Buniti ka za Mangeloi

Ku fita fa ku zibana ni mutu kamita ku kopanyeleza ku ituta ka za lubasi lwa mutu y’o. Ki nto ye swana ni ku fita fa ku ziba Jehova Mulimu. Ze ñata za amiwa ku fita fela ku ituta libizo la hae. Lu lukela hape ku fita fa ku ziba se siñwi ka za “lubasi” lwa hae lwa kwa lihalimu. (Mu bapanye Maefese 3:14, 15, NW.) Bibele i biza mangeloi “bana” ba Mulimu. (Jobo 1:6) Ha lu nyaka mwa Bibele musebezi o mutomo wa ona, lu swanela ku bata ku ziba ze ñata hahulu ka za ona kuli lu utwisise mayemo a ona mwa mulelo wa Mulimu.

SIKWATA-NYANA se sinca mwahal’a nyangela sa hula. Batu ba bañata hahulu ha ba buleli fela kuli ba lumela mwa mangeloi; palo ye nze ekezeha ba tumana kuli ba amilwe ki ona ka nzila ye ñwi. Muta ba mwa America ba 500 ne ba buzizwe kuli, “Kana mina ka butu se mu kile mwa utwa ku ba teñi kwa lingeloi mwa bupilo bwa mina?” ibat’o ba kuli kalulo ya bulalu ya bona ne ba alabile kuli eni. Se si komokisa hape ki palo ya ba banca ba ba ipapata ku lumela mwa mangeloi—ka ku ya ka patisiso ye ñwi ya mibonelo ya sishawa-nyana sa batu mwa United States, ne li 76 pesenti ye kwanile! Ka bupaki bo bu fumanwi, batu ba na ni takazo ku za mangeloi. Kono muhupulo wa cwale ka za mangeloi u itikanyeza cwañi ni niti ya Bibele?

Ku Pata-Pata Kalulo ya Satani

Ha lu bulela za mangeloi, ha lu swaneli ku sa beya mangeloi a maswe mwa munahano, ili libupiwa za kwa lihalimu zeo Bibele i li ne li kwenuhezi Mulimu. Wa pili ku zona zeo kaufela ki Satani. Buka ye zibahala hahulu ye bizwa Ask Your Angels (Mu Buze Mangeloi a Mina) i akaleza kuli Satani ki “kalulo ya Mulimu” fela ili ya tusa batu kuli ba tiise “m’ata a kwa moya” a bona ka ku likiwa kamita. Ku si na taba ni “milelo ye lilato” ya Satani, mo ba taluseza bañoli, mwa ku fita kwa lilimo ze myanda-nda u se a fitile fa ku zibiwa ka mafosisa kuli u na ni lunya. Ba ekeza kuli Satani ni Jesu, “hailif’o haki ba ba swanelela luli ka ku tala, ba kwa lineku le li swana ka sipimo se sinyinyani, ili likalulo ze butokwa za mutu ya swana.” Zeo ki likoñomeko ze makalisa, kono Bibele i bulela sika mañi?

Bibele i talusa ka ku utwahala kuli Satani haki “kalulo ya Mulimu” kono ki sila sa Mulimu. (Luka 10:18, 19; Maroma 16:20) Ka kashwau u hanyeza bubusi bwa Jehova, mi milelo ya hae kwa neku la batu ni kamuta haki ye “lilato.” U tahisa buhali bwa hae ka situhu kwa batanga ba Mulimu ba fa lifasi-mubu. U ba tama litaba fapil’a Mulimu musihali ni busihu!a (Sinulo 12:10, 12, 15-17) Ku be cwañi kamba cwañi Satani u lelile ku ba kelusa. Ku nyandisa kwa hae munna ya sepahala Jobo ka ku tokwa makeke ne ku beile fa ngandaleza mukwa wa hae wa ku tokwa mukekecima kwa manyando a batu.—Jobo 1:13-19; 2:7, 8.

