa Juda 6, ba talusizwe kuli ki “mangeloi a’ si ka tiiseza mwa bunduna bwa ona, kono a zwile mwa litulo za ona.”—Mu bapanye 1 Pitrosi 3:19, 20.

⁷ Zona libupiwa zeo ze na ni m’ata ku fita batu ha ne li ipiluzi sina batu ni ku kopana ni bana ba basizana ba batu, ki sifi se ne si zwile mwateñi? “Ne ku na ni batu ba likwenyepa mwa lifasi mwa linako zani, bana ba bashimani ba Mulimu ha ba se ba tile kwa bana ba basizana ba batu mi ba ba pepela bana; ki bona batu ba likwenyepa ba kwa kale, bao mabizo a bona a ile kabubo.” Ee, bana ba kona ku kopana k’o ko ne ku sa swaneli ne li Likwenyepa, batu ba ba tiile ili ba ne ba itusisa m’ata a bona mwa ku lindaula ba bañwi.—Genese 6:4.

 8. Jehova n’a ikutwile cwañi ka za miinelo ye maswe fa lifasi-mubu?

⁸ Muinelo ne li o maswe ka ku fita fa sipimo sifi? Ne u fitile fa sipimo sa kuli “[Jehova, NW] a bona bumaswe bwa batu kuli ki bo butuna mwa lifasi, ni kuli mihupulo kamukana ya lipilu za bona ki ye maswe fela, ka mazazi kamukana.” Mulimu n’a ikutwile cwañi ka za teñi? “[Jehova, NW] a bilaela kuli u ezize mutu mwa lifasi, mi pilu ya hae ya swaba.” Seo ha si talusi kuli Mulimu n’a ikutwile kuli n’a ezize mafosisa ha n’a bupile mufuta wa mutu. Ka ku fapahana, na bilaela kuli hamulaho wa ku eza batu, muzamao wa bona ne u fitile fa ku ba o maswe kuli mane na s’a li mwa tamo ya ku ba timeza.—Genese 6:5-7.

Nzila ye ne i Isize kwa Punyuho

 9. (a) Ki kabakalañi Mulimu ha n’a shemubile Nuwe? (b) Ki litaba mañi zeo Mulimu n’a file Nuwe ku sa na ni nako?

⁹ Haili Nuwe, “a shemubiwa ki [Jehova, NW]. . . . Nuwe ne li mutu ya lukile, ya n’a pila ka mulao mwa linako za hae; mi n’a zamaya ni Mulimu.” (Genese 6:8, 9) Kacwalo Jehova a fa Nuwe temuso ku sa na ni nako ya kuli U ka tahisa munda wa lifasi kamukana ni ku mu laelela kuli a yahe aleka. Mufuta wa mutu kamukana, kwand’a Nuwe ni lubasi lwa hae, u ka zwisiwa fa lundandala lwa lifasi-mubu. Nihaiba pupo ya lifolofolo i ne i ka timezwa, kwand’a li sikai fela ili zeo ka mutomo li yemela mufuta ni mufuta zeo Nuwe n’a na ni ku kenya mwa aleka.—Genese 6:13, 14, 17.

10. (a) Ki lifi litukiso ze ne li na ni ku eziwa kwa neku la punyuho, mi ne li musebezi o mutuna ka ku fita fa sipimo mañi? (b) Ki sifi se si kona ku lemuhiwa ka za mukwa wo Nuwe n’a babalezi musebezi wa hae?

¹⁰ Yona zibo yeo ya ka bunako ne i tisize buikalabelo bo bu buima fahalimw’a Nuwe. Aleka ne i lukela ku yahiwa. Ne i na ni ku pangiwa sina bonkisi ye tuna, ya limita ze fita fa 40,000 cubic mwa butuna kaufela. Nuwe n’a na ni ku beya teñi lico mi cwale ni ku kubukanya lifolofolo ni linyunywani, “za mifuta kamukana,” kuli li punyuhe. Ne li muhato o ne u ka tanda lilimo-limo za musebezi. Ki sifi sa n’a ezize Nuwe? “A eza kamukana mw’a n’a mu laelezi Mulimu; a eza cwalo.”—Genese 6:14-16, 19-22; Maheberu 11:7.