Mwa sibaka sa ku ba “kwa lineku le li swana,” Satani ni Jesu ki ba ba lwanisana ka ku tala. Ee, ku si na kakanyo ne li Satani ya n’a susuelize Heroda ku fa taelo ya pulao ye tuna ya banana—ili buikatazo kaufela bwa ku bata ku bulaya mwanana yo munyinyani Jesu! (Mateu 2:16-18) Mi litwaniso za Satani ze situhu ne li zwezipili ku fitela lifu la Jesu. (Luka 4:1-13; Joani 13:27) Kacwalo, mwa sibaka sa ku ba “likalulo ze butokwa za mutu ya swana,” Jesu ni Satani ki ba ba fapahana ka ku tala. Bupolofita bwa Bibele bu bonisa kuli toyano ya bona ki ya kamita. (Genese 3:15) Ka ku swanela, ki Jesu ya zusizwe kwa bafu ya ka bulaya Satani mwa nako ya Mulimu ye swanela.—Sinulo 1:18; 20:1, 10.

Litapelo ku Mañi?

Bayemeli ba bañwi ba mihato ku za mangeloi ba babaza ku yeya ni miezezo ye miñwi ilikuli ku ambolisanwe ni mangeloi. “Kupo ye buniti ili kwa neku la ku swalisana ni ufi kamba ufi y’a li silama sa lubasi lwa kwa lihalimu ha i na ku ba mbango,” ki mo i bulelela buka ye ñwi. “Mu buze mi mu ka alabiwa.” Mikaele, Gabriele, Uriel, ni Raphael ki a mañwi a mangeloi ao buka i babaza kwa neku la ku buza.b

Nihakulicwalo, Jesu n’a lutile balateleli ba hae ku lapela ku Mulimu, isi kwa mangeloi. (Mateu 6:9, 10) Ka ku swana, Paulusi n’a ñozi kuli: “Mwa linto kaufela mu zibise Mulimu se mu bata ka tapelo ni ka kupo ye na ni buitumelo.” (Mafilipi 4:6) Kacwalo he, mwa litapelo za bona, Bakreste ha ba atumeli u sili kwand’a Jehova, mi ba eza cwalo mwa libizo la Jesu Kreste.c—Joani 14:6, 13, 14.

Kana Mangeloi Haki A Kopano I Liñwi?

Ka ku ya ka Eileen Elias Freeman, ya okamela kopano ye zibahaza za mangeloi ya AngelWatch Network, “mangeloi a fitela kwahule bulapeli kaufela, mihupulo ya butu kaufela, litumelo kaufela. Mane, mangeloi h’a na bulapeli ka mo lu zibela.”

Nihakulicwalo, Bibele i talusa ka ku utwahala kuli mangeloi a sepahala a na ni bulapeli; a lapela Mulimu wa niti, Jehova, ya sa lumelezi ku lapelwa kwa hae ku fiwa kwa milimu i sili. (Deuteronoma 5:6, 7; Sinulo 7:11) Kacwalo, lingeloi la mufuta o cwalo ne li izibahalize ku muapositola Joani ku ba “mutanga sina yena” wa bao ba ba mamela milao ya Mulimu. (Sinulo 19:10, NW) Ha ku na mwa Bibele fo lu kona ku bala za mangeloi a’ sepahala kuli n’a yemezi mufuta o muñwi wa bulapeli. A fa Jehova buipeyo bo bu ikemezi.—Exoda 20:4, 5.

“Ndat’ahe Lishano”

Buñata bwa ze twi ki ku kopana ni mangeloi li ama ku ambolisana ni bafu. “Ne ni ikutwile kuli bomalume ne ba fumani nzila ya ku fita ku na ni ku ni zibisa kuli kwa nalulelule ne ba tabile,” ki mwa bulelela musali ya bizwa Elise hasamulaho wa ku amuhela seo n’a ngile kuli ki sitangu. Ka ku swana, Terri u hupula mulikan’a hae wa mulatiwa ya n’a shwile. “Ha se ku fitile viki hasamulaho wa kepelo,” ki mwa taluseza, “n’a tile ku na mwa muinelo o ne ni ngile kuli ne li tolo. N’a ni taluselize kuli ha ni lukeli ku lila ku funduka kwa hae, kakuli n’a li mwa tabo ni kozo.”