11. Haili ka za ba ndu ya hae, ki buikalabelo bufi bo bu butokwa hahulu bo ne bu inzi fahalimw’a Nuwe?

¹¹ Ha n’a nze a eza ona musebezi wo, Nuwe hape n’a na ni ku itusisa nako mwa ku yaha ba ndu ya hae kwa neku la moya. Ne ba na ni ku silelezwa mwa ku sa yambukelwa ki linzila za misunga ni mubonelo wa ku sa utwa wa batu ba ne ba ba potolohile. Ne ku li kwa butokwa ku li ba si ke ba yongobela mwa litaba za bupilo bwa ka zazi ni zazi. Mulimu n’a ba file musebezi wa ku eza, mi ne ku li kwa butokwa hahulu kuli ba tome bupilo bwa bona ku ona. Lwa ziba kuli lubasi lwa Nuwe ne lu amuhezi litaelo za hae ni ku abana mwa tumelo ya hae kakuli Nuwe, musal’a hae, bana ba bona ba balalu ba bashimani, ni basali ba bana ba bona—batu b’a supile ka a li muñwi kaufela—b’a babazwa mwa Mañolo.—Genese 6:18; 1 Pitrosi 3:20.

12. Sina ha ku bonisizwe kwa 2 Pitrosi 2:5, ki buikalabelo mañi b’o Nuwe n’a talelelize ka busepahali?

¹² Nuwe hape n’a na ni buikalabelo bo buñwi—ku fa temuso ka za Munda o ne u taha ni ku zibahaza libaka ha ne u taha. Ki nto ye li ya niti kuli n’a talelelize buikalabelo b’o ka busepahali, kakuli u bonisizwe mwa Linzwi la Mulimu sina “mubuleli wa ku luka.”—2 Pitrosi 2:5.

13. Ki miinelo mañi ye ne i talimani ni Nuwe ha n’a nze a taleleza musebezi wa n’a mu file Mulimu?

¹³ Cwale a mu hupule ka za miinelo yeo Nuwe n’a na ni ku taleleza musebezi w’o mwatas’a yona. A mu ipeye ili mina mwa sibaka sa hae. Kambe ne mu li Nuwe kamba silama sa lubasi lwa hae, ne mu kabe mu potolohilwe ki mifilifili ye ne i zwisezwapili ki Likwenyepa ni batu ba ba si na bumulimu. Ne mu kabe mu talimani ka nzila ye nongile ni susuezo ya mangeloi a bukwenuheli. Ha mu nze mu sebeza fa aleka, ne mu kabe mu sehilwe. Mi silimo ni silimo ha mu nze mu fa temuso ka za ku taha kwa Munda, ne mu ka fumana kuli batu ba yongobezi hahulu mwa litaba za bupilo bwa ka zazi ni zazi kuli mane “ha ba si ka lemuha se siñwi”—f’o kikuli, “mane munda wa kena, mi wa ba kukisa kaufela.”—Mateu 24:39; Luka 17:26, 27.

Ze Bonwi za Nuwe li Talusañi ku Mina?

14. Ki kabakalañi luna kacenu ha lu sa fumani kuli ku t’ata ku utwisisa muinelo w’o Nuwe ni lubasi lwa hae ne ba talimani ni ona?