Kono Bibele i talusa kuli bafu “ha ba na se ba ziba.” (Muekelesia 9:5) Hape i bulela kuli muta mutu a shwa, ‘isali ka lizazi lona leo, milelo ya hae ya fela.’ (Samu 146:4) Niteñi, Satani, ki “ndat’ahe lishano.” (Joani 8:44) Ki yena mukali wa buhata bwa kuli moyo wa butu u punyuhanga lifu. (Mu bapanye Ezekiele 18:4.) Kacenu batu ba bañata ba lumela seo, ili se si swanela mulelo wa Satani, kakuli si kuyulisa tokwahalo ya tumelo mwa zuho—ye li tuto ye mutomo ya Bukreste. (Joani 5:28, 29) Kacwalo, ku buza bafu kamba ponahalo fela ya ku amuhela litaba ku bona ki kalulo ye ñwi ya mihato ya za mangeloi ye sa lumelelwi ki Mulimu.

Ku Atumela Mangeloi Kamba Badimona?

Buñata bwa mihato ya cwale ya za mangeloi i iyakatitwe fahalimu fela mwa litaba ze ama m’ata a fita za lifasi le. Mu nyakisise se si bonwi sa Marcia. “Ku zwa September ku ya December 1986,” ki mwa bulelela, “ne ni kalisize ku amuhela litaba ku zwelela ‘ku ze fita za lifasi le.’ Ne ni boni lipono ze sieñi mi ne ni bile ni litolo za ‘bupilo bwa kwamulaho’ ze t’ata ku li utwisisa. Ne ni bonani ni balikani ba ne ba shwile mi ne ni bile ni ze bonwi ze ñwi ze ñata zeo likutwisiso za ku zona ne li ni konisize ku ziba lika ka za batu be ne ni kopani ni bona onaf’o fela. Hape ne ni fitile fa ku fuyaulwa ka ku fiwa mpo ya ku ñola ka ku sa ba ni temuho hamoho ni ku fitisa litaba ku zwelela ku ba ba si na mibili ya nama. Ba bañwi, ba ne ni si ka bonana ni bona mwa bupilo bwa bona bwa fa lifasi-mubu, ne ba fitisa litaba kwa batu ba bañwi ka na.”

Ku itusiswa kwa bulauli sina nzila ya ku “ambolisana” ni mangeloi haki ko ku sieñi. Hatiso ye ñwi i susueza ka ku tala babali ba yona ku itusisa macwe a mabibo, makazi a ku nuhisa, muwayawaya wa I Ching (buka ya bulauli ya kwa linaha za Bucabela), ku tatuba mitila ya mwa lizoho, ni ku nuha ka linaleli. “Mu tuhelele y’a li mina mwahali luli ku mi etelela kwa batu ba ba swanela,” ki mo ba ñolela bañoli, “mi mu sepe kuli lingeloi li ka mi katana k’o.”

Nihakulicwalo, ka ku ya ka Bibele, sifi kamba sifi se si ‘mi katana k’o’ ni kamuta haki le liñwi la mangeloi a Mulimu. Kabakalañi? Kakuli bulauli bu lwanisa Mulimu ku si na ku kekuluha, mi balapeli ba niti—kwa lihalimu ni fa lifasi-mubu—ha ba na kabelo ku bona. Ee, bulauli mwa Isilaele ne bu li mulatu o bulaisa! “Batu kaufela ba ba eza litaba zeo ki ba masila ku Mun’a Bupilo,” ki mo ne u taluselize Mulao.—Deuteronoma 13:1-5; 18:10-12.

“Lingeloi la Liseli”

Ha ku lukeli ku lu komokisa kuli Diabulosi u kona ku ezisa bulauli ku bonahala ku ba ni tuso, mane ku ba bwa singeloi. Bibele i bulela kuli Satani “u ifetula sibupeho sa lingeloi la liseli.” (2 Makorinte 11:14) Mane u kona ku panga makilikicani a ku talusa za kwapili mi cwale ni ku a tahisa ku ba a talelezwa, ili ku swala-swala bashalimeli fa meto kuli ba lumele kuli makazo i zwa ku Mulimu. (Mu bapanye Mateu 7:21-23; 2 Matesalonika 2:9-12.) Kono misebezi kaufela ya Satani—ku be kuli ki ye minde cwañi kamba i bonahale ku ba cwañi bumaswe—i sebeza mulelo o muñwi ku ye mibeli: ku ezisa batu ku kwenuhela Jehova kamba ku zizibaza minahano ya bona ka bunolo fela ilikuli ‘ba si ke ba bonisezwa liseli la Evangeli ya kanya ya Kreste.’ (2 Makorinte 4:3, 4) Muitusisezo wo wa ku kwasheka ki o buanyu hahulu-hulu hañata.

Ha mu nyakisise taba ya mwa Bibele ya musizana wa mutanga mwa lilimo za mwanda wa pili. Bunuhi bwa hae ne bu tahisa sifumu se situna kwa malen’a hae. Ka mazazi a mañata n’a nza latelela balutiwa, inze a bulela kuli: “Banna bao ki batanga ba Muambakani-ya-Pahami, ba lu bulelela nzila ya bupilo.” Manzwi a hae ne li a niti. Niteñi, taba i lu taluseza kuli, n’a sa zamaiswi ki lingeloi, kono ne li ‘mudimona wa bunuhi.’ Kwa mafelelezo, Paulusi “a itemuna, a bulelela moya, a li: Na ku laela ka Libizo la . . . Jesu Kreste kuli u zwe ku yena. Mi wa zwa ka nako yona yeo.”—Likezo 16:16-18.

Ki kabakalañi Paulusi ha n’a lelekile moya wo? Hailif’o, ne u tahisa mali a mañata kwa malena ba musizana ya n’a kenwi ki mudimona. Ka m’ata a fita za lifasi le, mwendi musizana wa mutanga n’a bulelelanga balimi nako ya ku cala, bonamukuka nako ya ku nyalwa, ni babeleki ba mwa mikoti kwa ku batela gauda. Ee, mane moya wo ne u ezisize musizana ku bulela manzwi a mañwi a niti, ili ku lumba balutiwa patalaza!

Nihakulicwalo, ne li ‘mudimona wa bunuhi.’ Ka ku ba mudimona, ne u si na tukelo ya ku shaela ka za Jehova ni litukiso za hae za puluso. Pulelo ya ona ya tumbo, ili yeo mwendi ne i lelezwi ku tahisa tumelo mwa bunuhi bwa musizana wa mutanga, ne i tibezi bashalimeli kwa balateleli ba niti ba Kreste. Ka libaka le linde, Paulusi n’a file ba mwa Korinte mamela ya kuli: “Ha mu koni ku ca ku za tafule ya Mulena ni ku za tafule ya badimona.” (1 Makorinte 10:21) Ka ku sa komokisa, Bakreste ba mwa lilimo za mwanda wa pili ne ba sinyize libuka za bona kaufela ze ne li swalisani ni bulauli.—Likezo 19:19.

‘Lingeloi Le Li Fufa Fahali a Lihalimu’

Sina ha lu boni, Bibele i yaneha buñata bwa mihato ya cwale ya za mangeloi sina ye zamaelela ka ku tala ni Sila sa Mulimu, Satani Diabulosi. Kana seo si talusa kuli mangeloi a kenile ha amiwi mwa litaba za butu? Ka ku fapahana, cwale a sweli ku peta musebezi o m’ata hahulu fa lifasi-mubu. Ona w’o ki ufi? Kuli lu alabe, lu lukela ku talima kwa buka ya Bibele ya Sinulo. Mangeloi a bulezwi hañata-ñata hahulu mwa buka ye ku fita buka ifi ni ifi ya Bibele.

Kwa Sinulo 14:6, 7, lu bala ze ñozwi za muapositola Joani za pono ya bupolofita ya n’a amuhezi kuli: “Na bona lingeloi le liñwi le li fufa fahali a lihalimu, li sweli Evangeli ya linako ze sa feli, ku i bulelela ba ba yahile mwa lifasi, ba masika kamukana, ni mishobo, ni lipuo, ni macaba; La bulela ka linzwi le lituna, la li: Mu sabe Mulimu, mu mu lumbeke; kakuli nako ya hae ya ku atula i tile; mu mu kubamele, Ya ezize lihalimu ni lifasi, ni liwate, ni maweluwelu a mezi.”