¹⁴ Muinelo wa mufuta o cwalo haki o tata kwa babali ba luna ba bañata ku u hupula. Ki kabakalañi ha ku si cwalo? Bakeñisa kuli miinelo mwa lizazi la luna i swana hahulu ni ye ne i li teñi mwa mazazi a Nuwe. Jesu Kreste n’a bulezi kuli seo ne si na ni ku libelelwa. Mwa bupolofita bwa hae bo butuna ka za nako ya ku ba teñi kwa hae mwahal’a mafelelezo a muinelo wa linto, Jesu n’a talusize cimo kuli: “Mo ne ku inezi mwa mazazi a Nuwe, ku ka ba cwalo kwa ku taha kwa Mwan’a mutu.”—Mateu 24:37

15, 16. (a) Ki ko ku buniti kamukwaufi kuli, sina ka mo ne ku inezi mwa lizazi la Nuwe, lifasi kacenu li tezi mifilifili? (b) Sihulu ki mifilifili ya mufuta mañi yeo batanga ba Jehova se ba ipumani ku yona?

¹⁵ Kana lika se li bile ka nzila yeo? Kana lifasi kacenu li tezi mifilifili? Ee! Batu ba ba fitelela bolule ba ba mwanda se si shwile mwa lindwa za mwa mwanda wo. Ba bañwi ba babali ba luna se ba ipumani ka sibili mwa miinelo ye cwalo. Mi ba bañata se ba sulaetitwe ki likebenga ba ne ba bata ku nga mali a bona kamba lipawana ze ñwi. Mi ba banca se ba talimani ni mifilifili kwa sikolo.

¹⁶ Niteñi, batanga ba Jehova ha ba ipumani fela mwa masitapilu a ndwa ni mifilifili ye tiswa ki likebenga ka nañungelele. Hape ba ipumana mwa miinelo ya mifilifili bakeñisa kuli haki ba kalulo ya lifasi kono ba lika ku ba batu ba buineelo bwa bumulimu. (2 Timotea 3:10-12) Fokuñwi yona mifilifili yeo i ba fela muinelo wa ku kashiwa kamba ku bakulwa lubaka; ka linako ze ñwi i ama ku sinyiwa kwa libyana, ku lindaulwa, mane nihaiba ku bulaiwa.—Mateu 24:9.

17. Kana ku tokwa bumulimu ku atile kacenu? Ha mu taluse.

¹⁷ Ha ba nze ba ikenya mwa mifilifili ye cwalo, batu ba ba si na bumulimu, ka linako ze ñwi, ili ka ku tokwa maswabi se ba zibahalize sitoyo sa bona sa ku toya Mulimu. Mwa kalulo ye ñwi ya mwa Africa, mapokola ne ba zibahalize kuli: “Mulonga ki wa luna. A mu ye ku Mulimu, haiba u teñi, mu mu kupe kuli a to mi tusa.” Mwa litolongo ni mwa minganda ya tukufazo, Lipaki za Jehova se ba talimani ni banna ba ba cwale ka Baranowsky, mwa Sachsenhausen, mwa Germany, ili y’o n’a itumbaeta kuli: “Ki kale ni kena mwa ndwa ni Jehova. Lu ka bona ya na ni m’ata ku fita yo muñwi, na kamba Jehova.” Hamulahonyana fela, Baranowsky a welwa ki butuku mi a shwa; kono ba bañwi ba zwelapili ku bonisa maikuto a swana. Bahulu ba milonga ba ba ikenya mwa likukuezo za nyandiso haki bona ba nosi ba ba bonisa ku lwanisa Mulimu. Ku potoloha lifasi kamukana, batanga ba Mulimu b’a utwa ni ku bona lika ze fa bupaki bwa kuli bao ba ba ikenyize ku zona ha ba na sabo ya ku saba Mulimu mwa lipilu za bona.

18. Ki mwa linzila mañi m’o mioya ye maswe i ekeza kwa muinelo o maswe wa mufuta wa mutu?

¹⁸ Mwa mazazi a ili a swana sina nako ya Nuwe, hape lu iponela susuezo ya mioya ye maswe. (Sinulo 12:7-9) Bona badimona bao ki mangeloi a swana a ne a ikapesize mibili ya butu ni ku nyala basali mwa mazazi a Nuwe. Munda ha ne u tile, basali ba ona ni bana ba ona ne ba timelizwe, kono ona mangeloi ao a n’a sa utwi n’a hapelelizwe ku kutela kwa liluko la kwa moya. N’a si na sibaka ni se si kana mwa kopano ya Jehova ye kenile kono n’a kwalezwi mwa Mukoti, muinelo wa lififi le lituna, ku kaulelwa kwa liseli la bumulimu. (2 Pitrosi 2:4, 5) Ka ku sebeza mwatas’a ketelelo ya Satani, s’a zwezipili ku ba ni swalisano ye tuna ni batu mi, nihaike kuli h’a koni ku ipilula, s’a likile ku zamaisa banna, basali, mane nihaiba banana. Nzila ye ñwi ki ka ku itusisa likezo za mabibo. Hape a susueza mufuta wa mutu mwa ku bulayana ka linzila ze fitela kwahule maikuto a munahano wa mutu. Kono zeo haki zona fela.

19. (a) Ki ku bomañi sihulu k’o badimona ba nongisa sitoyo sa bona? (b) Ki sifi seo badimona ba lika ku lu hapeleza ku eza?

¹⁹ Bibele i sinula kuli badimona ba lwanisa bao “ba ba buluka milao ya Mulimu, ni ba ba sweli bupaki bwa Jesu.” (Sinulo 12:12, 17) Yona mioya ye maswe yeo ki bona bashamiliketi ba batuna ba nyandiso fahalimw’a batanga ba Jehova. (Maefese 6:10-13) Ba itusisa miinelo kaufela ye kona ku hupulwa mwa ku susueza kamba ku coweza batu ba ba sepahala kuli ba lobe busepahali bwa bona ku Jehova ni ku tuhela ku zibahaza Mubuso wa Jehova ka Jesu sina Mulena wa Bumesia.

20. Badimona ba lika cwañi ku paleliswa batu ku ikayutula kwa tamaiso ya bona? (Jakobo 4:7)

²⁰ Badimona ba lika ku tibela batu ba ba bata kimuluho ya ku zwa kwa susuezo ya bona ya buhateleli. Mutu ya n’a lapela milimu mwa Brazil u biha kuli muta Lipaki ne ba tile kwa ndu ya hae, manzwi a badimona a mu laelela kuli a si ke a kwalula munyako; kono n’a kwaluzi, mi n’a itutile niti. Mwa libaka ze ñata badimona ba itusisa baloi ka sibili mwa ku lika ku yemisa musebezi wa Lipaki za Jehova. Sina ka mutala, mwa munzi wa mwa Suriname, balwanisi ba Lipaki za Jehova ba biza ñaka ili ya n’a zibahala hahulu mwa ku kona kwa hae ku tahisa lifu la ka sipundumukela kwa batu ka ku ba supa fela ka mulamu wa hae wa mabibo. Ka sikwata sa hae sa babini ni balizi ba milupa, yena ñata y’o, ili ya n’a zamaiswa ki mudimona, a talimana ni Lipaki za Jehova. A ambelela ka lipulelo za hae za mabibo ni ku ba supa ka mulamu wa hae. Ba mwa hae ne ba libelezi kuli Lipaki cwale ba ka ngandumuka ni ku shwa, kono ñaka yena ka sibili a welela mi n’a na ni ku kundulukiswa ka ku tepa-tepiswa ki bayemeli ba hae ba ne ba swabile maswe.