Liñolo leo li koñomeka musebezi wa butokwa ka ku fitisisa wa mangeloi kacenu. A amiwa mwa musebezi wa pili wa butokwa—wa ku shaela taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu. Ne li ku ama ku ona musebezi wo Jesu ha n’a sepisize balateleli ba hae kuli: “Na, ni inzi ni mina ka mazazi kaufela, ku isa kwa mafelelezo a lifasi.” (Mateu 28:18-20) Jesu u inzi ni balateleli ba hae cwañi? Nzila ye ñwi ki ka ku ba fa tuso ya mangeloi ilikuli musebezi wo o mutuna hahulu u konwe ku petiwa.

Lipaki za Jehova ba itusisa lihora ze fitelela bolule ba sikiti ka silimo mwa ku kutaza taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu. Ha ba nze ba eza musebezi wo, ba iponela bupaki bwa ketelelo ya singeloi. Mwa bukombwa bwa bona bwa fa munyako-ni-munyako, hañata se ku bile kuli ba bonana ni batu ili bao ne ba sa z’o feza ku lapela kuli ku tahe mutu ya ka t’o ba tusa ku utwisisa milelo ya Mulimu. Ketelelo ya singeloi, hamohocwalo ka ku nga muhato kwa Lipaki ka i li zona, ku tahisize kuli ba ba eza myanda-nda ye likiti-kiti ba fite fa ku ziba Jehova silimo ni silimo!

Kana mu sweli ku teeleza kwa lingeloi le li fufa fahali a lihalimu? Lipaki za Jehova ha ba ka t’o pota, kana ha mu na ku buhisana ni bona ka ku tala ni ku fita lona lushango lwa singeloi l’o?

[Litaluso za kwatasi]

[Mbokisi fa likepe 8]

MANGELOI Ki BOMAÑI?

KA KU fapahana ku se ba lumela ba bañata, mangeloi haki mioya ye shimbulukile ya batu ba se ba shwile. Bibele i bonisa fo ku sweu kuli ba ba shwile “ha ba na se ba ziba.” (Muekelesia 9:5) Cwalehe, mangeloi a zwa kai? Bibele i bonisa kuli n’a bupilwe ka buñwi ki Mulimu pili lifasi-mubu li si ka tomwa kale. (Jobo 38:4-7) Butuna bwa lubasi lwa Mulimu lwa kwa lihalimu bu kana bwa ba mangeloi a bolule ba ba myanda-nda, mwendi bolule ba ba likiti-kiti kamba ku fitelela! Mangeloi a mañwi n’a fitile fa ku swalisana ni Satani mwa bukwenuheli bwa hae.—Daniele 7:10; Sinulo 5:11; 12:7-9.

Bakeñisa kuli Jehova ki Mulimu wa tomahanyo, haki ko ku komokisa kuli lubasi lwa hae lo lutuna lwa mangeloi ki lo lu kopanyizwe hande.—1 Makorinte 14:33.

• Lingeloi la mayemo a pahami ka ku fitisisa mwa m’ata hamohocwalo ni mwa tamaiso, ki nduna wa mangeloi, Jesu Kreste, ili y’o hape a bizwa Mikaele. (1 Matesalonika 4:16; Juda 9) Liserafimi, likerubimi ni mangeloi a mwatas’a tamaiso ya hae.

• Liserafimi li sebeleza kwa lubona lwa Mulimu. Kalulo ya zona ku bonahala kuli i ama ku shaela bukeni bwa Mulimu ni ku buluka batu ba hae ka bukeni.—Isaya 6:1-3, 6, 7.

• Likerubimi ni zona li bonwa ku ba ko ku inzi Jehova. Ka ku ba balwali kamba basiliezi ba lubona lwa Mulimu, li yemela bubusi bwa Jehova.—Samu 80:1; 99:1; Ezekiele 10:1, 2.

• Mangeloi (le li talusa “linumwana”) ki bayemeli ni babakweli ba Jehova. A peta tato ya bumulimu, ibe ye ama punyuho ya batu ba Mulimu kamba ku yundiswa kwa ba ba maswe.—Genese 19:1-26.

[Maswaniso a fa likepe 7]

Kana mu sweli ku teeleza kwa lingeloi le li fufa fahali a lihalimu?