21. Sina mo ne ku inezi mwa lizazi la Nuwe, buñata bwa batu b’a nga muhato ufi fa ku kutaza kwa luna, mi ki kabakalañi?

²¹ Nihaiba mwa libaka m’o buloi ni liposo li sa eziwi fa ngandaleza, Paki wa Jehova kamukana s’a boni ka mo ku inezi ku kutaza kwa batu ba ba yongobezi mwa litaba za ka zazi ni zazi kuli ha ba bati ku katazwa. Sina mo ne ku inezi mwa lizazi la Nuwe, buñata bwa batu ‘ha ba lemuhi.’ (Mateu 24:37-39) Ba bañwi ne ba kana ba tabela swalisano ya luna ni zeo lu se lu petile. Kono musebezi wa luna wa ku yaha kwa neku la kwa moya—o ama mahora-hora a ku ituta ka butu, ku fumaneha kwa mikopano kamita, ni sebelezo ya mwa simu—ku bona zeo kaufela ki za bulyangu. Ba seha buikolwiso bwa luna ka za lisepiso za Linzwi la Mulimu bakeñisa kuli bupilo bwa bona bu itingile fa lika za kwa mubili ni minyaka ya kwa nama ili yeo ba kona ku fumana cwale.

22, 23. Likezahalo za mwa lizazi la Nuwe li fa cwañi sepo ye tiile ya kuli Jehova u ka punyusa batu ba buineelo bwa bumulimu ka ku ba zwisa mwa muliko?

²² Kana batanga ba Jehova ba ba sepahala ba ka ipumana mwa nyandiso ku ya ku ile ku zwelela ku bao ba ba si na lilato la ku lata Mulimu? Ku tokwa! Ki sifi se ne si ezahalile mwa lizazi la Nuwe? Ka ketelelo ya Mulimu, Nuwe ni lubasi lwa hae ba kena mwa aleka ye ne se i felile. Cwale, ka nako ya bumulimu ye tomilwe, “mezi a maweluwelu kaufela a mwa buliba bo butuna a pwacuka, mi mahaulo a lihalimu a kwaluluha.” Munda wa zwelapili ku fitela malundu nihaiba ona a ngumbwikela. (Genese 7:11, 17-20) Mangeloi a n’a siile libaka za ona ze swanela n’a hapelelizwe ku zwa mwa mibili ya ona ya ku ipilula ya butu ni ku kutela kwa liluko la kwa moya. Likwenyepa ni bao kaufela ba ne ba li teñi mwa lifasi la ni le ne li si na bumulimu, ku kopanyeleza ni bao ba ne ba sa lati ku nga muhato fa temuso ya Nuwe, ne ba timelizwe. Kwa neku le liñwi, Nuwe ni musal’a hae ni bana ba hae ba bashimani ba balalu ni basali ba bana ba hae ne ba punyusizwe. Kacwalo, Jehova na punyusize Nuwe ni ba ndu ya hae ku ba zwisa mwa muliko o ne ba tiyezi ka lilimo ze ñata cwalo.

²³ Kana Jehova u ka eza nto ye swana kwa neku la batu ba buineelo bwa bumulimu kacenu? Ha ku na puzo ni ye kana ka za teñi. U Sepisize seo, mi ha koni ku puma.—Tite 1:2; 2 Pitrosi 3:5-7.

[Litaluso za kwatasi]

Kana Mwa Hupula?

◻ Pitrosi n’a bonisize cwañi kuli Jehova wa ziba ku punyusa batu ba buineelo bwa bumulimu ka ku ba zwisa mwa muliko?

◻ Ki lika mañi ze ne li ekelize kwa mifilifili ya mwa lizazi la Nuwe?

◻ Ka ku beya mwa munahano ku taha kwa Munda wa lifasi kamukana, ki buikalabelo mañi b’o Nuwe n’a na ni bona?

◻ Ki lika lifi ze swana ni za mwa lizazi la Nuwe ze lu iponela mwa nako ya luna?

[Siswaniso se si fa likepe 12]

Ku yaha aleka ne ku ama lilimo-limo za musebezi o t’ata

[Siswaniso se si fa likepe 13]

Nuwe n’a itusisize nako mwa ku yaha lubasi lwa hae kwa neku la kwa moya